Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: EMİNE BİLGET AB’den vize restiBrüksel, ABD ve Japonya vatandaşlarına giriş için başvuru şartı getiriyor dishab@cumhuriyet.com.tr 11 MART 2019 PAZARTESİ 7 İmtiyazı kaldıracak kararın, ‘yasadışı göç ve terörle mücadele’ amacıyla alındığı bildirildi. Düzenleme, 2021 yılında yürürlüğe girecek. WashingtonBrüksel hattında gümrük tarifeleri ve İran’la iliş 2016’da Avrupa Komisyonu tarafından kabul edilen bu düzenlemenin yasadışı göç ve te kiler gibi başlıklarda gerilim rörle mücadele kapsamında sürerken Avrupa Birliği (AB), kararlaştırıldığı belirtildi. dünyada dolaşım serbestisi açısından en güçlü pasaporta sahip ülkelerden ABD’nin va Sınır güvenliği vurgusu tandaşlarına vize uygulama Avrupa Komis sı getiriyor. Birlik’in resmi si yonu Başkanı Je tesinden cuma günü yapılan anClaude Junc açıklamada, Avrupa Seyahat ker 2016’da yap Bilgileri ve Yetkilendirme Sis tığı konuşmasın temi (ETIAS) programı kapsa da, “Sınırlarımızdan mında 2021’den itibaren ABD, kimlerin geçtiğini bil Japonya ve Venezüella’nın da memiz gerekir. Bu şekilde, aralarında bulunduğu toplam Avrupa’ya kimlerin seyahat et 60 ülke vatandaşlarının AB tiğini kendileri buraya gelme Şengen Bölgesi’ne gitmek için den bileceğiz” demişti. başvuruda bulunması gereke Çoğu AB atandaşı ABD’ye vi ceği duyuruldu. zesiz seyahat edebiliyor, ancak ESTA uygulamasına misilleme AB ile karşılıklı vize serbestisi anlaşması yapan ABD, anlaşmaya rağmen Avrupa ülkeleri vatandaşları için Amerika Esta Vizesi uygulamasını devam ettiriyordu. Bu program kapsamında ABD’ye gidecek olan kişilerin seyahatlerinden önce ESTA başvurusu ya parak sistem tarafından onay almaları gerekiyordu. ESTA’nın AB versiyonu olan ETIAS’a internet üzerinden 7 Avro’luk ücret karşılığın da başvuru yapılabilecek. ETIAS vizesi alanlar böylelikle, 90 gün ya da daha kısa süreli kalışlar için AB’ye turistik ya da ticari amaçlarla Şengen vizesi almadan seyahat edebilecek. Türkiye kapsam dışı AB’ye üyelik müzakereleri uzun yıllardır yılan hikâyesine dönen Türkiye içinse bu uygulama geçerli değil. AnkaraBrüksel hattında vize serbestisi için görüşmeler çıkmaza girerken Türkiye vatandaşları, AB’ye turistik amaçla seyahat edebilmek için gereken Şengen vizesi için en az 60 Avro ödemek zorunda. bazı Avrupa ülkeleri bu imtiyazdan faydalanamıyor. Polonya, Hırvatistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Bulgaristan ve Romanya vatandaşları ABD’ye gitmek istediklerinde ayrı vize almaları gerekiyor. Bu ülkeler, Brüksel’in Washington’a karşı bu konuda sert bir tutum almasını talep ediyor. Londra’dan Brüksel’e ret İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) çıkış sürecine (Brexit) ilişkin yasal zemini belirlemek üzere kritik haftaya girilirken, Brüksel’den gelen bir teklif daha Başbakan Theresa May’in partisi Muhafazakârlar tarafından kabul edilmedi. Partiden yapılan açıklamada, AB Başmüzakerecisi Michel Barnier’in İngiltere’nin Gümrük Birliği’nden tek taraflı olarak çıkabileceği, ancak Kuzey İrlanda ile İrlanda arasında fiziki sınır bulunmaması yönündeki koşullu önerisinin reddedileceği belirtildi. İngiltere parlamentosunda oylanmak üzere yarın revize edilmiş bir Brexit anlaşması sunacak olan May ise milletvekillerinin yeni tasarıyı da reddetmesi halinde “Brexit’in asla gerçekleşmeyebileceğini” söyledi. Parlamento, May’in Brüksel ile uzlaştığı, AB üyesi İrlanda ile Birleşik Krallık’ın parçası olan Kuzey İrlanda arasındaki fiziki sınırı belirsiz süre kaldıran Brexit Anlaşması’nı 15 Ocak’ta yapılan oylamada ezici çoğunlukla reddetmişti. Brexit yanlısı eylemciler, “Çıkış, çıkış demektir” dövizleriyle yürüdü. Buteflika uçağa bindi Protestoların hedefindeki Ce zayir Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika’nın (82), tedavi olduğu Cenevre’den ülkesine dönmek için hareket ettiği bildirildi. Sağlık problemleri nedeniyle yaklaşık uzun süredir kamuoyu önüne çıkmayan Buteflika, iki haftadır Cenevre’de bulunuyordu. Buteflika’yı tedavi için Cenevre’ye taşıyan uçağın dün kente vardığı, akşam saatlerinde ise Cezayir’e doğru kalkış yaptığı öğrenildi. Öte yanden beşinci dönem aday olmasnın ardından patlak veren protestolar dün de devam etti. Başkent Cezayir’deki protestolarda, “Buteflika, beşinci dönem olmayacak” sloganları yankılandı. 2014 yılında felç geçiren ve bu tarihten itibaren halka açık alanlarda pek fazla gözükmeyen Buteflika’nın siyasetten çekilmesi talebiyle düzenlenen protestolara, gençler ve öğrenciler önderlik ediyor. Çoğunluğunu öğrenci ve işsiz gençlerin oluşturduğu protestocular, dün başkent Cezayir’de yine sokaklardaydı. TSK’nin devriye başlattığı vilayete Rusya destekli bombardıman düzenlendi Şam İdlib’i vurdu Türkiye ile Rusya arasında geçen eylülde silahsızlandırılmış bölge oluşturulması için imzalanan Soçi mutabakatının ağır aksak ilerlediği Suriye’nin İdlib vilayetinde Şam hükümeti ve müttefikleri önceki gün bombardıman düzenledi. Suriye ordusu ve İran destekli güçlerin topçu atışları ve Rusya’nın hava desteğiyle yürütülen operasyonda El Kaide uzantılı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) mevzilerinin vurulduğu bildirildi. Rusya’nın hava saldırılarının Suriye’nin kuzeybatısında Türkiye sınırına 20 km. mesafedeki Cisr eş Şuğur bölgesini hedef aldığı belirtildi. AA, bombardımanda Moskova ve Şam’ın Kaide bağlantılı olduğunu savunduğu “Beyaz Baretliler” adlı “kurtarma” grubunun üyelerinin öldüğünü duyurdu. lan yabancı IŞİD’li ler için Avrupa’nın katı tutumu sürü yor. The Sunday Ti mes gazetesi, İngiltere’nin, geçen perşembe Suriye’de Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Çen Şiaodong’u ağırlayan Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, ülkesinin ekonomik kuşatma altında olduğunu söyledi. bebeği hastalık nedeniyle ölen Şamima Begüm’ün ardından gözaltındaki Şam ve müttefiklerinin İdlib’e iki kadını daha IŞİD’e katıldık müdahalesinin, 12 gözlem nok ları gerekçesiyle vatandaşlıktan tasıyla bölgede bulunan TSK’nin çıkardığını öne sürdü. Haberde, geçen hafta başlattığı devriye vatandaşlıktan çıkarma kararıden kısa bir süre sonra gelmesi nın oldukça detaylı bir inceleme dikkat çekti. sürecinin ardından alındığı ifa İngiltere taviz vermiyor de edildi. Bu arada YPG’nin omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Öte yandan, Suriye’de Güçleri, Bağuz’daki IŞİD’lilerin Ankara’nın terör örgütü saydığı teslim olması için verilen süre YPG tarafından gözaltında tutu nin dolduğunu duyurdu. Elektrik savaşı can aldı Muhalefet lideri, ABD destekli Juan Guaido’nun kendini “geçici devlet başkanı” ilan etmesiyle siyasi ve ekonomik krizin derinleştiği Venezüella’da perşembe gününden bu yana devam eden elektrik kesintileri, hastanelerde ölümlere sebep oldu. Venezüella sağlık birimlerinden önceki gün yapılan açıklamada, diyaliz makinelerinin çalışmaması nedeniyle 15 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Caracas’taki bir çocuk hastanesindeki jeneratörler de çalışmadı. Hastane personeli tüm gece cep telefonlarıyla aydınlatma sağlamaya çalıştı. AFP haber ajansına konuşan hastane personeli çocuk diyaliz makinelerinin de çalışmadığını söyledi. Devlet Başkanı Nicolas Maduro ise ülke çapında yaşanan elektrik kesintisine ilişkin bir kez daha ABD’yi suçladı. Maduro, önceki gün yaptığı açıklamada, kesintinin giderilmesinin siber saldırılarla engellendiğini söyledi. “Bugün ülkedeki elektrik kesintisinin neredeyse yüzde 70’ini gidermiştik ancak elektrik hatlarına, yalnızca ABD hükümetinin sahip olduğu yüksek teknoloji kullanılarak yapılmış bir saldırı düzenlendi” ifadelerini kullandı. Maduro yönetimi, daha önce elektrik kesintilerinin sabotajdan kaynaklan Venezüella’da önceki gün hem iktidar hem de muhalefet taraftarları sokaklardaydı. Caracas’taki mitingde Maduro da bir konuşma yaptı. Muhaliflerin ise polisle karşı karşıya geldikleri bildirildi. dığını duyurmuştu. Başkent Caracas’ın bazı böl gelerindeki trafik ışıklarının önceki gün yeniden çalışmaya başladığı ancak şehir metrosunun kapalı kalmaya devam ettiği bildirildi. Venezüella’nın 24 eyaletinden 23’ünün kesintilerden etkilendiği gündeme yansımıştı. Kuzey Kore’de ‘tam katılımlı’ seçim ABD ve Güney Kore ile yürütülen diyalog çerçevesinde gözlerin üzerinde olduğu Kuzey Kore’de 700 sandalyeli Yüksek Halk Meclisi için seçimler düzenlendi. İlki 2014’te düzenlenen seçimlere ilişkin Kuzey Kore, ülkedeki bütün seçmenlerin sandığa gittiğini duyurdu. Kuzey Kore lideri Kim Jongun’un Pyongyang bölgesinden aday olduğu seçimde, her bölge için kayıtlı tek aday bulunuyor. Seçmenler, sandıklarda bulunan kalemle adayın üzerini çizme hakkına sahip. ABDÇin bilek Koç Üniversitesi’nden Dr. Atlı’ya göre Trump güreşi yönetimi Uzak Asya’daki müttefiklerinde ‘güvensizlik’ yaratıyor. Çin ise küresel hedeflerden ziyade arka Denizi gündemleri yakıcılığını koruyor. Siz yüksek tansiyonun bu bahçesinde belirleyici güç olma isteğinde. doğan ergün başlıklarda nasıl seyretmesini bekliyorsunuz? Dünya kamuoyunun dikkati Kuzey Kore lideri Kim Jongun ile ABD Başkanı Donald Trump arasında sonuçsuz kalan temaslara yoğunlaşmışken Washington yönetiminin Uzak Asya’ya olan ilgisi de giderek daha fazla tartışılıyor. Trump’ın seçim kampanyasında işaretleri verilen ancak aslında Washington koridorlarında son 78 yıldır konuşulan enerjik AsyaPasifik politikasının merkez noktalarından biri ABD ile Çin arasındaki tansiyon elbette var ama şunu ayırt etmek gerekiyor. ABD ile Çin küresel güç olma yarışında değiller. Çin bunun henüz çok uzağında. Sadece uçak gemileri açısından dahi değerlendirirsek tabloyu görebiliriz. Dahası Çin’in bir küresel siyasal güç olma niyetinin de olmadığı söylenebilir. Ancak Çin’in kendi arka bahçesinde belirleyici güç olma isteği elbette var. ni Çin oluşturuyor. Kuzey Kore’nin nükleer silah lardan arındırılması hedefiyle gündeme gelen açılım, Çin’den bağımsızlık çabası içinde olan Tayvan’la ilişkilerin geliştirilmesi, Güney Çin Denizi’nde girişilen rekabet ve ticaret savaşı gibi son dönemin en öne çıkan başlıkların tamamında esas oyuncular olarak Washington ile Pekin’i görüyoruz. Başarsızlıkla sonuçlanan Hanoi zirvesinin ardından ABDÇin ‘Küresel yarış değil’ l Büyüyen enerji ihtiyacı ile KuşakYol projesi, Pekin’i kendi arka bahçesi dışına iten parametreler. Ama küresel aktör olmak bir oyun kurucu olma becerisi ve deneyimi de gerektiriyor. Pekin’in böyle bir misyonu kolay üstlenmesi mümkün mü sizce? Pekin yönetiminin niyetinin o olmadığını söylemiştim. ilişkileri bağlamında oluşan son tabloyu Koç Üniversitesi Öğre tim Görevlisi Dr. Altay Atlı ile görüştük. l Trump döneminde Asya Pasifik hattında enerjik bir dış politika yönelimi görüyo ruz. Burada Çin’le rekabetin payı olduğu muhakkak. Süre Trump Şi Cinping giden Kuzey Kore hamlesini bu çerçevede nereye yerleş İpek Yolu tirirsiniz? ABD’nin Asya politikası yeni değil. Eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde Asya açılımına niyetlenilmişti ama “Arap Baharı” ile ABD’nin yine oradan çıkamadığı bir dönem yaşandı. Trump döneminde ise Asya politikasının tam olarak ne olduğu henüz belli değil. Göreve gelir gelmez, hatta kampanya döneminde bazı geleneksel politikaları sorguladı. Japonya ve Güney Kore ittifaklarını maliyetleri nedeniyle eleştirdi. Ancak bu canlanıyor Çin’in yaklaşık 2 trilyon dolarlık bir hacme ulaşması beklenen KuşakYol projesi, kara ve deniz üzerinden tarihi İpek Yolu’nun yeniden canlandırılması hedefini taşıyor. Şi önderliğinde Pekin yönetimi, bu çerçevede kendi topraklarından Avrupa’ya uzanan hatta başta ulaşım ağları olmak üzere pek çok yeni yatırım için düğmeye bastı. yaklaşım müttefkilerde ABD’nin bölgedeki varlığının nasıl devam edeceği konusunda güven kaybettiriyor. Japonya ve Güney Kore’nin Çin karşısında ABD’nin sağlayacağı güvenliğe ihtiyaçları var ama ekonomik açıdan da Pekin’le önemli ilişkileri var. Artık kendi ayakları üzerinde durma planları yapmak zorunda hissediyorlar. Çin’in önce içeride halletmesi gereken çok fazla meselesi var. Öncelikle de ekonomi... Ciddi bir dönüşümden geçmesi gerekiyor. Ciddi kırılganlıkları var. Batı benzeri bir siyasal sistemin olmadığı ortamda Komünist Parti de meşruiyetini en fazla ekonomik refah üzerinden sağlıyor. Ama böyle gi ‘Zirvelerden sonuç yok’ Görev süresinin yarısı dolan Trump’ın ise bir dış politika başarısına ihtiyacı var. Bu Kuzey Kore olabilirdi. “Yıllardır çözülemeyen sorunu ben çözdüm” demek istiyor. Ama bu mesele sadece ABD tarafından çözülebilecek bir sorun değil. Çin, Rusya gibi önemli aktörler de devrede. Bu arada çokça yanlış düşünülenin aksine Çin ile Kuzey Kore arasında bir ittifak ilişkisi bulunmuyor. Ancak Pyongyang’ın üzerinde en çok etkide bulunabilecek ülke, başta ekonomik nedenlerle Çin. Kim, her Trump görüşmesinden önce ve sonra Çin’le görüşüyor. Bu görüşmelerde şu ana kadar her iki taraf da niyetlerini ortaya koydular. Singapur’da bir şey çıkmamıştı, Hanoi’de hiçbir şey çıkmadı. Bu durum Çin’in önemini derse parti için bir varoluşsal sorundan bahsetmek zorunda kalırız. Küresel güç niyeti bu bakımdan da yok. KuşakYol projesi aslında küresel bir misyondan ziyade iç ekonomik süreç açısından önem kazanıyor. Elde para var, iyi değerlendirilmesi, yatırıma dönüştürülmesi gerekiyor. Bölge ülkelerinde yapılacak yatırım yeni istihdam, ekonomik canlılık anlamına gelecek. Bu nedenle KuşakYol projesini de aslında iç meselelerle, içerideki dönüşümü destekleme perspektifiyle anlamak gerekir. bir kez daha gösterdi. l ABDÇin hattında ticaret savaşı, Tayvan ve Güney Çin Dr. Altay Atlı C MY B