Katalog

Protestolu senet tutarında artış Protesto edilen senetlerin toplam tutarı, yılın ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16 arttı. Türkiye Bankalar Birliği’ne göre, protesto edilen toplam 434 EKONOMİ bin adet senedin parasal tutarı 7 milyar liraya çıktı. Alışverişte komisyon uyarısı Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Genel Başkanı Aziz Koçal, üye işyerlerinin, tek çekim yapılan kredi kartlarında tüketiciye komisyon adı altında ayrıca bir ücret yükleyemeyeceğini belirtti. Pazar 22 Temmuz 2018 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Şeffaflığı sağlamak şart 11 SGK; geliri 288, gideri 312 milyar lira. Anne karnına düşmüş çocuktan emekliye herkesten sorumlu. Yapılması gereken kurumu denetim dışına çıkarmak değil, şeffaflığını sağlamak Önce haber oldu ar re, KGK’nin mali rapor ve tabloları güvenilir bil dından çeşitli gi içermiyor ve ma köşelere konu. Ülkedeki yeni doğan çocuk OLCAY BÜYÜKTAŞ li saydamlığı yok. Oysa kurumun geçen yılki toplam ge tan yaşlıya, çalışandan leri 288 milyar 559 mil emekliye 79.7 milyon yon lira. Toplam gideri kişinin sosyal güvenli 312 milyar 734 milyon ğinden sorumlu kurum, lira. Arada 24 milyar li bir Cumhurbaşkanlığı ralık bir açık söz ko kararnamesi ile Sayış nusu. Görünün o ki, tay denetimi dışına çı bir dizi iş yapılır karıldı. Kurumun bü ken bir dizi suiisti yüklüğü ve görevi, ülke mal, hata, mükerrer de yeterli bir sosyal gü işlem gündeme gelmiş. venlik isteyen tüm du Kurum zarara sokul yarlı yurttaşlar gibi işi muş. Hasta ve emek gereği bu alanda bulu li yurttaşların garantisi nanları, bu konuda ka olması gereken kurum, fa yormaya itti. Bunlar bir yandan aktüeryal dan ikisi de İzmir Tabip denge yetersizliği bir Odası Üyesi Dr. Ergün yandan da bu usulsüz Demir ile İstanbul Ta işlemlerle ciddi zafiye bip Odası Yönetim Kurulu üyesi Dr. Güray Kılıç. Yaptıkları çalışma Ölmüş kişilere de hizmetbirdiziveriiçeriyor. te uğratılmış. Hâl böyle olunca, 4 numaralı kararnameyi çıkaranlara sormak gerekiyor; şim Ancak veriler kadar vahim olan başka konular da var. Sayıştay’ın son denetim raporu ve kurumun 2016 yılı Düzenlilik Denetim Raporu verilerinden yararlanılmış çalışmaya gö di yapılması gereken SGK’yı denetim dışına itirek kurumu daha da zayıflatmak mı yoksa, SGKyi daha şeffaf hale getirerek, sağlıklı bir yapıya kavuşturmak mı? Sayıştay SGK düzenlilik (mali ve uygunluk) denetim raporlarından tespit edilen suiistimal ve usulsüzlük bulgularından bazı örnekler özetle şöyle; l Denetim raporunda “ölmüş kişilere sağlık hizmeti verilmiş gibi faturalandırmaları yapan Şanlıurfa’da 40, Adıyaman, Mardin, Şırnak ve Kırşehir’de 1 adet olmak üzere 44 sağlık kuruluşu söz konusu. l Bu sağlık kuruluşlarından 30’unun geçen yıl da ölü kişiler adına fatura düzenlediği ve bu konu SGK’ye iletilmesine karşın kurum, bu kuruluşlarla sözleşme yapmaya devam ediyor. (Sosyal Güvenlik Kurumu 2015 yılı Sayıştay Denetim Raporu sayfa 129) Bu reçete çok farklı! l45 sağlık hizmet sunucusu, vefat eden hekimler adına 24.729 işlem yapıyor, reçete yazıyor. l Maharetli hastaneler, bazı hastaları aynı tarihte iki hastanede yatarak tedavi etmeyi başarıyor. l Kurum, ölen 4.315 kişiye genel sağlık sigortası primi tahakkuk ettiriyor. İsteyene indirim l İlave istihdam şartını sağlamayan işveren prim teşvikinden yararlanıyor, 3.206 işyerine yersiz prim indirimi uygulanıyor. l Genel sağlık sigortası prim gelirleri, sağlık hizmetlerini karşılıyor. Hatta, 2016’da 16.4 milyar lira fazla gerçekleşiyor. Genel sağlık sigortası fonunda kalması gereken bu para, yasaya aykırı olarak Sosyal Sigorta Fonu giderleri için kullanılıyor. Fitch: Türkiye’de sert iniş riski yükseldi 24Türk bankası ve iştiraklerinin yabancı para birimi cinsinden uzun dönemli kredi notunu düşüren Fitch, karara ilişkin açıklamasında TL’deki erime, yüksek faiz, ekonomide yavaşlama ve artan riskli kredi oranlarına dikkat çekti. Ekonomide sert iniş riskinin artışına ve piyasadaki yüksek oynaklığa dikkat çeken Fitch, bu durumun bankaların varlık kalitesinde bozulma ile fonlama ve likidite sorunları yaratacağına işaret etti. Kurum, 2018’de Türkiye ekonomisinde yüzde 4.5 büyüme beklerken, yılın geri kalan bölümünde daralma olabileceğine işaret etti. Fitch’in 2019 büyüme tahmini ise yüzde 3.6 oldu. Dış finansmanda belirgin bir bozulma durumunda hükümetin bankacılık sektörüne sermaye kontrolleri ve kısıtlamalar yoluyla müdahale riskinin, ülkenin temerrüde düşmesi riskiyle eşit olduğu belirtilen açıklamada, bankaların yerel para cinsinden kredi notu nun da bir basamak düşürüldüğü belirtildi. Takipteki kredi oranının yüzde 3 ile ılımlı düzeyde olduğunu belirten Fitch, artan yapılandırma başvuruları ve 2. aşama kredi oranının yüzde 8’e yükselmesine dikkat çekti. Not iki kademe düştü Fitch, 24 Türk bankasının büyük bölümü için iki basamak not indirimine giderken bunun nedeninin ülke notunun da 13 Temmuz’da indirilmiş olması olduğunu belirtti. Yabancı sermayeli bankaların notunu BBB’den BB’ye düşüren Fitch, not görünümlerini de negatifte tuttu. Devlet bankalarının kredi notunu BB+’dan BB’ye düşüren kuruluş, ayrıca 12 bankanın finansal kapasite notunu da indirdi. Çinli ziyaretçilerin yapmış olduğu tax free alışverişler ilk 6 ayda yüzde 275 arttı. Çinlilerin alışverişi 88 milyon lirayı aştı Dünyada tax free (KDV iade) satışlarının yüzde 40’ını oluşturan Çinlilerin bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye’de yaptığı alışveriş tutarı 88.5 milyon TL’ye ulaştı. Global Blue Türkiye Genel Müdürü Selim Şeyhun, tax free satışlarının bu yılın ilk 6 aylık bölümünde geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 48 arttığını belirterek, “İlk 6 ayda KDV iadesi tamamlanan işlemlerin mağazalardaki toplam satış tutarı 467 milyon TL’ye ulaştı. Ağırlıklı olarak bu büyüme yapılan satışlar daki ortalama harcamanın artışı ile oldu” dedi. 2018’e Çinlilerin damga vurduğunu aktaran Şeyhun, şunları anlattı: “Çinli ziyaretçilerin yapmış olduğu tax free alışverişler ilk 6 ayda yüzde 275 artarak, 88.5 milyon TL oldu ve işlem adetleri de yüzde 108 arttı. Çinli ziyaretçiler toplam pazarın yüzde 20’lik kısmını oluşturdu. Düşünün ki Çinlilerde bu büyüme olmasaydı, Türkiye’nin ilk 6 aydaki tax free satışları yüzde 48 büyüme yerine yüzde 30’lara inecekti.” l Ekonomi Servisi Nef’in lüksü Bodrum’da Erden Timur, “116 dönümlük bir yarımadada yer alan Bodrum’daki Nef Yalıkavak’ta 398 adet konutu 2019 Mayıs’ta teslim etmeyi amaçlıyoruz. Metrekare birim fiyatı 4 bin Avro. Lansmana çıkmadan projenin yüzde 60’ını sattık. Nef Yalıkavak’ta dünyanın en lüks resort otel zincirlerinden Banyan Tree yer alacak. Banyan Tree, böylece Avrupa’daki ilk otelini de Türkiye’de açmış olacak” diye konuştu. Mağduriyetlerde hepimizin payı var Nef’in patronuna göre, konut sektöründe envanter eksikliği var. Mağduriyetler oluşmaması için denetim şart ŞEHRİBAN KIRAÇ Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, Türkiye’de konutun envantere yönelik analizinin bulunmadığını belirterek devletin bölgesel envanter çıkarması gerektiğini söyledi. Doğru veriye sahip olan yurttaşın riskli şirketten konut almayacağını dile getirenTimur’a göre, tüketicinin tasarrufu da zarara uğratılmış oluyor. Denetleme mekanizmasının olması gerektiğinin altını çizen Timur, “Bu sektörün kalitesini yükseltir” diyor. Bodrum’da düzenlediği toplantıda sektöre ilişkin soruları yanıtlayan Timur, “Bu stok neden oluşuyor. Yatırımcıyı da suçlamamak lazım, hangi veriye hangi envantere göre yapacak. Burada 2+1 gider diyor, onu yapıyor. Envanter olursa stok kısmı çok çok daha azalır. Sanayide de kapasite kullanımı yüzde 75’in üstüne çıkınca iyi diyoruz. Yüzde 25’i boş olmasına rağmen yeni Yurttaş artık dikkatli Erden Timur Sektördeki tüketici alışkanlıklarının da değiştiğini söyleyen Erden Timur, “Eskiden konut yatırımcısı, bir konut almadan önce ortalama 3 konut projesini geziyordu. Bu rakam artık 9’a yükseldi. Yani insanlar artık in ce eleyip sık dokuyor. Doğru lokasyon, iyi proje ve marka değeri artık daha da ortaya çıkıyor” ifadelerini kullandı. yatırıma başlanıyor. Bir stok olmak zorunda” dedi. “İnsanlara barınma ürünü üretiyoruz, kötü lanet insanlar da değiliz” diyen Timur, şehirciliğin kendi suçları olmadığını söyledi. Herkes dövüyor Timur, “Herkes dövüyor. KDV yüzde 1’di yüzde 18’e çıktı. Üç ay için yüzde 8’e düşürüyorsun. Yap bakalım aynısını tekstil sektörüne göreyim, kepçeyle alıyorsun çay kaşığıyla veriyorsun. Tapu harcı yüzde 2’den 4’e çık tı. Senin cirondan kesiyorlar kâr etmişsin etmemişsin ona bakmıyor. Harcı 3 aylığına yüzde 3’e indiriyorsun, sonra vatandaş diyor ki konut sektörü destekleniyor. Devletin sürekli sektörü destekliyor diye yazılması doğru değil” ifadesini kullandı. Yeni hikâye gerekiyor Türkiye’nin gayrimenkul sektörü özelinde yeni bir hikâyeye ihtiyaç duyduğunu ifade eden Timur, “Dünyadan parayı borç olarak değil, ürün karşılığı transfer etmemiz lazım” dedi. l BODRUM BizBizze üyeleri güçlerine güç kattı Kadın girişimciler için kurulan BizBizze fikir ve destek derneği, yaz buluşmasıyla katılımcılara katkı sundu. “Birlikte daha güçlü” sloganıyla bir araya gelen üyelere JP Morgan Vakfı tarafından desteklenen 2018 1. Yarı Girişimcilik Prog ramı hakkında bilgi paylaşımı yapılarak, yılın ikinci yarısındaki eğitim ve etkinliklere dair yol haritası paylaşıldı. Eğitmen, koç, mentor ve danışmanlarının katıldığı etkinlik, daha geniş bir sinerji yaratılmasını hedefledi. l Ekonomi Servisi Buenos Aires’te binlerce kişi, IMF ile anlaşma yapan Macri hükümetini protesto etti. G20’de gündem ticaret savaşı Dünyanın en büyük 20 ekonomisinin (G20) maliye bakanları ve merkez bankası başkanlarının katıldığı ve iki gün sürecek olan toplantı, Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te başladı. Türkiye’yi Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’nın temsil etitği toplantıya, diğer G20 üyelerinin heyetlerine ilaveten Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü gibi önde gelen uluslararası kuruluşların temsilcileri de katıldı. Toplantının ilk gününde Arjantin Hazine Bakanı Nicolas Dujovne ve IMF Başkanı Christine Lagarde ortak basın toplantısı düzenledi. Lagerde, ek gümrük vergilerinin küresel büyümeye ciddi düzeyde zarar vereceği uyarısında bulundu. Lagerde, G20 toplantısı katılımcılarına son aylarda alınan ek gümrük vergisi kararlarının küresel büyümeyi 0.5 puan düşüreceğini gösteren bir rapor sunacaklarını belirtti. Almanya Maliye Bakanı Olaf Scholz, toplantı öncesi uçakta yaptığı açıklamada, kurallı bir ticaret sistemini savunduklarını ancak G20 toplantısında bu konuda somut bir ilerleme beklemediğini dile getirdi. l Ekonomi Servisi Fırtınadan olumsuz etkilendi. Fındık fiyatında rekolte oyunu Düzce Ziraat Odası Başkanı Ramazan Öztürk, “Fındıkta fiyatı düşürmek için rekolteyi yüksek gösteriyorlar” dedi. Öztürk, Düzce’de fındık rekoltesinin 50 bin ton civarında belirlendiğini fakat son haftalarda yaşanan fırtına, Amerikan beyaz kelebeği ve küf hastalığı gibi sebeplerle bu oranın daha da aşağılara düştüğünü kaydederek “Rekoltemiz Türkiye genelinde olduğu gibi Düzce’de de geçen yıllara oranla çok fazla düşmüş durumda” dedi. Düzce’de sahil kesimi için hasat tarihleri 4 Ağustos, orta kesim için 11 Ağustos ve yüksek kesim için ise 18 Ağustos olarak belirlendi. Garanti Bankası üç bölgenin lideri Garanti Bankası, New York merkez li Institutional Investor dergisi tarafından yapılan gelişmekte olan Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Bölgesi 2018 Yönetim Ekibi Liderler anketinde, “En Saygın” kurumlar arasında Türkiye’den tek banka olarak seçildi. Bölgede faaliyet gösteren 473 şirketin yer aldığı Institutional Investor’ın araştırmasında, finans sektöründen 108 kurum aday gösterildi. Finans kurumları genelinde, Garanti Bankası Genel Müdürü Fuat Erbil, “En İyi CEO”lar arasında ikinci sırayı alırken, Türkiye’den ilk üçe giren tek yönetici oldu. l Ekonomi Servisi Fuat Erbil Taşınma masrafı yüzde 15 arttı Armut’un evden eve nakliye alanında özelleşen girişimi “Rahat Taşın”ın verilerine göre, büyük şehirlerdeki şehir içi taşınmaların fiyatları temmuz ayı ile birlikte yüzde 15 yükseldi. Fiyat artışında yüzde 20 ile başı çeken İzmir’i, yüzde 16 ile İstanbul ve yüzde 4 ile Ankara izledi. Son bir yıl içinde Rahat Taşın’ı kullanarak taşınanların yüzde 40’ı 2+1 evleri için nakliye hizmetinden yararlanırken yüzde 30’u 3+1 ev taşıdı. Taşınmalar arasında geçen yıl yüzde 10 olan 1+1 evlerin payı ise yüzde 20’ye ulaştı. İstanbul’da 1+1 eve taşınmanın ortalama maliyeti 844 TL’yi bulurken bu rakam Ankara’da 816 TL ve İzmir’de 836 TL olarak dikkat çekiyor. 2+1 ev taşınmanın ortalama maliyeti de İstanbul’da 1122 TL, Ankara’da 920 TL ve İzmir’de 1072 TL. 3+1 ev taşımanın ortalama maliyeti ise İstanbul’da 1484, Ankara’da 1102 TL ve İzmir’de 1147 TL oldu. C MY B