Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ ABD’de yaptırım sesleriAnkara’nın operasyonuna karşı çıkan senatörlerin tasarısı gelecek hafta sunulacak Cumhuriyetçi ve Demokrat Kongre üyeleri Türkiye’ye karşı hazırlıkta. Senato, yeterli çoğunluk sağlandığında Trump’ın veto engelini aşabilir. ABD Senatosu’nun Cumhuriyetçi ve Demokrat üyeleri, TSK’nin Fırat’ın doğusunda, Ankara’nın terör örgütü saydığı YPG’ye karşı “Barış Pınarı Harekâtı”nı başlatmasının ardından Türkiye’ye yönelik yaptırımların yer aldığı bir yasa tasarısı hazırladı. ABD Başkanı Donald Trump’a yakın isimlerden Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ve Demokrat Senatör Chris Van Hollen’in ortaklaşa hazırladığı tasarıda, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başta olmak üzere Türk yetkililere ABD’ye seyahat yasağı ile Türkiye’ye silah ve mühimmat satışının yasaklanması öngörülüyor. ABD’de iç siyasi tartışmaların sürdüğü bir ortamda Türkiye’ye yaptırım tasarısının görüşülüp görüşülmeyeceği ise belirsiz. Graham ve Hollen, Türkiye’ye karşı 7 başlıkta yaptırım öngören tasarının ana hatlarını sosyal medya hesapları üzerinden paylaştı. Tasarıyla Türkiye’nin operasyonu “işgal” olarak tanımlanırken Cumhurbaşkanı başta olmak üzere üst düzey yetkililerin ABD’de varsa mal varlıklarına, TSK’ye trump: ABD’nin üç seçeneği var... Türkiye’nin başlattığı “Barış Pınarı Harekâtı”na ilişkin dün akşam Twitter’dan açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, ABD’nin 3 seçeneği olduğunu belirterek “IŞİD’in halifeliğini yüzde 100 yendik ve Suriye’de Türkiye’nin saldırısı altındaki bölgede artık askerimiz yok. İşimizi harika şekilde yaptık! Şimdi Türkiye, 200 yıldır savaştığı Kürtlere saldırıyor. Üç seçeneğimiz var: Binlerce asker gönder ve askeri olarak kazan, Türkiye’yi ekonomik yaptırımlarla sert bir şekilde vur ya da Türkiye ile Kürtler ara sında bir anlaşmaya aracılık et” ifadelerini kullandı. Normandiya benzetmesi Washintong’dan, harekâta “yeşil ışık” yakılıp yakılmadığı eleştirileriyle ilgili dikkat çekici açıklamalar gelmeye devam ediyor. Başkan Trump, eleştirilere yanıt olarak “Kürtler kendi toprakları için savaşıyor. İkinci Dünya Savaşı’nda, örneğin Normandiya’da bize yardım etmediler. Bize kendi toprakları için yardım ettiler” dedi. Kürtler için büyük meblağlar harcandığını da sözlerine ekleyen Trump, “Türkiye, Kürtlere saldırmayı uzun süredir planlıyordu. Onlar ilelebet savaşıyorlardı. Ben sonu olmayan savaşları bitirmeye uğraşıyorum. İki tarafla da görüşüyorum” ifadelerine yer verdi. Ekonomik yaptırım tehdidini sürdüren Trump “Kuralına göre oynamazlarsa Türkiye’yi ekonomik olarak yaptırımlarla mahvederim” mesajını verdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise Türkiye’ye “yeşil ışık” yakmadıklarını bildirdi. Trump araçgereç, teknoloji ve akaryakıt satışına yaptırım uygulanması, ayrıca TSK’ye ABD’den silah ve mühimmat satışının yasaklanması, Türkiye’nin Rusya’dan S400 sistemi almasının yaptırım programı kapsamına alınması, Türk hükümeti mensuplarına ABD’ye seyahatlerinde vize kısıtlamaları getirilmesi öngörülüyor. Tasarı, gelecek hafta Senato’ya sunulacak. Graham’ın değişen tavrı Daha önce ABD ile Türkiye arasında “arabuluculuk” rolü üstlenen ve Ankara’da en üst seviyede ağırlanan Cumhuriyetçi Senatör Graham’ın, tasarının hazırlanmasına önayak olması dikkat çekti. Graham, 19 Ocak’ta Trump’ın ilk olarak Suriye’de “gü venli bölge” önerisini ortaya attığı dönemde Türkiye’ye gelmiş, YPG’nin ABD tarafından silahlandırılmasının Türkiye için “kâbus” yarattığını dile getirerek “Müttefik Türkiye için yarattığımız sorunu biz çözmeliyiz” ifadelerini kullanmıştı. Graham, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la Ankara’da bir araya gelmişti. Geçen ay da BM Genel Kurulu için New York’ta bulunan Erdoğan’la yüz yüze görüşmüştü. Buna karşın Türkiye’nin operasyon düzenleyebileceği mesajlarını yoğunlaştırması üzerine Graham’ın Türkiye’ye yönelik tavrı tamamen değişti. Tasarının Senato’da kabulü durumunda Trump’ın veto hakkı bulunuyor, ancak Senato’nun tasarıyı üçte iki çoğunlukla yeniden kabul etmesi durumunda veto engeli aşılabiliyor. ABD Başkanı’nın ayrıca bir işlemde bulunmayarak “cep vetosu” denilen yöntemle tasarıyı geçersiz kılma olanağı bulunuyor, ancak azil sürecinde Senato’nun desteğine ihtiyaç duyan Trump’ın bu yöntemi kullanmasının çok düşük olasılık olduğu belirtiliyor. Öte yandan, Trump hakkında açılan azil soruşturmasının iç siyasi gündemin ana maddesi olmayı sürdürdüğü ve 2020 seçimi için Demokratların adaylık sürecinin başladığı bir dönemde Senato’nun Türkiye’ye yaptırımı öngören tasarıyla meşgul olup olmayacağı belirsiz. “Barış Pınarı” operasyonu kapsamının, Senato’nun tavrı üzerinde belirleyici olacağı belirtiliyor. l ANKARA BMGK TOPLANDI Türkiye’yi kınama teklifine ABD ve Rusya’dan veto İngiltere, Almanya, Fransa, Belçika ve Polonya’nın talebi üzerine, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde başlattığı operasyona ilişkin acil olarak toplanan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden (BMGK) ortak açıklama çıkmadı. ABD ve Rusya, Türkiye hakkında kınama içeren açıklamaya katılmazken, İngiltere, Fransa, Almanya, Belçika ve Polonya imzası ile yayımlanan bildiride Ankara’dan harekâtı durdurması istendi. Kapalı toplantının ardından basına açıklama yapan ABD’nin BM temsilcisi Kelly Craft, Türkiye’nin bölgedeki sivil halkı IŞİD’den koruması gerektiğini belirtti. AB’nin BMGK’de yer alan 5 üye ülkesi adına açıklama yapan büyükelçiler ise bölgede demografik bir değişiminin kabul edilemeyeceğini ifade etti. Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia da bölgedeki demografik yapının esas olarak Kürtler tarafından değiştirildiğini söyledi. David Harvey geziyi iptal etti İngiliz coğrafyacı, siyasal iktisatçı, antropolog ve aktivist David Har vey, Türkiye’nin gerçekleştirdiği Ba rış Pınarı Harekâtı’na tepki olarak, daha önce katılacağını duyurduğu Ankara’daki Uluslararası Kent Araş tırmaları Kongresi’ne katılmayacağı nı açıkladı. Harvey, 1618 Ekim’de dü zenlenecek kong re için yapacağı zi yareti iptal ettiği ni Twitter hesabın dan yaptığı pay laşımla duyurdu. Harvey’in mesajın da “Suriye’de Kürt nüfusa yönelik Türk Harvey saldırısını protesto etmek için An kara’daki sosyolojik Toplantılara ka tılmaktan çekiliyorum” ifadelerini kullandı. l Haber Merkezi Katar’dan Ankara’ya destek Arap Birliği, Mısır’ın çağrısı üzerine TSK’nin Suriye’nin kuzeyinde başlattığı operasyon gündemiyle acil toplantıya hazırlanırken Katar’dan Ankara’ya destek açıklaması geldi. Dubai merkezli El Arabiye televizyonu, Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad’ın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde, Arap ülkeleri ve Batı’nın tersine Türkiye’nin Kuzey Suriye’deki işgalini kınamadığını duyurdu. Türkiye, 2017’de Suudi Arabistan öncülüğündeki Körfez ülkeleri ve Mısır’ın, “terörizmi finanse ettiği” gerekçesiyle diplomatik ve ekonomik yaptırımlar uyguladığı Katar’a destek çıkmıştı. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, TSK’nin hava saldırılarının başladığı çarşamba gününden bu yana en az 60 bin sivilin sınır bölgelerinden kaçtığını duyurdu. Örgütten yapılan açıklamada, sivillerin yoğunlukla Resulayn, Tel Abyad ve Derbesiye kasabalarından Haseke bölgesine doğru ilerlediği belirtildi. Moskova diyalog çabasında Türkiye, TSK’nin önceki gün Fırat’ın doğusuna başlattığı “Ba kış geldi. İran Silahlı Kuvvetler Komutanı Abdurrahim Musevi, “Bir rış Pınarı” adı verilen harekâtta Hedef, Bir Kurşun” adını verdikle diplomatik yalnızlığa sürüklenir ri operasyona ilişkin, “Düşmanın ken Moskova, krizin çözümüne iliş tasarladığı her seviyede tehditlerle kin AnkaraŞam hattında diyalog yüzleşmeye hazırız ve buna karşı için arabuluculuk çabalarına hız verdi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, dün yaptığı açıklamada, Şam yönetimi ve Ankara’nın, Suriye’nin kuzeyini kontrol eden, Türkiye’nin terör örgütü olarak gördüğü YPG/PYD ile ilgili konuşması gerektiğini söyledi. Operasyona ilişkin uluslararası tepkilere de “Suriye’deki krizin başından beri Türkiye’nin sınır güvenliği ile ilgili meşru kaygılarını anlıyoruz” ifadelerini kullandı. Lavrov, ayrıca Kürt temsilcilerle Şam arasında da bir diyalog süreci başlatmaya ça Lavrov, İranlı ve Suriyeli mevkidaşlarıyla. Ankara’yı “saldırıları derhal durdurmaya ve birliklerini Suriye’den geri çekmeye” çağırdı. İran Meclis Başkanı Ali Laricani de, Türk mevkidaşı Mustafa Şentop’un daveti üzerine İstanbul’a yapacağı ziyareti iptal ettiğini duyurdu. Bu arada önceki gün Türkiye sınırında daha önceden duyurulmamış bir askeri tatbikata başlayan İran ordusundan, gözdağı niteliğinde bir çı NETANYAHU lık vereceğiz” şeklinde konuştu. Fransa’dan tepki Avrupa Birliği (AB) cephesi, sivil ölümlerine ve yeni bir mülteci akınına sebep olacağı gerekçesiyle karşı durduğu harekâtın durdurulması için Ankara’ya baskıyı artırıyor. Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın, Türkiye’nin Paris Büyükelçisi İsmail Hakkı Musa’yı bakanlığa çağırdığı bildirildi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Türkiye’yi “operasyonu olabildiğince çabuk şekilde sonlandırmaya” çağırdı. lıştıklarını kaydetti. Suriye’de gerilimin azaltılması SESSİZLİĞİNİ BOZDU Macron, TSK’nin operasyonunun IŞİD’in yeniden canlanması hedefiyle sürdürülen Astana sürecinin Rusya ve Türkiye’yle Harekâta ilişkin ilk etapta sessiz kalan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dün Twitter’dan çabalarına zemin hazırlayabileceğini de sözlerine birlikte ortaklarından İran Ankara’ya sert ifadelerle yüklendi. “İsrail, Türkiye’nin ekledi. İtalya Dışişleri ise harekâta ilişkin sert Suriye’deki Kürt bölgelerini işgalini kınıyor ve Türkiye’nin Bakanı Luigi Di Maio açıklamalara devam ediyor. İran Dışişleri Bakanlığı, operasyonun insani sonuçları konusunda uyarıda bulunurken ve desteklediği vekâlet savaşı verenlerin Kürtlere karşı etnik temizlik uygulamasına karşı uyarıda bulunuyor. Kürt halkına insani yardımları artırmaya hazırız” dedi. Diğer yandan harekâtla ilgili ilk kez değerlendirmede bulunan Pekin yönetimi de Türkiye’ye, “Suriye’nin egemenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlü da “Türkiye’nin Suriye’deki harekâtını kabul edilemez bulduklarını ve kına ğünün korunması” çağrısında bulundu. dıklarını” söyledi. Serbest bırakılan Karvi, Tunus’un Kalbi Partisi genel merkezine giderek yüzlerce destekçisi ile bir araya geldi. Seçime günler kala tahliye Tunus’ta Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura kalan medya patronu ve Tunus’un Kalbi Partisi Genel Başkanı Nebil el Karvi hapisten çıktı. Tunus Mahkemesi,13 Ekim’deki seçime günler kala ikinci tura kalan el Karvi’nin serbest bırakılmasına hükmetti. Karvi, kara para aklama ve vergi kaçakçılığı iddiasıyla 23 Ağustos’ta gözaltına alınmıştı. Tunus’ta 15 Eylül’de düzenlenen seçimlerde, yüzde 15.58 oy alan medya patronu Nebil el Karvi ve yüzde 18.4 oy alan bağımsız aday Kays Said ikinci tura kalmıştı. Öte yandan, Yüksek Seçim Komisyonu, geçen pazar günü düzenlenen parlamento seçimlerinin sonuçlarını açıkladı. Parlamentonun 217 sandalyesinden 52’sini kazanan İslamcı Ennahda Hareketi birinci parti oldu. Ennahda lideri Raşid el Gannuşi, partisinin Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda bağımsız aday Said’i destekleyeceğini duyurmuştu. 911 EKİM 2019 CUMA “Beetles” lakaplı militanlar, ABD’li gazeteci Foley’nin öldürülmesinden sorumlu tutuluyor. ABD, iki IŞİD’liyi El Hol’den çıkardı ABD, Suriye’nin kuzeydoğusunda TSK’nin başlattığı operasyonun ardından, bir kontrol boşluğu oluşabileceği kaygısıyla bölgedeki kamplarda tutulan iki İngiliz vatandaşı IŞİD militanını kendi gözetimine aldığını duyurdu. Ankara’nın terör örgütü saydığı YPG’nin omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’nin gözetimindeki El Hol kampında tutulan militanlar, 2014’te Amerikalı gazeteci James Foley’i öldürmekle suçlanıyor. ABD’li yetkililer “Beetles” lakabıyla anılan El Shafee Elsheikh ve Alexanda Kotey adlı militanların nereye götürüldüğüne ilişkin bilgi paylaşmadı. Washington Post gazetesi ise 2 militanın Irak’taki ABD üssüne aktarıldığını iddia etti. ABD Başkanı Donald Trump ise konuya ilişkin Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Türkiye’nin ya da Kürtlerin kontrolü kaybetmesi olasılığına karşın ABD, Beetles olarak bilinen ve Suriye’de baş keserek infaz etmelerle bağlantılı iki IŞİD militanını gözetimine aldı ve ülkeden çıkararak ABD tarafından kontrol edilen güvenli bir bölgeye getirdi. Onlar kötünün de kötüsü” ifadelerini kullandı. Şam’ın gözü petrol sahasında Suriye’nin kuzeydoğusunda TSK’nin operasyonu sürerken, Şam güçlerinin de ülkenin doğusundaki Deyr ez Zor’da bulunan petrol sahalarının çevresine konuşlandığı bildirildi. Beyrut merkezli El Masdar haber sitesine bilgi veren bir ordu yetkilisi, Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) petrol sahalarının bulunduğu bölgeyi kontrol etmeye devam mı edeceği, yoksa bölgenin TSK ve desteklediği silahlı muhalifler tarafından mı alınmaya çalışacağını dikkatle izlediklerini belirtti. Yetkili, SDG’nin çekilmesi halinde bölgede hamle yapacaklarını duyurdu. Suriye ordusu kaynağı ayrıca El Umar’da bulunan bölgenin en büyük petrol sahası dahil olmak üzere, enerji sahalarına ilişkin durumun Şam ile SDG arasında yapılması gündemde olan müzakerelerde ele alınması gerektiğini de sözlerine ekledi. Öte yandan Suriye Dışişleri Bakanlığı, Barış Pınarı Harekâtı ile ilgili yaptığı açıklamada “Erdoğan rejiminin saldırganlığı, Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarındaki genişleme hedeflerini açıkça göstermekte” ifadelerini kullandı. Protestolara kabine önlemi Yolsuzluk ve ekonomik sorunlara karşı düzenlenen ve 100’den fazla kişinin yaşamını yitirdiği protestolara sahne olan Irak’ta, Başbakan Adil Abdülmehdi, siyasi krize çözüm bulmak amacıyla kabine revizyonu için parlamentodan yetki isteyeceğini söyledi. Başbakan Abdülmehdi, dün Irak devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, can kayıpları nedeniyle üzüntü duyduğunu ifade ederken reform sözleri verdi. Öte yandan, Irak’ta sosyal medya siteleri hâlâ, birtakım özel yazılımlar yoluyla sağlanan erişim dışında kullanılamazken, uluslararası haber ajansları ülkede ordu kaynaklı şiddete ilişkin olduğunu belirttiği görüntüleri servis etti. Irak ordusu, göstericilere “orantısız ve angajman kuralları dışına çıkan” şiddet uygulandığını kabul etmişti. Bu arada, gösterilerde yaşamını yitirenler için dün ülkede üç günlük yas ilan edildi. Romanya’da hükümet düştü Son yıllarda yolsuzluk iddiaları ve yüksek yargıda yapılmak istenen düzenlemelere karşı tep kilerle sarsılan Romanya’da Viori ca Dancila’nın liderliğindeki Sos yal Demokrat hükümet, mecliste güvenoyu alamadı.10 Kasım’da ki Cumhurbaşkanlığı seçimleri ne hazırlanan Romanya’nın 465 sandalyeli meclisinde 238 veki Dancila lin güvensizlik oyu verdiği bildirildi. Yüksek yar gıda yapmak istediği değişiklikler Cumhurbaş kanı Klaus Iohannis ve Avrupa Birliği tarafından eleştirilen Dancila hükümeti, geçen ağustosta küçük ortağın kabineden çekilmesiyle azınlığa düşmüştü. Sosyal Demokrat Parti’nin önceki li derlerinden ve eski Başbakan Liviu Dragnea da yolsuzluk suçlamalarıyla cezaevinde bulunuyor. Halle saldırısı ‘aşırı sağcı terör’ Almanya’nın Halle kentinde, önceki gün düzenlenen ve iki kişinin yaşamını yitirdiği silahlı saldırının “aşırı sağcı terör eylemi” olduğu duyuruldu. Aşırı sağcı, yabancı karşıtı hareketlerin yükselmesinin kaygı yarattığı Almanya’da bir sinagogu hedef aldığı belirtilen saldırıyla ilgili açıklama yapan Adalet Bakanı Christine Lambrecht, zanlının aracında 4 kg. patlayıcı bulunduğunu bildirdi. Saldırganın katliam hazırlığında olduğu, Yeni Zelanda’da geçen martta düzenlenen cami saldırılarından esinlenildiği de verilen bilgiler arasında. Yahudi bayramı Yom Kippur’a denk gelen Halle saldırısında bir sinagog önünde ve bir Türk tarafından işletilen dönerciye ateş açılmıştı.