Katalog

ekonomi [email protected] TASARIM: BAHADIR AKTAŞ DOLAR avro sterlin 5.29.10 1.2 kuruş 6.0540 0.4 kuruş 6.7490 3.8 kuruş FAİZ 19.73 Sabit BORSA 90.538. 103 puan 71 Ocak 2019 SALI ALTIN CUMHURİYET 1461.35 10.11 lira ALTIN 24 AYAR Veriler 31 Aralık 2018 öğlen itibariyledir. 217.46 1.17 lira 2018 kriz yılı oldu Büyümede sert düşüş yaşandı. Dolar 7 lirayı Türkiye yüksek enflasyon ve 6.4 milyon aşarak tüm zamanların zirvesine ulaştı. işsizle yeni yıla kriz atmosferinde giriyor. TL’deki sert değer kaybı, enflasyonda hızlı yükselişin ardından gelen yüklü faiz artırımıyla Türkiye ku verilmiş oldu. Bunun anlamı enflasyonun patlamasına kredi çöküşünün eşlik etmesi, yani stagflasyondu. neme göre ortalama üç puan daha yüksek seyretti. Konkordato yılı ket zinciri, Ulusoy Ulaşım, Pamukkale Turizm, Hotiç, Beta Ayakkabı, Yeşil Kundura, Eminiş Ambalaj, Keskinoğlu ekonomisi 2018’de büyüme ivmesini kaybetti. İşsizlik yükseldi Konkordato ilan eden şir Tavukçuluk, Yörsan Gıda, müketlerin sayısı, Türk Lirası’nın cevher şirketi Gilan, Angora 2018’de özellikle kur artışla TÜİK’e göre Eylül 2017 dö bu yıl dolar karşısında değer Halı, Emay İnşaat, DSG inşa rının yarattığı enflasyon artışı neminde yüzde 10.6 olan dar kaybetmesiyle yüksek oran at, Dizayn Boru, Euronet Car yurtiçi talepte ciddi bir gerile tanımlı standart işsizlik da arttı. Ticaret Baka Rental, Aker İnşaat, gibi şir me yaratınca başta sanayi kesimi olmak üzere bütün alanlarda üretimde gerilemeler ortaya çıktı. Ekonomik kriz, ekonomide küçülme, yüksek enflasyon ve yüksek işsizlik şeklinde kendini gösteriyor. Kriz üç koldan devam ediyor. Kur fırladı 2018’de ekonomik kriz özellikle dövizin yükselmesiyle belirgin hale gelmeye başladı. Önce bahar aylarında erken seçim kararının alınması devamında ABD ile yaşanan rahip krizi kısa vadeli sermaye girişinde bir ani duruş yaratınca kurlarda da sıçrama yaşandı. 2017’de 3.80 TL olan dolar 2018 Ağustos’ta 7 lira 0.8 puan artarak Eylül 2018’de yüzde 11.4’e çıktı. Dar ta Tam gaz YAVAŞLAMA nı Ruhsar Pekcan, 27 Aralık’ta yaptığı açık nımlı işsiz sayısı bir önceki yıla göre 330 bin kişi artarak 3 milyon 750 bine yükseldi. ğyaicünçezdlııdkneyleTaüüeünz5çkrad.üko7neinnyaec1oe.zük6maeimçlbakideüroaayeynykrükoeı ymüsmğıçalieıinünnssdaliimnseyaoiniersnüdaybrıçdnıeeeedtkyialmerneni ladmyegfıvaktöilrlsoreamıentnrıkak9dnno7aaarı9n Geniş tanım tilerini teyit etti. GSYH’nin en büyük dato ilan lı işsiz sayı bileşeni olan hanehalkı tüketim har ettiğini sı 6.4 milyo camaları kaleminin büyüme oranı 2018 belirtti. na yaklaştı. üçüncü çeyrekte yüzde 1.1’e geriledi. TBMM Geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 18.2 oldu. Kadın işsizliği yüzde 15, Geçen yıl aynı dönemde bu kalemdeki büyüme oranı yüzde 10.3 idi. Büyümeye önemli katkı yapan yatırım harcamalarının bu çeyrek te yüzde 3.8 eksi çıktığına da dikkat etmek gerekiyor. Adalet Komisyonu Başkanvekili ve AKP genç işsizliği yüz Bu oran geçen yıl yüz Bartın Mil de 21.6 olarak ger de 12.8 artıydı. letvekili Yıl çekleşti. Ne eğitimde maz Tunç ise ketler var. Enflasyon zirvede Yıl başında yüzde 10.35 olan enflasyon nisan ayından itibaren hızla yükselmeye başladı. Eylül ayında yüzde 24.52’yi bulan enflasyon ekimde yüzde 25.24 ile “15 yılın zirvesine yükseldi. Merkez Bankası’nın yılsonu enflasyon tahmini yüzde 23.5 seviyesinde açıklanmıştı. Ekonomistler “15 yıllık AKP hükümetlerinin en başarılı olduğu konu yüksek enflasyon” dedi. Hükümet eylül ayında enflasyonu kontrol altına almak için “Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı” ile ticaret ve esnaf odalarını, işverenleri de yı aştı. Kur bu yılı 5.30 sevi ne istihdamda olan genç son 8 ayda konkor dahil ederek enflasyonu in yelerinde kapatırken bu da lerin oranı yüzde 27.4. 1988 dato talep eden şirket dirmeye çalıştı. Ancak açıkla TL’nin yaklaşık yüzde 40 de 2002 arasında ortalama yıllık sayısının 1401 olduğunu be nan rakamlar bu mücadelenin ğer kaybetmesi anlamına ge işsizlik yüzde 8 olarak gerçek lirtti. Uzmanlara göre ise kon enflasyonu aşağıya çekme liyor. TL’deki serbest düşü leşti. 20032018 arası AKP’li kordato ilan eden şirket sayı ye yetmediğini ortaya koydu. şü kontrol edebilmek için ey yıllarda ise işsizlik oranı orta sı 3 bini aşıyor. Bugüne kadar 2018’de özellikle soğan ve pa lül ayında yapılan şok faiz ar lama yüzde 10.71 olarak ger konkordato ilan eden şirketler tateste yaşanan zamlar dar ge tışı ile birleştiğinde, ekono çekleşti. Böylece AKP’li yıllar arasında, tekstil şirketi Çift lirli yurttaşı zorladı. miye hem döviz hem faiz şo da işsizlik oranları önceki dö Geyik Karaca, Ekomar mar l Ekonomi Servisi Hem direniş hem yasak Bu yıl geçerli olacak asgari ücret 2 bin 20 lira olarak belirlenirken, Türkİş’e göre bir çalışanın yaşama maliyeti 2 bin 393 liraya çıktı. İşçi yeni yıla 373 lira eksik ücret alarak başlayacak. Taşerondan kadroya ve belediye şirketlerine geçirilen taşeron işçilerin ücret zamlarına asgari ücretteki artışın yansıtılıp yansıtılmayacağı netleşmezken, Toplum Yararına Programlar’da 9 ay çalıştırılan işçiler yine işsiz kaldı. Taşeron çalışan KİT’lerdeki 80 bin işçi için düzenleme yapılmadı. İşçiler yeni yıla yine kadrosuz girecek. 2018’de şeker fabrikaların özelleştirilmesiyle yüzlerce çalışan işini kaybetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘OHAL’i patronlar rahat etsin, işçiler greve çıkamasın’ diye kullandıklarını itiraf etmişti. 20032018 arasında 200 bin işçinin grevi yasaklandı. MESS sözleşmesi kapsamında 130 bin işçiyi kapsayan ve 2 Şubat 2018’deki grev yasaklandı. Soda Kromsan işçilerinin grev kararı 23 Mayıs 2018’de yasaklandı. 2018’e ayrıca işçi direnişleri de damga vurdu. 3. Havalimanı, Flormar çalışanlarının direnişi öne çıktı. Kamunun net borcu zıpladı Hazine ve Maliye Bakanlığı 2018 Eylül sonu itibariyle kamunun net borç stokunun 488.9 milyar liraya çıktığını açıkladı. Bu rakam haziran sonunda 302.7 milyar liraydı. Artış 61.5 oldu. Bu stokun gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı ise yüzde 8.9’dan yüzde 13.7’ye yükseldi. Aynı dönemde Türkiye’nin brüt dış borç stoku da 448.4 milyar dolara yükseldi. Bu rakam haziran sonunda 457.4 milyar dolardı. Ancak stokun GSYH’ya oranı yüzde 51.9’dan yüzde 53.8’e yükseldi. l Ekonomi Servisi İvdteühşasüilpaytaorriş Açıklanan her veri, Türkiye ekonomisinin içinden geçtiği kriz sürecini dikkat çekici şekilde ortaya koyuyor. TÜİK’in dış ticaret verilerine göre üretimi büyük oranda ithalata bağımlı olan Türkiye’nin geçen kasım ayı ithalatı 21.3 azalarak 16.2 milyar dolara inerken, ihracatı ise yüzde 9.4 artışla 15.5 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı yüzde 90 azalarak 651 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69.1’den yüzde 96’ya yükseldi. Gelecek günlerin zorluklarını ortaya koyan diğer önemli veri ise Müstakil Sa nayici ve İşadamları Derneği tarafından açıklanan Satınalma Müdürleri Bileşik Endeksi’nden (SAMEKS) geldi. Buna göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aralıkta bir önceki aya göre 2.4 puan azalarak 45 puana düştü. Sanayi endeksi 3.3 puan azalarak 43.9 puana, hizmet endeksi 2.4 puan azalarak 45.3 puana indi. Sanayi sektöründe yeni siparişlerde gözlenen gerilemeye bağlı olarak girdi alımları ve üretim azalırken, hizmet sektöründe ise girdi alımlarındaki sert düşüş iş hacmindeki yavaşlamayı belirginleştirdi. l Ekonomi Servisi Fuat Erbil Toparlanma için 6 ay beklenecek Garanti Bankası Genel Müdürü Fuat Erbil, ekonominin sağlıklı ve sürdürülebilir büyüme seyri için bu dengelenme sürecinin çok önemli ve zamana yayılarak emin adımlarla ilerlenmesinin doğru olacağını vurguladı. Erbil, 2019’un ikinci çeyreğiyle beraber de toparlanmanın başlamasını beklediklerini anlatarak, özellikle ikinci yarıyılda görece düşük baz etkilerinin de etkisiyle daha yüksek bir büyümenin yakalanabileceğine dikkati çekti. 2019 zamlarla başladıMotorlu Taşıt Vergisi yüzde 15.9, çevre cezaları yüzde 23.73 artırıldı Yeni yıl zamlarla başladı. Motorlu taşıt açıklanacak enflasyon rakamlarıyla çalışanla lar vergisi (MTV) yüz rın alacakları enflasyon de 15.9 zamlandı. Çevre farkları da netleşecek. Yasası kapsamında verilecek idari para ceza mustafa çakır Yeniden değerleme oranı da yüzde 23.73’e larında ise artış yüzde çıkmıştı. Ancak MTV’ye 23.73 oldu. İşçi, memur başta yeniden değerleme oranı ay olmak üzere çalışanların gözü ni biçimde yansıtılmadı. Cum ise gelir vergisinde esas alına hurbaşkanı kararı ile oran cak tutarlarda. Çalışanların ne da indirime gidildi. Buna gö kadar gelir vergisi ödeyecek re MTV’deki artış yüzde 23.73 lerini belirleyecek olan bu tu değil, yüzde 15.9 olarak uy tarların da bugün belli olması gulanacak. Buna göre örne bekleniyor. Ayrıca 3 Ocak’ta ğin 13011600 motor hacmi ne sahip bir otomobil (13 yaş) için 1500 lira MTV ödenecek. MTV’de 2018 yılı içindeki artış yüzde 14.47’ydi. 2018’de 14 bin 800 liraya kadar olan gelirlerden yüzde 15 gelir vergisi alınmıştı. Yıl başından bu yana elde edilen gelirlerin toplamının bu tutarı aşması halinde ise çalışanlar bir üst vergi dilimine girerek yüzde 20 vergi ödemişti. Bu nedenle de memurlar daha yılın ilk yarısında bir üst vergi dilimine girmişti ve maaşla rındaki vergi kesintisi de artmıştı. İşçilerin de yılın son 34 ayında ücretleri vergiler nedeniyle düşmüştü. Memurlar ile memur emeklileri 2019’un ilk yarısında yüzde 4 toplusözleşme zammı alacak. 6 aylık enflasyonun 2018 yılının ikinci yarısındaki yüzde 3.5’lik toplusözleşme zammını aşması halinde ise aradaki fark, enflasyon farkı olarak memur ve memur emeklilerine ödenecek. l ANKARA Geleceğimize kim karar verecek? Yeni yıla girerken ana haberlerde hiç bu kadar çok falcıya fal okutulduğu bir yılı anımsıyor musunuz? Önce kitlelerin medya güdülenmesine teslim olmalarının hedeflendiği düzenin işleyişinin olmazsa olmaz araçlarından biri olduğunu unutmayalım. Çocukluğumuzdan, insan olmak, geleceğe umutla bakmak, düşlerle beslemek, okumak, daha iyisini istemek... Ne kadar çok içten güdüyle beslenmiş, fala, şansa inanç güdülerimizle kulaklarımızı açarak dinlediğimiz falcılarla, piyango kuyrukları haberlerinin uysa da uymasa da tüm haberlerin içinde yer almaları yetmezmiş gibi, dikkatle izlendiğinde bizi yönlendirme, güdüleme güçleri de çok çarpıcı... Falcılar düşlerimizi gözeterek yükselen burcumuza göre okudukları fallarda yüzümüzü olumlu olacaklara çevirmemiz uyarılarını atlamadan, çarpıcı olumsuz olacakları hızla geçiştiriyorlar... Geçen yılın yaşanmışlıkları, ekonomik, sosyal, siyasal verilerinin dökümü, birebir yaşamlarımıza yansımaları tam bir karabasan. Yetmezmiş gibi son günlerin gündemi ödenmiş ağır bedellerin öğretisi ile şaşmadan her yeni haberin içeriği ile bilinçlere kazılı çaresizliklere bir yenisini eklemliyor. Tek tip yeni yıla yönelik yürürlüğe girmeleri sıraya sokulmuş son dakika haberleri sürprizlerinin de içeriklerindeki kopyalanmış halleriyle “yapay zekâ ürünü” damgasını taşıyor gibiler. Acaba fal okuyanları da mı onlardan, haber okuyanlar, sunucular konu mankenleri konumuna mı düştüler? HHH Onu bunu bırakalım, biz insanlar, bu ülkede yaşayanlar olarak, bundan sonrası günler, yıllar içinde aynı kaderi paylaşacaklar olarak kendimize bakalım. Etkinlikleri işlevsizleştirilmiş olsa da var olan ya da yeniden oluşturmak, gücüne güç katmak zorunda olduğumuz doğal, sınıfsal, toplumsal çıkar ittifaklarımızı, gücümüzü toparlayarak insan haklarımız için silkinip yola çıkacak mıyız? Yeni yıla girerken, aslında bizim cebimizden çıkan toplam paranın ayakta tuttuğu, çok kazandırdığı gerçeğini unutmadan, güdülenmiş ya da en iyimseriyle düşler kurmuş olarak bir piyango bileti esiri olmanın zararı katlanılmaz değil. Falcı ile yapay zekâ falcısı arasında da sonuçta inanma, umut arama içgüdüsünün yaşanması arasında çokça bir fark yok. Ama yaşam, insan haklarımızdan, hakkımız, hukukumuzun katledilmesinden, umutsuzluk, çaresizlik, bilinçsizlik ile vazgeçmemizin geri dönüşü yok. Dibe vurmanın sonu da yok... Depresyon, öfke triplerinin yeri ve zamanı hiç değil. Kurtuluş kaçmakta değil. Nereye kadar kaçabiliriz ki? Gerçeklerden nereye kadar kaçabilir, insanlığımızdan, insan olmaktan vazgeçerek yaşam hakkımızı, geleceğimizi nereye kadar koruyabiliriz ki!.. Yeni yıl için kutsal tek dileğimiz aklımızı başımıza devşirmemiz, insan olmanın gereği ve gücü ile yola çıkmamız olabilir mi? Suda yüzde 15 indirim İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi’nin kasımda yapılan toplantıda aldığı, “Tüm abone gruplarında su tarifeleri, 1 Ocak 2019’dan itibaren yüzde 15 indirimli olacak” kararı bugün yürürlüğe girecek. Buna göre, İstanbul’un su birim fiyatları; 1. kademe konut başı 010 metreküp/aya kadar kullanım 4.53 lira, 2. kademe konut başına 1120 metreküp/aya kadar kullanım 6.63 lira olacak. İmar barışı 6 ay uzadı İmar Barışında süre 6 ay uzatıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 28 Aralık'ta yaptığı açıklamada yaklaşık 9 milyon 500 bin kişinin imar barışından faydalandığını, toplam yaklaşık 14 milyar liralık bedel ödendiğini söylemişti. Avro 20 yaşında Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin çoğunun ortak para birimi Avro bugün itibarıyla 20'nci yaşını kutlayacak. Avro bugün 340 milyon insanın kullandığı, ABD Dolarının ardından dünyada en çok rezerv edilen ikinci para birimi konumunda. 28 üyeli AB’de 19 ülke Avro’yu resmi para birimi olarak kullanıyor. İsveç, Danimarka ve İngiltere Avro’ya geçmeyi reddetti. l Ekonomi Servisi DÖzür ve düzeltme ünkü “Çiftçiye verilecek destek ithalata gitti” haberinde CHP Tarım Politikaları Başkan Yardımcısı Orhan Sarıbal’ın ismi yanlışlıkla Oktay Sarıbal diye yazılmıştır. Düzeltir, özür dileriz. C MY B