Katalog

DIŞ HABERLER Umutlar azalıyor... EDİTÖR: BETÜL BERİŞE Brezilya’da önceki gün çöken maden atık barajının ardından aramakurtarma çalışmaları devam ediyor. En az 300 kişinin kayıp olduğu belirtiliyor Brezilya, ülkenin güneybatısında bulunan Minas Gerais eyaletindeki bir maden atık barajının çökmesiyle meydana gelen facianın şokunu yaşıyor. Yetkililer, demir cevheri madeninin atık barajının önceki gün çökmesinin ardından en az 11 kişinin cansız bedenine ulaşıldığını, 300 kişinin ise kayıp olduğunu duyurdu. Minas Gerais valisi Romeu Zema gazetecilere yaptığı açıklamada, aramakurtarma çalışmalarında her imkân kullanılsa da artık hayatta kalan birilerini bulma ihtimalinin çok az olduğunu kaydetti. Felakette kaybolanların en az 100’ünün işçilerin yemek yediği kafeteryada bulunduğu bildirildi. ‘Çoğu işçi’ Barajı işleten Brezilyalı madencilik şirketi Vale SA’nın yöneticisi Fabio Schvartsman’ın ölenlerin çoğu nun “şirket çalışanı olduğu” sözleri tepki topladı. Alarm sisteminin çalışmadığı iddia edilirken Schvartsman, “Bu insani bir trajedi. Muhtemelen çok sayıda mağdurdan bahsediyoruz, kaç kişi olduğunu bilmiyoruz. Ama yüksek bir sayı olacağını biliyoruz” itirafında bulundu. Schvartsman’ın ya yımladığı video me sajında “af dilediği” de gündeme yansıdı. Dünya Ekonomik Fo rumu için İsviçre’de Kayıp yakınlarının endişeli bekleyişi sürüyor. bulunan Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro felaketin ardından Davos’taki gezisini erken bitire rek ülkesine döndü. Bolsonaro’nun dün afet bölgesini zi yaret ettiği belirtildi. Minas Gerais eyaletinde 5 Kasım 2015’te benzer bir felaket yaşanmış tı. Mariana kentindeki barajın çök mesiyle 19 kişi yaşamını yitirmiş, yüzlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kalmıştı. Olayın sorumlusu olarak da önceki gün yaşanan felakette adı öne çıkan Vale SA şirketi ve BHP Billiton arasındaki ortak girişim olan Samarco Mineraço SA gösterilmişti. Vale SA, Brezilya merkezli bir metal ve madencilik şirketi. 1942’de kurulan şirket 1997’de özelleştirildi. Merkezi Rio De Janeiro’da bulunan Vale, dünyanın en büyük demir cevheri ve nikel üreticisi. Vale ayrıca manganez, ferro alaşımlar, bakır, boksit, potaş, kaolin ve kobalt da üretmekte. Şirket 76 binden fazla çalışanıyla, dokuz hidroelektrik santralı ve geniş bir demiryolu, gemi ve liman ağının da işletmecisi. İspanya, Fransa, Almanya, Hollanda ve İngiltere 8 gün içinde seçim ilanı istedi Avrupa’dan Maduro’ya erken seçim ültimatomu Abid’in cenazesi gözyaşları arasında dün toprağa verildi. İsrail ateşi bir can daha aldı Gazze’de geçen marttan bu yana her cuma günü düzenlenen “Dönüş Yürüyüşü” gösterilerine yönelik İsrail saldırılarında yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı artıyor. Gazze’de önceki gün yapılan eylemlerde İsrail askerinin açtığı ateş sonucu 25 yaşındaki İhab Ataullah Hüseyin Abid adlı bir Filistinlinin yaşamını yitirdiği bildirildi. Gösteriler çerçevesinde İsrail askerinin ateşiyle Gazze’de yaşamını yitirenlerin sayısı 225’i aştı. İranFransa hattında balistik füze gerilimi ABD’nin uluslararası nükleer anlaşmadan çekilmesi ve ağır yaptırımlar uygulamasının ardından Avrupa ile ilişkileri daha da önem kazanan İran, balistik füze programı nedeniyle Fransa ile karşı karşıya geldi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, balistik füze programına ilişkin müzakerelerin sonuca ulaşmaması durumunda Tahran’a yaptırım uygulayacaklarını açıklayan Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves Le Drian’a yanıt verdi. Kasımi, yeni yaptırım tehditlerinin iki ülke arasındaki işbirliğine ve siyasi müzakerelerin ruhuna aykırı olduğunu savundu. Programın caydırıcılık doktrinine dayandığını belirten İranlı diplomat, “İran füzelerinin kapasitesi müzakereye açık değildir” ifadelerini kullandı. Venezüella’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya BMGK’de gergin oturum karşı muhalif lider Juan Guaido’yu başkan olarak tanı ABD’nin başını çektiği üç ülkenin talebiy yanlar kervanına Avrupa ülke le Venezüella gündemli dün toplanan Bir leri de katılmaya hazırlanıyor. leşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Almanya, İspanya, Hollanda, Fransa ve İngiltere dün üst üste yaptıkları açıklamalarla “8 gün içerisinde erken seçim ilan edilmezse Guaido’yu tanırız” uya Venezüella Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza rısında bulundu. İngiltere’nin oturum sırasında BM anlaşması kitapçığını ise Merkez Bankası’ndaki 8 gösterdiği anlar objektiflere yansıdı. sert tartışmalara sahne oldu. Rusya, gündemin BMGK’de ele alınmasına karşı çıkarken, yapılan oylamada 9 ülke gündeme alınması yönünde, Rusya ve Çin dahil 4 ülke ise karşı yönde görüş belirtti. Rusya temsilcisi ABD’yi Venezüella’da darbe yapmaya çalışmakla suçlarken, Şili, Nikaragua ve Küba’ya dönük geçmişteki müdahale girişimleri milyar dolarlık Venezüella al ni örnek gösterdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike tın rezervini bloke ettiği öne sürüldü. Pompeo ise BMGK’ye Guaido’nun “geçici başkanlığını tanıma çağrısında” bu ABD, Kanada ve Lima Grubu’nun 13 ülkesi tarafından desteklenen Juan Guaido’nun geçen çarşamba kendini “geçici devlet başkanı” ilan etmesinin ardından, muhalif ismi desteklese de lundu. Çin, Maduro hükümetine desteğini bir kez daha yinelerken İngiltere ve Almanya’dan Ulusal Meclis’e destek geldi. ABD’nin sunduğu “Ulusal Meclis de mokratik olarak seçilmiş tek kurumdur” şeklindeki tasarı ise Çin ve Rusya’nın vetosuyla kabul edilmedi. Venezüella Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza, Avrupa ülkelerinin 8 gün içinde seçim ilanı talep etme haklarının olmadığını söyledi. resmen başkan olarak tanımayan Av rupa ülkeleri tavırlarını netleştiriyor. silmesi yönündeki açıklamaları da netimlerinde Latin Amerika faaliyet Venezüella ile ilgili dün Avrupa’dan etkisini gösteriyor. ABD merkezli, lerinde çalışan Abrams’ın görev dö ilk açıklamalar Fransa Cumhurbaşka Bloomberg’de yer alan habere göre nemlerinde El Salvador, Guatema nı Emmanuel Macron ve İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’den geldi. Her iki lider de, 8 gün içerisinde seçim ilan edilmediği takdirde muhalif lideri tanıyacaklarını açıkladı. Daha sonra Almanya hükümet sözcüsünden ve Londra’dan da aynı açıklama geldi. Listeye son olarak Hollanda eklendi. İngiltere paraları bloke etti Venezüella Merkez Bankası’nın İngiltere Merkez Bankası’ndaki 8 milyar dolarlık altın rezervinden, 1.2 milyar dolarlık kısmını transfer talebi ABD baskısıyla reddedildi. Guaido, söz konusu blokajı, “Venezüella halkının varlıklarını korumak olarak” değerlendirdi. Bu arada, Pompeo, eski Amerikalı diplomat Elliott Abrams’ın ABD’nin Venezüel la gibi ülkelerdeki paramiliter grupların katliamlarında rol oynadığı yönünde suçlamalar bulunuyor. Bu arada Yüksek Mahkeme tarafından yetkileri elinden alınan Ulusal Meclis’in Başkanı Juan Guaido hakkında, kendini başkan ilan etmeden bir gün önce hükümet yetkilileriyle gizli görüşme yaptığı iddiaları doğrulandı. Venezüella Devlet Başka Öte yandan, daha önce Beyaz Sa la konusundaki çabalarına öncü ray Ulusal Güvenlik Danışmanı John lük etmek üzere görevlendirildiği Bolton’ın, Venezüella hükümeti ni açıkladı. Ronald Reagan’dan itiba ne giden kaynakların ke ren Cumhuriyetçi Maduro’ya ‘Rus koruması’ başkanla Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya destek veren rın yö Rusya’dan Wagner Group adlı özel güvenlik şirketine bağlı yüzlerce paralı askerin hükü met yetkililerini korumak üzere Caracas’a git tiği öne sürüldü. Guardian’ın haberine göre, Ukrayna’da Rusya adına sava nı Maduro’nun yardımcılarından Jorge Rodriguez, düzenlediği basın toplantısında söz konusu görüşmeye ilişkin görüntüleri izletti. Hükümet yetkilileri daha önce, bu görüşmede Guaido’nun “seçime gidilmesi talebinde bulunduğunu, devlet başkanlığı ilanını kendisinin istemediğini ancak üzerinde yoğun baskı olduğu için mecbur kalacağını” söylediği şan paralı askerleri de bünyesinde barındıran şirketin Kazak lideri Yevgeni Şa ni aktarmıştı. Wall Street Journal bayev, emrin kendilerine pazartesi günü geldiğini söyledi. Reuters ise söz konusu iddianın üç ayrı kaynak tarafından da doğrulandığını belirtti. Ülkeye giden Rus askerlerinin sayısının 400 civarında olduğu, askeri birliğin, Guaido’nun kendisini “geçici başkan” ilan etmeden önce Caracas’a geçtiği iddia edildi. Rusya’nın Caracas Büyükelçisi Vladimir Zayemskiy ise Rus basınına verdiği demeçte “Rus özel güvenlik şirketlerinin Venezüella’daki varlığı hakkında bir şey bilmiyorum. Bu yeni bir yalan haber” ifadelerini kullandı. ise ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in yine 22 Ocak gecesi Guaido’yla telefon görüşmesi yaptığını ve destek konusunda açık çek verdiğini yazdı. Sarı Yeleklilerde 11. perde Fransa’da geçen yıl akaryakıt zamlarına tepki olarak başlayan, Cumhubaşkanı Emmanuel Macron karşıtı protesto gösterilerine dönüşen eylemlerde Sarı Yelekliler dün 11. haftada yine sokaklara çıktı. Başkent Paris’te binlerce kişi Invalides Meydanı’ndan yürüyüşe geçerek hükümeti istifaya davet eden sloganlar attı. Eylemciler, plastik mermi kullanarak pek çok kişiyi yaralayan polis güçlerini de protesto etti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Sarı Yeleklilerin tepki gösterdiği sorunlara çözüm bulmak üzere ülke genelinde “Büyük Ulusal Müzakere” sürecini başlatmıştı. Bu arada Fransız basınına yansıyan haberlere göre Paris İdari Mahkemesi, ülkenin en büyük sendikalarından Genel İş Konfederasyonu (CGT) ve İnsan Hakları Liginin, polisin Sarı Yeleklilerin eylemlerinde biber gazı kullanmasını yasaklama talebini reddetti. Mahkemenin gerekçe olarak, eylemlerde biber gazı kullanacak görevli polislerin yaya kamerası taşıyacak olmasını gösterdiği kaydedildi. Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, Sarı Yeleklilerin gösterilerinde polisin müdahalesi sonucu dört kişinin gözünden yaralandığını, görme kaybı tehlikesi ile karşı karşıya olduklarını açıklamıştı. Sarı Yeleklilerin liderlerinden Jerome Rodrigues dünkü eylemler sırasında gözünden yaralandı. 15dishab@cumhuriyet.com.tr 27 OCAK 2019 PAZAR Taliban’dan ‘anlaştık’ açıklaması ABD’nin 2001’de El Kaide ve Taliban’la mücadele gerekçesiyle başlattığı Afganistan savaşında sona yaklaşıldığı öne sürüldü. Ülke topraklarının yarıya yakın bölümünde kontrolü elinde bulunduran cihatçı Taliban örgütü ile ABD arasında Katar’da yapılan 6 günlük görüşmelerin ardından açıklamada bulunan Taliban sözcüsü, karşılıklı tavizlerle uzlaşıya varıldığını duyurdu. Sözcü, El Kaide ve IŞİD’in ülkeyi ABD ve müttefiklerine karşı kullanmayacağı güvencesi karşılığında Washington temsilcilerinin yapılacak anlaşmanın ardından 18 aylık süre içerisinde Afganistan’daki güçlerini çekmeyi kabul ettiklerini belirtti. Varılan uzlaşı kapsamında ülke çapında bir ateşkes ilan edileceği, Taliban’ın ateşkesin başlamasının ardından yalnızca Afgan temsilcilerle görüşeceği, Belucistan’daki silahlı grupların Pakistan’ı hedef almasının engelleneceği, karşılıklı esir takası yapılacağı da bildirildi. Taliban’ın açıklamalarına ilişkin ABD tarafından ise henüz bir teyit gelmedi. ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad’ın ise müzakereler hakkında Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani’ye bilgi vermek üzere Kâbil’e geçtiği bildirildi. Siviller öldü Öte yandan Helmand vilayetine bağlı Sangin ilçesinde Taliban’ı hedef alan saldırıda en az 16 sivilin hayatını kaybettiği bildirildi. ABD’li komutan, “Afganların öncülüğündeki operasyona ABD askeri danışmanları ve koalisyon hava saldırılarıyla destek verildi” ifadelerini kullandı. Baglan vilayetinin Talau Barfak ilçesinde voleybol maçı sırasında düzenlenen bombalı saldırıda da 5 kişinin öldüğü bildirildi. Arap Birliği’ne Suriye çağrısı Şam’ın en önemli müttefiklerinden Rusya’dan Arap Birliği’ne Suriye’nin üyeliğini yeniden etkinleştirme çağrısı geldi. Bölge turu kapsamında ziyaret ettiği Tunus’ta basın toplantısı yapan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Son günlerde Cezayir ile Fas’ta da gündeme getirdiğimiz gibi Tunus’un da Suriye’nin Arap Birliği ülkelerine geri dönüş sürecini desteklemesini istiyoruz” şeklinde konuştu. Arap Birliği’nin mart ayında yapacağı kritik zirve, Suriye’de Devlet Başkanı Beşşar Esad yönetiminin uluslararası meşruiyeti açısından önem taşıyor. Lavrov’un ardından konuşan Tunus Dışişleri Bakanı Hamis el Cihinavi de “Suriye bir Arap ülkesi ve doğal konumu Arap Birliği içerisindedir. Ancak buna üye ülkelerin dışişleri bakanları karar verecek” ifadelerini kullandı. ‘Adana’yı Ankara ihlal ediyor’ Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan arasında geçen çarşamba yapılan görüşmede bir kez daha gündeme gelen Adana Mutabakatı’na ilişkin Şam’dan açıklama geldi. SANA’nın haberine göre, Suriye Dışişleri’nden bir yetkili, Türkiye’nin Suriye’deki savaşa müdahalesi ve Türk askerinin bölgedeki varlığını gerekçe göstererek Ankara’yı “anlaşmayı ihlal etmekle” suçladı. Bağuz’da kanlı operasyon Suriye’nin doğusunda IŞİD’in kontrol altında tuttuğu son bölge olan Bağuz köyü çevresine ABD öncülüğündeki koalisyon ve Suriye Demokratik Güçleri tarafından sürdürülen operasyonda ise aralarında sivillerin de olduğu 42 kişinin öldüğü belirtildi. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, saldırıda 13 sivilin yaşamını yitirdiğini duyurdu. Koalisyon güçleri operasyonda bir IŞİD komutanının da öldürüldüğünü bildirdi. Kısmen kapalı hükümete geçici açılış ABD’de 35 gündür kısmen kapalı olan hükümet krizinde Başkan Donald Trump’ın geri adım atmasıyla geçici de olsa çözüm sağlandı. Trump önceki gün federal hükümetin15 Şubat’a kadar yeniden açılması konusunda Kongre ile uzlaştığını açıkladı. Bu süre içinde Kongre’deki Demokratlarla “Meksika sınırına duvar” konusunda müzakerelerin süreceğini kaydeden Başkan Trump, anlaşmada Meksika sınırına duvar için kendisinin istediği 5.7 milyar dolarlık bütçenin şimdilik yer almadığını da söyledi. Trump, İsrail’in sınırlarına ördüğü duvarları örnek vererek, “Ortak akıl bunu gösteriyor. Onlarda işe yaradı, bizde de yarar. Duvar suçluları, uyuşturucuyu dışarıda tutuyor. İnşa ettiğimiz duvarlar Ortaçağ duvarları değil, akıllı duvarlar” diye konuştu. C MY B