Katalog

Sabancı’da yeni atama DOLAR Sabancı Vakfı Genel Müdürlük görevine Nevgül Bilsel Safkan atandı. Safkan, Dyson/ EKONOMİ Hakman’damüdürlükyapmıştı. 6.5820 4.8 kuruş AVRO 7.6700 3.7 kuruş FAİZ 24.34 0.05 puan 8 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: SERPİL ÜNAY Kur maliyeti artıyor tehlike çanları çalıyor Özel sektörün döviz borcu kur farkından dolayı 13.3 milyar dolar artacak. Bu da büyümeyi düşürecek. Önlem konusunda geç kalınmaması uyarıları geliyor Türk Lirası’nın dolar karşısında yıl başından bu yana yüzde 44’ü bulan değer kaybı, toplam 336 milyar dolar döviz borcu olan finans dışı şirketlerin borcunu 13.3 milyar dolar artıracak. Bloomberg Economics’ten Ziad Daoud’un hesaplamalarına göre, TL’deki değer kaybı ve özel sektör bilançolarındaki bozulma, önümüzdeki 12 ayda Türkiye’nin büyümesinden 0.8 puan silecek. Bu rakamın 9 milyar doları, “ani duruş” nedeniyle döndürülemeyen kısa vadeli döviz borcu kaynaklı olduğunu belirten Daoud’a göre, kısa vadeli borçlar içinde döndürülebilenlerin de maliyetleri cari faizden yükselmiş olacak. Bu da şirketlere yaklaşık 1.4 milyar dolar ek yük getirecek. Gecikme uyarısı Hedge edilmemiş (riskten korunmamış) kısa vadeli döviz borçları da zaten hem artan faizler hem de daha fazla borç servisi yapılacak olması nedeniyle 1.9 milyar dolar artacak. Hedge edilmemiş uzun vadeli döviz borçlarının getirdiği yük de yaklaşık 1.1 milyar dolar olacak. Reel sektöre harcamalardaki 11.1 milyar dolarlık azalma da, büyümeden 0.8 pu Arjantin benzetmesi Arjantin’deki yüksek enflasyon ve para birimindeki değer kaybının helezonlu bir düşüş dinamiğine sahip olduğunu belirten ve merkez bankasının müdahalesinin hükmünü yitirdiğine dikkat çeken Commerzbank ekonomi şefi Jörg Krämer, benzer durumun Türkiye’de de yaşanabileceğine işaret ediyor. an azaltacak. Alman Der Spiegel dergi si, geç kalması durumunda Türkiye’yi yüksek faiz politikasının da kurtaramayacağını yazdı. Analizde, “Arjantin ekonomisi yüzde 30’dan daha fazla enflasyon oranıyla ve trajik bir şekilde düşüşe geçen para birimi nedeniyle bir buhrana doğru gidiyor. Eğer Türkiye kısa süre içinde pazarlık masasına oturmazsa aynı tehlike Türkiye’yi de bekliyor. Eğer Türkiye yakın zamanda bu soruna bir çözüm bulmazsa, Arjantin’in içine düştüğü durum kaçınılmaz olur” ifadelerine yer verildi. Şeytan üçgeni Arjantin’de işveren ve dev letin dışarıdan aldığı borç 250 milyar dolardan daha faz la. Türkiye’nin dış borcu ise, 460 milyar dolardan daha faz la. Türk Lirası bir yıl içinde Av ro karşısında neredeyse yüzde 50 değer kaybetti, Peso ise yüz Erdoğan Çiller’i yakalamak üzerede 55 oranında eridi. Arjantin ve Türk para birimindeki düşüş enflasyon oranın yükselmesini de ateşledi. Bu durum sermaye Rusya merkezli Renaissance Capital’in baş ekonomisti Char dönemli ortalamaya göre yaklaşık yüzde 42 daha ucuz. nin kaçmasına ve para değerindeki düşüşün devam etmesini de beraberinde ge Almanlar’dan çıkarma les Robertson, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ağustos ayı reel efektif döviz kuru (RE Yabancı kaçıyor Öte yandan TL’deki değer kaybıyla bir tiriyor. Bu içinden çıkılmaz durum, deyim yerinde ise şeytan üçge Alman Sanayi Birliği’nden (BDI) bir heyet BDI Genel Sekreteri Joachim Lang ER) verileri üzerinden 47 yıllık TL grafiği hazırladı. Grafikte TL’nin en değersiz ol likte yabancıların Türkiye’den kaçışı sürüyor. TCMB verilerine göre, 31 Ağustos haftasında repo dahil net menkul kıy ni gibi bir şey. Bu iki başkanlığında, TÜSİAD’ın duğu dönem Tansu Çiller’in met çıkışı 189 milyon dolar oldu. Ya ülke için en tehlikeli davetlisi olarak bu hafta başbakanlığı dönemin bancılar (yurtdışında yerleşik kişiler) ge olan ise, ithal edilen malların ihraç edilen mallardan daha fazla olması. Bu haliyle kasanın açık vermesi anlamına geliyor. Yüksek enflasyon ve parada yaşanan yüksek değer kaybı, ulusal ekonomi için çok büyük bir tehlike oluşturuyor. l Ekonomi Servisi Ankara ve İstanbul’da üst de 1994’teki kriz sırasın düzey temaslarda bulunacak. da kaydedilirken, son gün TÜSİAD Berlin Direktörü Alper lerdeki söz konusu döne Üçok, ziyaret sırasında Alman me yaklaşıldığı gösterildi. iş çevrelerinin Türkiye’deki Bugünkü veriler üzerinden ekonomik sıkıntılar, hükümetin geçmişin reel kur eşlenikle çözüm planları hakkında ilk rini hesaplayan Robertson, elden bilgi alacağını, Sanayi 1994’te dolar/TL kurunun Bakanı Mustafa Varank ve 7.47 ile zirveyi gördüğünü ve Ticaret Bakanı Ruhsar uzun dönemli ortalamaya göre Pekcan ile bir araya geleceklerini söyledi. yaklaşık yüzde 50 daha ucuz olduğunu belirtti. Robertson’un hesaplamalarına göre, TL şu an uzun çen hafta hisse senetleri piyasasında net 22 milyon dolarlık satış yaparken, bu rakam devlet iç borçlanma senetleri piyasasında (DİBS) nette 167 milyon dolara ulaştı. TL’deki değer kayıplarıyla birlikte TCMB’nin brüt döviz rezervleri geçen hafta 2.5 milyar dolar eriyerek 72 milyar 924 milyon dolardan 70 milyar 414 milyon dolara geriledi. Bankanın altın rezervleri de 18 milyar 435 milyon dolara düştü. Bankanın toplam rezervler ise (döviz+altın) 92 milyar 692 milyon dolardan 88 milyar 849 milyon dolara geriledi. Çiftçiye destek darbesi Şişecam’dan 18.2 milyon dolarlık yatırım Şişecam Topluluğu, Mersin Cam Ambalaj Fabrikası’nda yaklaşık 18.2 milyon dolarlık yeni fırın yatırımı gerçekleştirecek. Türkiye dahil toplam 4 ülkede yıllık 2.5 milyon ton üretim hacmi bulunan Şişecam Cam Ambalaj, yapacağı son fırın yatırımıyla Türkiye’deki yıllık üretim kapasitesini yaklaşık 1.3 milyon tona ulaştırmış olacak. Topluluk olarak mevcut tesislerini teknolojik gelişmelerin gereği olarak yenilediklerini aktaran Şişecam Topluluğu Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdürü Ahmet Kırman, “Söz konusu fırını Endüstri 4.0 stratejisine uygun şekilde donatacağız” dedi. l Ekonomi Servisi Tarımsal destek alan çiftçilerin su kullanım hizmet bedeli ile tarımsal sulamada kullanılan elektrik enerji borcu alacağı, destekten kesilecek Buğday alarmına önlem Sıcak ve kurak geçen yaz, önde gelen buğday üreticilerinin stoklarının 2007/2008 seviyelerine düşmesine neden oldu. Toprak Mahsulleri Ofisi’nden (TMO) konuya ilişkin, “Dünyada yaklaşık 850 milyon ton buğday bulunuyor. Türkiye’de ise önceki yıldan devreden stoklarla birlikte toplam buğday stoku 3.5 milyon ton. Piyasalarının istikrarı için her türlü önlem alındı” açıklaması yapıldı. Simit zamlandı, ekmek sırada Ankara’da yaklaşık 2 yıldır 1.25 lira olan 100 gram simit, 1.50 liraya çıkarıldı. Susamın kilogram fiyatının geçen yıla göre yüzde 125 artarak 19 liraya yükseldiğini aktaran Ankara Pideciler Simitçiler ve Çörekçiler Esnaf Odası Başkanı Ahmet Yalçın, üreticilerin hammadde fiyatlarındaki artışa dayanamadığını ifade etti. Temmuzda ise yalnızca İstanbul’da geçerli olmak üzere ekmeğe 25 kuruş zam gelmişti. Türkiye Ekmek Üreticileri Federasyonu Başkanı Murat Kavuncu, maliyetlerde durdurulamayan artışlardan dolayı ekmek fiyatının 2 TL’ye çıkarılması gerektiğini söyledi. Öte yandan Ticaret Bakanlığı, un fiyatlarında yaşanan fahiş artışları dengelemek için Türkiye’nin toplam un ihracatının yaklaşık yüzde birine sınırlama getirdi. Yüksek kur ve ekonomik kriz nedeniyle birçok sektöre destek paketi açıklanıp borçları ertelenirken, çiftçilerin elektrik ve su borcunun tarımsal desteklemeden kesilmesine karar verildi. Tartışma yaratan bu konu, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğiyle yürürlüğe girdi. Çiftçinin önce borcu tahsil edilecek, alacaklı kurum ve şirketlere aktarılacak, kalan para çiftçiye destekleme olarak ödenecek. Devlet, elektrik şirketlerinin borcunu da tarımsal desteklemeden keserek alacak. AKP’nin kendi çıkardığı Tarım Kanunu’na göre çiftçiye 2018’de verilmesi gereken destek 34.5 milyar TL idi, ancak hükümetin açıkladığı ise 14.5 milyar TL olmuştu. Yaşanacak kesintilerden sonra tarımsal desteklerin daha da azalacağına dikkat çeken TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Özden Güngör, uygulamayı ‘özel sektörün tahsildarlığı’ olarak yorumladı. l Ekonomi Servisi Turkcell’den dijital büyüme vurgusu Turkcell Genel Müdürü Kaan Terzioğlu, “Büyüme ancak dijital ekonomiler oluşturularak sağlanabilir. Biz de farklı kıtalar dan 30’a yakın telekom ope ratörüyle dijital hizmet ler alanında işbirliği yap mak için görüşüyoruz” Kaan Terzioğlu diye konuştu. Şirketlerinin dijital hizmet ve teknolojilerini paylaştıkları ülkeler arasında Afrika, Karayipler, Nepal ve Latin Amerika’dan operatörlerin bulunduğunu kaydeden Terzioğlu, “Turkcell’in yalnızca son iki yılda bu modelle elde ettiği gelirleri yüzde 52 büyüdü. Dijital operatör olmak bizim için başarıya giden bir formüldür” dedi. l Ekonomi Servisi Eczacıbaşı’dan girişimciye iş imkânı Eczacıbaşı Topluluğu’nun hayata geçirdiği “Eczacıbaşı Geleceğin Gücü” inovasyon programında başarılı olan girişimcilere, işbirlikleri fırsatı sunulacak. Programa katılacak girişimciler, topluluğun ve işbirliği yapılan kuluçka merkezlerinin iş ağlarından yararlanabilecek, tanıtım desteği, altyapı ve danışmanlık hizmetlerine ulaşabilecek. Programın liderliğini üstle nen Emre Eczacıbaşı, “Açık inovasyona verdiğimiz önem ve bunun sağladığı verimin dik kat çekeceğine inanıyorum” de di. Girişimcilere ilişkin detay lı bilgi, www.gelecegingucu. com sitesinde yer alıyor. l Ekonomi Servisi Emre Eczacıbaşı BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 92.763 28 puan 1707.41 31 kuruş 254.08 33 kuruş Cuma 7 Eylül 2018 O fayansın talimatı kimden? “Üzerine titrediğiniz çocuğunuzun ya da kardeşinizin ya da annenizin, babanızın bir trenin içinden ölü olarak çıktığını düşünün. Kimisinin boynunun kırıldığı, kimisinin kafasının koptuğu, kimisinin bedeninin paramparça olduğu bir katliam düşünün. Şimdilik sadece bunu düşünün.” Sanki iki ay değil, iki yıl geçmiş gibi üzerinden. Siyasi sorumluluk içeren bütünü kaza, katliam ve faciada olduğu gibi, sahiplenen olmadıkça, sorgulanmadıkça derinleşen bir sessizlik. Siz gelin bir de onu hayatını kaybedenlerin yakınlarına sorun. 8 Temmuz’da Çorlu’da trenin devrilmesiyle meydana gelen faciada yaşamını yitiren 25 yolcunun yakınlarına... Kalbiniz dayanırsa 9 yaşındaki Oğuz Arda Sel’in annesi Mısra Öz Sel’in sosyal medya hesabını açıp yazdıklarını okuyun. Sonra kazanın araştırılması için TBMM’de verilen araştırma önergesi reddedilsin diye içleri zerre acımadan, mahcubiyet duymadan parmak kaldıran, bizlerin vergileriyle maaş alan milletin vekillerini düşünün. Evet, ne kadar unutturulmak istenirse istensin, bir kez de buradan kayıtlara girsin. Çorlu’da trenin devrilmesinde sorumluluğu bulunanların ortaya çıkarılması amacıyla İYİ Parti’nin verdiği önergeye, o sırada salonda bulunan AKP ve MHP milletvekilleri “araştırılmasın” diye el kaldırdı. Saniyeden de kısa süren bir devinimle kaldırılıp indirilen o elin sonuçlarını, ihtimal ki adamakıllı bir kez dahi düşünmeden, huzurlu bir şekilde uyuyorlardır herhalde o vekiller. (Tersini söyleyenlerin sözlerine yer vermeye hazırım.) Eğer rayların altında feci şekilde can veren insanların üzüntüsünü bir an için bile gerçekten hissedebilseler, tercihleri bambaşka olurdu. Bunca zamanın tortusuyla da biliyoruz ki maalesef, kurumuş vicdanlara edilen sözün yankısı olmaz. Olsa zaten o vicdan kurumaz. İsyan dalgası Tam 60 gündür devlet organlarının ve yetkililerin akıl almaz bir kayıtsızlıkla sanki olmamış, adeta yaşanmamış gibi davrandığı Tekirdağ Çorlu’daki kazaya ilişkin bir rapor daha açıklandı. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası’nca hazırlanan raporun içinde yer alan bazı unsurlar, (özellikle zemine dair) insanın kalbinde bir isyan dalgasına yol açıyor. Rapora göre rayları askıda bırakan tren yolu altındaki menfez dolgusu için kullanılan malzemenin içinde “kırık mermer, fayans ve beton parçaları bulunduğu” görülmüş. Kırık mermer, fayans ve beton parçaları... Kırık mermer, fayans ve beton parçaları... İMO Başkanı Cemal Gökçe, dolgunun dengesini sağlamak için oluşturulan dolgu üzerine de molozdan bloklar atıldığını söylüyor. Ve ekliyor: “Hızlı bir şekilde, ne bulunduysa kullanılarak inşa edilmiş bu dolgunun uzun süre hizmet verebilmesi olanaklı değildir. İnşaat molozları kullanılarak bir demiryolu dolgusu inşa edilemez.” Üzerinden tonlarca ağırlıkta tren vagonlarını geçeceği bir menfezi, bebeklerin, çocukların, evlatların annelerin ölmeyeceği standartlarda yapmayıp, en ucuzundan fayans kırıkları konulmasının bir sorumlusu yok mudur? O kırık fayansların, mermer, beton parçalarının dolgu diye oraya konulmasının talimatını veren bir “müteahhit”, bir taşeron, buna göz yuman kamu görevlisi, umursamayan siyasi yok mu? Var olduğunu ve mutlu mesut yaşadığını bildiğimiz bu “insanlar” hiç hesap vermeyecek mi gerçekten? Kaza görünümü altında ihmalden, kayıtsızlıktan ve kayırmadan örülü bir cinayet olduğu ortaya çıkan Çorlu faciasında yaşamını yitirenlerin çok basit önlemlerle ölmeyebileceğini İMO raporu bir kez daha gösterdi. Sorumluluk makamında olanların sergilediği hissizlik ise “bir dini olduğu için bir ahlaka ihtiyacı yokmuş gibi davrananlar” ile aynı gezegeni paylaşmadığımız duygusunu yaşatıyor. 29 güvencesiz ürün için toplatma kararı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, can, mal ve çevre güvenliği açısından tehlike oluşturan 29 ürüne ilişkin toplatma kararı aldığını duyurdu. Ürünlerin yüzde 72’sini ithal ürünlerin oluşturduğu belirtildi. Toplatılacak ürünler arasında elektrik motoru, su ısıtıcısı, ağda makinesi, priz, yangın söndürme cihazı, emniyet kemeri, LED lamba, saç kurutma makinesi, güç inventörü, LED’li yılbaşı ışığı ve porselen duyulu askı takımı gibi eşyalar bulunuyor. Bakanlık tarafından, yerli üretimin haksız rekabete maruz kalmasının önüne geçmek için de test ve muayene kapasitesinin maksimum seviyeye çıkarılması, denetçi kalitesinin artırılması ve yeni bir Piyasa Gözetimi ve Denetimi Stratejisinin oluşturulduğu ifade edildi. C MY B