Katalog

10 1 KASIM 2019 CUMA DOLAR avro sterlin FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA ALTIN CUMHURİYET EkonoMi ALTIN 24 AYAR 5.7150 2 kuruş 6.3650 Sabit 7.4190 1.8 kuruş 12.58 0.32 puan 98.468 224 puan 1864.66 18.74 lira 278.11 2.62 lira GENÇLERE İŞ YOKCHP’ye göre, üniversite mezunu işsizler 10 kat arttı. 6 milyon genç, kayıp nesil olarak yetişiyor Gençlik Raporu’na göre 2004’te 97 bin 545 olan üni versite mezunu işsiz sayısı 2019’da 1 milyon 340 bi ne fırladı. Türkiye’de her 100 üniversite mezunun dan 26’sı işsiz. Gençler çözümü yurtdışında arıyor. CHP’nin hazırladığı gençlik raporunda, 2004 yılında 97 bin 545 olan üniversite me 2019 yılında 1 milyon 340 bine ulaştı. Buna göre üniversite mezunu işsiz sayısı son 15 yılda 10 zunu işsiz sayısının katın üzerinde bir artış gösterdi. 2019 yılında 1 mil Aynı dönemde lise mezunu iş yon 340 bine yüksel sizlerin oranı yüzde 47’den yüz diği, Türkiye’de ne de 25’e düştü. Bu veriler, üniver mahmut lıcalı çalışan ne de okuyan 6 milyon gencin kayıp nesil ola site eğitiminin “işsizliği ertelediği” gerçeğini ortaya koydu. 4 Türkiye’de tarıma elveriş rak yetiştiği vurgulandı. CHP Ge li alanların yaklaşık yüzde 20’si nel Başkan Başdanışmanı Deniz tarımsal üretim dışında bulunu Demir’in hazırladığı “Gençlik Ra yor. 2002’de 7.5 milyon kişi ta poru: İşsiz, Umutsuz, Geleceksiz” rım kesiminde faaliyet gösterir adlı çalışmada üniversite mezun ken bu sayı 2018’de 4.9 milyona ları başta olmak üzere gençlerin düştü. Genel nüfus artışına kar yaşadığı sorunlar sıralandı. Ra şın her yıl ortalama 150 bin kişi porda, şunlar yer aldı: tarımdan, topraktan kopuyor. 4 Türkiye’de her 100 üniver Toprağı terk edenlerin başın site mezunundan 26’sı işsiz. Bu da gençler geliyor. 10 yıl önce oran nüfus artışı, üniversite me sine kadar çiftçilik yapanların zunu artışı ve iş alanlarının da yaş ortalaması 3540 idi. SGK ve ralmasıyla birlikte katlanarak Türkiye İstatistik Kurumu veri yükseliyor. İŞKUR verilerine gö lerine göre Türkiye’de çiftçilerin re, 2004 yılında 97 bin 545 olan yaş ortalaması 50’ye çıktı. üniversite mezunu işsiz sayısı l ANKARA Çözümü dışarıda arıyorlar 4 Türkiye’de 1529 yaş aralığında 20 milyon insan yaşıyor. Bunlardan 5.5 milyonu öğrenci, 6 milyonu çalışıyor, 2.5 milyonu hem çalışıyor hem okuyor, 6 milyonu ne çalışıyor ne okuyor. 6 milyon genç “kayıp nesil” olarak yetişiyor. Söz konusu kayıp gençlerin önemli bir bölümü iş bul ma umudunu yitirdiği için iş aramayı bırakmış durumda. Okula devamsızlıkta 53 ülkenin eğitim istatistikleri karşılaştırıldığında Türkiye altıncı sırada yer alıyor. 4 834 yaş arasındaki gençlerle yapılan kamuoyu araştırmalarında, “Yurtdışında yaşamak ister misiniz” so rusuna evet yanıtı verenlerin oranı yüzde 70 ile yüzde 90 arasında değişiyor. 4 Kırsal kesimden kente gelen gençlere sorulan “Niçin toprağı terk ediyorsunuz” sorusuna şu karşılıklar verildi: “Kız istedik... Ailesi, ‘işi olmayan kişiye kız vermeyiz’ dediler.” Aile boyu iş istediler Krediyle istihdam yaratacaklar Banka kredisi ekonomi politikasının temel aracı MUSTAFA ÇAKIR MemurSen’e bağlı Büro MemurSen, TBMM’de emekli olan personelin yerine çocuklarının işe alınmasını istedi. Milyonlarca aday KPSS’ye girerek iş arar İflaslar yüzde 8 artacak oldu. 3 kamu bankası 2 yıl anapara geri ödemesiz istihdam odaklı kredi paketini devreye alıyor. SELAHATTİN GÖKALTAY Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, üç letme kredisi kullandırılmasıyla birlikte dört yeni ürünü hayata geçirecek. Böylece iş dünyamıza uygun şartlar ken, Meclis’te “aile boyu iş garan kamu bankasının bugün da finansman sağlarken, iş tisi” tepki çekti. TBMM’de çalışanlar içerisinde en fazla üyeye sahip olan MemurSen’e bağlı Büro MemurSen, TBMM yönetimiyle kamu idari kurul toplantısını yaptı. Emekli olan personelin yerine çocuklarının işe alınması konusunda gerekçe olarak ise bunun daha önce de uygulandığı anlatıldı. Uygulamanın başlatılması halinde personelin beklentilerine yanıt verilmiş olacağı dile getirildi. Büro MemurSen Ankara 15 No’lu (TBMM) Şube Başkanı Özgür Yaydemir, uygulamanın daha önce İsmet Sezgin, Mustafa Kalemli, Köksal Toptan ve Cemil Çiçek’in başkanlıklarında uygulandığını söyledi. Yaydemir, “Çocukların işe alınması yanlış düşünülebilir. KPSS’de başarılı olan personel çocukları tercih edilebilir. Sonuçta çalışanların böyle bir Özlem Özüner Bu yıl artan siyasi riskler nedeniyle, 2020’nin başlarında ticaret, imalat sektörü ve birçok ekonomide durgunluk yaşanacak. Alacak sigortası şirketi Euler Hermes’in Küresel İflas Endeksi’ne göre iflaslarda, hem 2019 hem 2020’de yüzde 8 oranında, Asya özelinde ise 2019’da yüzde 15, 2020’de yüzde 16’lık bir artış bekleniyor. Gelecek süreçte yaşanacak yatay büyümeler 201516 yıl lem Özüner, 2019’un, küresel belirsizliklerin olumsuz etkilerinin yaşandığı, piyasalarda volatiletinin yüksek olduğu bir sene olarak geçtiğini söyledi. Özüner, “Yavaş büyümenin uzun süreceği bir döneme giriyoruz. Küresel mal ve hizmet ticareti sadece yüzde 1.7’lik büyümeyle 2009’dan beri görülen en düşük hıza gerileyecek. Bu nedenle Türkiye’de ihracatın büyümeye katkısı daha az olabilir. Bu den itibaren ticari kredi faiz oranlarında 200 puan indirime giderek yüzde 1113.5 aralığına çekeceğini anlatarak, böylece ticari kredi faizlerinin 2014 Nisanı’ndan bu yana en düşük seviyeye ineceğini söyledi. Albayrak Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank’ın ayrıca 2 yıl anapara geri ödemesiz istihdam odaklı kredi paketini de devreye alacağını ifade etti. Albayrak, Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’ndaki konuşmasında, ekonomideki geçici süreli türbülansın inşaat sektörü başta olmak üzere işsizlikte ciddi bir artışa neden olduğunu anlatarak, istihdama katkı sağlamak adı sizlikle mücadele konusunda da çok önemli bir adım atmış olacağız” diye konuştu. İlave istihdam başına kredi tutarı imalat sanayisinde tekstil ve konfeksiyon için 100 bin TL, diğer imalat sanayisi sektörleri için 200 bin TL olacak. Yükler hafifletilmeli Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Baş Ekonomisti Zümrüt İmamoğlu, kişisel Twitter hasabından yaptığı açıklamada, “İstihdamı da mı banka kredisiyle arttıracağız? Banka kredisi ekonomi politikamızın temel aracı oldu. Bu sağlıklı bir araç değil, normal de değil. Ayrı talebi var” dedi. l ANKARA larındaki ekonomik karışıklı yıl Türkiye’de birçok sektör na üç kamu bankasının is ca şirketler zaten Hammadde açığı için hurda ithalatı Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Başkanı Selçuk Gülsün, ğı hatırlatacak. 2020’de gelişebilecek negatif olasılıklar arasında ABD’de zombi kuruluşların temerrüde düşmesi, ABDÇin arasında ticaret ve para savaşının alevlenmesi durgunluğu tetikleyebilir. 2020 ekonomik gelişmelerini Türkiye açısından değer talep daralması kaynaklı ciro küçülmesi yaşadı. 2020’ye yönelik şirketlerin ciro artış beklentilerinde ihtiyatlı bir bakış açısı söz konusu. Bunun yanı sıra bankacılık sektörünün yeni kredi verebilmesi için ödenmeyen krediler ile ilgili sorunun 2020 içinde çö tihdam odaklı kredi paketini devreye alacağını belirtti. Albayrak, “Bankalarımız istihdam yoğun sektörlerde, istihdam sağlama potansiyeli olan firmalarımıza, belirlediğimiz sektörlerde, özellikle 2 yıl anapara ödemesiz, 5 yıla ka fazlasıyla borçlu. İşsizliği azaltmak için ücret dışı yükleri kalıcı olarak hafifletmek gerekiyor” yo plastik üretimi için gerekli ham lendiren Euler Hermes Türki zülmesi şart” yorumunda bu dar vade içerisinde çok uygun rumunu maddeyi tedarik etmek üzere hur ye Üst Yöneticisi (CEO) Öz lundu. l Ekonomi Servisi koşullarda, çok düşük mali yaptı. da ithalatına ihtiyaç duyulduğunu savundu. Gülsün, “Türkiye’de atık toplama yetli, özellikle uzun vadeli iş l MALATYA Berat Albayrak ve ayrıştırma kalitesi yetersiz. Bu yüzden temiz, geri dönüştürülebilir hurda hammadde ithalatının Sigorta için BBVA, Garanti sağlanması elzem” dedi. Gülsün, 2018’de 116 milyon dolara 436 güven artmalı hissesinden bin ton hurda ithalatı yapıldığını, bu hurdanın plastik malzeme ve mamule dönüştürülerek 770 milyon Recai Dalaş belirsizlik azalmalı Onur Genç memnun dolarlık ihracat yapıldığını kaydetti. l Ekonomi Servisi Sompo Perakende Platformu ve Sompo Sigor cak, bu kârlılığın enflasyonla birlikte düşünülüp Garanti BBVA’nın ana ortağı İspan 1.3 milyar TL oldu. Bankanın net faiz gelirleri yıl ta Üst Yöneticisi (CEO) Re gelecek dönemde özellik yol BBVA’nın Üst Yöne lık bazda yaklaşık yüzde 4 41.6 milyon turist 26.6 milyar sağladı cai Dalaş, gelecek dönemde sigorta sektörü açısından belirsizliklerin azalmasına ihtiyaçları olduğu le fiyat rekabetine girilmemesi gerektiğini düşünüyorum” dedi. Öte yandan Dalaş, ticisi (CEO) Onur Genç, BBVA’nın Garanti Bankası’ndaki mevcut yüzde 49.8 hissesinden memnun düşüşle 4.67 milyar TL oldu. Eylül sonunda kredileri geçen sene sonuna göre yüzde 2.65 artan Garanti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ülkeye yılın ilk 9 ayında toplam 41 milyon 564 bin 536 turist geldi. Yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre turizm gelirleri yüzde 22 artarak 14 milyar dolara yükseldi. Türkiye Otelciler Birliği’ne gö nu vurguladı. Dalaş, “İş dünyası ola rak daha çok güvene, iyimserliğe ihtiyacımız var. Belirsizliklerin azalmasını bekliyoruz. Bu yıl sektörümüz prim üretimi açısından iyi durumda ama özellikle konut ve otomo Yargıtay’ın, aksi yöndeki yasal düzenlemeye rağmen trafik sigortası kapsamında kusurlu tarafın yakınlarına da tazminat ödenmesine hükmettiğini belirterek “Bu durum sektör açısından milyar liralık maliyeti yeniden gündeme olduğunu belirtti. Genç açıklamayı tele konferans aracılığıyla analistlere yaptı. Genç, olası birleşme ve satın alma fırsatlarını değerlendirebileceklerini ancak organik büyümeye odaklanmaya devam edeceklerini be BBVA’nın toplam kredileri 236.7 milyar TL seviyesine yükseldi. Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, “Kredi talebindeki artış, önümüzdeki dönemde daha görünür olacak” dedi. Bankanın sermaye yeterlilik ora re de, Eylül 2019’da otel doluluk tiv branşları parlak olma getirebilir. Oysa bu tür bir lirtti. nı yüzde 18.07, özkaynak ları 2018’in aynı ayına göre yüzde dı. Kârlılıkta ise daha çok uygulamanın dünyada ör Öte yandan Garanti kârlılığı yüzde 13.5, aktif 5.8 artarak yüzde 74.9’a çıktı. Gün mali gelirdeki artış nede neği yok” dedi. BBVA’nın bu yılın üçüncü kârlılığı da yüzde 1.6 oldu. lük satılan oda bedeli 84.4 Avro’ya niyle bir başarı olacak. An l Ekonomi Servisi çeyreğinde solo net kârı, l Ekonomi Servisi yükseldi. l Ekonomi Servisi Cumhuriyet Bayramı Saray’da değil sokaklarda kutlandı Saray cephesinin yerinde olsam, yeni dönemlerin siyaset stratejilerini belirlerken, 29 Ekim 2019 Cumhuriyet Bayramı gününü başlangıç (milat) ilan ederek, sil baştan işe koyulurdum.. Çok övündükleri iktidarları erkinin ittifakının adını değiştirerek işe başlamaları zorunluluk (farz) değil mi?.. Sahi üç gün önceki Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında, seçim ittifaklarının adına da esin (ilham) kaynağı oluşturan seçmenleri (cumhurun bireyleri) nerelerdeydiler? Cumhuriyet Bayramı’nda, geleceğe umutla bakmak isteyen seçmenler, on binler, yüz binler, milyonlar, Cumhuriyet Bayramı kutlamaları etkinliklerinde, hangi özgür iradelerine dayalı seçimleriyle, duruşlarıyla, seçtikleri sloganlar, haykırdıkları şarkılar, marşlar, ellerine aldıkları bayraklar, fotoğraflarla, hangi alanları, sokakları, meydanları, simgesel alanları doldurmuş olarak.. Duruşlarıyla, Cumhuriyet Bayramı’nın anlamının içini doldurmak üzere, kendilerinin, çocuklarının geleceği adına, yeni, yaşanılası, daha umutlu bir dünya, kurulabilmesi düşlerinde, bugünden sonrası için güvenilecek, yürünecek yollardaki yol haritalarında, en güçlü, hangi ortak seslenişlerle haykırdılar? Saray’ın şeyhülislamı işlevi dayatılmış Diyanet, yine bir formül bulmuş, Cumhuriyet Bayramı resmi açıklamaları, belgelerinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün adının geçirilmemesi, laik Cumhuriyetin anlamının, devrimlerinin anlaşılamaması yolundaki işlev, görevlendirmelerin gereklerini eksiksiz yerine getirmişti.. Yetmemiş haksız, hukuksuz yasaklamaların geçerli olamayacağını sandığımız en göz önündeki büyük kent merkezlerinden, en kenar köşede kalmış, atamalı icracıların istedikleri gibi at koşturabildikleri yerlerde, Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında halkın kendi özgür iradesi ile seçtiği katılımların içerikleri, anlamlarının boşaltılması yolunda akla hayale gelmeyecek yasaklamalar, engellemeler gündeme sokulmuştu.. HHH Birinci elden belgeli tanıklıklarla Cumhuriyet Bayramı kutlaması, etkinliği düzenleme hakları olan siyasal partiler, meslek örgütlenmelerine konan yasaklamaların haberleri, yasakların izansız, kasıtlı boyutları, kaçınılmaz yandaş medya habercilerinin de, televizyon yalakalarının da gündemlerinde eleştiri konusu yapılmak zorunda kalındıkça, kamuoyunda da algıya, bilince kazınmış oluyor... Siyasi partilerin, muhalefet cephesi sayılan tüm demokratik örgütlenmelerin, akılcı, ısrarcı uğraşıları ile belgelenip itirazlarıyla, yasal yollardan hak hukuk arayışlarıyla geri dönülmek zorunda kalınanları cabası.. Biz sonuca bakalım, ülkenin her köşesinde, Anıtkabir gibi simge olmuş alanlar, gelenekselleşmiş Gazi Meclis yürüyüşleri, ülkenin her köşesinde çok kalabalıklara, umutlu gönüllülüklerle giderek işlevleri, toplumsal etkileri güçlenen fener alayları, her türden sportif gösteri, uzun yürüyüşler, birbirlerine eklemlenen görkemli, işlevsel değeri katlanan Cumhuriyet Bayramı kutlamaları.. Hani Bayrak Yasası yasağı gerekçe yapılarak, Atatürk fotoğraflı bayraklarla yürümek yasaklanmıştı ya.. Bu yılki bayram kutlamalarında katlanmış ölçeklerde bir patlamayla binalara asılmalarını, ellerde taşınmalarını engelleyebildiler mi? Hani, “Mustafa Kemal’in askerleriyiz” sloganı, faşizmin, askeri darbelerin çağrıştırılması aracı, suç yapılmıştı? Yıllarla İslamın bir mezhebi üzerinden gönül dünyalarında fazlaca dindar olanlar, cemaatler, örgütlenmelerini demokrasi, özgürlük alanı olarak ilan edip başka mezhepler, dinler, cemaatler üzerinden inananlara da düşmanlık yapanlar bu ülkenin yaşamında çok fazlası ile egemen, baskıcı olmuşlardı ya.. 15 Temmuz, işi bitirilmiş, kullanılmış kadroların Amerika adına bir darbe ile gönderilmeleri acı deneyiminden de dersler çıkarılmamış olarak, hakhukuközgürlüklerdemokrasi düzeninde buluşmak, güçler ayrılığı ekseninde çözümde birleşme ittifakı yerine, bir kez daha en ilkel boyutları ile, üstüne üstük cepheleştirme, başka cemaatlere dayanma arayışlarında direnmelerden öte, her yolun geçerli sayılması neyin nesi? Sizler adını “ulus” olarak kabul edemeseniz de, “Cumhur” İttifakınız içinde saydığınız, yıllarla oylarını alarak iktidarda kalmayı başardığınız içtenlikli Cumhuriyetçiler, Atatürk’lerine, kurtuluş, kuruluş savaşları devrimlerine gönülden bağlılıklarını kanıtlamak üzere meydanlarda, olmaları gereken her yerde, sokaklardaydılar.. Trabzonspor stadına Turkcell 5G altyapısı İnşası sırasında tüm dijital altyapısı Turkcell tarafından kurulan Trabzonspor Şenol Güneş Spor Kompleksi Medical Park Stadyumu, Turkcell’in Huawei ile ortak olarak yürüttüğü çalışmalar sonucunda 5G’ye hazır hale getirildi. Turkcell Şebeke Teknolojilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Gediz Sezgin, 5G kapsaması altındaki bir kullanıcının, maçı nerede izlerse izlesin stadyumun içindeki bir taraftar ile aynı tecrübeyi yaşayabileceğini söyledi. Sezgin, “Taraftarın önündeki ekranda takip ettiği oyuncunun bilgileri ve maç istatistikleri anında görüntülenebilecek” dedi. l Ekonomi Servisi