Katalog

10 18 MAYIS 2019 CUMARTESİ DOLAR avro sterlin FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA ALTIN CUMHURİYET EkonoMi ALTIN 24 AYAR 6.0490 2 kuruş 6.7590 0.9 kuruş 7.7230 0.1 kuruş 26.10 0.11 puan 86.796 785 puan 1665.81 9.58 lira 248.02 1.81 lira Torbadan kıyak çıkacakAKP yine bir ‘torba öneriyi’ Meclis’e sundu. Köprüden kaçak geçiş cezasına af geliyor Sigaracılara getirilen cezalar erteleniyor. Madencile re maliyet artışlarına ilişkin destek verilecek. AKP, içerisinde köprü cezasına aftan, kaçak sigaracılara ceza ertele “devlet hakkı” maddesinde değişiklik yapılmış, oranlar artırılmıştı. Bu artışların meye, TRT personeline ceza 2018 yılı “devlet hakkı” he lardan Emniyet’in istihbarat ve güvenliğe yönelik ihtiyaçlarına kadar çok sayıda dü mustafa çakır saplamalarında uygulanmaması talebi kabul edildi. 4 Emniyet Müdürlüğü’nün ih zenlemenin yer aldığı yeni bir torba tiyaçları Savunma Sanayii Destekle yasa önerisini Meclis’e sundu. Öne me Fonu’ndan karşılanacak. ride şu düzenlemeler yer aldı: 4 1 Ocak 2019’dan önerinin yü 4 Kültür ve Turizm Bakanlığı Dö rürlüğe gireceği tarihe kadar araç ner Sermaye İşletmesi Merkez Mü sınıfları itibariyle geçmesi yasak ol dürlüğü, kurumlar vergisinden mu duğu halde 15 Temmuz Şehitler af tutulacak. Köprüsü’nden geçen kişilere veri 4 İstanbul’da Bulut Eğitim Vakfı len para cezalarının tahsilatından tarafından İstanbul Galata Üniversi vazgeçilecek. Ancak bunun için iti tesi adıyla yeni bir vakıf üniversite razlardan ve davalardan feragat si kurulacak. edilmesi gerekecek. Para cezaları 4 TRT’de görev yapan memur ve da iade edilecek. Yani öneri yasala sözleşmeli personele verilecek di şana kadar “kaçak” geçiş serbest. siplin cezaları ile bu cezaları vere 4 15 Eylül 2012’ye kadar ku cek disiplin amirleri ile ilgili yeni dü rulan sendikalar için, bir yıl içinde zenlemeler yapılacak. Buna göre, yapacakları yetki tespit başvuru Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve larında yüzde 1 işkolu barajı şartı yönetmeliklerin öngördüğü ödevleri aranmayacak. yerine getirmeyen, mevzuata uyma 4 Makaron veya yaprak sigara yanlara disiplin cezası verilecek. kâğıdı içine tütün, tütün harici her 4 Madenlerde mevzuat değişik hangi bir madde doldurmak, sat liği nedeniyle meydana gelen ma mak yasaklanmıştı. Bu yasağa uy liyet artışlarının tamamının (fiyat mayanlara 3 yıldan 6 yıla kadar farkı olarak) ödenmesi yerine, ma hapis cezası verilmesi öngörülü liyet artışlarının karşılanmasına yordu. Cezalar 1 Temmuz 2019’da ilişkin destek verilecek. başlayacaktı. Öneri ile 1 Temmuz 4 Şubatta Maden Yasası’nın 2021’e kadar ertelendi. Nisan marttan daha kötü Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “mart şubattan, nisan marttan daha iyi olacak” demişti ama ekonomiyle ilgili ortaya çıkan sonuçlar başka: 4 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) göre kurulan şirket sayısı nisanda bir önceki aya göre yüzde 5.16, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20.85 azaldı. Kapanan şirket sayısı ise bir önceki aya göre yüzde 13.44, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25.61 arttı. 4 TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın (MMO), “Sanayinin Sorun ları Bülteni”ninde yer alan bilgiye göre Ağustos 2018Şubat 2019 döneminde, 6 ayda sanayide işini kaybedenlerin sayısı 342 bine çıktı. 4 Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku, mart sonu itibarıyla 2018 sonuna göre yüzde 2.4 artışla 119.4 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku 57.1 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 5.2 artarak 56.3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. ABD’den hem havuç hem sopa S400 gerilimi devam ederken ABD’den Türkiye ekonomisi için bir olumlu bir de olumsuz haber geldi. ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye’den ithal edilen çelik ürünlerine olan vergiyi yüzde 50’den yüzde 25’e düşürdü. Diğer yandan ABD, Türkiye’ye ticarette avantaj sağlayan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi’nden (GTS) çıkardı. Önceki yıla kıyasla Türkiye’den ithal edilen çelik ürünlerinde yüzde 48 azalma görüldüğünü, aynı şekilde toplam çelik ithalatında da yüzde 12’lik bir azalma olduğunu ifade eden Trump, bu nedenle söz konusu verginin yeniden yüzde 25’e indirildiğini bildirdi. Twitter’dan açıklama yapan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “Vergi indirimi olumlu ancak beklentimiz ikili ticaretin önündeki tüm engellerin kaldırılmasıdır” dedi. Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Aslan, “ABD’nin ek vergiyi kaldırması olumlu ancak daha önce yaptığımız ihracat rakamlarına ulaşmamız için yeterli değil” değerlendirmesinde bulundu. Tek Gıdaİş Sendikası, Türkİş’ten ayrılma kararını genel kurulda onaya sunacak Tek Gıda bağımsız olacak Grizuda ölen 30 madenci anıldı Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessese Müdürlüğü’nün Zonguldak Kilimli ilçesindeki maden ocağında, 17 Mayıs 2010’daki grizu patlamasında yaşamını yitiren 30 madenci dün anıldı. Genel Maden İşçileri Sendikası Genel Sekreteri Hüseyin Kolçak, 30 madencinin sistemin yanlış uygulanmasından dolayı hayatını kaybettiğini vurgulayarak “Taşeron uygulamasının ne kadar yanlış olduğu ödediğimiz acı bedeller sonucunda ispatlandı” dedi. Daha sonra yapılan bir düzenlemeyle yeraltı işlerindeki taşeron uygulaması kaldırılmıştı. Kaçak maden yine can aldı Zonguldak’taki kaçak madenler yine can aldı. Kilimli’deki maden ocağında, dün sabaha karşı göçük meydana geldi. Maden işçisi Taner Nasuhoğlu (19), kömür ve taş yığınlarının altında kaldı. Ambulansta duran kalbi, acil servisteki doktorların müdahalesiyle yeniden çalıştırılan Nasuhoğlu, ancak kaldırıldığı yoğun bakımda vefat etti. Nasuhoğlu, 23 Mayıs’ta doğum gününü kutlayacaktı. Mehmet Ali Akben ‘TL mevduata prim verilebilir’ Türkiye Katılım Bankaları Birliği’nin dün yapılan 18. Olağan Genel Kurulu’nda konuşan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, Türkiye’nin son dönemde döviz hareketliliği konusunda saldırılara maruz kaldığını belirterek, bütün bankaları TL’ye sahip çıkmaya çağırdı. Bunun yollarıyla ilgili gazetecilere açıklamalar da yapan Akben, şunları söyledi: “TL’ye sahip çıkmanın reçetesi herkeste farklı olabilir. Mesela TL mevduat bulunması karşılığında bankaların şubelerine prim vermesi bir seçenek olabilir, şubelere hedefler konulabilir. Şu anda mevduat faizleri zaten serbest.” ‘Siyasi kadrolaşmaya hayır’ ECE PİROĞLU TRT’de 169 çalışanın “istihdam fazlası personel” denilerek tasfiye edilmesinin ardından, buna tepki gösteren HaberSen ve bir grup TRT çalışanı, dün TRT İstanbul Radyosu önünde bir araya geldi. Tasfiyeleri alkış ve düdük çalarak protesto eden grup, “TRT’de siyasi kadrolaşmaya hayır’, “TRT hepimizin öyle kalsın istiyoruz”, “İhtiyaç fazlası değil yönetim hatası” şeklin de sloganlar attı. Tasfiye listesinde adı bulunan Türk Halk Müziği Ses Sanatçısı Gülseren Erdağ, TRT’nin 2000’den bugüne kaçıncı kez yeniden yapılandırıldığını merak ettiklerini belirterek, şunları söyledi: “Eğer amaç daha iyi bir kamu yayıncılığı için hantal yapıdan kurtulmak ise bu gerekçelerin hiçbiri nitelikli personelin uzaklaştırılması için yeterli değil. Biz, kurumun gerçek anlamda çalışan, üreten, özverili ve nitelikli persone li, kamu yayıncılığına inanan son nesiller, aslında tam da olması gerektiği kadarız.” 27 yıllık çalışan Banu Savaş ise “Tarım Bakanlığı’nda bir spiker ne yapabilir? Bir sanatçı Göç İdaresi’nde hangi görevi üstlenebilir?” diye sordu. TRT’deki uygulama 2018 Temmuz’da çıkarılan bir KHK’ye dayanılarak yapılıyor. Fazla olarak nitelenen spiker, prodüktör, muhabir gibi nitelikli personel Devlet Personel Başkanlığı havuzuna gönderiliyor. MUSTAFA ÇAKIR Türkİş’in kurucularından Tek Gıdaİş Sendikası Genel Yönetim Kurulu, aldığı Türkİş’ten ayrılma kararını 2930 Haziran’da İstanbul’da gerçekleştirilecek genel kurulda üyelerinin onayına sunacak. Tek Gıdaİş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Türkel, “Uzun tartışmaların sonunda Türkİş’ten ayrılma kararı aldık. Yolumuza bağımsız olarak devam edeceğiz” dedi. Son istatistiklere göre 27 bin 675 üyesi bulunan Tek Gıdaİş, bu kararın gerekçelerini Türkİş’e bağlı sendikalara gönderdi. Dosyada, 1952’den bugüne süren Türkİş üyeliğinin, sürdürülebilir olmaktan çıktığı savunuldu. Buna neden olan olaylardan biri 1 Mayıs 2008’de Taksim Meydanı’nda yapılan kutlamaya iştirakle ilgili yaşanan sorunlardı. Tek Gıdaİş’e göre, “Türkİş Başkanlar Kurulu” kararıyla buraya katılım kararı alınırken, dönemin ve bugünkü Türkİş’in başkanı siyasi iktidarın baskısıyla bundan vazgeçti. 2009’daki Tekel eylemleri sonrası da yönetimle fikir ayrılıkları derinleşti ve Türkel, Türkİş Genel Sekreterliği’nden istifa etti. Ayrıca konfederasyon ile sendika arasında aidat alacakları konusunda da anlaşmazlık yaşandı. l ANKARA ‘Sigortada birleşme ve satın alma sürecek’ SERHAT ALİGİL HDI Sigorta Genel Müdürü Ceyhan Hancıoğlu, sigorta pazarında konsolidasyonun kaçınılmaz olduğunu ve devam edeceğini söyledi. Geçen yıl Liberty Sigorta’yı, geçtiğimiz günlerde Ergo Sigorta’yı bünyesine katan HDI Sigorta’nın Genel Müdürü Hancıoğlu, “10 mil yar dolarlık bir pazardan söz ediyoruz. Bu pazar büyüklüğü için şirket sayısı fazla” dedi. Hancıoğlu ayrıca, sigorta şirketlerinin mali bün Ceyhan Hancıoğlu yelerinde zafiyet oluşmaması için de daha sıkı bir yapılanmaya ihtiyaç olduğunu düşünüyor. Bu alım sonrası sektörde yedinci sıraya yükseleceklerini de ifade eden Hancıoğlu, ilk 5 hedeflerine yaklaştıklarını açıkladı. Kurulacak BDDK benzeri yapıyı desteklediklerini, bunun karar almayı hızlandıracağını belirten Hancıoğlu, ekonomik krizin ise poliçe yenilemede düşüşe neden olduğunu, buna önlem olarak aynı ürünle ilgili farklı teminatlar içeren paketler hazırladıklarını söyledi. Trafik sigortasında “serbest piyasa” istediklerini anlatan Hancıoğlu, bu branşta “kişi temelli poliçe”ye birkaç yıl içinde geçilmesini beklediklerini kaydetti. 36 şirket ‘itibarlı’ çıktı RepMan İtibar Araştırmaları Merkezi’nin 17 farklı sektörde toplam 155 şirketi değerlendirerek yaptığı ‘RepMan Türkiye İtibar Ligi’nin sonuçlarına göre, listeye giren 36 şirket arasında ilk sırada THY yer aldı. Listeye giren diğer şirketler şunlar: Arçelik, BMW, Bosch, CarrefourSa, Coca Cola, Eczacıbaşı Holding, ETİ, GittiGidiyor, İçim, İKEA, Koç Holding, LG, MediaMarkt, MercedesBenz Türk, Migros, N11, Nestle, Pınar, Sabancı Holding, Siemens, Sony, Sütaş, Turkcell, Ülker, Vestel. Araştırmaya katılan 13 bin 744 kişinin 50 milyon insanı temsil ettiğini belirten Zenna Kurucusu Nuran Aksu, “Araştırmada yer alan 155 şirket de biliniyor. 36 şirket 70 ve üzeri skor aldı” dedi. l Ekonomi Servisi Koç ‘100. Yıl’ için yelken açtı Arçelik, Atatürk’ün Samsun’a çıkışının 100’üncü yılı vesilesiyle Deniz Kuvvetleri Komutanlığı himayesinde, Kuzey Saha Komutanlığı koordinesinde ve TAYK organizasyonuyla, İstanbul Samsun arasında düzenlenen “Atatürk Rallisi”ne katıldığını açıkladı. Arçelik Yelken Takımı, yaklaşık 40 yelkenli teknenin çıkacağı Atatürk Rallisi’ne merhum Mustafa V. Koç‘un anısı olan Papili isimli tekneyle dahil oldu. Verilen bilgiye göre Arçelik Yelken Takımı, Bandırma Vapuru rotasını gerçekleştiren ilk yelkenli tekne olacak. Yaklaşık 400 deniz mili olan bu rota, hava durumuna göre 4860 saat sürecek. 19 Mayıs saat 05.00’te Samsun’a varılması hedefleniyor. l Ekonomi Servisi 19 Mayıs’ı redden Samsun çıkarmasına Saray’ın öncelikli haberleri akışı sıralamasında yarışan yüzde 95 üstü ele geçirilmiş medya, Cumhurbaşkanlığı’nın 19 Mayıs kutlama daveti çağrısını birinci haber olarak döndürüp dururlarken, ilk kez Samsun’da düzenlenecek resmi bayram kutlamasına HDP dışlanarak siyasi partilerin de davet edildikleri duyuruluyor. Erdoğan’ın Samsun’da bayram kutlamasına sahip çıkması haberleri, bu yıl 100. yıl etkinlikleri kapsamında uzun hazırlıklar yapmış geleneksel 19 Mayıs kutlamalarına Atatürk’ün çizdiği değerlerle, Kurtuluş Savaşı, Gençlik Bayramı ruhu, bakışıyla sahip çıkan tüm siyasal, toplumsal örgütlenmeleri öncesi ve sonrası günlerde kendi kimliklerine özgü, renkli, farklı etkinlikler düzenlemeye yönlendirdi.. Gönülsüz de olsa günlerdir Samsun’u dolduran renkli etkinliklerden kimileri zorunlu kısa haberler arasında yerlerini alıyor. Kuşkusuz kendi sosyal medyaları aracılığında yansıtılmalarıyla, bu etkinlikler ülke çapında olağanüstü coşkuya dönüşüyor. Atatürk’ün İstanbul’dan çıkış tarihi üzerinden İstanbul’da yoğunlaşan, İmamoğlu’nun SarayYSK iradeleriyle alındığına inanılan başkanlık mazbatasına tepkinin simgesi, yasaklanmaya da çalışılan “her şey daha güzel olacak” sloganlı, şenlikli etkinlikler, yürüyüşlerin yansımaları sosyal medyalarda patlamalarla yansıtılıyor.. HHH İstesem de istemesem de Saray’ın bu ilk resmi bayram kutlama örgütlülüğünde yapılacak Samsun çıkarmasının, medyatik pazarlamasındaki rengini merak ediyorum. Gerçekten Atatürk’ün kurtuluş ve kuruluş savaşımı destanının yazılmasında, ağzından Söylev’de de ayrıntılı yer verildiği gibi anlamı, amacı, renkleri, değerleriyle kapsamlı sahiplenilecek mi? Yoksa Saray’ın İstanbul Belediye Başkanlığı seçiminde kitlenen, kendi iç siyasal otoriterleşme, dayatmalarında, yine 17 yıllık iktidar erkinin kullanılması, ittifakları, çelişkileri, kaoslarında kaçınılmaz içerden yaşanan zikzaklar, U dönüşlerinin sorunlar yumağında, yeni yeni tehditlerle yürüyüşün aracı olarak mı kullanılacak? İster istemez yine, 2015 Haziran seçim yazıları içinde bana verilmiş iller arasında Samsun’un da olmasından yola çıkarak, Samsun’da olmayı gönüllü seçtiğim 19 Mayıs sabahı tanıklıklarım taptaze belleğimde. Otobüsten inip soluğu Samsun sahilinde, geleneksel tören alanında aldığımda içim burkulmuştu. Sokaklarda deyimin tam karşılığı in cin top oynuyordu. Saati geldiğinde zorunlu bir avuç yerel yönetici görevde, bomboş alanda yapılan resmi töreni, başından sonuna kadar izledim. Burukluğum katlandı. Sonrasında umutla sivil katılımlı güzel bir şeyler olmasını diledim. Boş sokakların üstünden, resmi tören adına jetlerin geçişi dışında başkaca bir etkinlik de olmadı. Seçim taramasına yönelik vatandaşları, siyasileri bulabilmek uğruna bomboş sokaklarda görüşebilecek insanlar arayıp durdum. Sonrasında resmen asgari ücretle işe alınıp, işe alınma karşılığı birilerine, bazen da patronlarına geri dönüşlü ücret indirilmesi gerçeğinin yaygınlığını dinledim. Daha acısı o seçim taramasında önüme çıkan en ağırlıklı sorun, tarımın ülkemizdeki en verimli toprakları arasında bilinen Çarşamba ve Bafra yörelerinde, çifçilere BM projeleri altında dekar başına para verilerek, ekin yapılmaması teşviklerinin çıkarılması gerçeği ile inanamadan yüzleştim. Çevre katiamı anlamına gelen teşvikler cabası. Samsun’un en varsılları arasında, yurtdışında emekli olmuş yaşlılıklarında ülkeye dönmeyi seçenler gösteriliyordu. 1960’lar sonrası, örgütlü üniversite gençliğinin ülke sorunlarını sorgulamasının ürünü geçmişte yaşanmış, 19 Mayıs SamsunAnkaraİstanbul yürüyüşlerini anımsamak daha da acıtıcıydı.. Harun Karadeniz, Deniz Gezmiş’lerin Mustafa Kemal’in, kurtuluş, kuruluş ruhu ile buluşmuş işçiye, köylüye, üretici emeği ile geçinenlerin örgütlü kazanılmış emek hakları savaşımı arayışlarıyla buluşan, devrimcilik ruhlarına ne olmuştu? Merkel’den Aydın Doğan’a teşekkür Almanya Başbakanı Angela Merkel, göçmen kökenli gençlere burs imkânı sunan ve uyum çalışmaları yürüten Alman Uyum Vakfı’nın kurucu üyesi Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan’a, vakfa verdiği destek nedeniyle teşekkür etti. İkili, Almanya Anayasası’nın 70’inci yılı dolayısıyla Berlin’de düzenlenen törende bir araya geldi. Merkel’in ardından konuşma yapan Doğan, “Almanya’da yabancı kökenlilerin topluma uyumuna yardımcı olan, kurucuları arasında ve halen kuratoryum üyesi olduğum Uyum Vakfı’nın çalışmalarını çok önemli ve yararlı buluyorum. Vakfa desteğe her zaman hazırım” dedi. l Ekonomi Servisi