Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN dishab@cumhuriyet.com.tr ABD askeri yığınaktaİran’a baskı politikasını sürdüren Trump yönetimi, Ortadoğu konuşlanmasını artırıyor 712 MAYIS 2019 PAZAR Büyük oranda Nusra bağlantılı HTŞ etkinliğindeki İdlib’e yönelik Rusya destekli Suriye ordusunun bombardımanları sürüyor. Bölgeden sivil ölüm haberleri geliyor. Trump yönetimi, İran’ı ekonomik, diplomatik sıkıştırma hamlelerinde “askeri gözdağı” kartını da gündemde tutuyor. ABD’nin, “İran’dan gelecek tehdit” gerekçesiyle Ortadoğu’ya son günlerde peşi sıra savaş gemisi, B52 bombardıman uçağı, füze savunma sistemi göndermesi bölgede halihazırdaki tansiyonu artırmış durumda. Ortadoğu coğrafyasında Suriye, Filistinİsrail gerilimi başta olmak üzere ateş sürerken ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, İran’la artan tansiyonu gerekçe göstererek bölgeye USS Arlington savaş gemisi ve Patriot hava savunma bataryası gönderdiğini açıkladı. USS Arlington’ın Basra Körfezi’ne ilerlediği kaydedildi. Geminin, askerlerin yanı sıra, amfibi araçlar, pervaneli uçak ve helikopterler için iniş pisti ve Patriot sistemi taşıdığı bildirildi. Pentagon açıklamasında, “İran’ın ABD güçlerine ve çıkarlarımıza yönelik saldırgan operasyonlarda bulunma isteğinin arttığına dair göstergeler var. Savunma Bakanlığı, İran’ın faaliyetlerini yakından izlemeye devam ediyor. ABD, İran’la bir çatışma aramıyor ama bölgedeki ABD çıkarlarını savunmaya hazır” ifadeleri kullanıldı. ‘Psikolojik savaş’ Pentagon, hafta başında bölgeye USS Abraham Lincoln uçak gemisinin gönderildiğini duyurmuştu. Ardından ise geniş çaplı hava saldırılarında ABD’nin kullandığı bilinen dört adet B52 bombardıman uçağının Katar’a ulaştığı önceki gün açıklanmıştı. ABD basınına yansıyan kimi haberde, USS Arlington’ın bölgeye seyrinin daha önceden planlandığı iddiası da aktarıldı. Trump cephesi, Ortadoğu’ya askeri yığınağa gerekçe ola Pentagon, USS Abraham Lincoln uçak gemisi, B52 uçaklarının müzakere masasına oturtabileceğini düşündüğünü” belirtti. Trump, Beyaz Saray’a gelmesinin ardından İsrail yanlısı, İran karşıtı şahin kana ardından, USS Arlington gemisi ve dın geleneksel politikalarını izliyor. İsrail’in yanı sıra Körfez’in Riyad liderliğinde Sünni cephesiyle Patriot savunma de işbirliğini artırma çaba bataryasının da bölgeye gönderildiğini sında. Washington’ın İsrailKörfez ittifaklığıyla, Suriye, Irak, Yemen’de İran etkinliğini kırma arayışında olduğu duyurdu. bilinirken son konuşlanmayla “askeri blöfe” so yunduğu yorumları ya ABD’nin geçen aylarda bazı Patriot bataryalarını, Rusya ve Çin’le küresel mücadele odaklı savunma stratejisi çerçevesinde Ortadoğu’dan çektiği iddiaları gündeme yansımıştı. pılıyor. Suriye’de de konuşlanması bulunan ABD’nin Irak’taki aske rak, Tahran’ın bölgedeki askerlerine saldırı hazırladığına yönelik istihbarat raporlarını gösteriyor. Kimi habere göre, bu istihbaratın kaynağı İsrail. İran ise suçlamaları reddediyor. ABD’nin askeri konuşlanma hamlesini de “psikolojik savaş amaçlı” şeklinde yorumluyor. ri birlik sayısının 5 bin civarında olduğu savunuluyor. İran’la uluslararası nükleer uzlaşıdan çekilen Trump yönetimi, ardından Tahran’a yaptırım kıskacını da sıkılaştırdı. İran Devrim Muhafızları’nı ise “terör listesi”ne aldı. Tahran ise saldırı halinde bunun yanıtsız kalmaya ‘Ekonomik odaklı’ cağını, uluslararası petrol ticareti için önemli olan Hürmüz Boğazı’nı kapaya Öte yandan İran Meclisi Ulusal Gü cağı çıkışını sık sık dile getiriyor. İran, venlik ve Dış Politika Komisyonu Baş Avrupa’ya da ABD’nin yaptırımlarına kanı Haşmetullah Felahetpişe, ABD karşı kendilerine destek çağrısı yapı Başkanı Trump’ın İran ile mücadele yor. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ge için askeri bir stratejisinin olmadığını çen çarşamba AB, Fransa, Almanya, savundu, önceki gün Trump’ın “Tahran İngiltere’nin de olduğu nükleer anlaş isterse beni arasın” çıkışına da işaretle manın taraflarına petrol ve bankacılıkla “yumuşamayı gündemine almış durum ilgili yükümlülüklerini yerine getirme da” yorumunu yaptı. leri için 60 gün süre tanımıştı. Aksi hal Felahetpişe, İran devlet medyasında yer de uranyum zenginleştirme seviyesini alan açıklamasında “Trump’ın işinin eko artırmak dahil nükleer faaliyetlerini ye nomi olduğunu ve yaptırımlarla İran’ı niden başlatacaklarını duyurmuştu. IŞİD gözünü Hindistan’a çevirdi Irak ve Suriye’de gücünü büyük oranda yitiren IŞİD, Hindistan’a bağlı Keşmir’de “yeni bir vilayet” ilan etti. Örgüt, propoganda yayın organı Amaq üzerinden yaptığı açıklamada, “Hind vilayeti” adı verilen Keşmir’in Shopian bölgesindeki çatışmalarda Hint ordusuna kayıplar verdirdiğini öne sürdü. Yetkililer, önceki gün çatışmalar sırasında bir saldırganın öldüğünü, bu militanın IŞİD’e bağlılık yemini ettiğini duyurdu. Kimi analistler “Dünya bu olayı önemsemeyebilir ancak cihatçılara göre bu savunmasız bölgeler IŞİD halifeliğini yeniden inşa etmek için bir başlangıç noktası” yorumunu yaptı. Filistin için özgürlük istediler İngiltere’nin başkenti Londra dün Filistin’e destek eylemine sahne oldu. Filistin ile Dayarışma Kampanyası, Savaşı Durdurun Koalisyonu ve İngiliz Müslüman Birliği tarafından organize edilen yürüyüşte “Özgür Filistin” yazılı pankartlar taşındı. ABD ve İsrail’e tepki gös terildi. Eyleme katılanlar arasında evinin bahçesine giren İsrail askerlerine tokat attığı gerekçesiyle sekiz ay hapis yatan, Filistin direnişinin simgelerinden Ahed Tamimi (17) de vardı. Tamimi’nin ailesi genç kızın geçen ay dil eğitimi için İngiltere’ye gittiğini açıklamıştı. ‘Trump, telefonunu verdi’ ABD Başkanı Donald Trump’ın İranlı liderle re “Beni arayın” çağrısının ardından Beyaz Saray’ın, Tahran’ın doğrudan ulaşa bilmesi için iki ülke arasın daki diplomatik ilişkilere aracılık eden İsviçreli yetki lilere bir telefon numarası ilettiği savunuldu. ABD’nin CNN televizyonu diplomatik kaynağa dayandırdığı habe rinde, Beyaz Saray’ın İranlı liderlerin doğrudan Trump’ı arayabilecekleri bir telefon numarasını perşembe günü İsviçreli yetkililerle paylaştı ğını aktardı. İranlıların buna kayıt sız kalma ihtimalinin yük sek olduğunu söyleyen dip lomatik kay nak, Tahran’ın özel olarak ta lep etmedi ği müddetçe İsviçre’nin nu marayı İran’a Donald Trump iletmeyebileceğini dile getirdi. Devrim Muhafızları: Müzakere yok Trump, geçen perşembe günü Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, İran yönetimine nükleer programını terk etmesi konusunda görüşme çağrısında bulunmuş, diğer yandan da gerilimin askeri seçeneğin de masadan kalkmayacağını gösterdiği mesajı vermişti. Nükleer anlaşmadan ayrılmalarından sonra İran ekonomisinin oldukça kötüleştiğini belirten Trump, “Yapmaları gereken şey şu: Beni arasınlar, oturup konuşalım ve adil bir anlaşma yapalım. Nükleer silaha sahip olmalarını istemiyoruz; istediğimiz çok bir şey değil. İran’a zarar vermek istemiyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Siyasi Yardımcısı Yedullah Cevani ise Trump’ın mesajlarına, “ABD ile bir müzakere olmayacak ve Amerikalılar İran’a yönelik askeri bir girişime cüret edemeyecek” sözleriyle yanıt vermişti. l ANKARA / Cumhuriyet BM, İdlib için uyarı yaptı Suriye’de, Rusya destekli hükümet güçlerinin büyük ölçüde cihatçıların kontrolündeki İdlib’e ilerleyişi sürerken önceki gün Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu İdlib gündemiyle toplandı. “Bölgede Şam hükümetinin saldırısının insani bir felaket yaratacağı” belirtilen sonuç bildirgesine Çin ve Rusya ret oyu verdi. BMGK tarafları, Türkiye ve Rusya arasında geçen yıl Soçi’de varılan çatışmasızlık anlaşmasına uymaya çağırdı. Fransa’nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi François Delattre, 2016’da Halep’te yaşanan kanlı çatışmaların tekrar etmemesi uyarısında bulundu. Suriye krizinde “kritik bir kavşağa’’ gelindiğini belirten Delattre, çatışmaların derhal sonlandırılması çağrısında da bulundu. Almanya’nın BM Daimi Temsilcisi Christoph Heusgen ise İdlib’deki durumun kötüye gittiğini ve yine sivil altyapıların hedef alındığını söyledi. ‘Yardımlar askıda’ Öte yandan Suriye’de hükümet yanlısı El Vatan gazetesi, “Şam’a bağlı ordu güçlerinin İdlib’in güney sınırındaki iki köyü cihatçılardan arındırdığını” duyurdu. Haberde, “Suriye ordusu İdlib eyaletinin güney sınırını geçti ve El Nusra Cephesi’ne bağlı terör yanlılarıyla meydana gelen çatışmaların ardından El Arima ve Midan Gazal köylerinin kontrolünü ele geçirdi” ifadelerine yer verildi. Bu arada kimi BM bağlantılı yardım gruplarının Suriye’nin kuzeybatısında operasyonlarını şiddetli çatışmalar nedeniyle durdurduğu da gündeme yansıdı. Pakistan’da Çin karşıtı saldırı Pakistan’ın Gvadar kentindeki bir otel dün silahlı saldırganların hedefi oldu. Saldırganların otelin girişinde güvenlik görevlisini öldürdüğü, ardından binaya girdiği duyuruldu. Emniyet yetkilileri ilk açıklamalarında, “güvenlik çemberine alınan otelde kalanların çoğunun dışarıya çıkarıldığını, teröristlerin üst katta askerler tarafından sıkıştırıldığını” belirtti. Saldırıya uğrayan otel, ÇinPakistan Ekonomik Koridoru (CPEC) projesinin son noktası olan Gvadar’da yer alıyor. Özellikle Çin’in 50 milyar dolarlık yatırımıyla yürütülen Gvadar liman projesi içinde enerji, ulaşım, turizm ve inşaat alanında yatırımlar da yer alıyor. Saldırıyı ayrılıkçı Belucistan Özgürlük Ordusu adlı örgüt üstlendi. Bölgedeki Çin ve diğer yabancı yatırımcıların hedef alındığı iddiasında bulundu. Husilerden çekilme kararı “Sevdiklerinizi eğitim bursuyla yaşatın!” CUMHURİYET’TEN YENİ BİR ATILIM... Cumhuriyet Vakfı’nda eğitim bursu için fon oluşturduk. CUMHURİYET GELECEĞİN ÖNCÜSÜ GENÇLERE DESTEK OLUYOR. Gazeteniz Cumhuriyet’te yayınlanan vefat ve başsağlığı ilan gelirlerinin %20’sini Atatürk Cumhuriyeti’nin ilerici gençleri için Cumhuriyet Vakfı tarafından oluşturulan eğitim fonuna aktarıyoruz. Başarılı ve ihtiyaç sahibi gençlerimizin eğitim masraflarına destek olmanız acınızın bir parça dinmesine ve sevdiğinizin adının yaşamasına Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon destekli Mansur Hadi yönetimi ile Husi milisler arasındaki dört yılı aşkın süredir devam eden savaşın sona ermesi için dün Birleşmiş Milletler (BM) arabulucuğunda bir adım atıldı. BM, Yemen’de Husilerin hayati önem taşıyan liman kenti Hudeyde’de, Salif ve Ras İssa limanlarından çekilmeyi kabul ettiğini açıkladı. Limanlardan çekilmenin BM gözetiminde dün başladığı ve 14 Mayıs’ta tamamlanacağı ifade edilen açıklamada, bu kararın memnuniyetle karşılandığı da kaydedildi. Hudeyde, Yemen’e gıda ürünlerinin yaklaşık yüzde 90’ı, insani yardımların da yüzde 80’inin giriş noktası olması açısından Yemen halkı için hayati önem taşıyor. Salif limanından tahıl ithalatı yapılırken Ras İssa ise petrol ithalatı için kullanılıyor. Çekilmenin geçen aralıkta taraflar arasın Fransa’da Husiler’e yönelik sivil kayıpların meydana geldiği bombardımanlar düzenleyen Suudi Arabistan’a silah satışının durması çağrılı eylemler düzenlendi. da İsveç’te varılan uzlaşı kapsamında gerçekleştirildiği belirtildi. İsveç’teki anlaşma çekilmenin ocak ayında yapılmasını öngörüyordu ancak taraflar arasında sorunlar nedeniyle sürekli ertelendi. Hadi yönetiminden yapılan açıklamada ise Husilerin çekilme hamlesi “bir oyun” olarak nitelendirildi. Mayın yine can aldı Afganistan’da yola yerleştirilen mayının infilak etmesi sonucu yaşları yedi ile dokuz arasında değişen en az 7 çocuk hayatını kaybetti. Patlama Gazni eyaletinde meydana geldi. Çocukların yolun yakınlarında oynarken mayına bastıkları belirtildi. Yetkililer mayınların Taliban tarafından döşendiğini duyurdu. Geçen ay Laghman’da bir havan topunun patlaması sonucu 7 çocuk yaşamını yitirmişti. Eski gazeteciye suikast Afganistan’da eski gazeteci ve parlamentonun alt kanadında kültür danışmanı olan Mina Mangal’ın dün başkent Kâbil’de öldürüldüğü belirtildi. Yerel basına yansıyan haberlere göre, motosikletli saldırganlar, bir programa gitmek üzere araç beklemekte olan olan Mangal’a ateş ettikten sonra kaçtı. hayatları pahasına... yardımcı olacaktır. C ANKARA : 0312 442 30 50 İSTANBUL : 0212 343 72 74 İZMİR : 0232 441 12 20 Acılı ailelerin adalet arayışı sürüyor Uyuşturu kartelleri başta olmak üzere şiddetin gölgesindeki Meksika’da “kayıp” yakınları bir kez daha meydanlardaydı. Anneler Günü etkinlikleri kapsamında önceki gün ülkenin pek çok kentinde düzenlenen yürüyüşte, şiddet olaylarının engellenememesi, uyuşturucu kartelleriyle, yolsuzluğa batmış güvenlik güçleriyle etkin mücadele edilememesine yö nelik hükümet protesto edildi. Aileler, haber alamadıkları çocuklarının akıbetlerinin ortaya çıkartılması çağrısı yaptı. Meksika’da çoğu uyuşturucu kartellerine bağlı şiddet olaylarında “kayıp” sayısının en az 40 bin olduğu belirtiliyor. Başkent Mexico City’deki yürüyüşte çocuklarının fotoğraflarını taşıyan aileler, “Bu sizin çocuğunuz da olabilirdi” sloganları attı. Batı Afrika ülkesi Benin’de 1 Mayıs’ta kaçırılan 2 Fransız turisti kurtarma operasyonlarında 2 Fransız askerin öldüğü açıklandı. Kurtarılan Fransızlar dün ülkelerinde Cumhurbaşkanı Macron’un da aralarında olduğu yetkililerce karşılandı. Hayatını kaybeden askerler için Savunma Bakanı Florence Parly, “Ulusumuz cesaretleri önünde eğiliyor” dedi.