Katalog

Doları olan kazandı En yüksek aylık reel getiri, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 7.51 EKONOMİ oranıyladolardagerçekleşti. DOLAR 4.4920 0.1 kuruş AVRO 5.2830 1.7 kuruş FAİZ 18.56 0.42 puan Cumartesi 9 Haziran 2018 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY Yeniden acı reçete BORSA 95.875 2.748 puan ALTIN CUMHURİYET 1256.15 64 kuruş ALTIN 24 AYAR 187.71 32 kuruş 11 Arjantin, IMF ile 50 milyar dolarlık kredi anlaşması yaptı. Geçmişte IMF programlarının neden olduğu kayıpları unutmayan halk, hükümete tepkili Enflasyon ve TL’nin değer kaybı Türkiye’ye gelecek yatırımcıda güvensizlik yaratıyor. Alman yatırımcının tedirgin bekleyişi Alman sanayici ve yatırımcılar Türkiye’deki siyasi ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle yatırımları beklemeye aldı. Adalet sistemine güvensizlik, enflasyon ve TL’nin değer kaybı yatırımcıda güvensizlik yaratıyor. 24 Haziran seçimleri yaklaşırken DW Türkçe’ye konuşan Alman Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği’nin (DIHK) uluslararası ekonomi politikası ve dış ticaret hukuku bölümü sorumlusu Dr. Ilja Nothnagel, Türkiye’deki siyasi ve ekonomik ortam nedeniyle Alman şirketlerinin yeni yatırımlarını beklemeye aldığını ve Türkiye’den iyileştirme anlamında sinyaller beklediklerini belirtti. Alman karar verme sürecinde Türkiye’ye bakış anlamında belirsizlik büyük rol oynadığını söyleyen Nothnagel, “Türk Lirasındaki gelişmeler ve döviz kuru, Türkiye’ye yatırım yapmanın etkisini azalttı. Türkiye’ye yatırımlarda bir tür durgunluk görüyoruz. Özellikle de Türk piyasasına girmeyi düşünen küçük ve orta ölçekli şirketlerde. Şu anda beklemedeler ve ekonomik durumu olduğu kadar siyasi durumu da yakından takip ediyorlar” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Moody’s’in 17 Türk bankasının notunu düşürmesine ortak geldi: Bankacılık sisteminin finans ve yönetim yapısı sağlam. Moody’s’e ortak tepki Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Arjantin’in, azaltılmasını ve enflasyonunun düşürülmesini talep ederken, 50 milyar dolar kredi ülkenin dış borçlarını yi içeren 3 yıllık stand çevirmesini ana hedef by (finansal destek) anlaşması üzerinde uz EMRE DEVECİ olarak belirliyor. Ülkenin para birimi laştı. Kurumdan yapı Peso, bu yıl dolar kar lan yazılı açıklamaya göre, şısında yüzde 25 değer kay geçen ay kredi talebinde bu betmiş, Merkez Bankası ma lunan Arjantin hükümeti ile yısta 10 gün içinde üç kez fa IMF heyeti, mutabakat sağla iz artışına giderek politika dı. IMF Yönetim Kurulu’nun faizini yüzde 40’a yükselt onayına sunulacak olan ve mişti. Para biriminin değer 20 Haziran’da kesinleşmesi kaybında ve faizde dünya li beklenen anlaşma, IMF’nin deri olan Arjantin, yaklaşık onayladığı ekonomik prog 545 milyar dolarlık ekono rama uyulması şartını içeri mik büyüklüğe sahip. Ülkede yor. Bu kredi ile Arjantin, dış cari açığın milli gelire borç ödemelerini yapacak. oranı yüzde 5’e yak Kurum, sert kemer sıkma ön laşırken, dış borç/ lemleriyle milli gelir oranı bütçe açı da yüzde 36’yı ğının aştı. 2017 sonu itibarıyla ülkenin toplam 232 milyar dolar dış borcu bulunuyor. Kötü hatıralar 90’lı yıllarda IMF programlarıyla yönetilen Arjantin, 2001’de büyük ekonomik krize sürüklenmiş, halk krizin sorumluluğunu IMF programlarını uygulayan sağ hükümetlere yüklemişti. Sosyal harcamalarda büyük kesintiler öngören IMF programları, özelleştirmelere, çalışma yaşamında esnekliğe, piyasacı reformlara, güvencesiz çalışmaya ve dış borçların çevrilmesine yoğlunlaşıyor. IMF Başkanı Arjantin Devlet Başkanı Christine Lagarde Mauricio Macri Tyüarrkışiyıyeoilre! yhmcalidlBsdpredTlAimktmübnddsIrlmüeaazçaMaiieişeaüüilzinnııauaaaönrlnşşidkprsaeauenbarejFvkrzrşntdfrdnmıieaıyyibeişsiykenrmledndeletrolehaeepnkdaiea,eiioineoakaıkeld,reysleekytgmaçprfıaasiçlrfrebşçTeuoyAsikaügiyüındi.eanaan9bvıaklinaıtüoriid’glbaeenBfzYkrrieyyz’nelk’euazşisAamrlavnedrınionlçDiaaüfIfeçnklşnrmliaıaMeueaaşrllrğedodsipbrzaaıdiiadrynmdjanyymmcoçsrydaedteFiskmlissyeıd4yirırüeoıuo,ıllonnş’ııaraeyibüşliiamnn,ıA0idyyyanmaşz’rnıvt.rhnyolskkyypüia.aroasüi’2yuirneaYasaülapiinıaslnorçjamrpıkyeka5srrakea,vtülye,ıakueyy.çrsıknson’ynnruefkiir.kanaereekeanaırlik Türkiye gıdada dünyayı solladı Küresel gıda fiyatları mayısta bir önceki aya göre yüzde 1.2 artarken Türkiye’de gıda enflasyonu yüzde 11 olarak kaydedildi GAMZE BAL Küresel gıda fiyatları artışı ile Türkiye’de gıda fiyatları artışı arasındaki makas devam ediyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nden (FAO) yapılan açıklamaya göre uluslararası pazarlarda tahıl, bitkisel yağ, süt ürünleri, et ve şekerden oluşan beş ana gıda maddesinin fiyatlarının ve ticaretinin takibiyle ölçülen Gıda Fiyat Endeksi, mayısta bir önceki aya göre yüzde 1.2 artarak 176.2 puana yükseldi. Buna göre küresel gıda fiyatlarının yükselmesinde süt ürünleri fiyatlarında izlenen belir gin artış etkili oldu. Temel tahılların ve süt ürünlerinin fiyatlarında dünya çapında yükseliş yaşanırken, şeker ve bitkisel yağ fiyatlarında düşüş görüldü. Türkiye’de ise mayıs ayı gıda enflasyonu yüzde 11 oldu. Sebebi TL’deki kayıp Türkiye’de gıda fiyatları çok uzun zamandır yüksek seyrediyor. Bu durum hem enflasyon verilerine hem de market fiyatlarına yansıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Tüketici Fiyat Endeksi’nde (TÜFE) yıllık en yüksek artış, yüzde 21.65 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşmişti. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul enflasyon verilerine göre ise geçen ay yüzde 24.83 ile fiyatı en fazla artan ürün ıspanak olmuştu. Uluslararası gıda fiyatlarında yukarı yönlü bir eğilim yokken Türkiye’de yükseliş görülmesinin yerel gerekçelerden kaynaklandığını belirten FAO Kıdemli Ekonomisti Abdolreza Abbassian, BBC Türkçe’ye yaptığı açıklamada “Türkiye’de gıda fiyatlarının dünya fiyatlarına göre negatif ayrışmasının ilk nedenlerinden biri TL’deki değer kaybı” ifadelerini kullandı. l Ekonomi Servisi Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından Moody’s’in önceki gün 17 Türk bankasının notunu düşürmesi kararına hükümet kanadından ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) tepki geldi. “Bankacılık sektörümüz sağlıklı ve sağlam. Sermaye yeterlilik oranı yüzde 16.7, kur ve faiz artışı sonrasında bile yüzde 15” diyen Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Twitter üzerinden yaptığı değerlendirmesinde, “Takipteki kredilerin oranı yüzde 2.9 ve yüzde 75 genel karşılık ayrılmış. Sektörün özkaynak kârlılığı yüzde 16. Bankaların kaldıraç düzeyi düşük. Aktif/Özkaynak sadece 8.7 kat” ifadelerine yer verdi. ‘Gayri ihtiyari’ Moody’s’in karar gerekçesini ‘komik’ bulan Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci de, “Birtakım yönetim bozuklukları veya finans yükü diyorlar. Türk bankacılık sisteminin hem finans hem yönetim yapısı çok sağlam” dedi. Yapılan not indirim kararının Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz artırım kararıyla aynı gün akşamı yapıldığına dikkat çeken BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben ise, kararı “gayri ahlaki’ buldu. Akben, bankacılık sisteminin güçlü sermaye, yüksek aktif kalitesi ve uluslararası normlara tam uyum içerisinde yoluna devam ettiğini söyledi. l Ekonomi Servisi doğalgaz hattı TürkAkım’da ikinci hat da Kıyıköy’e ulaşacak Karadeniz’e dönüyor EMRE DEVECİ TürkAkım projesinde doğalgaz boru hattı döşeme çalışmalarını gerçekleştiren Pioneering Spirit (Öncü Ruh) adlı dev gemi, tekrar Karadeniz’e dönüyor. Rus gazını Karadeniz’in altından doğrudan Türkiye’ye taşıyacak olan hattın ilk kısmını yaklaşık 10 aylık çalışmanın ardından 30 Nisan’da tamamlayan 382 metre uzunluğa sahip dev gemi, TürkAkım’ı oluşturan hatlardan ikincisini tamamlamak üzere dün Rotterdam Limanı’ndan Karadeniz’e doğru yola çıktı. Sevkıyat 2019’da Rusya’da Anapa kıyısı ile Türkiye’de Kıyıköy arasındaki derin sularda boru döşeme çalışmalarını gerçekleştiren inşaat gemisi, ikinci hattın da 224 kilometrelik kısmını tamamlayarak TürkiyeRusya Münhasır Ekonomik Bölge sınırına ulaşmıştı. Gemi döndüğünde kalan kısmı tamamlama çalışmalarına başlayacak. Gaz sevkıyatının Aralık 2019’da başlaması planlanıyor. Yıllık toplam gaz taşıma kapasitesi 31.5 milyar metreküp olan TürkAkım, her biri 15.75 milyar metreküplük iki hattan oluşuyor. l MOSKOVA Hatların ilk Türkiye’nin gaz ihtiyacını karşılarken, ikinci hat Türkiye üzerinden Avrupa’ya ilerleyecek ancak rota henüz netleşmiş değil. İkinci hatta rota belirsiz Hattı kara kısmında BOTAŞ tarafından yapılacak ve Türkiye şebekesine Lüleburgaz’da bağlanacak olan ilki için ÇED süreci tamamlandı. Kırklareli ili sınırları içinde ve Vize ilçesine bağlı Kıyıköy’de alım terminalinin inşaat sahasında hazırlıklar da bitti. Karada döşenecek borular Kıyıköy’e aktarılmaya başlandı. Kıyı geçişini yapacak olan Boskalis şirketi inşaat öncesi etütlerini tamamladı ve inşaata başlamaya neredeyse hazır. Kara hatlarından Avrupa’ya ilerleyecek ikincisi için Gazprom ve BOTAŞ ortak şirketinin (TürkAkım Gaz Taşıma AŞ) kurulmasına ilişkin protokoller geçen hafta imzalandı. İkinci kara hattının da bu çerçevede hızla ilerlemesi planlanıyor. Doğalgazı Avrupa’ya götürecek hattın olası güzergâhı olarak halen Yunanistan ve Bulgaristan seçenekleri masada. Rusya’nın Anapa bölgesindeki kara çıkışı tesisinin inşaatı artık neredeyse tamamlandı. Yıl sonuna dek işletime girmeye hazır olacak. Anadolu Sigorta ‘en değerli’ seçildi Uluslararası marka değerlendir değerli markası oldu. Anadolu Sigorta I. me kuruluşu Brand Genel Müdür Yardım Finance, Türkiye’nin cısı Filiz Tiryakioğlu, en değerli 100 mar “Bu tür araştırmalar, kasının belirlendi tüketicilerin markamı ği listeyi yayımladı. 35’inci sırada bu Fiiz Tiryakioğlu za olan inancını göstermesi açısından pek lunan Anadolu Sigorta, 154 çok rakamsal göstergeden milyon dolarlık değeriy çok değerli bizim için” de le sigorta sektörünün en di. l Ekonomi Servisi Vestel’e birincilik ödülü Vestel, Teknoloji Akademisi Projesi ile, kurumsal eğitim ve gelişim alanında yapılan yatırım ve çalışmaları desteklemek amacıyla 2015’ten beri verilen TEGEP Öğrenme ve Gelişim Ödülleri’nde altın ödül kazandı. Şirket, aynı organizasyonda Vestel Perakende Akademisi’nin ‘Mükemmellik Pusulası’ uygulaması ile de Satış Gelişim Programı kategorisinde gümüş ödül aldığını duyurdu. l Ekonomi Servisi Erdemir’den Osmanlı çileğine koruma OYAK Maden Metalürji Grubu şirketlerinden Erdemir, tarihi Osmanlı Çileğinin korunması amacıyla başlattığı ‘Tarlalar Sürülsün, Gelenek Sürsün’ sosyal sorumluluk projesinde ilk meyve hasadını yaptı. Karadeniz Ereğli’de Osmanlı çileği üretiminin yıllık 700 kg seviyelerine gerilediğini ve üretim yapan çiftçi sayısının azaldığını söyleyen Erdemir Genel Müdürü Salih Cem Oral, projeleriyle üretimi yaygınlaştırmak istediklerini kaydetti. l Ekonomi Servisi Yalan, çamur bile inandırıcılık ister.. “Çamur at izi kalsın” özdeyişi ile yola çıkıp, “Yalancının mumu yatsıya kadar” karşıt özdeyişinden ders çıkarmamak.. Seçim kampanyası sürecindeki 16 yıllık iktidarlarının ağır suç ortaklıkları, sorumluluklarıyla yüzleşmeme, hesap vermemek uğruna, önüne çıkanları, siyasi rakiplerini yalan, çamur atmada sınır tanımaz boyutlarda suçlamak.. Haksız, hukuksuz, adil olmayan, dudak uçuklatan ölçeklerde kamu kaynaklarını kullanarak örgütlenen seçim kampanyalarında taşınmış kitlelere yuhalatmak.. Yüzde 95 ele geçirilmiş medya güdüleme araçlarıyla sandıkta seçim kazanma hesapları yapmak.. Nereye kadar geçerli işe yarıyor olabilir? Büyük paralarla işin içinden çıkılamayan seçim anketleri üzerinden kısır, bıktırıcı tartışmalara ek bir yazı yazmaya kalkışmak aklımın ucundan geçmez. Olsa olsa geçmiş, tarihe tanıklık edebilecek kimi yaşanmışlıklardan örneklerle, hepimizin beyinlerini kurcalayan sorgulamalara katkı yapmaya çalışabilirim.. 12 Eylül’ün, cuntanın gücü, icraatlarının sorgulanmasının söz konusu olamayacağı günlerde Evren cezaevlerinde ağır işkenceden geçirilen, 5 yıl pisipisine en kötü koşullarda hapis yatacak, yaşamları karartılacak, sonrada ceza almadan davalarının düşmesiyle serbest kalacak, DİSK’in yöneticileri, başkanlarının topunu birden hedef alan, kalabalık kitlelere coşkulu alkışlattığı, yuhalattığı bir çamur atma suçlamasında, “Sendika ağaları, işçi parasını yiyenler, teröristler..” vurgulamalarıyla dilediğince atıp tutmuştu. HHH Türkİş’e bağlı TGS’nin genel eğitim sekreterliğini de yapıyordum. DİSK’lilere ödetilen bedeller üzerinden, koskoca Türkİş kapalı kapılar arkasındaki genelgeler, talimatlarla tüm sendikal faaliyetlerini fiilen durdurmak zorunda kalmış, sendikalı örgütlü işçiler için zorunlu tahkim sistemi, yargıçlara yeniletilen sözleşmeler yürürlüğe sokulabilmişti... İlk inanılmaz insancıl cılız tepki örneğini İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı’na bağlı görev yapmış genç subaylardan duymuştum. Ülkemizde gerçek sendika ağaları bilinirken, “Toptancı ağalık, terör örgütü..” suçlamalarından duydukları vicdan azabı ile, DİSK sendikalarının binalarının labirentleri sökülerek yapılmış aramalardan sonra toplanmış çuvallarla evraklardan birkaçını, kanıt yok etmeyecek ancak iddiname yazılımında zorluk çıkarmak üzere yakıverdiklerini şaka mı, doğru mu bilemem kulağa fısıldayıvermişlerdi. Aksine, kış ayazında, ağır işkenceden çıkmış, yaşlı başlı sendikacıları saatlerle parmak kaldırdıkları halde, buz gibi taş üstünde titrettiren, tuvalet izni vermeden işkence yapılmasına da çok tanıklık etmiştik. Özal, MESS’ten 12 Eylül yönetimine 24 Ocak kararlarının mimarlığı için transfer edilmiş, sivil iktidar olarak gerçekleştirmede başarılı olamayan Demirel Hükümeti bir kez daha şapkasını alarak çekilmek zorunda kalmıştı. Kayıtlı belgeleri ile, noktası virgülü ile öngörülmüş ağır sendikal anayasal, yasal yasakların günümüze uzanan gaspında belirleyici rol oynamıştı.. Özal’ın askerlerin veto ettiği aday vitrininde, yasaklı 12 Eylül anayasası, yasalarının uygulanmasının başında sivil lider olarak bir on yılı başbakan, sonrası cumhurbaşkanı olarak görev yaptığını unutmuş olamazsınız. Kaderin cilvesi Özal’ın Amerika’dan istediği tekstildeki kotaların verilmemesi, Türkiye’nin “korumaya mazhar ülkelerin listesine alınması”nın reddinde, Amerika tam da bu söz konusu anayasa ve yasalar yasaklarını gerekçe yapmıştı.. Öncesinde Türkiye’de DİSK’in kapatılmasını isteyen Amerikan dış siyaseti, sonrasında AB sendikacıları “DİSK için üzüldüler, onları daha çok üzmek istemiyoruz” gerekçeli, siyasi iradeleriyle, DİSK’lilerin önce tahliyelerinin, sonrasında açılmış davlarının düşmesi sonucunu üretmişti. Ne gariptir ki, bu yasaklı düzen içinde toplusözleşmelerin Özal iktidarları sürecindeki siyasi irade ağırlığında sürekli hak kayıpları sonrası, sendikal haklarını kullanamayan ama o tarihler için hâlâ var güçlü kamu sendikalarındaki işçilerin tabandan patlamalarıyla, bahar yaz eylemleri, büyük Zonguldak direnişi sayesinde, geriye dönük pek çok yılın hak kayıplarını anlamlı düzeltmelerinin ötesinde, Özal’ı referandum yenilgisine götüren, siyasal, ekonomik, sosyal, toplumsal patlamanın da önünü açıvermişlerdi.. İstanbul’a gelen her dört turistten biri Arap Türkiye Otelciler Birliği’nin (TÜROB) araştırmasına göre, bu yılın ilk 4 ayında İstanbul’a gelen her dört turistten biri Arap oldu. Yılın ilk 4 ayında İstanbul’a gelen turist sayısı 4 milyon 200 bine ulaşırken, bu turistlerin 967 bini Arap oldu. Araştırmada Arapların Akdeniz ve Ege’ye de ilgi gösterdiği ifade edildi. İstanbul’da 2010’da toplam ziyaretçiler içinde yüzde 10 olan Arap turistlerin payı, 2017’de tüm zamanların rekoru ile yüzde 24.3’e yükseldi. Geçen yıl kente gelen 10 milyon 840 bin turistten Arap olanların sayısı 2 milyon 630 bine ulaştı. Arap turistlerin toplam turistler içindeki payı yüzde 24.3 oldu. l Ekonomi Servisi C MY B