Katalog

10 16 ARALIK 2019 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ ‘Yerli malı’ hayalÜretim artsa da, tüketimi karşılamıyor. Açık, ithalatla telafi ediliyor EKONOMİ Sudan ile yapılan Bir yılda yurtiçi üretimin anlaşma yakında Meclis’te görüşülecek. yurtiçi talebi karşılama derecesi, nohutta yüzde 92’den yüzde 87’ye, patateste yüzde 108’den 103’e düştü. Türkiye’de üretilen ürün ve malların tüketimini artırmak için her yıl 1218 Aralık arasında kutlanan Yer li Malı Haftası, tarım ürünlerindeki yerli liği ve kendine yetebilirliği gündeme getirdi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun son 10 yıl At eti nerede kullanılacak? GAMZE BAL lık Bitkisel Ürün Denge Tabloları’na göre tarım ürünlerinde üretim artsa HÜSEYİN HAYATSEVER TBMM Dışişleri Komisyonu’nda görüşülerek onaylanan ve TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesi beklenen Sudan ile ekonomik ve ticari ortaklık anlaşmasıyla 500 ton at, eşek ve katır etinin gümrüksüz olarak ithal edilmesine olanak tanınmasıyla ilgili soru işaretleri kamuoyunda tartışılıyor. İstanbul Veteriner Hekimler Odası Başkanı Murat Arslan, gümrüksüz olarak ithal edilecek at, eşek ve katır etinin nerede kullanılacağı eşek eti ile sakatatları da bulunuyor. İstanbul Veteriner Hekimleri Oda sı Başkanı Murat Arslan, anlaşmay la Sudan’dan at, eşek ve katır eti ithal edilecek olmasına anlam veremedik lerini söyledi. Arslan, Türkiye’nin sa dece Sudan’dan değil, herhangi bir ya bancı ülkeden bu ürünleri almasının, yerli üreticilere zarar verdiğini vurgu ladı. Arslan, “Ticari olarak bu ülkeye yardım yapacaksak yine yapalım, ama yaptığımız yardım netice sin de ülkemize zarar getirecek MECLIS da, artan tüketimi karşılamaya yetmiyor. Açık, ithalatla karşılanıyor. Tarım ürünlerinde düşen yeterlilik oranları şöyle: n Tüm sebzeler için yurtiçi üretimin yurtiçi talebi karşılama derecesi 20092010’da yüzde 108 iken, 20172018’de yüzde 106.6’ya düştü. n 20092010’da sebze arzının yüzde 7.6’sı ihraç edilirken, 20172018 arasında yüzde 6.6’ya geriledi. İthalat yüzde 109 arttı. n 20172018 döneminde, bir önceki dönem aralığına göre pirinç üretimi nın açıklanmasını isterken, İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk, bir ürünleri sokarak değil, baş GÜNDEMINDE 552 bin tondan 540 bin tona, geriledi. Yurtiçi kullanım 781 bin 861 ton soru önergesi vererek, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın konuya açıklık getirmesini istedi. TBMM Dışişleri Komisyonu’nda 4 Aralık’ta kabul edilen ve yakın zamanda Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi beklenen Sudan’la Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması’yla Türkiye, birçok tarım ürünü için Sudan’a yüzde 100 kota içi tarife indirimi uygulayacak ve buradan büyükbaş ve küçükbaş hayvan, tereyağı, yumurta, bal, patates, domates, sarmısak, üzüm, buğday arpa ve mısır ithal edecek. İthal edilecek ürünler arasında at ve ka türlü ya İYİ Parti Denizli dan 795 bin tona, kişi başı tüketim palım. Örne Milletvekili Yasin Öztürk de 9.4 kilodan 9.5 kiloya yükseldi. ğin şu an de Cumhurbaşkanı Pirinçte yeterlilik ise yüzde 70’ten da et ithal Yardımcısı Fuat Oktay’ın ediyoruz. yanıtlaması istemiyle TBMM Et ve Süt Başkanlığı’na sunduğu soru Kurumu’nun depoları ithalatla dolmuş durumda, yerli üretici kendi hayvanını kestiremiyor” dedi. önergesinde, “Ülkemizin maymun eti ve yenilebilir sakatatı, sürüngen eti, domuz, at, eşek ve katır gibi havyvanların etine ihtiyacı mı vardır, nerede kullanılacak” diye sordu. l ANKARA yüzde 67.2’ye indi. n Nohut üretimi 20162017 ara lığında 455 bin ton iken, 20172018’de 470 bin tona çıktı. Kişi başı tüketim yıllık 5.4 kilodan 5.8 kiloya yükseldi. Nohutta yeterlilik yüzde 92.1’den yüzde 87.5’e indi. n Patateste yeterlilik derecesi yüzde 108.2’den yüzde 103.5’e düştü. Kuru soğanda yüzde 112.7’den yüzde 108.2’ye düştü. TOFAŞ üretimde zirvede Tofaş, Fiat Chrysler Automobiles’a (FCA) bağlı 400 fabrikanın 2006 yılında başlayan ve FCA’nın 400 fabrikasının dahil olduğu WCM yer aldığı WCM Dünya yolculuğunun ilk yılların Klasında Üretim Programı da “En Hızlı İlerleyen Fab değerlendirmesinde, oto rika” ödülünü alan Tofaş, mobil fabrikaları içerisin 2009’da FCA içerisinde de en yüksek puana erişti. “Gümüş Seviye”ye ulaşan Uluslararası kuru ilk fabrika olmuş, luşların üretim faa 2013 yılında ise liyetlerinde küresel “Altın Seviye”ye standartları belirle ulaşmıştı. yen WCM programı Konuyla ilgi kapsamında, 2013 li değerlendirme yılında “Altın Fab de bulunan To rika” unvanını alan faş CEO’su Cen ve FCA bünyesin giz Eroldu, “Çağı deki en iyi fabrika mızın yoğun re lardan biri olan To Cengiz Eroldu kabet koşulların faş, mevcut puanı da teknoloji ve ve nı 81’e yükselterek önemli rimliliği odağına alan, ka bir başarı elde etti. liteden ödün vermeyen fir malar rakiplerinden ayrılıyor. Rekabetçi ürünlerimizi, Avrupa başta olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde tüketiciyle buluşturuyoruz. Dünya çapında kabul görmüş olan World Class Manufacturing sistemine dahil olmak çok önem verdiğimiz bir konu. Üretime başladığımız ilk günden beri kalite, maliyet, verimlilik konularında mükemmeliyet çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İş ve işçi güvenliğini ön planda tutarken, verimlilik ve çevre duyarlılığı alanında teknolojiyi iyi kullanarak önemli iyileştirmelerde bulunduk” ifadelerini kullandı. TMO’nun ithal buğday yetkisi arttı Hububat ve Bakliyat İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) sıfır gümrükle verilen buğday ithalatı yetkisi 1 milyon tondan 1.5 milyon tona çıkarıldı. Ulusal Hububat Konseyi’nden (UHK) bir yetkilinin aktardığına göre, Türkiye’nin buğday üretimi, artan girdi maliyetlerinden ve olumsuz iklim koşullarının etkisiyle azalsa da yurtiçi tüketim talebini karşılıyor. Yetkili, ithalatın sebebini ise, gelişen un sanayinin hammadde ihtiyacının karşılanması için yapıldığını ileri sürdü. l Ekonomi Servisi Hamsi fiyatları 25 TL’yi aştı Bu yıl balık esnafı hamsinin az olmasından, yurttaş da pahalılıktan yakınıyor. Batı Karadeniz bölgesi Akçakoca’da hamsi fiyatı tavan yaptı. Marmara hamsisi tezgahlarda 25 TL’den satışa sunulurken, Karadeniz hamsisi 15 TL’den alıcı buluyor. Bir yurttaş, “Karadeniz hamsisi çok ince olmasına rağmen fiyatı 15 TL. Marmara hamsisi iri ancak çok pahalı” dedi. Balıkçılar ise Karadeniz’de hamsinin bu yıl çok az olduğunu dile getirerek, “Marmara’dan geldiği için nakliye masrafı da ekleniyor. Fiyatlar bu yüzden yüksek” diye konuştu. l İHA Utku Çakırözer Sel mağduru çiftçiye ‘komik’ yardım Eskişehir’deki sel, 53 milyon TL zarar verdi. Hükümet, zarar gören 9 ilçenin ancak üçüne yetecek yardım yapacak. ARİF ANBAR Eskişehir’de, haziran ayında yaşanan sel ve dolu felaketinde zarar gören 9 ilçede, 2 bin 179 çiftçi, 53 milyon TL zarar etti. Ancak iktidar, bu zarar için 440 bin TL yardım yapma kararı aldı. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, 2020 bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Eskişehir’deki çiftçilerin yardımlarının ödenip ödenmediğini sorması üzerine Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Eskişehirli sel mağduru çiftçiler için AFAD’a 440 bin TL ödenek aktarıldığını söyledi. Çakırözer, devletten ortalama 24 bin TL afet yardımı bekleyen çiftçilerin, açıklanan tutar ile 201 lira ile yetinmek zorun da kalacaklarına dikkat çekti. Sel felaketi sonrasında bölgedeki il çeleri ve köyleri tek tek dolaşan Çakırözer, “Sorumluluk sahipleri zarar gören çiftçiyle dalga geçiyorlar. O selden 2 bin 179 çiftçimize ait 114 bin 57 dekar arazi zarar gördü. Bu valiliğin raporu. Ama Cumhurbaşkanlığı sadece üç ilçe için ödenek veriyor. Diğerlerini görmezden geliyor” dedi. Çakırözer, şöyle devam etti: “Eskişehir’de daha geçen yılın tohum destekleme ödemeleri yapılmadı. Üstüne haziran ayında sel vurdu. Aralık ayı geldi ancak bansedilen 440 bin TL de ödenmedi. Çiftçi çaresizlik içinde ortada kaldı. Borcu borçla döndürmeye çalışıyor. Bu çiftçiden nasıl üretim bekleyeceksiniz?” l ESKİŞEHİR GÖSTERILEN DEĞIL ÖDENEN ÜCRET ESASTIR HAVA KARGODA INDIRIM TALEBI İşçi ile işveren arasındaki alacak ve tazminat davalarında, işçinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) gösterilen değil, gerçekte ödenen ücreti hükümde dikkate alınacak. İş kazası sonucu gözünü kısmen kaybeden bir işçinin, işveren aleyhine açtığı maddi ve manevi tazminat davasına ilişkin Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin kararında şöyle denildi: “Somut olayda hak kaniyete uygun maddi tazminatın tespiti açısından sigortalının yaptığı iş, kazalı işçinin gerçek ücretini tereddütsüz olarak belirlenmeden ve davacının sendika üyesi olup olmadığı açıklığa kavuşturulmaksızın şahit beyanları dikkate alınarak asgari ücretin 3.75 katı üzerinden yapılan hesaba itibarla maddi tazminata hükmedilmesi hatalı olmuştur.” l DHA Türkiye’nin taze meyve sebze ihracatında Rusya ve Avrupa pazarlarına bağımlılığını azaltmak isteyen ihracatçılar, özellikle Uzakdoğu ülkelerine ihracatta hava kargo nakliye fiyatlarında indirim istiyor. Türkiye’nin ürün deseni açısından son derece zengin olduğuna dikkati çeken Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkan Yardımcısı Birol Celep, bu ürün çeşitliliğinin sürdürüle bilir bir ihracatla katma değerli hale geleceğine dikkati çekti. Celep, “Ege Bölgesi’nden 2019’un 11 ayında 4.5 milyar dolar gıda ürünleri ihraç ettik. Ege’de yapılan tarım ürünleri ihracatında 10 milyar dolara ulaşmak hayal değil. Bu hedeflere ulaşmak için hava kargo ile Uzakdoğu ve Güneydoğu Asya ülkelerine ihracatta ihracatçılarımıza özel tarife istiyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi GLA’ya dijital tanıtım Dünyanın en büyük otomobil üreticilerinden Mercedes, ürün gamındaki en küçük SUV modeli olan GLA serisini yeniledi. Aracın yeni neslinin tanıtımı dijital olarak yapılırken, otomobil tutkunlarının büyük ilgisini çekti. İki motor seçeneğiyle birlitke görücüye çıkan GLA’da, motor seçenekleri arasında artık dizel ünitenin olmaması dikkat çekiyor. Yeni GLA tasarım olarak eski versiyona göre daha fazla SUV formatında. Yüksek tavanı, uzun ama eğik burnu, dik arka tasarımı otomobili tamamıyla farklılaştırmış. Yeni GLA’da tra fikte seyahat halindeyken yaya uyarı sistemi, trafik levha okuma sistemi gibi yenilikleri var. Otoyolda sürüş esnasında canlı trafik asistanı sayesinde yolun ilerisinde neler olduğundan haberiniz olabiliyor. Aracın sürüş destek sistemleri arasında ise, “Adaptif Hız Sabitleme, Aktif Direksiyon Asistanı fonksiyonları, Aktif Hız Limit Asistanı ve uyarı sistemi, Kavşak ve Trafik levhası uyarı sistemi, Şerit Takip Sistemi, Kör Nokta Asistan” gibi sistemler öne çıkıyor. GLA’nın içinde en dikkat çeken detay MBUX sistemi ve tamamen lcd olan gösterge pa neli ve mutlimedya ekranı olmuş. İlk etapta GLA, 1.3 litrelik turbo beslemeli ve 4 silindirli motorla donatılmış 200 modeli ve 35 4MATIC AMG versiyonlarıyla satışa sunulacak. GLA 200, 163 beygir güç üretirken aktarma görevini 7 ileri çift kavramalı şanzıman yerine getirecek. GLA 35 4MATIC AMG’de ise 2 litrelik 4 silindirli motor ve 8 ileri AMG Speedshift çift kavramalı şanzıman görev alacak. Bu motor 306 beygir güç üretecek. GLA’nın plugin hybrid versiyonu olacak ve 2020 yılında tam elektrikli versiyonu EQA de ürün gamındaki yerini alacak. Ford Trucks, Avrupa’da büyüyor Tüm Avrupa’ya yayılma hedefiyle Portekiz ve İspanya’da arka arkaya bayi açılışları yapan Ford Trucks, Batı Avrupa’daki büyümesini şimdi de bölgenin en önemli pazarlarından İtalya ile sürdürüyor. FTrucks Italia ile işbirliği yaptıklarını açıklayan Ford Trucks Genel Müdür Yardımcısı Serhan Turfan, “Kısa süre önce girdiğimiz Polonya, Litvanya, Portekiz ve İspanya’nın ardından şimdi de yoğun talep gördüğümüz pazarlardan biri olan İtalya’daki bayi yapılanmamıza başlıyoruz. Avrupa’da adım adım ilerliyor, hedeflerimizi gerçekleştiriyoruz” diye konuştu. Opel büyümesini 2020’de de sürdürecek Alman otomobil üreticisi Opel, 2019 yılın Müşteri memnuniyetini temel alan kalite da Türkiye pazarında ya li hizmet anlayışı ile da kaladığı büyüme ivmesi ha fazla Opel müşteri ni 2020’de sürdürmeyi sine ulaşmayı hedefle planlıyor. 2019’u yüzde diklerini söyleyen Opel 3.8 pazar payı ile kapat Türkiye Genel Müdürü mayı öngören Opel Türki Alpagut Girgin, “Bir Al ye, 2020’de toplam pazar man markası olarak da dan yüzde 5 pay ha sıcak ve in almayı hedefli san odaklı yak yor. Geçen kasım laşımımızı de ayında toplam pa vam ettireceğiz. zarda beş basa Bu doğrultuda mak artışla ye müşterilerimi dinci sıraya yerle zin duyguları şen Opel Türkiye, na daha fazla hi pazar payını da tap eden ve kali 2018’in aynı dö Alpagut Girgin teli hizmet anla nemine göre yüz yışıyla mobilite de 2 artışla yüzde 4,6’ya ihtiyaçlarını karşılayan taşıdı.  Geçen mart ayın bir Opel göreceksiniz” da Opel Combo ile ha diye konuştu. fif ticari araç pazarına gi 2020 yılında toplam riş yapan Alman otomo otomotiv pazarının 600 bil üreticisi, sekiz aylık bin adede ulaşmasını dönemin sonunda ka beklediklerini söyleyen sım ayında elde ettiği Alpagut Girgin, yılın ilk başarılı satış sonuçla çeyreğinde tüketicilerle rıyla dokuzuncu sıraya buluşturacakları 6. Ne yerleşerek ticari araç sil Corsa’nın, sınıfında  pazarındaki gücünü de en iddialı model olacağı ortaya koydu. nı belirtti.