Katalog

1 ARALIK 2019 PAZAR 1300 YILLIK ‘KALE’ Bilinen en eski satranç taşı, Ürdün’de bulundu. ScienceNews’te yer alan haberde Humayma’daki kazıda bulunan taşın, MS 680 ila 749’a tarihlendiği belirtildi. Taşın, üst kısmındaki boynuz benzeri iki çıkıntı nedeniyle “kale” olduğu düşünülüyor. l Independent Türkçe SAYISAL LOTO 6 BİLEN: 2.031.238 TL 5 BİLEN: 4.489.60 TL 61327343643 4 BİLEN: 78.10 TL 3 BİLEN: 11.90 TL ikramiye kazandı eposta:hazal.ocak@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: hazal ocak TASARIM: ilknur filiz Amazonlar’ıBREZİLYA DEVLET BAŞKANI: DiCaprio yaktı! Çiftçilere yeni toprak arazisi verme vaadiy yakılması için para veriyor” dedi. Bolsonaro, ünlü aktörü le iktidara gelen ve Amazon “uluslararası Brezilya karşıtı” Ormanları’nda haf kampanyanın parçası talarca süren yangı olmakla suçladı. na müdahale etme DiCaprio’nun çev mekle suçlanan Bre re örgütü Earth Alli zilya Devlet Başka ance, yağmur orman nı Jair Bolsonaro, larında temmuz ve yangınları ABD’li ün ağustos aylarında çı lü oyuncu Leonardo kan yangınların ar DiCaprio’nun çıkart dından Amazon böl tırdığını ileri sürdü. Bolsonaro gesini korunması için DiCaprio’yu Ama 5 milyon dolar yar zon bölgesinde dımda bulunma sözü ki yangınlara mad vermişti. di teşvik sağlamak Kendini adamış bir la suçlayan Bolsona çevreci olarak ta ro, oyuncunun bu yıl nınan aktör, Earth Amazon bölgesin Alliance’ın, müfettiş de çıkan yangınlar lerin sözünü ettiği iki dan kısmen sorumlu olduğunu iddia et DiCaprio kâr amacı gütmeyen örgüte fon sağlama tiği kâr amacı gütme dığını söyledi. DiCap yen örgütlere fon sağladığı rio, “Desteğe layık olmala nı savundu. rına rağmen hedef örgütle The Guardian’ın haberine re fon sağlamadık. Yeri dol göre, sağcı lider, önceki gün durulamaz bu ekosistemlerin kendisini destekleyen bir ga geleceği tehlikede ve onla zeteye yaptığı açıklamada, rı koruyan örgütlerle beraber “Bu Leonardo DiCaprio havalı olmaktan onur duyuyorum” adam, değil mi? Amazonlar’ın dedi. l Dış Haberler KARAKTERİMİZİ ELE VERİYOR ‘Tatlı yiyelim tatlı konuşalım! Bilimsel çalışmalar, yemek tercihlerinin kişinin karakterini ve olaylar karşısındaki tutumunu değiştirebildiğini ortaya çıkardı. Araştırmalarda, acı tüketenlerin değer yargılarının daha katı, tatlı tüketenlerin ise uyumluluk düzeyinin yüksek olabildiği görüldü. Koku ve tat algısı üzerine araştırmalar yapan Doç. Dr. Esin Yalçınkaya, “Acı tüketenlerin tatlı tüketenlere göre daha sert ahlaki yargılamalar yapabildiğine, uyumlu kişilerinse tatlıyı daha çok sevdiklerine dair bilimsel çalışmalar var. Baharatlı yiyecek sevenlerin heyecan arayan kişiler olabileceği saptandı” dedi. l AA ‘Yakınlaşma’ sempozyumu bugün Psikoterapi ve Psikososyal Çalışmalar Derneği (REP) tarafından düzenlenen “Yakınlaşma” başlıklı sempozyum, bugün Boğaziçi Üniversitesi Ayhan Şahenk Salonu’nda. Saat 09.30’da başlacak sempozyumda Fidan Ataselim, Didem Doğan ve Sema Kaygusuz’un konuşmacı olarak yer alacağı “Kadına yönelik psikolojik ve fiziksel şiddet ve ayrımcılıklara nasıl mücadele edeceğiz?’, Emre Konuk, Nita Scherler ve Türkay Demir’in konuşmacı olacağı “Seans odasında yakınlaşan farklı sesler”; Nur Ağdelen, Aşkın Koç, Mansur Seyitoğlu ve Selmin Cansu Demir’in konuşmacı olacağı “Çocuk ihmal ve istismarında disiplinler arası yakınlaşma ve Yavuz Erten, Ferhat Jak İçöz ve Sinem Şahin Yalabık’ın konuşmacı olacağı “Süpervizyon” başlıklı konuşmalar katılımcılarla buluşacak. l Cumhuriyet 1500 yıllık bazilika göründü Kuraklık ortaya çıkardı İznik Gölü’nde, 2014’te keşfedilen ve 1.5 2 metre derinlikteki bazilika, kuraklık yüzünden suların çekilmesiyle görünür hale geldi. 1500 yıl önce Aziz Neophytos adına inşa edilen bazilikanın su altı arkeoloji mü zesine dönüştürüleceği açıklanmıştı. İznik Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Konur Genç, su çekilmesinin her yıl yaşandığını, bu yılki çekilmenin önceki yıllara göre daha fazla olduğuna dikkat çekti. l AA Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı açıkladı: Üretim tüketimin 3 katı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Türkiye genelinde son 5 yılda işletmeye alınan ve planlanan Hidroelektirik Santral, Rüzgâr Enerji Santralı (RES) ve Jeotermal Enerji Santralı (JES) sayılarını açıkladı. Buna göre son 5 yılda 214 HES işletmeye alındı, 261 HES’in yapılması planlanıyor. CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, “Bakanlık verilerine göre mevcut üretim, tüketimin 3 katıdır. İhtiyaç fazlası üretim, yurttaşların ödemek zorunda kaldığı faturaları kabartmaktan başka bir işe yaramıyor” dedi. CHP Doğa Haklarından Sorumlu ÇEVRE Genel Başkan Yardımcısı Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) başvurarak Türkiye’deki ya pılan ve yapılması planlanan HES, RES, JES sayıları ile hangi illere yapılacağı gibi konularda bilgi almak istedi. Karaca’nın sorularını Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı yanıtladı. Bakanlığın verilerine göre Türkiye genelinde son 5 yılda HES, JES ve RES sayıları şöyle: “214 HES işletmeye alındı, 261 HES yapılması planlanıyor, 90 RES işletmeye alındı, 180 RES yapılması planlanıyor, 51 JES işletmeye alındı, 21 JES yapılması planlanıyor.” Gazetemize bakanlığın yanıtını değerlendiren Gülizar Biçer Karaca, özetle bakanlığın 2023 hedefinde enerjilerin yüzde 65’ini yenilenebilir kaynaklardan karşılama hedefi olduğuna dikkat çekerek “AKP hükümeti şeffaflaşma sürecini tamamlayamadığı için, ülkeyi plansız büyüme hamleleriyle çöküşe yaklaştırıyor. Bakanlık verilerine göre mevcut üretim 90 bin MW, yani tüketimin 3 katıdır. İhtiyaç fazlası üretim, yurttaşların ödemek zorunda kaldığı faturaları kabartmaktan başka bir işe yaramıyor. Konut tarifelerinde 2 yıllık artış üzde 72.6, sanayide ise 2 yıllık zam oranı yüzde 126`ya ulaşmıştır” dedi. 3 bin insan ölürÇevreMühendisleriOdasıBaşkanıBozoğlu’ndantermiksantraltepkisi: ÇBu da filtresiz termik santralların sağlık maliyeti evre Mühendisleri Odası Başkanı Baran Bozoğlu, termik santrallara Çocuklar hastalanacak baca filtrelerinin takılmasını 2.5 yıl daha ertelenmesi konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un sözlerinin yasa maddesiy Baran Bozoğlu yetkili Buna göre tablo şöyle: STK’lerce hazırlanan n 2 bin 860 yurttaş erken ölecek. verilere göre, termik n 1 milyon 50 bin yurttaş işgücünü yitirecek. santralların bacalarına n 7 milyon 390 bin insan hastalık izni alacak. 2 buçuk yıl daha n 17 bin 400 çocukta bronşit, filtre takılmamasının n 156 bin çoçuk astım ve bronşit semptomuyla “sağlık maliyetini” karşılaşaçak. paylaştı: n 2 bin 20 kişide bronşit hastalığına yakalanacak. ayikglbMrKeiaiatttWöluçaieinmaşyrshınstrWekkatamereiilneşsaknaFsrlairamtmekidymnsaTroaaaisldeiükelnlnpdaadımlrrremnrtaksi”eınıartinağan“dyirkyıBfıariieelaaıüalls’nleanşaşzıilriretlivnddyaareeeie. t le çeliştiğini söyledi. Yasa da “6 ay” ile “iş planı” ve rilmesinin kastedildiğini, filtre takımı için ise son ta rihin 2022 Haziran olduğu SENA nu belirten Bozoğlu, “Eğer YAŞAR 2.5 yıl daha filtre takılmaz sa 2 bin 860 yurttaş erken ölümle kar şılacak. 156 bin çocuk, astım ve bron şit semptomu ile karşılaşacak” uyarı sında bulundu. Bozoğlu, 15 termik santralın baca filtrelerinin takılmasını 2.5 yıl daha er teleyen yasa teklifini Cumhuriyet’e de ğerlendirdi. Teklifin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından henüz onaylanma dığına dikkat çeken Bozoğlu, “yapılan yanlıştan bir an önce dönülmesi” çağ rısında bulundu. Erdoğan’ın, termik santrallara ilişkin, “Kirliliğe kesinlik le müsaade etmeyeceğiz. Kimse mille tin havasını kirletemez. Mutlaka filtre leme sistemi yapılmalı” sözlerini anım satan Bozoğlu, “Kamuoyundaki tepki ler, çevrenin daha kirlenmemesi için verilen mücadele ve bu açıklamaları yan yana koyduğunuzda Cumhurbaş kanının, teklifi Meclis’e iade etmesi ge Genel merkez ve belediye binalarına güneş paneli kurulacak CHP’den1001 çatı projesi rekiyor” dedi. ‘Son tarih Haziran 2022’ Bakan Kurum’un maddeye ilişkin tepkilerin büyümesiyle yaptığı “6 ay” açıklamalarının yasayla uyuşmadığı nı söyleyen Bozoğlu, “Kurum, filtreler 6 MAHMUT LICALI dan tasarruf sağlamayı amaçlı ay içinde takılacak derken, yasada 6 ay CHP, Türkiye’deki yenilenebilir enerji kaynaklarından etkin şekilde yararlanılması amacıyla yeni bir çalışma başlat yoruz. İkincisi ‘Atıktan Değere Projesi.’ Bu çalışmayla da çöpleri ayrıştırarak hem enerji hem gübre üretebiliyoruz. Yani atıkları faydalı hale getiriyoruz.” içinde ‘iş planı verin’ deniyor ve filtre takımının son tarihi 2022’nin haziran ayına kadar açık biçimde yazıyor” dedi. ‘Santral lobisi’ baskısı tı. Enerji Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı Ahmet Akın’ın yönetiminde oluşturulan Enerji Politikaları Birimi yerel yönetimlerde uygulanmak üzere projeler geliştirdi. Özellikle güneş enerjisinin kullanılması, atıklardan enerji elde edilmesi ve enerji tasarrufu için akıllı kentler oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapıldığını kaydeden Akın, “Önü lenebilir enerji çalıştayı’ ve ‘ulusal madencilik çalıştayı’ da yapacağız” diye konuştu. Geliştirilen projeler hakkında bilgi veren Akın, şunları söyledi: “Birincisi Verimli Kentler Projesi. Bu proje ile kentlerimizde enerji verimliliğini artırıyoruz. Enerji harcayan bütün iş aletlerinden, “1001 Çatı” adlı projeyi anlatan Akın, bu kapsamda CHP Genel Merkezi ile 252 CHP’li belediyeye toplam 1001 adet güneş paneli kurulacağını ifade etti. Akın, “Kuracağımız paneller o binanın elektriğini üretecek. Bu çalışmayı da toplumda farkındalık yaratmak için yürüyüş yolları üzerine, halkın rahatlıkla görebileceği noktalarda yapacağız” diye konuştu. Bozoğlu, medyadaki “santral bacalarına filtre takılmamasını” savunan bazı haberlere de tepki gösterdi. “Termik santral lobisinin siyasete ve medyaya baskı yaptığını” dile getiren Bozoğlu, “Yapılan haberlerin kaynağını bilmiyoruz. Ancak mesele ‘para’ değil, halk sağlığı meselesi. Yılda 30 bin insan hava kirliliğinden ölürken, çocuklarımız müzdeki dönemde ‘ulusal yeni bilgisayarlardan, bina ışıkların l ANKARA hasta doğarken para sal bir karşılaştırma ya pılamaz. Bu yayınlar, bu Muğla’da orman yangınları çalıştayı düzenlendİ ‘Yangınlar insan kaynaklı’ zamana kadar filtre için yatırım yapmayan termik santralları meşrulaştırıyor ” diye ko Baran Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından “Orman yangınları” çalıştayı dü nuştu. Bozoğlu ÇED için çevre zenlendi. Menteşe ilçesindeki Mus tafa Kemal Atatürk Kültür mühendisi şartı Merkezi’nde düzenlenen çalıştayda konuşan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Gürün, “Yangınlar sadece ormanlarımıza değil, aynı zamanda orman örtüsünü evi gibi kullanan canlılara ve bitki örtüsüne de zarar veriyor. Ne yazık ki çıkan yangınların yüzde 90’ı insan kaynaklı. Bu çalıştaydan çıkacak sonuç bildirgesiyle orman yangınlarının önüne geçmek, yangınlardan sonra yapılacaklar ve alınacak tedbirlerle ilgili bilimsel bir sonuca ulaşmayı amaçlıyoruz” dedi. Kömür karşıtları maden bastı Çevre aktivistleri dün Almanya’nın Sachsen ve Brandenburg eyaletlerinde bulunan bir dizi linyit madeni arama sahasına zorla girdi. “Ende Gelände” adlı kömür kullanımına karşı çıkan çevre örgütünün verdiği bilgilere göre yaklaşık 4 bin göstericinin söz konusu maden sahalarındaki çalışmaları engellemek amacıyla protestolara katıldığını açıkladı. Göstericilerin bu şekilde Alman hükümetinin yetersiz gördükleri iklim politikalarını protesto ettikleri vurgulandı. l DW Türkçe Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yeterlilik Belgesi Tebliği Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğe göre belge başvurusu yapacak kurum ve kuruluşlarda çevre ile ilgili konularda en az 5 yıl çalışmış en az iki çevre mühendisinin sürekli olarak istihdam edilmesi gerecek. Yeterlik belgesi iptal edilmiş, askıya alınmış ya da kapanmış proje sahipleri, 90 gün içerisinde yeterlik belgesi almış diğer kurum ya da kuruluşlardan biriyle çalışarak, ÇED sürecini devam ettirebilecek. Belge, verildiği tarihten itibaren 4 yıl geçerli olacak. Kiralanamayacak, devredilemeyecek, kullanımına izin verilmeyecek veya satılamayacak. l ANKARA / Cumhuriyet