Katalog

15 KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRAL UZAYDA YAŞLANACAK Space Cargo Unlimited tarafından uzaya 12 şişe şarap gönderildi. Gönderilen şaraplar, 12 aylık bir süre boyunca incelenecek ve dünyadaki ortama göre uzayda şarabın nasıl değişiklikler göstereceği gözlemlene cek. Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) başlatılan araştırmada şarap numuneleri, cam şişede kapalı kalacak ve yaklaşık 18 santigrat derecede sabit bir sıcaklıkta muhafaza edilecek. Araştırmacılar, tat farklılığı olmasını bekliyor. 6 KASIM 2019 ÇARŞAMBA ZEHİRLİYORSA KAPATIN ‘Zamanları DOLDU’ Zonguldak, Çanakkale ve AfşinElbistanlılar, baca filtresi olmadan çalışan ve ömrünün uzatılması gündemde olan 15 kömürlü termik santralın kapatılması talebiyle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na başvurdu. Söz konusu santralların yarattığı hava kirliliğinden şikâyetçi olan bölge sakinleri, Yeşil Barış (Greenpeace) Derneği ile birlikte yaptığı başvuruda 15 santralın 2019 yılı sonuna kadar gerekli çevre yatırımlarını yapmadığı gerekçesiyle kapatılmasını istedi. 2013 yılında özelleştirilen kömürlü termik santrallara, çevre yatırımlarını tamamlamaları için 2019 yılının sonuna kadar süre tanınmıştı. Bu süre içerisinde santrallar, filtre ve baca gazı arıtma sistemleri gibi çevre yatırımlarını yapmadan zehirli gazları altı yıl boyunca doğrudan havaya saldı. Verilen sürenin dolmasına iki ay kaldı. Yeni bir kanun teklifiyle bu santrallara çevre yatırımlarını yapmamaları için verilen sürenin 2022’ye kadar uzatılması da Meclis gündeminde. Sağlığa ve cebe zarar Greenpeace avukatı Deniz Bayram şöyle konuştu: “2019 yılı sonuna kadar süreleri olan bu santrallar için zaman doldu. Keyfi olarak havayı kirleten santralların çevre yatırımlarını tamamlayana kadar faaliyetlerinin durdurulmaları gerekiyor. Bu santrallar, havayı kirletmekle kalmadı aynı zamanda, 2018 yılında bu santrallardan 10 tanesine toplam 559 milyon lira, 2019 yılında 665 milyon lira kamu teşviki ödendi. Bu santralların 2020 yılında da milyonlarca teşvik ödemesi almasına karar verildi. Kısacası bu santrallar hem cebimize hem sağlığımıza zarar.” l İSTANBUL / Cumhuriyet EMİNÖNÜ’ndeki tekneler Balık ekmek kararı: Kalkacak ZONGULDAK Gizemli hastalık [email protected] ‘Tütün kılıkYaharastltaeınkalymaaraygın Uzmanlar: Ülkemizde her 3 kişiden biri sigara içiyor. Kapalı değiştirdi’alanda sigara yasağına EDİTÖR: SİBEL BAHÇETEPE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ SAĞLIK karşın içenlerin özellikle de gençlerin sayısı her geçen gün daha da artıyor. Yasalar var ama bunların uygulanması sorunlu. Yasaklar deliniyor. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Şule Akçay, ciddi yasakların olmasına karşın tütün kullanımının halen sorun olduğuna dikkat çekerek “Çok gelişmiş yasalarımız var. Fakat bunların uygulanması sorunlu. Yasaklar de 4 Tütün kullanımının Türkiye’ye faturası yılda 50 milyar dolar. 4 Günde 34 milyon dolar sigara kayÜnalkkelımniezddeenyleıldrdae1n20yabşinamkiışniısyigitairriyaor liniyor” dedi. “Tütün artık kılık üreticilerinin kasasına değiştiriyor” diyen Akçay, “Mesela esigaraların yeni çıkanlarını gördünüz mü? Flash diskle gidiyor. 4 Türkiye’de 17 milyon kişi sigara içiyor. re benziyor. Gençlerin alabilme sini sağlamak, cazip hale getire bilmek için o kadar çok kılık de hekimler tütün kontrolü konu bilir. Üniversite gençliği bulun sak ama kimlik bakılması ve ve ğiştiriyor ki, tütün ürünlerinin sunda hem eğitim almış hem de duğu tüm sosyal ortamlarda tü rilip verilmemesi de yine soru tümü öldürücüdür, kılığına al sertifika almış” dedi. ketilen tütünden öyle veya böy işareti. Yasada sorunumuz yok, danmayın” uyarısında bulundu. Nargilenin zararına dikkat çe Bir nargile 100 sigara le nasibini alıyor. Bir sigara içimi 5 ila 7 dakika ve 2025 paf. bizi gerçekten koruyacak yasalar var ama il tütün kurullarının ken Akçay, “Bir nargile içmek “Tütün artık kılık değiştiri Bir nargile ise 20 ila 80 dakika. yetkisinde bu denetimler. İçişle 50100 paf (dumanı çekmek) de yor” diyen Akçay, şöyle devam Sosyal ortam gereği alınan paf ri Bakanlığı’nın kolluk kontrolü mek. Yani bir nargile, 100 siga etti: “Esigara ile, nargile ile bu ların (sigara içilirken çekme, nün yetkisinde, onlar da Sağlık ra demek” diye konuştu. oluyor. Mesela esigaraların dumanın miktarı) mikta Bakanlığı’nın gösterdiği titizliği Ülkemizde her 3 kişiden bi yeni çıkanlarını gördünüz rı ölçülemeyecek dü göstermiyorlar.” ri sigara içiyor. Kapalı alanda si mü bilmiyorum, ben görgara yasağına karşın içenlerin me şanssızlığına eriş zeyde. Bir nargile içimi bir defada 50 ila Enfeksiyon riski var özellikle de gençlerin sayısı her tim. Bunlar flash disk 100 sigara içimi Nargilenin KOAH, astım, za geçen gün daha da artıyor. Baş lere benziyor. Tütün ne denk geliyor. türree gibi hastalıklara yol aç kent Üniversitesi Tıp Fakülte ürünlerinin tümü öl Eğer 80 dakika ço masının yanında marpuç deni si Göğüs Hastalıkları Anabilim dürücüdür, kılığı cuk onu içerse. Ar len ağızlık nedeniyle bir başka Dalı Başkanı Prof. Dr. Şule Ak na aldanmayın. Genç tık çocuk diyorum riski de beraberinde getirdiğini çay, ülkemizde sigarayı bırak ler ilerleyen dönemler çünkü eskiden ile anlatan Akçay, “Marpuç denen mak isteyenlerin profesyonel yardım alabilecekleri çok fazla de hastalanacağı gerçe ri yaşların keyfi imiş uçelden ele dolaşıyor. Ne kadar ği ile ne yazık ki ilgilenmi Prof. Akçay şimdi çocuk yaşların sterizasyona gitse de oradan si sayıda merkez olduğunu anım yorlar. Şu an da 3 kişiden biri keyfi (!) durumuna geldi. zin infiluenzaya yol açar. En satarak “Yaklaşık 520 tane siga Türkiye’de sigara içiyor. Genç 18 yaş limitine çok fazla kafe feksiyon riski de yüksek. Elekt ra bırakma polikliniği var ve bu lerde yapılan istatistiklerde ise ler uymuyor. 18 yaş altına aslın ronik sigara için de bu risk söz polikliniklerin tümünde çalışan bu maalesef yarı yarıya dene da tütün ürünlerinin tamamı ya konusu” diye konuştu. ABD’de son dönemde elektronik sigaradan kaynaklı 35 kişinin öldüğünü anımsatan Prof. Şule Akçay, “650 kişi buna maruz kalmış ve 35’i yaşamını yitirmiş” dedi. Prof. Akçay, elektronik sigaranın patladığını, yüz yanıkları yaptığını, bulantı, kusma, ishal ve solunum yetmezliğine neden olduğunu vurgulayarak “Hem akciğeri hem de mide bağırsak sistemini bir likte etkiliyor. Onlar komşu zaten. Bunun adını gizemli hastalık koymuşlar ve gençler ölüyor. Çok kısa kullanan kişilerde oluyor” dedi. Akçay, “Bir süre önce sigarayı bırakma yöntemi ola rak elektronik sigara gösterilirdi, bu şimdilik bitti. Sigarayı bırakmak isteyenlerin mutlaka sigara polikliniklerinden yardım almaları gerekli” değerlendirmesini yaptı. İnatçı hıçkırık tehlikeli olabilir sağlık rehberi İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Sözcüsü Murat Ongun, Eminönü’ndeki balıkçıların tahliye edileceğini duyurdu. Daha önceden verilen ‘yürütmeyi durdurma’ kararının ortadan kaldırıldığını söyleyen Ongun, davanın incelenmeden reddedildiğini söyledi. Ongun, “Tahliyeye ilişkin yasal süreç kaldığı yerden devam edecektir” ifadelerini kullandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbul Eminönü’nde kira sözleşmeleri dolan balık ekmek teknelerinin 1 Kasım’da süresi dolan sözleşmelerini yenilememiş, bölgenin boşaltılmasını istemişti. Bunun üzerine esnaf yargıya başvurmuştu. Tarihi Eminönü Turizm Balık Ekmek Kooperatifi’nce yapılan başvuru üzerine mahkeme, İBB’nin işlemiyle ilgili yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Balıkçıların tahliyesine ilişkin mahkemenin verdiği yürütmeyi durdurma kararı kaldırıldı. l DHA KÜF VE MANTARLAR Alerji kışın da vuruyor Kış aylarında alerjik nezlede artış yaşandığını belirten kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı Mehmet Tahsin Özbek, “Havaların serinlemesiyle birlikte rüzgâr, rutubet ve yağışlarla uzak coğrafi bölgelerden taşınan polenler ve mantar sporları mevsimsel alerjik nezlenin kış aylarında artış nedenleridir” dedi. Medicana Bahçelievler Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim üyesi Mehmet Tahsin Özbek, “Rutubet kapalı alanlarda küf mantarlarının üremesi için ortam hazırladığı gibi açık ortamlarda da çürümüş bitki artıkları üzerinde mantarların üremesine yol açar. Diğer taraftan, yazdan kış aylarına geçiş bazı kişilerde hiç de azımsanmayacak stres faktörünün de etkili olmasını sağlar. Stres meydana getiren durumlar fiziksel, çevresel veya duygusal olabilir. Yakınmalar, burun tıkanıklığı, su gibi akıntı, hapşırma, koku almada güçlük, gözlerde kaşınma, sulanma, genizden akıntı, bazen sinüzit ve astım belirtileri olarak ortaya çıkar” diye konuştu. Dr. Özbek, her hastada farklı belirtiler meydana gelebileceğine dikkat çekerek “Uykuya dalma güçlüğü, gündüzleri yorgunluk ve sinirlilik hali, baş ağrıları, iş hayatında verimsizlik, çevresi ile geçimsizlik, mutsuzluk hali hastanın yakınmalarına eşlik edebilir” dedi. l DHA Tabip odasından tepki 48 saatten daha uzun süren hıçkırıklar için hekime görünmek gerekli Ansızın ortaya çıkan ve genellikle ciddi bir sorunmuş gibi görünmeyen hıçkırık sandığımızdan daha tehlikeli olabilir. İç hastalıkları uzmanı Dr. Sedat Işık, diyafram kasının istemsizce kasılması, hıçkırığa neden olduğunu söyledi. Hıçkırığın çeşitli nedenlerden kaynaklı ortaya çıktığını ancak en belirgin iki nedeni olduğunu kaydeden Işık, “Bunlardan ilki beyin merkezinden kaynaklı ortaya çıkan hıçkırık diğeri ise vücudumuzdaki birtakım sinirlerin yol açtığı hıçkırıktır. Hıçkırık problemi özellikle de uzun sürüyorsa kalp ve beyin hastalıklarını işaret ediyor olabilir” diye konuştu. Günde 72 hasta muayenesi Ankara Tabip Odası, Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü’nü sağlık kurumlarına tebliğ ettiği randevu sayılarına tepki gösterdi. Açıklamada, “Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü tarafından ‘Merkezi Hasta Randevu Sistemi randevu sayılarının 1 Kasım 2019’dan itibaren eğitim ve araştırma hastanelerinde yan dallarda 36, ana dallarda 72 hasta olacak şekilde planlanarak sisteme girilmesi kararı alınmıştır’ sözlerinin yer aldığı resmi yazı sağlık kurumlarına tebliğ edildi. Bu ka rara göre, ortalama 8 saat çalışan uzman, pratisyen, asistan bir hekimin mesai süresi zarfında, ortalama 6 ila 10 dakikalık periyotlarla 72 hastaya bakması isteniyor!” ifadesi kullanıldı. Açıklamada, özetle şöyle denildi: “Niteliğe değil niceliğe önem veren, mesleki değerleri ve evrensel tıp etiği ilkelerini yıpratan, performansa dayalı sağlık hizmeti sunumundan vazgeçilmelidir. Sağlıktaki popülist uygulamaların karşısında durmaya devam edeceğiz.” Doğru emzirmenin 6 püf noktası Yapılan bilimsel çalışmalar anne sütünün bebeğe, emzirmenin de anneye sayısız faydası olduğunu ortaya koyuyor. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı Dr. Ülkü Yılmaz Tıraş, doğru emzirmenin 6 püf noktasını anlattı. 4 Sık sık emzirin: Doğumdan sonra, ilk birkaç gün anne sütünden gelen kolostrum çok değerli. Miktar olarak başlarda az miktarda gelen kolostrum bebek için yeterli olurken, annelerde endişeye yol açabiliyor. Oysa bilinmeli ki kolostrumun miktarı 34 aylık bebeğe gelen anne sütü kadar çok olmaz, ancak anne bebeğini emzirmeye devam ettikçe süt üretimi artar. 4 Emzirirken bebeğin üzerine eğilmeyin: Emzirirken rahat pozisyonda olun; rahat bir koltuğa sırtınızı yaslayın; bebeğin üzerine eğilmeyin. Bebeğin burnunun nefes alacak şekilde açık kalmasına dikkat edin. 4 Hijyene dikkat edin: Sık sık duş alın ve her emzirmeden önce ellerinizi mutlaka yıkayın. Emzirme öncesi meme ucunuzu sağılan az bir sütle ovuşturup si lin. Emzirdikten sonra göğüslerinizi tahriş etmeden sadece suyla temizleyebilirsiniz; diğer bir kolay çözüm olarak da kendi sütünüzden bir miktar sağarak meme başınıza sürebilirsiniz. 4 Memeyi doğru kavramasını sağlayın: Emzirirken sadece meme başını değil kahverengi kısmı da bebeğinizin ağzına verin; aksi halde meme başı zedelenerek hem canınızın yanmasına hem de enfeksiyona yol açabilir. 4 Sakin olun: Bebeğinizin emmediğini düşünerek gereksiz yere stres yapmayın çünkü her bebek emer. Stres faktörlerinden olabildiğince kendinizi koruyun. 4 Sütünüz çok da olsa biberonla vermeyin: Anne sütü bile olsa biberonla vermeyin. Çünkü bebek annesini emerken dil ve damağını farklı şekilde kullanıyor, biberonda farklı bir yöntem kullanıyor. Biberon, sütün akışını kolay sağladığı için bebek buna çabuk alışabiliyor ve tercih edebiliyor.