Katalog

14 2 OCAK 2019 ÇARŞAMBA EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK TASARIM: İLKNUR FİLİZ Miró’nun mavisinde...Miró’nun ‘Mavi 1,2,3’ adlı seri tablolarının da yer aldığı sergi Paris Grand Palais’de KÜLTÜR Bir form mucidi olarak tanımlanan Katalan ressam Miró’nun 250 eserinden oluşan ve sanatçıya adanan retrospektif sergi izleyiciye sunuldu. Dünyayı basitlik yoluyla görünür kılan Miró’nun eserleri arasındaki bu yolculuk adeta bir meditasyon! Katalan ressam ve heykeltıraş Joan Miró, atölye duvarına üç büyük boş tuval yerleştiriyor... “Bu renk, hayallerimin rengi” diyen Miró, mavi bir resim üzerinde düşün meye başlıyor ve büyük bir keskinlik tasvir etmek istiyor! Onun anlatımına göre bu resimler üzerine CEREN ÇIPLAK DRILLAT büyük bir iç gerilim yaşıyor ve çaba sarfediyor: “Onları yapmak için çok zaman harcadım; boyamak için de ğil, üzerine meditasyon yapmak için.” Miró, boşluk ve doygun renkteki arka planın dağınık işaretlerle dolu olduğu bu üçlü resim için “Yapmaya çalıştı ğım her şey gibi” diyor daha sonra da. Miró’nun 1961’de hazırladığı 270x355 cm boyutlarındaki ünlü “Mavi 1,2,3” ad lı seri tablolarının da aralarında yer aldığı 250 eseri Paris Grand Palais’de izleyici kar şısında. Sanatçının teknik ve üslup ev rimine dayanan re sim, çizim, seramik, heykel ile sanatçının el yazıları ve taslak larından oluşan bu sergi, büyük Kata lan usta Miró’ya (18931983) adanmış bir retrospektif sergi. Ve dünyayı ba sitlik yoluyla görünür kılan Miró’nun eserleri arasındaki bu yolculuk adeta bir meditasyon! Bellekten yola çıkarak resimlerin de şiirsel bir evren yaratan Miró’ya yıldızlar, kuşlar, ay, güneş ve kadın lar eşlik ediyor en çok... Miro, basit ve önemsiz gözüken objeleri görünür kıl mayı seviyor. Şaşırtıcı bağlantılar kurarak, dünyayı hatırlatan bir şiirsel evren ortaya koyuyor. Belki de bu yüzden “Rüya görmem, kütük gibi uyurum ama uyanık olduğumda, her zaman hayal kurarım, rüya görürüm, ama uyurken değil! Uyudu ğumda sadece uyuyorum” diyor. 20. yüzyılın etkin sanatçılarından olan ve bir form mucidi olarak da tanımlanan Miró’ya dair sergi bağlamında şu ifadeler kullanılıyor: “Ne soyut ne de figüratif, sanatı yıllar geçtikçe gerçek bir dil haline geldi ve asla gelişmekten vazgeçmedi”, “Eserleri, gerçek ile gerçek dışı arasında mutlu bir bağ kurarak onları sanatsal bir forma dönüştürmekten ibaret”, “Çalışmaları, kendisini bir protesto aracı olarak sunar ve mücadelelerine tanıklık eder. Yaratıcı hareketin gücünü onaylamak için materyallerle uğraşmaktan hiç vazgeçmedi.” l PARİS ‘İzler ve lekeler beni heyecanlandırıyor’ Sergideki video röportajlarda ve katalogda yer alan Miró’nun bazı demeçleri: l “Bana öyle geliyor ki kanvasta her zaman işaretler var, ama her zaman onlara derinlik kazandıran bir arka plan da var.” l “Stüdyomda olmayı seviyorum. Karım buna dayanamıyor, ama böyle, çünkü gördüğünüz gibi izler ve lekeler beni heyecanlandırıyor, bana bir insan veya bir kuş olduğu konusunda fikir veriyor ama hepsi onun işaretinin sihirli özelliklerinden kaynaklanıyor. Beni, insana veya kuşa götüren bir işaret... Hâlâ sadece “kadınlar”, “kuş”, “yıldız”, “ay” vb. var, ama her seferinde farklı...” l Miro’ya, üzerinde “Sessizlik” yazan eserinin hatırlatılması üzerine: l Müzikle çalışan insanlar var, ama ben bunu yapamam. Sessizliği tercih ederim. Bu çok anlaşılabilir bir du rum” diyor. l “Bütün bu kural larla resim yapmak biraz sinirimi bozuyordu. Bunun ötesine geçmek istedim. Kübizm birçok kapı açtı, fakat kübizm sonrası resim çok statik bir şey oldu.” l “Benim için bir resim kıvılcım gibi olmalı, bir kadının veya şiirin güzelliği gibi göz kamaştırmalıdır.” l “Fiziksel bir ihtiyaç olarak çalışmak zorundayım. Benim için resim yapmak fiziksel bir ihtiyaç: Nefes almak, ağlamak, içki içmek ve uyumak gibi.” 2018’deki müzik dünyamız ‘Don Kişot’um Ben’ Zorlu ve Uniq Hall’de Baba Sahne’nin, 1 Aralık’ta perde açan ve ilk günden bu yana kapalı gişe oynayan yeni oyunu “Don Kişot’um Ben”in Baba Sahne’deki ocak ayı biletleri tükendi. Oyun, 8 Ocak’ta Zorlu PSM Sahnesi’nde, 2627 Ocak’ta ise UNIQ Hall’de de sahnelenecek. Irmak Bahçeci’nin dilimize çevirdiği, yönetmen koltuğunda Emrah Eren’in oturduğu “Don Kişot’um Ben”de 14 yıl sonra tiyatro sahnesine dönen Ozan Güven çılgın asilzade Don Kişot’a, Günay Karacaoğlu ise silahtarı Sancho Panza’ya hayat veriyor. Bu muhteşem ikilinin yanı sıra oyunda Nazlı Tosunoğlu, Ömür Arpacı, Serhan Ernak, Nur Erkul, Dilşad Bozyiğit, Diren Polatoğulları, Enis Aybar, İbrahim Aladağ, Tuğba Eskicioğlu ve Kamran Velicanov rol alıyor. Cervantes’in ölümsüz eseri ‘Don Kişot’, Mihail Bulgakov’un dönemini yakalayan uyarlaması üzerinde yükselen metniyle sahneleniyor. Müziklerini Can Şengün’ün hazırladığı oyunun sahne tasarımı Barış Dinçel’in, kostüm tasarımı ise Sadık Kızılağaç’ın imzasını taşıyor. l Kültür Servisi Bodrum Oda Orkestrası’ndan Heredot’ta konser Bu sene 10. konser yılını tamamlayan Bodrum Oda Orkestrası, Bodrum Belediyesi’nin destekleriyle 26 Ocak akşamı Bodrum’da Türk ve Yunan sanatçıların katılımıyla dostluk konseri gerçekleştirecek. Herodot Kültür Merkezi’nde düzenlenecek konser, saat 20.00’de başlayacak. Şef Nikos Haliassas’ın yöneteceği konsere, keman sanatçısı Cihat Aşkın ve mezzosoprano İnez Zikou ile Buzuki sanatçısı Konstantinos Gedikis solist olarak katılacaklar. Dostluk konseri olarak değerlendirilen konser programında ise Türk ve Yunan bestecilerin eserleri olacak. Konserde önce Cihat Aşkın Ulvi Cemal Erkin’in Keman Konçertosunu seslendirecek, daha sonra ise besteci Mikis Theodorakis’in Zorba balesi müziğinden bir bölüm dinleyiciyle buluşacak. Etkinlik biletleri Bodrum Oasis İmge Kitabevi’nden edinilebilir. l Kültür Servisi TARİHİ KAYITLAR Yılın son günlerinde duo piyanistlerimiz Güher ve Süher Pekinel’in iki piyano için resital ve konser kayıtları yedi CD içinde; ünlü salonlarda yapılmış canlı kayıtları ise beş DVD içinde ve ARTHAUS etiketli bir kutuda bütün dünyada piyasaya çıktı. Bu külliyatın başlığı “Treasures” (Hazineler). Daha önce de duayen piyanistimiz İdil Biret’in yaşam boyu yaptığı kayıtlar IBA etiketi ve Naxos’un katkısıyla bütün dünyada piyasaya çıkmıştı. “Süper Kutu” seti, Biret’in 60 yıllık birikimini, 130 CD ve bir kitapçık içinde anılaştırıyor. Fazıl Say, gerek besteci gerekse icracı olarak yine yoğun bir program sergiledi. Truva Sonatı, İzmir Süiti, Hezarfen, Hayyam gibi yeni yapıtlarının ilk seslendirisini yaptı. Toronto’dan Şangay’a, Boston’dan Zürih Tonhalle’ye, Paris, Brüksel, Mannheim, Berlin, GstaadMenuhin Festivali, Salzbug Mozarteum, Carnegie Hall konser duraklarından bazılarıydı. Bu yıl içinde Debussy’nin Prelüdleri ve Satie’nin Gymnopedies, Gnossiennes yapıtları Warner Classics’den çıktı. Geçen yıl Siemens Ödülü’nü alan Zeynep Gedizlioğlu, dünyada sadece kadın bestecilere verilen Heidelberg Kadın Sanatçı Ödülü’nün bu yılki sahibi oldu. Klasik müzik alanında giderek artan genç yeteneklerimizin ortaya çıkması gurur verici. Onları destekleyen sivil toplum örgütlerini, devlet ve belediye orkestralarını, kişisel çabaları kutlamalıyız. Pekinellerin başlattığı ve özenle takip ettikleri Dünya Sahnelerinde Genç Yetenekler Projesi’ndeki sanatçılar dünya çapında ödüller almaya devam ediyorlar. Geçen yıl kemancı Veriko Çumburidze Wieniawski yarışmasını kazanmıştı. Bu yıl da piyanist Can Çakmur, Japonya’da 10. Hamamatsu Efes Antik Tiyatro’da ‘zorba’ 2018 Aspendos ve Efes festivallerinin programı son dakikada ilan edildi. Açılışta Puccini Festivali Vakfı’ndan Turandot, Arena di Verona’da yer alan prodüksiyonuyla sergilendi. Eşzamanlı olarak, Efes Antik Tiyatro Festivali’nde Zorba temsili yapıldı. Gümüşlük Festivali Gülsin Onay’ın sanat direktörlüğünde 15. yılını gerçekleştirdi. Piyano Yarışması’nda, 400 kişi arasından birinci oldu. Çakmur aynı zamanda Franz Liszt Müzik Üniversitesi’ne katkılarından ötürü 2018 DAAD Ödülü’ne de değer bulundu. 19. Uluslararası Antalya Piyano Festivali’nin başlıca özelliği genç piyanistlere kol kanat germesi oldu. Festivalin bu bağlamdaki 1.Piyano Yarışmasını 15 yaşındaki Emir İlgen, “Kamuran Gündemir Anısına” ödülü de Kenan Tatlıcı kazandı. Cem Mansur’un kurduğu Türkiye Gençlik Filarmo ni orkestrası bu yılki üyeleriyle “Ulusal Gençlik Senfoni” olarak Avrupa turnesi yaptı. Çağdaş Eğitim Vakfı’nın sahiplendiği “Genç Yetenekler” konserlerinin onuncusu, gençliğe sahip çıkmak adına, Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nde yapıldı. Festivaller ve sponsorlar 46.İstanbul Festivali’nde Daniil Trifonov gibi bir piyanisti, Di Donato ve Damrau gibi sopranoları dinledik. Festival kendine yeni mekânlar keşfederek renklendi. Festivalin kaç yıllık ana sponsoru E.C.A.’yı, Pekinellerin Genç Müzisyenler projesine destek olan TÜPRAS’ı ve İDSO konserlerine destek olan Denizbank’ı bu yolda devam ettikleri için alkışlamalıyız. 35. Uluslararası Ankara Müzik Festivali bu yıl daha zengin bir program ha zırlamıştı. Bilkent Senfoni Orkestrası, Türkiye’nin ilk özel ve akademik senfoni orkestrası olma niteliği ile düzenli konserlerini sürdürdü. Ankara’da kurulan gençlik orkestraları özellikle dikkat çekiyor. Bilkent Gençlik Orkestrası gibi bu yıl kurulan ve amatör bir ruhla işe sarılan AGORA Orkestrası da, Başkent, Bilkent, Gazi ve Hacettepe üniversitelerinin sanatçılarından oluşuyor. İzmir Devlet Senfoni ve İzmir Devlet Opera ve Balesi düzenli konserlerine ve temsillerine devam ederken, İzmir Karşıyaka Oda Orkestrası da Rengim Gökmen ve Hakan Şensoy yönetiminde etkinliklerini sürdürüyor. Eskişehir Büyükşehir Belediye Senfoni Orkestrası, Yılmaz Büyükerşen’in öncülüğünde kurulmuştu. Şefleri Ender Sakpınar ile verdikleri düzenli konserleri kente coşku katıyor. Yeni akm’yi beklerken İstanbullu sanatseverler 2019’da yeni bir AKM’ye kavuşmayı beklerken, yıkılan binanın boşluğuna hüzünlü gözlerle bakıyorlar. Son yıllarda sahne sanatlarının ihtiyacını Kadıköy Süreyya Operası karşılıyor. Devlet Opera ve Balesi, Ankara, İstanbul, İzmir, Antalya, Mersin ve Samsun’da temsillerini sürdürüyor. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, bu yılki programında Türk bestecilerine en çok yer veren topluluk oldu. İDSO ise CKM, Fulya Sanat Sahnesi veya CRR sahnesinde konserlerini sürdürüyor. İDSO yıl sonunda bir Çin turnesine çıktı. İzmir, Çukurova, Bursa Bölge ve Antalya Senfoni orkestraları da düzenli programlarını sürdürdüler. Öte yanda BİFO Türkiye’nin önde gelen orkestralarından biri olma özelliğini sürdürüyor. Bu yıl da geçen yıllarda olduğu gibi başarılı bir Avrupa turnesi yaptı. Lütfü Kırdar’daki düzenli konserlerine dünyanın ünlü solistleriyle devam ediyor. Tekfen Filarmoni Orkestrası, 2020’ye kadar şefliğini ve sanat direktörlüğünü üstlenen Aziz Shokhakimov ile yeniliklere açılıyor. 1946’da Cemal Reşit Rey gibi öncülerin kurduğu İstanbul Filarmoni Derneği, bu yıl yeniden bir yapılanmayla düzenli konserlere ve yarışmalara başladı. Ayşegül Sarıca’ya Sevda Cenap And Vakfı’nın altın madalya’sı; Suna Kan’a Süleyman Demirel Üniversitesi’nin “fahri doktorası; Gülsin Onay’a Bodrum DMarin Festivali’nin Onur Ödülü; Yekta Kara’ya İKSV’nin Onur Ödülü; Cihat Aşkın’a Afyon Kocatepe Üniversitesi Konservatuvarı’nın Onur Ödülü verildi. Sevgili okurlarım, yeni yılda bol bol nitelikli müzik dinleyip ruhunuzu ve beyninizi rahatlatmanızı dilerim. Unutmayın, ruhun birinci gıdası müziktir. ‘Varlık’ Ocak 2019 sayısıyla raflarda Türkiye’nin önemli edebiyat dergilerinden olan “Varlık” dergisi, ocak ayı sayısıyla raflarda yerini aldı. Derginin bu ayki sayısının “Posthümanizm ve Yeni Sorunlar” başlıklı dosyasında Prof. Dr. Nilgün Tutal, NewsLabTurkey Genel Yayın Yönetmeni Doç. Dr. Sarphan Uzunoğlu, Yalın Alpay ve Ergin Bulut’un yazıları yer alıyor. Edebiyat Gündemi’nde ise “Kendi Kanıyla Şiirler Yazan Hattat: Hüseyin Ferhad” başlığında, Hüseyin Ferhad’ı ve şiirini anlatan Haydar Ergülen ile Salih Bolat’tan iki yazı ve Erendiz Atasü’nün “Pınar Kür ve Asılacak Kadın” yazısı okucuyu bekliyor. Tyatronun Köşetaşları bölümünde usta oyuncu ve yönetmen Haldun Dormen, Burak Süme’nin sorularını yanıtlıyor. Birçok şiir ve öykünün de yer aldığı Varlık’ta; Edebiyat Gündemi, Güncel Sanat, Dış Politika Yazıları, Eksen, Yeni Şiirler/ Öyküler Arasında, Şiir Günlüğü, Küresel Haberler köşeleri ve son çıkan kitapların tanıtıldığı “Varlık Kitaplığı” bölümü de bulunuyor. l Kültür Servisi C MY B