Katalog

10 10 MART 2019 PAZAR TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz ünlü tiyatro sanatçımız... Osmanlı Devleti’nin Galata sarraflarından aldığı borç karşılığında ödediği faize verilen ad. 2 Üye... Güney Afrika’da bir ırmak... Mehmet Eroğlu’nun bir romanı... Karadeniz Ereğlisi’nde ketenden dokunan ve giysi yapımında kullanılan bir tür bez. 3 Gösteri sırasında demir kafesteki yırtıcı hayvanın oturduğu tabure... Doğu Karadeniz’de tulum eşliğinde horon oynanarak yapılan geleneksel yayla şenliklerine verilen ad... Japonya’da etkin bir yanardağ. 4 Izgara... Cins, tür, çeşit... Napolyon’un ünlü atının adı. 5 ”Ben havada uçar idim / ile tuttun beni / Ben pahamı bilir idim / Bir pula sattın beni” (Türkü)... Dolma yapmak için hazırlanan karışım... Temiz, pak... Aras’ın kolu olan bir ırmak... Meyve koparmak için ucuna üçlü ya da dörtlü bir çatal geçirilmiş sırık. 6 Zarara uğrama tehlikesi... Eski Mısır’da ölüler ülkesine verilen ad... Çeşme zıvanası... “ atana çömleği tutma siper” (Kaygusuz Abdal). 7 Tıp dilinde “bere” anlamında kullanılan sözcük... Kırgız ve Kazaklara özgü bir üst giyeceği... Kabartma bir figür oluşturacak biçimde yontulmuş değerli taş... Bir nota. 8 Kuzu sesi... Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde yaşayan, dünyanın en kısa boylu halkı... 618907 yılları arasında Çin’i yöneten hanedan. 9 Paraguay’ın başkenti... Hayvanların bağlandığı gölgelik... Bir geminin baş ve kıç taraflarında çektiği sular arasındaki fark. 10 Eleme yöntemiyle yapılan kupa maçlarında iki karşılaşmadan oluşan evre... Erzincan ile Gümüşhane sınırında, içinde yüzen adası da olan bir göl... Telli bir çalgı... İskambildeki dört renkten biri. 11 Geleneksel opera kavramını derinden sarsarak yeni bir çığır açan, müziği şiir ve dansla kaynaştıran ünlü Alman besteci... Aynı adlı kelebeğin neden olduğu bir domates hastalığı... Kars’ın Digor ilçesinde, 7. yüzyıldan kalma bir Ermeni kilisesi... Eski dilde kapı. 12 Bilgisiz, kültürsüz kimse... Yavru yapmaya alışkın kümes hayvanları için kullanılan sözcük... İki atlı kızak... Tekirdağ yöresine özgü bir Bu haftaki bulmaca ödülü Kadınlar ve Sosyalizm Sharon Smith Yordam Kitap 24 ŞUBAT 2019 1717 KAZANANLAR: Yetiş Kayık, SİNOP, Gülsenen Gökkaya, Remzi Kaya, SİVAS, Ali Dilekli, KONYA, Roger L. Urgan, M. Celal Şaylan, Sevda İkizler, Mehmet Kuşçu, Bünyamin Türk, İSTANBUL, M. Şadi Yücel, Nihal Ertuğrul, BOLU, Musa Kaya, DENİZLİ, Y. Gürkan Çağlar, TEKİRDAĞ, Ethem Dönük, MERSİN, Ruhiser Er, ZONGULDAK, Denizhan Ateşli, SAKARYA, Ali Sugat Turat, MANİSA, Cihangir Ergene, Cihan Karakılavuz, MUĞLA, Gülşide Cengiz, Sibel Kumaş, M. Nilgün Bulhaz, Fatma Uyanık, ANKARA, Hilmi Özel, ÇANKIRI, Tilaver Akkan, TRABZON Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet. com.tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 24.02.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Lev Tolstoy’un Savaş ve Barış (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 C E VAT ÇA P AN KUR T K I YAN 2 AMOR A UR BAN LA A S ADO 3 H İ NOMA R U S E RUM E N Ş İR 4İŞ MA L AV İ P A Ç AMOR A M 5 T İ CAR İ A S KAT T U L UMB A 6 AKA İ B A MO L L A Ç AH OT 7T MENEVR EK AR I K SAR İ 8AS E S YA Y A ZMA AMA T F 9 Y E D E K NAT O S OL İ T E R 10 M A EKT İ ŞNİ TZEL MA Ş 11 D A R Ü N N Ü Z H E N A M A İ D A 12 Ü N BE İ RA LT K L İ MT AT 13 B SÜ D İ NAM İ K U S KUMRU 14 B E K B ONO B O AST 15 İ N İ K A S İR BR İ E 16 E T N İ K A A R O G A N 17 K E K L İ K P I N A R I İ 18 B R İ S FAR İ D AT 19 E N E Z İ TAP ABU S 20 R E M BR İ KOL ULA tür helva. 13 Karadeniz Bölgesi’ne özgü bir zeytin cinsi... Ok ya da mermi atan... Akıldışı. 14 “Yok edin insanın insana kulluğunu / bu bizim” (Nâzım Hikmet)... Bangladeş’in para birimi... Ortaçağ Avrupası’nda egemen sınıf içinde toplanan bir ödenti. 15 Hint müziğine özgü üflemeli bir çalgı... 18. yüzyılda yaşayan ve Bektaşi inancını dile getirdiği şiirleriyle tanınan halk şairi. 16 Sessiz, hareketsiz, uslu... Antalya yöresine özgü, kaburga eti ve pirinçle yapılan bir yemek... Bir kumar aracı. 17 Yaygın bir hastalığı bütün kaynak ve belirtileriyle birlikte yok etme işi... Romanya’nın plaka imi. 18 Simge... Büyük kent serserisi. 19 Bir düşünce ya da kararı benimsemeyerek karşı çıkma... “Kandamlası, keklikgözü” gibi adlar da verilen bir süs bitkisi. 20 Bir soru sözü... Hint mutfağına özgü, ezilmiş mercimekle yapılan bir yemek... İç Anadolu Bölgesi’nin bazı yörelerinde alçıtaşı ve jips içeren oluşuklara verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Dilimize de çevrilen “Damızlık Kızın Öyküsü”, “Kör Suikastçi”, “Kalp Gidince” gibi romanlarıyla tanınmış Kanadalı yazar... Et, balık ya da sebzenin ezilerek ve kıyılarak bir kalıpta dondurulduktan sonra dilimlenip servis edilmesi. 2 Nazar değmesine karşı tütsü olarak kullanılan otsu bir bitki... Tiyatro oyunculuğunun yanı sıra “Haraç Mezat”, “Evrende Ellerimiz” gibi şiir kitaplarıyla da tanınmış oyuncu ve şairimiz... Bir cetvel türü. 3 Haydut... İran mitolojisinde sözü edilen, otuz kuş büyüklüğündeki efsane kuşu.... Güney Amerika’da yaşayan küçük bir maymun cinsi. 4 İdare lambası... Kırgız ve Kazaklara özgü, kuzu haşlama yemeği... Bulanıklığı olmayan, berrak. 5 Eski dilde kaz ya da ördek... Fransa’da bir kent... Bazı gemilerde baş bodoslamasından omurgaya kadar uzanan ek yapı öğesi. 6 Bir şeyin ya da kimsenin yerine geçen... Kışın şiddetli olması... Japon mafyasına verilen ad. 7 Çok keskin ve uzun Japon kılıcı... Bir iskambil oyunu... İki derenin ya da iki yolun birleştiği yer... Doğan kuşunun erkeği. 8 “Bir çıkarmaya başlar bohçamızdan / Lavanta çiçeği kokan kederleri” (A.M. Dıranas)... Kıymalı ve 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... patatesli bir tür poğaça... Tarım bitkilerine ve orman ağaçlarına büyük zarar veren bir böcek... Şöhret. 9 Polisi ilgilendiren olay... Anasonsuz üzüm rakısı... Eski Türklerde yağmur yağdırıp yel estirdiğine inanılan büyü taşı. 10 Yükselme, yücelme... Doğu Karadeniz yöresinde ısınmak ve ekmek pişirmek için kullanılan kuzine sobası... Eski Yunan kentlerinde en yüksek noktada yer alan merkezi kesim. 11 Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesinde bir göl... Anlamsız, saçma... Denizkırlangıcının yuvasından yapılan, Çin mutfağının en seçkin yemeklerinden biri. 12 Dinsel tören ve kuralları... Üzeri küçük çerezlerle süslü taze ya da kızarmış ekmek dilimi... Güney Afrika’da etrafı kazık ve sırıklarla çevrili kulübelerden meydana gelen köy... Bir çeşit telli bürümcük. 13 “Ar ü şişesini taşa çaldım kime ne” (Nesimi)... Eski Mısır’da güneş tanrısı... ABD tarafından Venüs, Mars ve Merkür gezegenle rine ilişkin araştırmalar yapmak üzere fırlatılan uzay sondaları dizisinin ortak adı... Buket Uzuner’in bir romanı. 14 Hakkâri ilinde, kaya resimleriyle tanınmış bir vadi... Kale duvarı... Eski Yunan ve Roma tapınaklarında tanrı ya da tanrıça heykelinin saklandığı oda. 15 Ağrı Dağı’na verilen bir başka ad... Hayvan pisliği. 16 Trabzon’un Tonya ilçesinde bir yayla... İhsan Oktay Anar’ın bir romanı... Üflemeli bir çalgı. 17 Fenike mitolojisinde en büyük tanrı... Hollanda’nın plaka imi... Kedi ya da köpek yavrusu... Japon müziğine özgü, bambu kamışlarından yapılan nefesli bir çalgı. 18 Balede bacakların iki karşıt yöne ayrılarak yere değdiği hareket... Tektonik çukur. 19 Kenya ve Uganda’da yaşayan bir halk... Bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücü. 20 Yankı... Üretilen mal değerlerinin iniş çıkışına göre saptanan ücret ödeme ölçümü. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Sayalım, sayalım; tekrar sayalım imp DB zonda ¦ RV632 ¦ R43 ¦ 9732 ¦3 ¦ D109854 ¦ D108 ¦ V104 ¦R ¦7 ¦2 ¦ AD86 ¦ A987652 ¦A ¦ AV9765 ¦ R5 ¦ DV104 Güney Batı Kuzey 2¦ 2¦ 3¦ 4¦ Herkes Pas Doğu 2¦* Pas *1115, 6+ trefl Batı ¦R’yı çıkıyor, Doğudan 8’li, ¦10’lu dönüyor. (Batıdan 7’li). Nasıl devam edersiniz? Güneyde oynayan Başak Kütük As ve Rua körü çekti ve yerden karo çevirdi. Tek Ruaya el kaptırma olasılığına karşı Doğu haklı olarak Ası girdi ve karo oynadı. Rua ile alan oynayan trefl oynadı Batıdan ¦4’lü yerden çaktı, karoya elden çaktı ve kozla çıktı. Elinde başka renk kalmayan Batı ¦9’luyu oynadı. Oynayan Valeyi koyup kazanınca iki kayıp treflini attı ve kontratı yaptı. Avrupa Karışık Takımlar Şampiyonasında gelen bu el 19 masada 4¦ oynanmış, 13 deklaran kontratı yapmayı başarmış. Geçen Haftaki Problemin Çözümü (20199) ikili DB zonda ¦ DV986 ¦R ¦ DV53 ¦ D73 ¦ A10 ¦ D9 ¦ R87642 ¦ A109 Analiz ve çözüm: Tabii ki oyunun püf noktası Batıdaki tek pik Ruasını düşürmek değil, koz markalarını iyi kullanıp pikleri çalıştırmak. Pikleri çalıştırabilmek için önce yere geçip empas atmamız gerekiyor. Ondan sonra da bir defa ekspas yapmak için, bir defa da sağlanan pikleri kullanmak için yere geçmemiz gerekiyor. Bunun için de eldeki küçük karolardan birine iyice sarılmalıyız. İlk önce Batının ¦10’lu dönüşüne yerden onör girmeliyiz. Çünkü Doğu buna Ası koymazsa yere üç defa geçmemiz hayal olur. Yerden koyduğumuz ¦Damını Ası ile alan Doğunun trefl dönüşüne de Ası koyarız, çünkü pik empası geçmezse zaten batacağız, geçiyorsa hep yapıyoruz, yani trefl empasına ihtiyacımız yok. Şimdi pik empası atmak için yere geçerken eldeki ¦4’lüyü muhafaza ederek ¦6’lıyı oynarız, yerden Valeyi koyup son kozu toplar ve pik empasını yaparız. Daha sonra pik Asını çeker ve ¦4’lüyü 5’li ile ezerek yere geçer, pik ekspasını yaparız. Doğunun Ruasını düşürünce ¦Damına çakarak yere geçer ve sağlanan piklere iki kayıp treflimizi atarız. İşte dört el: ¦ 532 ¦ A8643 ¦ 10 ¦ RV62 ¦ DV986 ¦R ¦ DV53 ¦ D73 ¦ A10 ¦ D9 ¦ R87642 ¦ A109 ¦ R74 ¦ V10752 ¦ A9 ¦ 854 Bu arada Doğunun elinde ¦R yerine ¦R (hatta ¦RVx) olsaydı, bu el için küçük trefl oynaması defans için çok iyi olacaktı. Çünkü kozcu pik empasına mecbur olduğu için trefle As koyup pik empası yaptığında Batı alıp trefl dönecek ve kontrat üç batacak. Haftanın Problemi (201910) imp Herkes zonda ¦ 86 ¦ 8654 ¦ AR ¦ AD765 Güney 1¦ 3¦ 4¦ Batı Pas Pas Pas Pas Kuzey Pas 2¦1 3¦ 5¦… Doğu Pas Pas Pas Pek hemfikir olmayabilirsiniz ama 2¦ onların sistemlerinde pastan gelen elde karo fiti ile beraber beşli renk ve davet eli gösteriyor, 3¦ de sanzatu için durdurucu. Körde zafiyet belli olunca 5¦’da karar kılındı. Batı ¦Asını atak edip yerin tek Ruasını aldı ve ¦10’lusunu oynadı. Doğu Asla alıp ¦8’lisini döndü. Sıra sizde. ¦ AV3 ¦ R92 ¦ DV53 ¦ R102 Güney 1¦ Pas 2SA Batı 1¦ Pas Pas Kuzey 2¦ Kontr 3SA... Doğu 2¦ Pas Batı ¦10’lusunu atak eder ve Doğu Ruayı koyar. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Azeri ekolü GM Donner yazılarında satrançla ilgili tüm işler satranççılara verilmelidir derdi. Konuya aidiyeti olmayanların nasıl dernek kurup, otel kapatma, kurs açma ve hatta satranç öğretmeni simsarlığına giriştiği geçen haftaki yazımın parçalarından biriydi. Tevkifatın anında olmadığı konularda suiistimal toplum tarafından kabul görüyorsa, bu oranın etik anlayışını gösterir. Makbuz, Azeri çalıştırıcı(!) oturma ve çalışma izni hatta otel rezervasyonundan elde edilen odalarda kimlerin bedava kaldığına dek hiçbir konuda tek bir belge bile SGD’den çıkmayacaktır. Hanutçuluk bayrağı elden ele zamanı ve konuyu fırsat bilenlerle taşınıyor! Geçen hafta problem dalında GM Marjan Kovaçeviç satrancın Kafkaslardaki gelişimiyle ilgili görüşlerime Politika gazetesinde yer verdi. Röportajda da belirtmiş olduğum gibi bir Azeri ekolünden bahsetmek imkânsız. Uzun süre Makogonov’dan başka ustası olmayan Sovyet Cumhuriyeti, Bagirov’un Letonya’ya gidişiyle Kasparov çıkana dek en zayıf bölgelerden biriydi. İsimlerin hiçbirinin Azeri olmayışına dikkatinizi çekerim. 2000’li yıllara dek durum böyleyken petrolü iyi değerlendiren Azeriler doğru yatırım ve hamlelerle Mamedyarov, Racabov ve Mamedov’dan oluşan iyi bir takım kurdular. Lakin piramidin tepesindeki rakamlar bu kez nicelik olarak patlama yapan Hindistan ve Çin’le boy ölçüşmekten uzak kaldı. Naydiç’in devşirilmesi de ekolün olmadığının en önemli ispatı: GM Arkadi NaydiçGM İgor Kovalenko, Bundesliga 20182019 Sezonu, Sicilya Savunması 1.e4 c5 2.Af3 e6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 Ac6 6.a3!? (6.Adb5 ana varyant. Çelyabinsk devamyoluna dönüşüm de olasıyken 6...Fb4 en eski hamlelerden biri ama Fil Çiftinden feragat etmekte. Oyunun devamından anlaşılacağı üzere Naydiç 6.Ac6 bc6 7.e5 Ad5 8.Ae4 Vc7 9.f4 Vb6 10.c4 Fb4 11.Şe2 Fa6 12.Şf3 varyantını tasvip etmiyor.) Fe7?! (Kovalenko daha evvel uygulamış olduğu 6...d6 7.Fe3 Fe7 devamyoluna girmek istemiyor.) 7.Ac6 bc6 8.e5 Ad5 9.Ae4 Vc7 10.f4 f5 11.Ad6 Fd6 12.ed6 Vb8!? (12...Vb6 13.c4 veya 13.b4 sonrası a3 sürüşünün katkısı gözükür.) 13.b3 00 14.Fb2 c5 15.Fe5 Fb7 16.Vd2 Vd8 17.000 Af6 18.Kg1 Fd5 Konumun gereği 19.Fe2 veya 19.h3 ile g4 sürüşünü hazırlamak, ama... 19.g4!? Ag4 20.Fb2 Vh4 21.Fg2!? (Alternatif fikir 21.Kg3 sonrası Fh3.) Fg2 22.Kg2 Kf7 23.Şb1 Ke8 24.Kdg1 Vh6 25.Vc3 Kc8 26.Vc4?! (Beyaz Vezir Siyah Kampa giriş noktası ararken 26.b4 c4 27.Vd4 daha doğal.) Kc6 27.Kd2 a6 28.Şa2 Şf8!? (Hemen 28...e5 29.Ke2 e4 30.Kg4 fg4 31.Ke4 Naydiç’in istediği konumu verir.) 29.Kg3 e5! 30.Kg4! fg4 31.Fe5 Vg6 (Beyazların kaliteye karşı kompanzasyonu var.) 32.Vc3? (32.Kg2 h5 33.h3 g3 34.h4 veya 32...Vf5 33.Ve2 c4 34.b4 h5 35.h3 dinamik oyun verirdi.) Şg8 33.Kd5 h6 34.Kc5 Kc5 35.Vc5 h5 (Siyah potansiyel g geçeriyle basitçe kazanır.) 36.Şb2 h4 37.Vc4 Şh7 38.a4 Kf5 39.Va6 g3 40.hg3 hg3 41.Va7 g2 Beyaz terk eder çünkü 42.Vg1 Kh5f5 var. 01 Bu oyundan birkaç gün sonra Naydiç, Azebaycan’a ne kadar faydalı olabileceğini gösterdi: GM Arkadi Naydiç (2710)GM Michael Adams (2710), Astana 2019, İspanyol Açılışı 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 Af6 4.00 Ae4 5.d4 Ad6 6.de5!? (Kendi de Berlin oynayan Naydiç 6.Fc6 dc6 7.de5 Af5 8.Vd8 Şd8 ile gelecek oyunsonuna girmiyor.) Ab5 7.a4 Abd4 8.Ad4 d6!? (8...d5 9.Ac6 bc6 10.Ad2 Naydiç’in tercihi ama 8... Ad4 8.Vd4 d5 sonrası 9.ed6 Vd6 10.Ve3 ve 9.Vd3!? arasında bir seçim de söz konusu.) 9.Ac6 bc6 10.Ke1 de5 11.Ke5 Fe6 12.Vf3 Vd7 13.Ac3 Fd6 14.Ke2 Yenilik (14.Ke1 00 15.Ff4 de Beyaza hafif üstünlük verir.) 00 15.h3 Fc4 16.Ke1 Kfe8 17.Ff4 Kad8 18.Ke8 Ve8 19.Kd1 f6 20.Fd6 Kd6 Er yapısıyla Beyaz değişmeleri zorlamalı.21.Vf4! Kd1 22.Ad1 Ve1 23.Şh2 Vd1 24.Vc4 Vd5 25.Va6! (25.Vd5? cd5 ile gelecek Vezir Finalinde avantaj yoktur.) Ve5 26.g3 Vc5 (26...Vd4 27.Vc8 Şf7 28.Vc7 Şg6 29.Vc6 Vf2 30.Vg2 ve Beyaz er kazanır.) 27.Vc8 Şf7 28.Vc7 Şg6 29.Şg1! Vc2 30.Va7 Vb2 31.a5 (Dış geçer sayesinde Beyazlar kazanç konumda.Vezir Finallerinde genelde piyonların sayısından çok ilerlemiş olmaları neticeye etki eder.) Vb1 32.Şh2 Vf5 33.a6 c5 34.Va8! (Uzun diyagonale yerleşecek Vezir hem Şah kanadında daimi kişlere izin vermeyecek hem de geçeri destekleyecektir.34.Vb7! de eş değerde.) c4 (34...Vf2 35.Vg2 Vd4 36.a7 ve erin terfii engellenemez.) 35.Ve8 Şh6 36.Ve3 Siyah terk eder çünkü 36...g5 37.a7 Va5 (37... Vd5 38.Ve7!) 38.Vf3! mat ağı ve terfi fikirlerini birleştirir. 10 C MY B