Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr 925 EKİM 2019 CUMA Türkiye ile mutabakata varan iki ülke diğer yandan terör örgütü PKK/YPG işbirliğini sürdürüyor ABDRusya’nın SDG kartı Milli Savunma Bakanı Akar, toplantı için Brüksel’e gitti. NATO’nun gündemi Suriye TSK’nin düzenlediği Barış Pınarı Harekâtı ve Suriye’deki gelişmelerin damga vurduğu NATO Savunma Bakanları toplantısında, Türkiye’ye eleştiriler getirilirken herhangi bir yaptırımın gündemde olmadığı bildirildi. Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın da katıldığı toplantıya ilişkin Reuters’a konuşan diplomatlar, NATO üyelerinin IŞİD’le mücadeleye zarar verdiği gerekçesiyle operasyonla ilgili endişelerini dile getirdiklerini, ancak stratejik konuma sahip Türkiye için bir yaptırımın söz konusu olmadığını bildirdi. İki günlük toplantı öncesinde konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye’nin “meşru güvenlik kaygıları olduğunu” yineledi. Stoltenberg toplantı sonrasında da “Suriye’deki krize sürdürülebilir bir politik çözüm bulmak için çalışmalıyız. Durum halen kırılganlığını koruyor, ama en azından bir ilerleme görüyoruz” dedi Öte yandan, Almanya Savunma Bakanı Annegret KrampKarrenbauer’in, Berlin’de tartışmaya neden olan Suriye’de uluslararası denetimli bir güvenli bölge oluşturulması önerisi de Stoltenberg’e soruldu. Stoltenberg, Suriye için bir NATO misyonu oluşturulmasının somut olarak önerilmediğini belirtti. Böyle bir adım için Birleşmiş Milletler onayı alınması gerektiği değerlendirmesinde de bulundu. Esper’den salvolar NATO Savunma Bakanları toplantısı için Belçika’nın başkenti Brüksel’de bulunan ABD Savunma Bakanı Mark Esper, Suriye konusunda Rusya ile attığı adımlar nedeniyle Türkiye’ye “yanlış yöne gidiyor” çıkışında bulundu. Alman Marshall Vakfı’nda yaptığı konuşmada, Türkiye’nin operasyonunu “sınırsız işgal” ifadeleriyle tanımlayan Esper, harekâtın “IŞİD’e karşı verilen mücadelenin kazanımlarını tehlikeye attığını” savundu. “Türkiye bizi çok kötü bir pozisyona sokuyor” diyen Esper, ayrıca Türkiye’nin “eskisi gibi sorumlu bir müttefik olması gerektiğini” söyledi. “Türkiye Rusya’ya yakınlaşarak yanlış yöne gidiyor” ifadelerini kullandı. Alman Dışişleri Bakanı geliyor Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Ma as, Suriye’de yaşanan gelişmeleri ele almak üzere cumartesi günü Ankara’yı ziyaret edeceğini açıkladı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşecek olan Maas, dün Federal Meclis’te yaptığı açıklamada “Türkiye şimdi Suriye’de ateşkese ve mülteciler konusunda uluslararası hukuka uymalı ve siyasi süreci baltalamak yerine desteklemeli” ifadelerini kullandı. Çavuşoğlu’ndan yanıt Maas’ın açıklamalarına Twitter hesabı üzerinden yanıt veren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Sevgili Heiko Maas, Türkiye’yi ziyaret edeceğine seviniyorum. Kapımız sana her zaman açık. Ama parmağını sallayarak değil. Türkiye’ye ders vermeye kalkan, gerekli cevabı alacağını bilmelidir” ifadelerini kullandı. l Haber Merkezi Belgrad’da gövde gösterisi Rusya’nın, transatlantik ittifakı ile gi riştiği nüfuz mücadelesinin sahalarından olan Sırbistan’a askeri tatbikat için S400 füze savunma sistemleri bataryası nakledeceği bildirildi. Rusya Savunma Bakanlığı’nın açıklamasında füze sistemleri ile Pantsir bataryalarının ilk kez yurt dışında tatbikatlarda kullanılacağı belirtildi. Slav Kalkanı 2019 adlı tatbikatın önceki gün başladığı ve 29 Ekim’e kadar devam edeceği kaydedildi. Öte yandan Rusya, Afrika kıtasındaki etki alanını artırma çalışmalarına hız verdi. Soçi’deki 1. RusyaAfrika Zirvesi’nde konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, çok sayıda Afrika ülkesiyle askeriteknik işbirliği anlaşması imzalandığını duyurdu. Putin, “Geniş yelpazede silah ve askeri teçhizat tedarik ettiğimiz 30’dan fazla ülkeyle anlaşma imzaladık” dedi. Ankara’nın tepkilerine karşın Washington ile Moskova, PKK/YPG’nin omurgasını oluşturan SDG’yi uluslararası arenada meşrulaştırma yolunda adımlar atıyor. Suriye’nin kuzeyindeki duruma ilişkin Türkiye ile mutabakat imzalayan ABD ve Rusya’nın, te ruldu. Görüşmede Kobani’nin Rusya ve Devlet Başkanı Vladimir Putin’e, “Kürt halkının güvenliğinin sağlanması ve sa rör örgütü PKK/YPG’nin omurgasını vaşı sonlandırmaya yönelik adımların oluşturduğu Suriye Demokratik Güç atılması dolayısıyla teşekkür ettiği” bil leri (SDG) ile en üst düzeyde temasla dirildi. Rusya Savunma Bakanlığı dün rı dikkat çekiyor. ABD Başkanı Donald YPG’nin sınır bölgelerinden çekilmeye Trump’ın, önceki gün “Yakın zamanda başladığını, Suriye’ye gelecek hafta 276 görüşmeyi sabırsızlıkla bekliyorum” jandarma ve askeri donanım gönderile şeklinde tweet attığı SDG temsilcisi te ceğini açıkladı. Cumhurbaşkanlığı Söz rörist Mazlum Kobani’yle Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da video Rus güçleri Suriye’de devriye geziyor. cüsü İbrahim Kalın da, “Rusya ile ortak devriyenin 29 Ekim’de başlayacağı konferans yoluyla görüştü. Barış Pınarı Harekâtı’nın ardından, Türkiye’nin iki büyük güçle yaptığı uzlaşılarda, SDG’nin TürkiyeSuriye sınırından 3032 km. çekilmesi esas alınıyordu. Ankara’da ABD heyeti ile yapılan görüşmelerde, ABD’lilerin YPG ile düzenli temas halinde oldukları ve çekilme takvimine ilişkin görüşüldüğü bildirilmişti. ABD Başkanı Donald Trump, önceki gün Türkiye’ye yaptırımların kaldırıldığını duyurduğu açıklamasında SDG temsilcisi Kobani ile de görüştü kullandı. Gerçek adı Ferhat Abdi Şahin olan sözcü, Türkiye’nin üst düzey arama listesinde kırmızı kategoride yer alıyor. Aralarında Trump’a yakın isimlerden Lindsey Graham’ın da olduğu Cumhuriyetçi ve Demokrat bir grup senatör, Kobani’ye ABD’yi ziyaret etmek istemesi halinde hızlı bir şekilde vize verilmesi talebinde bulundu. Ortak devriye 29 Ekim’de Türkiye’nin sahada ortak devriye kararı aldığı Rusya da SDG ile temaslarını nı” duyurdu. Trump: Kürtlerin petrol bölgesine gitme zamanı Öte yandan Trump, IŞİD’in Suriye’nin doğusundaki petrol yataklarını tekrar ele geçirmesine izin vermeyeceklerini ve YPG/PKK’nin bu bölgeye gidebileceğini açıkladı. Twitter hesabından açıklama yapan Trump “Dün, Türkiye ve Kürtler üzerine yaptığım konuşmada belirttiğim petrol yatakları, ABD Kürtlerin yardımıyla alana kadar IŞİD’in elin ğünü duyurmuştu. Trump’ın daha sonra sürdürüyor. Rusya Savunma Bakanlığı, deydi. IŞİD’in bu yatakları tekrar ele ge attığı tweet’te, “General Mazlum, nazik “Kobani ile Şoygu ve Rusya Genelkur çirmesine asla izin vermeyeceğiz. Belki sözleriniz ve cesaretiniz için teşekkür may Başkanı Valeriy Gerasimov’un, So de şu an, Kürtler (YPG/PKK) için petrol ederim. Seni yakın bir zamanda gör çi Mutabakatı kapsamındaki Kürt tara yataklarına doğru gitmeye başlamaları mek için sabırsızlanıyorum” ifadelerini fının uygulamalarını görüştüğü” duyu nın zamanıdır” ifadelerini kullandı. Tel Abyad bölgesinde dün bombalı araçla saldırı düzenlendi. Dört kişinin yaralandığı belirtildi. BYEAŞRAASLIKER YPG’den İHA’lı saldırı Milli Savunma Bakanlığı, Barış Pınarı Harekâtı’nın sürdüğü Suriye’nin Resulayn kentinde keşifgözetleme yapan askerlere terör örgütü YPG’lilerin uzaktan kumandalı küçük hava aracı (İHA) ile havan ve hafif silahla saldırdığını, saldırıda beş askerin yaralandığını bildirdi. Bakanlığın yazılı açıklamasında, “Resulayn bölgesinde keşifgözetleme yapan unsurlarımıza PKK/YPG’li teröristlerce yapılan drone, havan ve hafif silah saldırısında beş personelimiz yaralanmış, meşru müdafaa çerçevesinde gerekli karşılık verilmiştir” denildi. lANKARA/Cumhuriyet ÇATIŞMA İDDİASI Gözler Suriye’de ateşkes çabalarına çevriliyken Beyrut merkezli El Masdar sitesi, Haseke’nin batısındaki Tel Tamer bölgesinde TSK destekli ÖSO militanları ile Suriye ordusu arasında dün çatışma yaşandığı iddiasını aktardı. Cerablus modeline devam Türkiye’nin Barış Pınarı Harekâtı’nı düzenlediği Tel Abyad ve Resulayn’da askeri açıdan güvenliğin sağlanmasıyla birlikte bölgede Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekâtı mode liyle yerel yönetimlerin kurulacağı bil dirildi. Milli Savunma Bakanlığı’nda dün yapılan basın toplantısında konu şan Yarbay Şebnem Aktop, harekât ala nında mayın ve el yapımı patlayıcıların imhasının sürdüğünü belirtti. “Şu ana kadar 40 mayın, 227 adet EYP etki Harekât bölgesinde insani yardım sürüyor. siz hale getirilmiştir. Özellikle meskun kanizmalarla ilgili çalışmaların Rus mahallerde terör örgütü unsurların askerlerle sürdüğünü de kaydetti. ca inşa edilmiş ve şehri bir ağ gibi sa Aktop’un ardından gazetecilere bil ran kilometrelerce uzunluktaki tünel gi veren askeri yetkililer, başta Suri ler tespit edilerek iş makineleriyle kul ye sınırının 10 kilometre derinliğin lanılmaz hale getirilmektedir” dedi. de yapılacak devriyeler konusu olmak Aktop, Türkiye ve Rusya’nın 22 üzere AnkaraMoskova arasındaki as Ekim’de Soçi’de vardığı mutabakat keri görüşmelerin, karargâhlar düze hükümlerinin uygulanması için oluş yinde sürdüğünü bildirdi. Yet Sttuer4usl0alca0ikmmfeüedziellmerişi Ttoüarlmukşi1ay5amenE’lyyaSelnü4ayl’n0da0peRıuhlasanyvaiak’disbaanvautanrmyaadsakisnitleemr,i “masikzelimrkilatemern ıtlnaa teslimatının, S400’ün füze mühimmatları ca nı da kapsadığı ortaya çıktı. S400’lerin Türkiye’ye teslimatı baş ladığında füze mühimmatlarının Türkiye’ye denizyoluyla getirileceği belirtilmiş ti, ancak Rusya’nın bu teslimatı hava yoluyla yaptığı öğrenildi. Askeri yetkililer, 12 Temmuz’da başlayan ve 15 Eylül’de tamamlanan teslimatla füzeler dahil sistemin tüm parçalarının Türkiye’ye getirildiğini bildirdi. Türkiye’ye teslim edilen S400 füzelerinin ku rulumunun Nisan 2020’de tamamlanması bekleniyor. Aun’dan yatıştırma hamlesi Lübnan’da yönetim, ülkede hayat pahalılığı ve yolsuzluklara karşı iki hafta önce başlayan protestoları dindirme çabasında. Cumhurbaşkanı Mişel Aun dün hükümette değişiklik işareti verdi, protestocuların temsilcileriyle görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Aun, yetkililerin banka hesapları üzerindeki gizliliğin ve dokunulmazlıklarının kaldırılması da dahil olmak üzere, yolsuzlukla mücadele tasarılarını destekleyeceği vaadinde bulundu. orada yerel yönetimler oluşturulacak. Zeytin Dalı ve Fırat Kalkanı harekâtlarından sonra ne yapıldıysa o yapılacak” bilgisini verdi. Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekatlârının askeri aşamasının tamamlanmasının ardından Türkiye’nin girişimiyle harekât bölgesindeki ilçelerde yerel yönetimler oluşturulmuştu. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, bu bölgelere kaymakam, Emniyet müdürü ve jandarma komutanı atandığını açıklamıştı. Son olarak 4 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanan kararla El Bab, Azez ve Afrin’e Gaziantep Üniversitesi’ne bağlı 3 fakülte açılmıştı. ‘Envanterde beyaz fosfor yok’ Bu arada yabancı basında yer alan Barış Pınarı Harekâtı’nda Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) beyaz fosfor kullandığı yönündeki iddialar da Türk askeri yetkililerince yalanlandı. Askeri yetkililer, “Beyaz fosfor TSK envanterinde bulunmamaktadır. TSK tarafından kullanıldığı iddiası kesinlikle doğru değildir” dedi. İHA’nın haberinde de askeri kaynakların, “Beyaz fosfor kesinlikle yok. Çeşitli bölgelerde çeşitli ordular tarafından kullanıldığını biliyoruz. Bizim envanterimizde yok” ifadeleri aktarıldı. l ANKARA/Cumhuriyet TBMM Başkanı Mustafa Şentop, dün AP Başkanları Konferansı’nda konuşma yaptı. Avrupa’dan baskı tam gaz Avrupa Parlamentosu (AP), Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusuna yönelik askeri operasyonunu kınayan bir karar aldı. Strasbourg’daki genel kurul toplantılarında alınan kararda, harekâtın, “uluslararası hukuku ihlal ettiği, bölgede istikrar ve güveni zedelediği, sivillerin yerlerinden olmasına yol açtığı ve IŞİD’in yeniden doğuşuna katkı sağlayabileceği” görüşlerine yer verildi. Ankara’ya “harekâta derhal son verme” çağrısında bulunuldu. Öte yandan AP kararında, operasyon nedeniyle Avrupa Birliği (AB) devletlerinden Türkiye’ye yönelik “hedefli yaptırım” kararı almaları istendi. Yaptırımların “sivil toplum, ülkedeki ekonomik krizden olumsuz etkilenmiş kesimler, Suriyeli sığınmacılar veya öğrencilerin Erasmus+ gibi Avrupa değişim programlarına katılımını hedef almaması gerektiği” not edildi. AP’ye 4 partiden kınama Dışişleri Bakanlığı karara ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, “AP’nin Barış Pınarı Harekâtı hakkında benimsediği tutumu tümüyle reddediyoruz” ifadelerine yer verdi. Açıklamada, “Teröristleri sürekli parlamentosunda ağırlayanların aldığı bu karar aslında bizi şaşırtmamıştır” denildi. TBMM Genel Kurulu’nda, AKP, CHP, MHP ve İYİ Parti grupları da AP’nin kararını ortak bildiriyle kınadı. Barış Pınarı Harekâtı’nın uluslararası hukuk temelinde yürütüldüğü ifade edilen bildiride, “Terörle mücadelesinde Türkiye ile dayanışma göstermek yerine, bir terör örgütünün safını tutmayı ve gündemine hizmet etmeyi tercih eden Avrupa Parlamentosu’na, PKK’nın AB ve NATO tarafından da terör örgütü olarak kabul edildiğini bir kez daha hatırlatma gereğini duyuyoruz. Bu kararı Avrupa’nın ortak çıkarları için en ciddi düzeyde sorun doğurma kapasitesinde gördüğümüzü kamuoyuna duyuruyoruz” denildi. Riyad’da kabinede yeniden değişim Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı İbra him el Assaf ve Ulaştırma Bakanı Nebil el Amudi’nin, kraliyet kararıyla görevlerinden alındığı bildirildi. Dışişleri Bakanlığı’na Faysal bin Ferhan bin Abdullah el Suud, Ulaştırma Bakanlığı görevine de Salih bin Nasır el Casir atandı. Şubat ayından bu yana Suudi Arabistan’ın Berlin Büyükelçisi olarak görev yapan yeni Dışişleri Bakanı, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’a yakınlığının yanı sıra İran karşıtı açıklamalarıyla da biliniyor. Bin Ferhan, Suudi Arabistan’ın milli petrol şirketi Saudi Aramco’ya ait iki tesiste, 14 Eylül’de düzenlenen, Riyad’ın Tahran’ı sorumlu tuttuğu saldırıya ilişkin, “İran’a verilecek cevaplar arasında askeri seçeneğin de masada” olduğu çıkışında bulunmuştu. Muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2 Ekim 2018’de İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda öldürülmesinden kısa bir süre sonra Adil el Cubeyr Dışişleri Bakanlığı görevinden alınmış, Dışişleri’nden sorumlu Devlet Bakanı görevine getirilmişti. Morales, OHAL kararı aldı Bolivya’da geçen pazar düzenlenen seçimlerin sonucunda dördüncü kez devlet başkanı olmaya hak kazanan solcu Devlet Başkanı Evo Morales, muhalefetin hile yapıldığı iddiasıyla düzenlediği protesto gösterilerini “darbe girişimi” olarak nitelendirdi. Morales, “Yarım milyondan fazla oyla kazandık. Ama halkın iradesine karşı çıkan uluslararası güçler, sağcıları kullanarak darbe girişiminde bulunuyor” dedi, “demokrasiyi savunmak için” olağanüstü hal (OHAL) ilan ettiğini duyurdu. Seçimin ardından oyların yüzde 95’i sayılmış ve Morales yüzde 46 oy alırken, sağ muhalefetten en güçlü rakibi, eski Devlet Başkanı Carlos Mesa ise yüzde 37’de kalmıştı. Yüksek Seçim Kurulu güvenlik gerekçesiyle oy sayımını durdurunca, protestocular seçime hile karıştırıldığını iddia ederek meydanlara çıkmıştı. Resmi sonuçlara göre oyların yüzde 98’i sayılırken Morales yüzde 46.7’yle açık ara farkla birinci konumda. ‘Kurbanlar Çinli’ İngiliz polisi, önceki gün Essex bölgesinde bir kamyonun taşıdığı konteynerde ölü bulunan 39 kişinin Çinli olduklarını açıkladı. Polis, havasızlık ve soğuktan ölen kişilerden 8’inin kadın, 31’inin erkek olduğunu duyurdu. Kuzey İrlandalı 25 yaşındaki bir erkek kamyon sürücüsünün gözaltındaki sorgusu devam ediyor. Ulusal Suç Ajansı ise olayda “herhangi bir organize suç örgütünün rolü olup olmadığını” araştırıyor. Çünkü ajansa göre İngiltere’nin tüm limanları, insan kaçakçılığı için kullanılıyor. Konteynerdeki cesetlerin varlığı, gece yarısından sonra Essex’teki sanayi sitesinde durakladığı sırada bir ihbar üzerine ortaya çıkmıştı. Polis, ilk açıklamasında kamyonun Bulgaristan’dan geldiğini bildirmişti.