Katalog

Çarşamba 27 Haziran 2018 12 Köşemen ‘Kubbesiz, minaresiz cami olmaz’ Çocukluğum Kocatepe Camisi’nin bitmek bilmeyen inşaatında geçti. 60’lı yıllardı. 1957’de yapılmasına dönemin başbakanı Adnan Menderes öncülüğünde karar verilmiş. Proje yarışmasını Vedat Dalokay kazanmış. Ama proje “çok modern” bulunmuş. Sanırım o nedenle de inşaat çok ağır aksak ilerliyordu. Temelleri atılıp kalmıştı. 1967’de bu projeden vazgeçilip geleneksel formlara uygun olan yeni bir proje başlatıldı. Caminin inşaatı ancak 1987’de bitti. Vedat Dalokay’ın modern bulunup beğenilmeyen cami projesi ile Pakistan’da Faysal Camisi inşa edilmiş ve dünyanın en güzel camileri arasına girmiş. Dünyanın en güzel camileri listesine Türkiye’den Mimar Sinan’ın Süleymaniye ve Selimiye camileri ile Sultanahmet Camisi girebiliyor. Günümüz Türkiyesi’nin “klasik” camilerinden beğenilen yok. Çünkü Türkiye’de devlet yöneticileri de halk da Mimar Sinan tarzında cami seviyor ve istiyor. Mimarlarımızın ufku da Mimar Sinan’la en fazla Sultanahmet Camisi mimarı Sedefkâr Mehmed Ağa ile sınırlı. Yani özgün eserler değil kopyalar üretiyor ve bununla övünüyorlar. Günümüzün en önemsenen cami projelerinden olan Çamlıca Camisi’nin mimarı Hacı Mehmet Güner’in söyledikleri cami mimarisi anlayışını net olarak anlatıyor: “Belki Sultanahmet’e, belki Selimiye’ye, belki herhangi bir eski Osmanlı Selahaddin Camii’ne (herhalde Selâtin Camii olacak, yani sultanın yaptırdığı cami) benzeteceğiz ama yeni bir projedir. Klasik tarz. Neticede cami yapıyorsunuz, kubbesiz minaresiz olmaz.” “Klasik tarzda yeni bir mimari”... Yapılan bir kopyalama ya da yeniden üretimdir. Çamlıca Camisi’ni İstanbul’un siluetinde var olan tarihi camilerden ayırt etmeniz mümkün değil. O nedenle de mimarı bir uygulayıcı olarak geri planda kalıyor, önemsenmiyor. Çamlıca Camisi’nin internet sitesinde de mimarın adını bulamıyorsunuz (bkz. istanbulcami.com). Türk klasik tarzında cami normunu Mimar Sinan belirlemiş. Kubbesiz minaresiz cami yapılamıyor. Yapılabilenler de bu norma uydurulmaya çalışılıyor. TBMM Başkanı İsmail Kahraman son icraat olarak Meclis Camisi’ne klasik anlayışa uygun minare dikmeye çalışıyor. Kahraman daha önce 1995 Ağahan Mimarlık Ödüllü, Behruz Çinici’nin eseri olan camiyi yıkıp yerine klasik bir cami yaptırmaya çalışmış, başaramayınca da bu kez mimari projeyi bozacağına aldırmadan minare eklemeye uğraşmıştı. Son çözüm olarak camiye “mini” bir minare monte ettirmiş (milliyet.com.tr/ mecliscamiineminaredikildisiyaset2687601). Çünkü İsmail Kahraman’ın belleğinde tek bir cami modeli var, o cami de minaresiz olamıyor. Kafasındaki minare modeli de tek tip olduğu için Behruz Çinici’nin Meclis Camisi’ne nasıl bir minare yaptığını da anlayamıyor. Meclis Camisi’nde minare iki balkon ve bir selvi ağacıyla temsil edilirken, kubbenin yerini peyzajdan yükseliyormuş izlenimi veren teraslanmış bir piramit alıyor.  Kubbesiz, minaresiz cami yapmak mümkün, dine aykırı değil. İslam tarihinin başlangıcından itibaren dünyanın en güzel camileri arasında minaresiz birçok cami var. Minare de tek tip değil. Meclis Camisi örneğinde olduğu gibi simgesel de olabilir ya da bambaşka bir yorumla da yapılabilir. Son örnek Sancaklar Camisi. Emre Arolat bu eseri ile “Yenilikçi düşünceleri hayata geçirebilen, kullanıcılarına ve fizik mekâna katkı sağlayan, tasarım olarak mükemmelliği ve mimari hırsı yansıtan” çalışmaların ödüllendirildiği RIBA Uluslararası Mimarlık Ödülleri’ni kazandı. Sancaklar Camisi projesi şart olarak görülen kubbe ve minareyi ihmal etmeden ama klasik olanı yani yüzyıllardır yapılanı tekrar etmeden yepyeni bir yorumla bir cami inşa edilebileceğini gösteriyor. 27 Haziran 2018 SAYI: 33866 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına MEHMET Orhan Erİnç İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay Genel Yayın Yönetmeni MURAT SABUNCU Yazıişleri Müdürü Bülent Özdoğan Yazıişleri Müdürü (Sorumlu) Haber Koordinatörü Faruk Eren Aykut Küçükkaya Dijital Medya Koordinatörü Bülent Mumay Reklam Direktörü Deniz Tufan Rezervasyon ve Planlama Koordinatörü Bülent Gürel l Görsel Yönetmen: Hakan Akarsu l Ekonomi: Olcay Büyüktaş l Dış Haberler: Mine Esen l Spor: Arif Kızılyalın l Gece: Ayça Bilgin Demir l Yurt Haberler: Selin Görgüner l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Düzeltme: Mustafa Çolak Ankara Temsilcisi: Erdem Gül Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 İzmir Reklam Tel: (0232) 441 12 20 0530 430 74 17 Okur Temsilcisi: Güray Öz guray@cumhuriyet.com.tr Yayın Kurulu: Orhan Erinç (Başkan), Güray Öz (Bşk. Yrd.), Ali Sirmen, Hikmet Çetinkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Hakan Kara. l Muhasebe Müdürü: Günseli Özaltay l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Dağıtım: Demirören Dağıtım Satış Pazarlama Matbaacılık Ödeme Aracılık ve Tahsilat Sistemleri AŞ Esenyurt/İstanbul Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 03:26 03:19 03:52 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 05:27 13:13 17:12 05:15 12:58 16:54 05:42 13:20 17:14 Akşam 20:47 20:28 20:46 Yatsı 22:38 22:15 22:28 haber TASARIM: İLKNUR FİLİZ BİTLİS’TE ŞEHİT OLAN UZMAN ÇAVUŞ TOPRAĞA VERİLDİ TELEVİZYON 06.00 Güne Merhaba 08.45 Günün Ekonomisi 09.00 Parametre 10.00 10’dan Sonrası 13.00 Bugün 15.00 Günlük 15.46 Hava Durumu 18.00 Ana Haber 21.00 Ne Oluyor? 01.00 Gece Haberleri 02.30 Ne Oluyor? 07.30 Güne Başlarken 11.00 Ayşenur Arslan ile Medya Mahallesi 13.00 Haber Masası 16.00 Haber Kritik 17.00 Adaletin Temeli 18.00 Ana Haber 21.00 Gündem Özel 23.30 Gün Sonu Şehidin babası Mehmet Canördek güçlükle ayakta durdu. Adıyaman Bitlis Çeltikli’de şehit olan Uzman Çavuş Cevdet Canördek 26 yaşındaydı. şehidini uğurladı Bitlis’in Çeltikli köyü kırsalında güvenlik güçleriyle terör örgütü PKK üyeleri arasında önceki gün çıkan çatışmada şehit olan Uzman Çavuş Cevdet Canördek (26) için dün memleketi Adıyaman’da cenaze töreni düzenlendi. Şehidin cenazesi Kayaönü Mahallesi’ndeki evine getirilerek helallik alındı. Hanım ve Mehmet Canördek çiftinin 2’si kız, 6 çocuğundan 3’üncüsü olan ve 1 yıldır uzman çavuş olarak görev yaptığı belirti len Canördek’in naaşı, daha sonra yeniden Yeni Mezarlık Camisi’ne getirildi. Buradaki törene askeri ve mülki yetkililer şehidin babası Mehmet, annesi Hanım Canördek ve kardeşleri ile çok sayıda yurttaş katıldı. Şehidin cenazesi, öğle vakti kılınan cenaze namazının ardından şehitlikte gözyaşlarıyla toprağa verildi. Siirt Valiliği’nden yapılan açıklamada, Şirvan ilçesindeki Sehi Ormanları bölgesinde insansız hava aracıyla (İHA) tespit edi len 3 PKK’linin düzenlenen operasyonla öldürüldüğü, öldürülen PKK’lilerin şehit Canördek’in failleri olduğunun düşünüldüğü ifade edildi. Valilik açıklamasında, “Etkisiz hale getirilen teröristlerin 25 Haziran 2018 günü Bitlis ilinde şehit edilen Jandarma Uzman Çavuş Cevdet Canördek’in failleri olduğu değerlendirilmektedir. Bölgede devam eden geniş çaplı operasyonla ilgili gelişmelerden ayrıca bilgi verilecektir” denildi. l İHA/DHA 31 ilde 87 gözaltı Demirci’nin davası ertelendi Samsun’da FETÖ/PDY soruşturması kapsamında aranan ve meslekten ihraç edilen veteriner hekim M.G. (ortadaki) polis tarafından yakalanarak gözaltına alındı. Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan FETÖ soruşturması kapsamında Bursa merkezli 23 ilde örgütün mahrem imamlarının da aralarında bulunduğu çoğu asker ve emniyet personeli olan 102 kişi hakkında yakalama kararı çıkartıldı. Gözaltı na alınan 66 kişi ifadeleri alınmak üzere emniyete götürülürken operasyon sürüyor. Kastamonu merkezli 8 ilde düzenlenen FETÖ operasyonunda, aralarında esnaf, doktor ve işadamlarının da bulunduğu 21 kişi gözaltına alındı. l İHA/DHA Eski kayyıma FETÖ gözaltısı Van’ın Özalp Kaymakamı ve kayyımı görevinden Artvin Valiliği Hukuk Müşavirliği görevine atanan Serdar Karal, bir süre önce görevinden uzaklaştırıldı. Karal, hakkında yürütülen FETÖ soruşturması kapsamında Rize’nin Gün doğdu Mahallesi’nde Rize Emniyet Müdürlüğünün yürüttüğü çalışma sonucunda gözaltına alındı. Cumhuriyet Başsavcılığı kararına göre gözaltına alınan Karal’ın, Artvin Emniyet Müdürlüğü ekiplerine teslim edildiği öğrenildi. l AA KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK Komedyen Atalay Demirci’nin FETÖ’den yargılandığı dava, 1 Kasım 2018’e ertelendi. Tutuksuz Demirci yargılanan komedyen Atalay Demirci’nin yargılanmasına de vam edildi. Mahkeme Başkanı Cem Boztaş, “Konya’da ce maate ait bir yurtta düzenlenen programda gösteri yaptığı” id dia edilen Demirci’nin davasıyla ilgili tanıkların dinlenmesine ve Demirci’den ele geçirilen diji tal materyallere ilişkin bilirkişi raporunun beklenmesine karar verdi. Mahkeme, duruşmayı 1 Kasım 2018’e erteledi. l İHA 19 eski askere ağır müebbet Adana 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen FETÖ davasında eski Şırnak 23. Jandarma Sınır Tümen Komutanlığı Kurmay Başkanı Albay Arif Bozbıyık’ın da olduğu 19 eski askere ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi. behicak@yahoo.com.tr ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com 07.00 Dizi: Yabancı Damat 09.45 Dizi: Aşkı Memnu 12.45 Gelinim Mutfakta 15.00 Magazin D 16.30 Dizi: Arka Sokaklar 19.00 Ana Haber 20.00 Yerli Film: Çalgı Çengi 22.00 Yerli Film: Öğrenci İşleri 00.00 Film: Magi 03.00 Gelinim Mutfakta 07.00 Gün Başlıyor 07.55 Hava Durumu 09.00 Güne Bakış 11.35 Kupa Günlüğü 12.00 Gün Ortası 14.00 Manşet 16.55 Hava Durumu 17.00 Akşam Haberleri 19.00 Ana Haber 20.00 20 Bülteni 21.00 Türkiye’nin Nabzı 01.00 Haber Bülteni 08.00 Güne Başlarken 08.45 Canlı Hava 09.15 Geri Sayım 10.40 Kupa Bülteni 11.00 Haber Merkezi 15.00 Günün İçinden 18.00 Akşam Haberleri 20.00 Ana Haber  21.00 Siyasi İşler 23.00 Gece Bülteni 07.00 Haber Turu 09.50 Dünya Turu 11.45 Aykırı Belgesel 12.35 Ekonomi Turu 17.00 Tele Ekonomi Raporu 19.00 Ana Haber 20.30 Yurttan Haberler 21.00 Analiz 23.00 Gün Bitiyor 01.00 Analiz 08.00 İsmail Küçükkaya ile Çalar Saat 10.45 Dizi: Tutmayın Beni 13.00 Dizi: Bizim Hikâye 16.00 Dizi: Şevkat Yerimdar 19.00 Fatih Portakal ile Ana Haber 20.00 Yerli Film: Oğlan Bizim Kız Bizim 00.45 İlk Buluşma 02.45 Dizi: İnadına Aşk 05.00 Dizi: Kalbimdeki Deniz 07.00 Güne Bakış 10.30 Biz Bize 12.00 Haber 14.30 Gündemin İçinden 16.00 Güncel 18.00 Ekonomi Haberleri 19.30 Doğru Seçim 20.00 Ana Haber 21.00 İlden İle Yurdun Sesi 22.00 Sinema 00.00 Gece Haberleri 03.30 Biz Bize 08.00 Gelin Evi 10.00 Deryalı Günler 13.00 Dizi: Yeni Gelin 18.45 Ana Haber 20.00 Güldür Güldür Show 00.15 Film: İz Peşinde 03.15 Deryalı Günler 05.15 Dizi: Gülümse Yeter 09.30 Dizi: Kiralık Aşk 12.00 Dizi: Ufak Tefek Cinayetler 15.00 En Güzel Bölüm 15.15 Dizi: İstanbullu Gelin 18.45 Ana Haber     20.00 Dizi: Kalbimin Sultanı 23.45 Dizi: Erkenci Kuş 02.30 Dizi: Kalbimin Sultanı BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SAĞA: 1 MASKARA Y 1/ Kışın en soğuk günlerinde evlere girdiğine inanılan düşsel yaratık. 2/ Tanrıtanımaz... Mü 2 A L İ HA YME 3 TAYA İ NAT 4 ACARA AR İ 5 F AK İ R İ ZM 6 O AFAK EN 7 ROTA A İ L E 8 AY NAZLAŞ 9 APEL İ TA zikte zaman öğesi. 3/ Koyun sütünden yapılan, içi küf lü bir peynir... Panama’nın plaka imi. 4/ Tek bir sanatçının tek bir çalgıyla verdiği konser. 5/ Ağır kokulu bir gaz... Kâğıt ya da bez yapıştırmakta kullanılan kayna tılmış nişasta bulamacı. 6/ Geçimsizlik, anlaşmazlık... İskambildeki maça rengine verilen bir başka ad. 7/ Nikel elementinin simgesi... Yaprakların düz ve parlak bölü mü. 8/ Etiyopyalı siyah derili Yahudiler. 9/ Herhangi bir nedenle armağan kabul edenin, vermek zorunda olduğu karşılık... Bir nota. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ İri fare... Bir nota. 2/ Yapısına girdiği sözcüğe “kendi kendine” anlamı katan ya bancı önek... Tokat’ın Reşadiye ilçesinde bir göl. 3/ Ölmüş kimselerle cinsel birleş me eğilimi şeklinde kendini gösteren cin sel sapıklık. 4/ “Derim, bulmaz kâinat bakidir” (Tevfik Fikret)... Bir zaman biri mi. 5/ Osmanlı Devleti’nde tuz ya da şap satışı yapılan belli bölgelere verilen ad... Yünlü bir kumaş cinsi. 6/ Coşkun, esinle dolu... Özel gezinti gemisi. 7/ Argoda esrar... Bacağındaki sakatlık nedeniyle seker gibi yürüyen. 8/ Argoda, şarkıcı ya da çalgıcıların aldığı ücrete verilen ad... İskambilde bir kâğıt. 9/ Alçıdan yapılmış kabartma süslemelere verilen ad. C MY B