Katalog

Alibaba’da değişim DOLAR Alibaba’nın Yönetim Kurulu Başkanı Jack Ma emekli oluyor. Gö EKONOMİ revini, şirketin şu anki CEO’su 6.4610 Daniel Zhang devralacak. 2.2 kuruş AVRO 7.5020 3.6 kuruş Vakıf Katılım’da8 EDİTÖR:ŞEHRİBANKIRAÇ TASARIM:SERPİLÜNAY FAİZ BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 24.34 0.05 puan 91.698 1.576 puan 1667.28 6.14 lira 248.21 44 kuruş Salı 11 Eylül 2018 kur bilmecesi Kuruluş Türkiye’yi yüksek borçlar konusunda uyardı. Halkbank’ın ardından kamu bankası Vakıf Katılım’da da düşük kur skandalı yaşandı. Eski Merkez Bankası Başkanı Yılmaz’dan denetim çağrısı geldi Önce Halkbank, ardından da Vakıf Katılım Bankası’nda yaşanan gece döviz kurunun düşük fi yattan gösterilmesi tartışma ya rattı. Eski Merkez Bankası Baş kanı, İyi Par ti TBMM Plan ve Bütçe Komis yonu üyesi Dur muş Yılmaz, MUSTAFA ÇAKIR “Türkiye’de her şey çığrından çıktığı için, üste lik bu kamu ban kalarında oluyor, insanların aklına tabii onlarca soru geli yor” dedi. Konunun araştırılma sı gerektiğine işaret eden Yıl maz, “Bu kurumların itibarı çok önemli. Bu işlerle kurumların itibarı zedelenmemeli. Bu görev de bu kurumların başındaki ki şilere düşüyor” dedi. Halkbank’ta geçen günlerde yaşanan hatalı döviz ku ru skandalında dolar kuru 20 dakika boyun ca 3.72’den sa tılmıştı. Banka daha sonra iş lemleri ip tal etmiş, soruşturma başlatmıştı. Benzer bir olay önceki akşam Vakıf Katılım Bankası’nda da yaşandı. Bankanın internet sitesinde dolar 4.58 olarak yer aldı. Bunun ortaya çıkmasının ardından bankanın internet sitesi erişime kapatıldı. Vakıf Katılım Bankası’ndan yapılan açıklamada şöyle denildi: “10 Eylül 2018 tarihinde kurumsal web sitemizde bilgilendirme amaçlı yayımlanan döviz kurlarımıza yönelik, 9 Temmuz 2018 tarihindeki kurlarımızı gösterecek şekilde bir siber saldırı düzenlenmiş, saldırı çok kısa sürede püskürtülmüştür. Bankacılık sistemlerimiz (mobil ve internet şubemiz) saldırıdan olumsuz etkilenmemiş olup, bu sürede gerçekleşen herhangi bir döviz alımsatım işlemi de bulunmamaktadır. Yapılan müdahale neticesinde kurumsal web sitemiz stabil hale getirilmiştir.” TBMM’ye gelebilir İki kamu bankasında kısa aralıklarla gerçekleşen olayı değerlendiren eski Merkez Bankası Başkanı, İyi Parti Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Durmuş Yılmaz, “Her şeyin düzgün gittiği bir ortamda yetkililerin açıklamalarına güvenmek zorundayız. Ancak Türkiye’de her şey çığrından çıktığı için, üstelik bu kamu bankalarında oluyor, insanların aklına tabii onlarca soru geliyor. Bunu ispat etmek o kadar kolay değil” dedi. Ne yapılması gerektiği konusunda da Yılmaz, “Normal işleyen sistemde önce kurum iç bünyesinde denetim mekanizmalarını harekete geçirir. Bağımsız denetim organlarından yardım istenir. Arkasından ülkede Sayıştay’ı var, denetleme kurulları var, onlar da olmazsa TBMM devreye girer. Konu gündem maddesi olarak TBMM’ye gelebilir” değerlendirmesini yaptı. Bu kurumların itibarlarının çok önemli olduğuna işaret eden Yılmaz, “Bu işlerle bu kurumların itibarı zedelenmemeli. Bu görev de bu kurumların başındaki kişilere düşüyor” diye konuştu. Yılmaz, konunun Meclis’te gündeme getirilip getirilmeyeceği hakkında ise “Şu anda Meclis tatilde. Meclis açılana kadar konu gündemde kalır mı? Halkbank ile ilgili yapılan açıklama bitti gitti. Kimsenin gündeme getirdiği yok. Bizim gibi insanlar 15 yıldır komplo teorilerine inandırıldığı için bu konuda komplo ortaya koymayı kendime yakıştıramam. Sorumluluk sahibi olan insanlar da yakıştıramadıkları için açıklama bekliyorlar” diye konuştu. l ANKARA ‘Güven ortamı kayboldu’ CHP Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi, Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, Halkbank olayında iktidarın kamuoyunu tatmin eden bir açıklama yapamadığına işaret etti. Güven ortamının tamamen ortadan kaybolmuş durumda olduğuna dikkat çeken Girgin, “Birinci dikkat çeken nokta şu: İkisi de devlet bankası. İkincisi, üst üste gelmesi. Gerçekten siber saldırı mı, yoksa başka bir şey mi var? Örneğin Halkbank olayında savcılar suç duyurusunda bulundu mu? Haksız kazanç sağlayanlar kimlerdi? Sorumlular hakkında ne yapıldı? Halkbank olayında bu sorulara kamuoyu sağlıklı yanıt alamadı. Diğer yandan Vakıf Katılım Bankası’nda olaya siber saldırı denildiğine göre demek ki mali altyapımızda ciddi zaaflar var” dedi. Daha büyük saldırıların da olabileceğini belirten Girgin, “Bütün bankalar bu saldırılara açık gözüküyor. Bir taraftan ekonomik savaş açılıyor diyeceksiniz ama diğer taraftan mali sistemimize gelebilecek siber saldırılara karşı tedbir almayacaksınız. Ceremeyi ise vatandaş çekecek. İktidar inandırıcı değil” diye konuştu. Durmuş Yılmaz Ford: ABD’de üretimyapmak kârlı değil ABD Başkanı Donald Trump, ticaret savaşında yeni tarifelerle Amerikan şirketleri yerli üretime zorlarken Ford Motor, kârlılık endişelerini öne sürdü. Trump’ın pazar günü Twitter üzerinden “ABD’de üret” çağrısına yanıt veren Ford, ABD’de üretimin kârlı olmayacağını savundu. Şirketten yapılan açıklamada, “Yılda 50 binden az satış hacmi beklentisiyle Focus Active’in ABD’de üretilmesi kârlı olmaz” denildi. Focus’un yeni modelini 2019’un ikinci yarısından itibaren Çin’den ithal etmeyi planlayan Ford Motor, gümrük tarifeleri nedeniyle bundan vazgeçmişti. l Ekonomi Servisi Esnaf kepenk açmadığı için AVM’ler saatlerce boş kaldı. Hulusi Belgü Kepenkler indi İsmail Yılmaz Çiçek ihracatı gümrüğe takıldı Türkiye’nin 2015’te Rus uçağını düşürmesiyle iki ülke arasında başlayan kriz, ihracatı halen olumsuz etkiliyor. Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı İsmail Yılmaz, Rusya’nın gümrük fiyatlarına 3 kat zam yapması nedeniyle Rusya’ya çiçek ihraç edemediklerini söyledi. “Rusya pazarıyla ilgili bürokratik engelleri bir türlü aşamadık” diyen Yılmaz, “Krizden sonra gümrükler bir yıldır açık deniliyor ama gümrük tarifeleri eskiye göre 3 kat artırıldığı için bir türlü satış yapamıyoruz. Siyasi kriz bence devam ediyor. Rusya ciddi bir pazar bizim için ama şu anda orada yok durumundayız” dedi. Antalya’dan çiçek ihracatının her olumsuzluğa rağmen sürdüğünü anlatan Yılmaz, kesme çiçekte ihracat hedeflerinin 124 milyon dolar olduğunu dile getirdi. l Ekonomi Servisi Dün aralarında Forum İstanbul ve Marmara Park AVM’nin de olduğu üç AVM’de, ‘dövizle kira’lara karşı çıkan mağazalar iki saat geç açıldı Döviz kurulunda artış nedeniyle kirasını dövizle ödeyen Forum İstanbul AVM’nin de olduğu üç AVM’nin esnafı kepenk kapatarak kira fiyatında indirim yapmayan AVM yönetimlerini protesto etti. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), perakende sektöründe son bir haftadır üç köklü markanın konkordato ilan ettiğine dikkat çekerek, döviz kurlarına bağlı artan kira maliyetleri ve imalat giderleri nedeniyle perakende ticaretin sürdürülebilir olmaktan çıktığına işaret etti. BMD’den yapılan açıkla mada, markalı organize perakende sektöründe son yıllarda türbülans yaşandığına dikkat çekilerek, döviz kurlarına bağlı artan yüksek kira maliyetlerin firmaların varlıklarını tehdit etme noktasına geldiği belirtildi. BMD, kiraların yılbaşına göre yüzde 31 arttığına dikkat çekti. İndirim yaptık Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü de yaptığı açıklamada, tüm AVM’lerin sıkıntısı olan perakendecilere indirim vererek ya da kur sabitleyerek yardımcı olmaya çalıştığını belirterek; mağazaların öğle saatlerine kadar kapılarını kapatarak kiraları protesto etmesini üzüntüyle takip ettiklerini söyledi. AVM’lerin 15 milyar doların üzerinde borcu bulunduğu ve bu beklenmedik dönemde yükün sadece AVM’lerin üzerine yıkılmaması gerektiğini anlatan Belgü, “En doğru yol, ilgili Bakanlıklarımızın riyasetinde, diyalog kurarak meselelere ortak çözüm aramaktan geçmektedir” dedi. l Ekonomi Servisi Hükümetten seçim yatırımı MUSTAFA ÇAKIR Hükümet, kadrolu işçi almak yerine, yerel seçim öncesinde 80 bin kişiyi toplum yararına program (TYP) kapsamında “geçici” işe alacak. Bu işçiler 1 yıl içerisinde en fazla 9 ay çalışabilecek. Ücretleri de asgari ücret olacak. Seçimin ardından okullar kapandığında ise işçiler yine işsiz kalacak. Milli Eğitim Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı proje kapsamında önümüzdeki günlerde “güvenli okul, güvenli gelecek” protokolü imzalayacak. İşe alınacakların 60 bini okulların temizliği, bakımı ve onarımında görevlendirilecek. 20 bin kişi ise “güvenli eğitim koordinasyon görevlisi” olarak okul yönetimleri ve okul aile birlikleri aracılığıyla gelişmeleri izleyerek olası sorunlar karşısında gereken tedbirlerin alınmasını sağlayacak. Toplamda TYP kapsamında 80 bin kişi çalıştırılacak. Program okulların açılması ile birlikte başlayacak. Eğitim, öğretim yılı süresince de devam edecek. Başvurular İŞKUR üzerinden alınacak. İşe alınacaklar haziran ayında okullar kapanana kadar çalışacak. İşçiler sonrasında ise yine işsiz kalacak. Yerel seçimler ise mart ayında gerçekleştirilecek. l ANKARA Arjantin ve Türkiye en savunmasız ikili Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s yayımladığı analizde, Arjantin’i (kredi notu B2 durağan) ve Türkiye’yi (kredi notu Ba3 negatif) şirketlerden kaynaklanan baskılara karşı en savunmasız ülkeler olarak tanımladı. Moody’s, Arjantin veya Türkiye’den daha büyük politika ve mali tamponlara sahip olmasına rağmen (A1 durağan) Çin’in de şirket borçluluklarından kaynaklanan savunmasızlığa maruz kaldığını belirtti. Borç uyarısı Analizde, küresel olarak bakıldığında ise, ülkelerin kredi kalitesinin finansal olmayan şirketlerin daha yüksek borçlanma maliyetlerine karşı savunmasızlığının “sınırlı” olduğu belirtildi. Kuruluş, düşük borçlanma maliyetlerinin avantajıyla son 10 yılda şirket kaldıracının yükseldiğini ifade etti. Ayrıca bazı piyasalarda finansman koşullarının sıkılaşıp risk priminin artmasıyla, şirketler üzerindeki finansal baskının, ülkenin kredi notuna baskı yapma potansiyelini de beraberinde getirdiğine işaret edildi. Ancak, analizde ülkenin kredi notu riskinin genel olarak ekonomik, mali, sermaye ve dışsal tamponlarla sınırlı olduğu ifadesi de yer aldı. Öte yandan, Bloomberg köşe yazarı ve Allianz SE baş ekonomi danışmanı Muhammed ElErian, gelişen piyasalardaki sakinliğin muhtemelen kısa süreceği değerlendirmesinde bulundu. Ne Arjantin ne Türkiye’de ekonomilerini güvenli bir istikrar yoluna sokabilecek politika ayarlamalarının ve yeni finansmanın bir kombinasyonunun üretilemediğini belirten ElErian, geçen haftanın sonunda görülen piyasa ferahlamasının muhtemelen mevcut piyasa dinamiklerinde temel bir değişiklikten ziyade dönemsel portföy pozisyon ayarlamasından kaynaklandığını öne sürdü. l Ekonomi Servisi Mevduata ödenen faiz arttı Bankacılık sektörü temmuz sonu itibarıyla mevduata 70 milyar 272 milyon liralık faiz öderken bu rakam geçen yılın aynı ayına kıyasla 20.4 milyar lira yükseldi. Sektörün toplam faiz gideri, bu yılın 7 ayında, 2017’nin aynı dönemine göre yüzde 23.4 artarak 79 milyar 317 milyon liraya ulaştı. Aynı dönemde bankaların mevduata verdiği faiz tutarı da yüzde 40.8 artışla 70 milyar 272 milyon liraya çıktı. Bu rakam 2017’nin temmuz sonunda 49 milyar 894 milyon lira düzeyinde bulunuyordu. Öte yandan, bankaların elde ettiği toplam faiz geliri temmuzda 2017’nin aynı dönemine göre yüzde 35 artarak 183 milyar 612 milyon liraya yükseldi. Söz konusu gelirlere en büyük katkı kredilerden alınan faizlerden geldi. l Ekonomi Servisi Türkiye’de kur krizi riski var Nomura Holdings tarafından yayınlanan analize göre Sri Lanka, Güney Afrika, Arjantin, Pakistan, Mısır, Türkiye ve Ukrayna olmak üzere yedi gelişen piyasa ekonomisi kur krizi riskiyle karşı karşıya kalabilir. Kuruma göre söz konusu ülkelerin beşi halihazırda önemli ölçüde kur sorununa sahip durumda ya da Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından yürütülen bir programa dahil bulunuyor. Kurum analistlerinin en düşük kur riskine sahip olduğunu düşündükleri ülkeler ise Brezilya, Bulgaristan, Endonezya, Kazakistan, Peru, Filipinler, Rusya ve Tayland. Nomura ayrıca, “Yatırımcılar EM (yükselen piyasalar) risklerine daha fazla odaklanırken tüm gelişen piyasaları homojen bir grup olarak birlikte değerlendirmemeleri önemli” dedi. Enflasyon, kur ve faizde beklentiler yükseldi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Eylül ayı beklenti anketinde enflasyon, faiz ve kurda beklentiler yükseldi. Reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ve profesyonellerden oluşan 68 katılımcı ile gerçekleştirilen anketin sonuçlarına göre, enflasyonda (TÜFE) 2018 yıl sonu beklentisi yüzde 16.45’ten yüzde 19.61’e yükseldi. Eylül ayı içi enflasyon beklentisi aylık yüzde 1.25’ten yüzde 2.13’e, 12 ay sonrasının enflasyon beklentisi yüzde 12.96’dan yüzde 14.46’ya, 24 ay sonrasının enflasyon beklentisi yüzde 10.67’den yüzde 11.42’ye yükseldi. Dolar/TL kurunda eylül sonu beklentisi 5.8906’dan 6.4620’ye, 2018 yıl sonu beklentisi 5.9663’ten 6.5938’e, 12 ay sonrası beklentisi 6.2948’den 7.0786’ya yükseldi. TCMB bir hafta vadeli repo ihale faiz oranında eylül sonu beklentisi yüzde 17.75’ten yüzde 21.44’e, 3 ay sonrası için beklenti yüzde 20.05’ten yüzde 22.02’ye, 6 ay sonrası için yüzde 19.78’den yüzde 21.59’a, 12 ay sonrası için yüzde 18.15’ten yüzde 19.45’e, 24 ay sonrası için yüzde 16.14’ten yüzde 16.48’e yükseldi. 2018 yılının tamamı için cari işlemler açığı beklentisi 52.7 milyar dolardan 49.7 milyar dolar seviyesine geriledi. Anket sonuçlarına göre 2019 yılı için cari açık beklentisi de 47.2 milyar dolardan 39.1 milyar dolara indi. l Ekonomi Servisi C MY B