Katalog

12 5 NİSAN 2019 CUMA EDİTÖR: CAFER KURT TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN HABER ‘Lafı pişirmeden ağzımdan çıkarmam!’ Âşık Veysel Kuşkusuz değerli dostlar, “Büyük Usta”nın atasözü değerindeki bu deyişi, “insanlık” varoldukça yaşayacak, yeri geldikçe bayrak gibi dalgalanacaktır... “31 Mart Pazar Günü” gazetemiz Cumhuriyet’i okurken, Mustafa Balbay’ın, “Âşık Veysel” dizisiyle bize anımsattığı bu seslenişi bir kez daha anımsadım. Neden derseniz, şu sıralarda dünyanın birçok ülkesinde de “seçim” olayı yaşandı, yaşanıyor; dahası iktidarlara karşı inanılmaz boyutta protestolar yükselip, seçime gidilmesi isteniyor; dolaysiyle bu ülkelerin siyasetçilerinin, bu süreçlerdeki tutumları, yaptıkları konuşmalar sırasında kullandıkları “dil” ile, bizim kimi siyasetçilerimizin “dili” arasındaki “fark”, insana, “Veysel Usta”nın bu vurgulamasını anımsatıyor da... Yabancı siyasetçilerin bu bağlamda kullandıkları dilden kimi örneklere geçmeden önce, yerli biriki örneği anımsayalım diyorum. İktidardaki, “Cumhur İttifakı”nın üyesi, “AKP”nin Lideri ve “TC Devleti”nin başındaki Bay Recep, muhalefetin oluşturduğu “Millet İttifakı”na “Zillet İttifakı” diyordu ki, böylece, “zillet”in Türkçe karşılığı olan “alçak, aşağılık” sözcükleriyle anlamı, “Alçakların İtitfakı!” oluyordu ister istemez... Ve değerli dostlar, insan, yine ister istemez, Erdoğan’ın yaptığı “Cumhurbaşkanı Yemini”ni anımsıyor; “Tarafsız kalacağıma namusum ve şerefim üzerine yemin ederim!” mi demişti? “Cumhur İttifakı”nın öteki üyesi de, “CHP” ve “İYİ Parti”den oluşan “Millet İttifakı”na Veysel Usta’nın uyarısını hiçe sayıp “HDP”yi de ekleyerek, “Üçlü Çete” diyor; ne ki, bu söyleminin daha dumanı tüterken Kürt Kardeşleri’nden, oy istiyor muydu? Ayrıca bilindiği gibi, “idam cezası”, “2002” yılında kaldırılıp “2004”te de Anayasa’dan çıkarıldı; bu son seçimler sürecinde, “Kılıçdaroğlu’nun idamı gerekir!” söylemiyle yine ortalara dökülünce, “idam”ın simgesi olan, “düğümlü boğumlu ip”i, 2007’lerde Bahçeli ile Erdoğan’ın, Meclis’te birbirlerine atmaları günümüzün basınınca da anımsatıldı... Dahası, “Siz CHP’nin adayına oy verdiğinizi sanacaksınız, ama Belediye’yi, ‘Kandil’in militanları yönetecek!” deniyordu, hiçbir çekince duymadan... (30.3.2019) Ve bu “inciler” dizilirken, Erdoğan da, İstanbul ilçelerini bir bir dolaşıp, “HDP”lilerden de oy istiyordu; bu duruma, “Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu!” der halk kendi arasında... Evet değerli dostlar, “seçim şenlikleri”ni(!) noktalayıp, yazının başında sözü edilen, dış ülkelerdeki seçimlere de şöyle kısaca değineyim. Uzaklardaki “Venezüella”da, seçim konuşmalarının en koyulaştığı bir sırada Devlet Başkanı Maduro, gün bitiminde halka seslenirken mikrofonların sus pus olması yetmiyormuş gibi, karanlıkta da kalıverdi; Başkan, rakibi Guaido’yu, “sabotaj” yapmakla suçladı, ama “adi, alçak, şerefsiz, namssuz...” demeden... İngiltere’de Başbakan Theresa May, “Brexit” için neredeyse dördüncü kez seçime gitmeye hazırlanıyormuş... Üstelik karşı koyuş bu kez, kendi partisinin milletvekillerinin çoğunlukta olduğu Parlamento’dan... Büyük bir sabırla, bir kez bile kızarıp bozarıp, azarlayıcı bir uyarı dili kullanmadan, zaten aklından bile geçmez... Fransa’daki “Sarı Yelekliler”den hiç söz etmeyelim, “20 haftadır” sürüyor eylemleri; sabır taşını bile çatlatacak bu durum karşısında Cumhurbaşkanı Macron’un uyarı dilinde, “alçaklar, utanmazlar, falan filan...” diyen bir seslenişi dünya duydu mu? Hadi bunlar “Batı halkı”, “Batı yönetimi” diyelim; peki, “Cezayir”e ne diyeceğiz? Devlet Başkanı A. Buteflika karşıtı protestolar durmak bilmiyor; Başkent Cezayir’de yüzbinlerce kişi Devlet Başkanı’nın istifasını istedi, istemeyi de sürdürüyor... Cezayir’in devlet televizyonundan, Başkan Buteflika’nın kızarmış bir yüzle, devlet adamı dilini bozarak yaptığı bir konuşma duyuldu mu? Eh, artık izninizle noktalayayım... 5 nisan 2019 SAYI: 34148 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça Sorumlu Müdür Ozan Alper Yurtoğlu Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Spor: Arif Kızılyalın l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Düzeltme: Mustafa Çolak Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l İzmir Temsilcisi: Hakan Dirik Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: DPC Baskı Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 05:07 04:54 05:20 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 06:35 13:12 16:48 06:20 12:57 16:32 06:44 13:19 16:55 Akşam 19:39 19:23 19:44 Yatsı 21:02 20:44 21:03 Liseler için kontenjanlar açıklandı. İmam hatipte yine artış oldu Nitelik değil sayı arttı Sınavla öğrenci alan li seler için kontenjan 126 binden 139 bine çıktı. Nitelikli liselerin yarısı nı meslek ve imam ha tipler oluşturdu. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), tartışmalı lise geçiş sisteminde yeni kon tenjan dağılımını açıkladı. Bu yıl sınavla öğrenci alan liseler için toplam kontenjan 126 binden 139 bine yükseltildi. Ancak ‘ni telikli’ liselerin ya rısını imam hatipler ve meslek liseleri oluşturdu. Bakanlık eşit puanda olan öğ OZAN ÇEPNİ rencilerin yaşa göre sıralanmasından vazgeçerken yıl so nu başarı puanı kriteri getirdi. Eğitimde okulların koşullarını ve niteliği geliştiremeyen MEB, sayılarla oynayarak okulları “ni telikli” kılmaya devam ediyor. Bakanlık liselere girişte bu yıl 1 Haziran’da yapılacak sınava iliş kin koşulları ve kontenjanla rı düzenleyen kılavuzu yayım ladı. Bu yıl merkezi sınavla öğ renci alacak okul kontenjanla rı 11 bin 700 artarken, Anado lu, Fen ve sosyal bilimler lise lerine toplam 86 bin, imam ha tip ve meslek liselerine ise top lam 53 bin kontenjan ayrılması dikkat çekti. Bakanlık, geçen yıl büyük tar tışmalara neden olan yerleştir me sisteminde bu yıl merkezi sı navla öğrenci alacak okul sayısı nı 1367’den 1531’e çıkarttı. Sı navla öğrenci alacak okulların belirlenmesinde objektif kriterler belirleyemeyen bakanlığın, yeni okulları da taşra teşkilatlarının inisiyatifine bıraktığı öğrenildi. Yeni kılavuzda özel program ve proje uygulayan okul kapsamına alınan meslek liseleri de ‘nitelikli’ ve sınavla öğrenci alan okulların arasında sayıldı. Yarısı imam hatip ve meslek lisesi Bakanlığın belirlediği toplam kontenjan 126 binden 139 bin 120’ye yükseltilirken, sayıları arttırılan okulların yarısı yine imam hatip ve meslek liselerinden oluştu. 1531 okulun 855’i Anadolu imam hatip lisesi ve meslek liseleri olarak belirlendi. 2018 kılavuzunda 450 olan Anadolu ve mesleki teknik lisesi sayısı bu yıl 516’ya kontenjanları da 24 bin 30’a ulaştı. Toplam kontenjanı 28 bin 650 olan 334 imam hatip lisesi ve hafızlık projesi yürüten 180 kontenjanlı beş imam hatip lisesi de kılavuzda yer aldı. Geçen yıl okul başarıları ve merkezi sınav puanları yüksek olmasına karşın açıkta kalan binlerce öğrenci ile tartışma yaratan sistemde Anadolu liselerinin kontenjanı ise 7 bin 570 artırıldı. Sınavla öğrenci alan Anadolu lisesi sayısı 266 olarak belirlenirken kontenjanları da 42 bin 100 oldu. Fen liselerinin sayısında sadece 1 arttırıldı. Kılavuzda 310 fen lisesi yer alırken 34 bin 590 olan toplam kontenjanları da 90 öğrencilik arttı. Yaştan geri adım MEB, bu yıl yine tartışma yaratan yaş kriterinden de geri adım attı. Bakanlık eşit puanda olan öğrencilerin yaşa göre sıralanmasından vazgeçerek yıl sonu başarı puanı kriteri getirdi. Yönergede, “Merkezi sınav puanının eşitliği halinde sırasıyla Okul Başarı Puanına, 8., 7. ve 6. sınıflardaki Yılsonu Başarı Puanına, özürsüz devamsızlık durumuna, tercih önceliğine ve öğrencinin yaşına bakılarak yerleştirme yapılır” değişikliği ile yaş kriteri sona alındı. l ANKARA Okullar özele havale Eğitimin özelleştirilmesine hız veren MEB, özel okullarla devlet okullarının eşleştirildiği ‘Hamilik Projesi’ni başlattı Eski AYM üyesine 10 yıl Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nce Yargıtay ek binadaki salonda dün görülen duruşmada FETÖ üyeliğinden yargılanan eski Anayasa Mahkemesi üyesi Erdal Tercan, esas hakkındaki savunmasında suçlamaları kabul etmeyerek, öğrenciliğinde örgüte ait okul ve yurtlarda kalmadığını öne sürdü. Mahkeme heyeti Tercan’ı “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 10 yıl 7 ay hapis cezasına çarptırdı. Öte yandan eski Danıştay üyesi Resul Çomoğlu’na, FETÖ üyeliğinden 7 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Mahkeme heyeti, tutuklulukta geçirilen süreyi dikkate alarak yurtdışına çıkış yasağı ile sanığın tahliyesine hükmetti. l ANKARA/Cumhuriyet Boydak müdürüne ceza Kayseri 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde FETÖ/PDY üyeliğinden yargılanan Boydak Holding’in eski finans müdürü Talat Bayraktar, dün karar duruşmasında hâkim karşısına çıktı. FETÖ üyesi olmadığını söyleyen Bayraktar, holdingde finans müdürü olarak çalıştığını ve şirketin bütün harcamalarının kanunlara uygun şekilde yapıldığını ileri sürdü. Mahkeme heyeti, sanık Bayraktar’a “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası verdi. l DHA KPSS davasında mütalaa Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde FETÖ/ PDY üyelerince KPSS sorularının sızdırılmasına ilişkin 73 sanığın yargılandığı davada, Fethullah Gülen’in yeğeni Muhammet Sait Gülen ve Adil Öksüz’ün akrabası Sahure Öksüz’ün de aralarında bulunduğu 51 sanık için, 7 yıl 6 aydan, 32 yıl 6 aya kadar hapis istendi. Savcı, soruşturma aşamasında itiraflarda bulunan Gülen ile Öksüz için 15 yıla kadar ceza talep etti. Mütalaanın açıklanmasından sonra duruşma ertelendi. l DHA ‘Kaset komplosu’: 4 tahliye Ankara 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen, eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ile eski MHP’li yöneticilerin özel hayatlarına ilişkin görüntülerin yayımlanmasıyla ilgili Fethullah Gülen’in de arasında bulunduğu 171 sanıklı “kaset komplosu” davasında, tutuklu 4 sanığın tahliyesi kararlaştırıldı. Mahkeme, eski İstihbarat Daire Başkanı Sabri Uzun’un ‘tanık” olarak dinlenmesine karar verdi. l ANKARA/Cumhuriyet Erdoğan’a hakarete 11 ay Eskişehir’de, sosyal medya üzerinden Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle yargılanan sanığa 11 ay 21 gün hapis cezası verildi. Eskişehir 6. Asliye Ceza Mahkemesi’nde dün görülen davada sanık S.K., Cumhurbaşkanına hakaret içerikli paylaşım yaptığını kabul ederek, pişman olduğunu söyledi. Mahkeme tutuksuz yargılanan S.K’ye 11 ay 21 gün hapis cezası verirken, hükmün açıklanmasını geri bıraktı. l İHA OZAN ÇEPNİ Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) eğitimin özelleştirilmesine hız verdi. Devlet okullarını özellerin “koruyuculuğu”na bırakan MEB, 78 ilde 2 bin 714 özel okul ile eşleştirilen 2 bin 714 kamu okulu arasında “Hamilik Projesi” başlattı. Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, “Anayasa ile de net olarak tarif edilen, eğitimin sosyal devletin sorumluluğunda olduğu ve devredilemeyeceği maddesine karşı olan uygulamalar MEB tarafından yaşama geçirilmeye devam edilmekte” dedi. MEB, özel okullar ile devlet okullarını eşleştirerek ortak çalışma yürütmek adı altında özelleştirmeyi özendirmeye hız verdi. Bakanlık 78 ilde 2 bin Feray Aytekin Aydoğan 714 özel okul ile devlet okullarını eşleştirileceği “Hamilik Projesi” adı altında işbirliği protokolü imzaladı. Projenin temelini MEB’in 2023 Vizyon Belgesi oluşturuyor. Protokolü Cumhuriyet’e değerlendiren Eğitim Sen Genel Başkanı Aydoğan, “MEB protokoller eliyle eğitim alanını sermayeye ve dini yapılara devretmeye devam etmektedir. Projenin KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI ismi dahi yaratılmak istenen süreci özetlemektedir. Sözlük anlamı ‘gözeten, kollayan, koruyucu’ anlamına gelen ‘hami’ sözcüğü ile özel okulların kamu okullarının koruyucusu olarak ifade edilmektedir” diye konuştu. Okullar arası eşitsizliğinin bu yöntemle giderilemeyeceğini belirten Aydoğan, “Eşitsizliği ortadan kaldırma ‘iddiasında’ olan MEB’in eşitliği hayata geçirmesi, kamu okullarına ayrılmayan kaynakların özel okullara teşvik, kaynak olarak aktarılması ile bu sorun çözülmez. Kamusal eğitim hakkını protokoller, işbirlikleri eliyle sermayeye veya dini yapılara devredilmesi ile hem mesleğimiz, mesleki itibarımız hem de öğrencilerimizin eğitim hakkı hedef alınmaktadır” dedi. l ANKARA [email protected] [email protected] BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Salon bitkisi olarak yetiştirilen bir ağaççık. 2/ Büyük erkek kardeş... Her tür organik yağa 1 2 3 4 5 ÇA L KAMA A A T A ME L E S LAVTA AN İ K TAZ İ YE AMA ZON K İ verilen ad. 3/ 6 M E İ N E K M Saçları tutamla 7 A L A Y K O M A ra ayırıp sık sık örerek yapılan saç modeli... Sı 8 9 ENEK Mİ M A S İ İ MAME kıntı verme, üzme. 4/ Haylaz, serseri. 5/ Eskrimde kullanılan üç silah tan biri... Tayin. 6/ Hollanda’nın plaka imi... “Ki mine bir vermez giyesi / Kiminin atına atlas çul eyler” (Yunus Emre)... Meslek. 7/ Eski Türk devletlerinde “hükümdar” anlamında kullanılan unvan... Rey. 8/ Tanrıtanımaz... Yükleme işlerin de kullanılan bir araç. 9/ Denizli yöresinde, kına gecesinde gelin için okunan mâniye verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ “Kış ortancası” da denen bir süs bitkisi. 2/ Tavır, davranış... Sinemacılıkta dekorun kurul duğu yere verilen ad. 3/ Öznenin dışında kalan her konu... Avcı ya da bekçi kulübesi. 4/ Uzaklık işareti... Gümüş elementinin simgesi. 5/ Birlikten yoksun ve anlaşamayan gemi mürettebatı için kullanılan sözcük. 6/ Bir nota... Yunan abecesin de bir harf... Kemiklerin yuvarlak ucu. 7/ “Al tınkökü” de denen kusturucu bir kök... Yeniçeri kışlası. 8/ Kışla ve garnizonlarda giriş kapısı. 9/ Tarla, bağ, bahçe gibi yerlerden toplanan üründen arta kalanlar... Eski Mısır’da güneş tanrısı. İstanbul Üniversitesi diplomamı kaybettim. Hükümsüzdür. AYDA BURCU DANIŞMAN Adıma düzenlenen muayenehane uygunluk belgesini kaybettim. Hükümsüzdür. SÜLEYMAN SALİH ZOROĞLU C MY B