Katalog

Salı 26 Haziran 2018 12 İnce, oylamadan önce bir ‘Zorro’ oluvermişti Toplumda, AKP döneminin 15 yıldır öylesine olumsuz birikimleri vardı ki halkın büyük çoğunluğu adalet sisteminden ekonomik bunalıma: günlük yaşam tarzındaki baskılardan eğitim düzensizliğindeki İslami baskıcı yapılanmaya: kutuplaştırılmaktan kadınerkek eşitsizliği ve şiddete, bunalımı yaşıyordu. Bir kahraman, bir “Zorro” beklentisi içindeydi: umut saçacak, mutluluk dağıtacak, rahat ve uygar bir yaşam tarzına yolları açacak bir kahraman! Muharrem İnce ünlü Yalova seçimlerindeki başkaldırısı ve direnci ile “güçlüye karşı bir başarı kazanmıştı”, Zorro’yu oynuyordu sanki! Seçimlerde CHP’nin cumhurbaşkanı adayı olarak ünlü “İyi, Kötü ve Çirkin” filmindeki gibi “iyi adam” rolüne soyundu ve milyonlara heyecan vererek “Zorro” olmayı, seçimden önce bile başardı. Diğerlerini kötü ve çirkin göstermeyi becerdi. Son iki yıl içinde İnce’yi bu köşede üç defa yazdım. Geçen yaz da Emirgan’daki Çınaraltı sohbetimizde elimi omzuna koyup benim 1 numaram sensin demiştim. İnce görkemli mitinglerinde bir Zorro gibi coştu ve coşturdu: o artık yerli Zorro’ydu. Neydi İnce’yi Zorro yapan faktörler? Hoşgörünün, sade ve özgür yaşam tarzının; şatafatlı saray yaşamının, altın varaklı koltukların karşısında; sahnede bisiklete, yol kenarında rastladığı traktöre binen halk adamının simgesiydi artık bizim “Zorro”. Erdoğan’ın otoriter ve yukarıdan bakan imajına karşılık, “kendini sokaktaki insanımızla eşit görüp” her ortamda hoşgörülü ve içten davranan bir insandı o artık. Kutuplaştırıcı, ötekileştirici, bölücü söylev ve davranışlar yerine birleştirici olan; Türkiye’de farklı gösterilen çevrelerin ortak yanlarını öne çıkaran hoşgörülü bir tutum sergiledi. Asgari müşterekleri genişletme başarısını gösterdi. Etnik, dini ve kültürel ayrıştırıcılık yerine bunların ortak yönlerini işleyerek eski dönemin yanlışlarını iyi sergiledi. Siyasal İslamı bugüne kadar kendi yararına çok iyi kullanan iktidarın elinden bu silahı, “kendisini örnek göstererek”, AKP’den aldı; iktidarın pozisyonunu zayıflattı. Muhafazakâr çevrelerden sosyal demokratlara kadar çok geniş bir çevreyi arkasına almayı başardı. 15 yıldır AKP iktidarı döneminde yapılan iktisadi hataları, halkın anlayacağı bir tarzda sunarak sonuca gitti. Halkı etkileyen hitabeti, esprileri ve gülen yüzü ile adeta, “işte, 15 yıldır beklediğiniz adam benim” dercesine iyimser bir imaj sergiledi ve halkın Zorro’su oluverdi. Ve seçim sonuçları Başarılı Zorro CHP’nin oylarının çok üzerine çıkma başarısını gösterdi. CHP’yi aşmasına karşın AKP’yi aşamadı. Çünkü arkasında “örgütlenmiş” bir CHP yoktu. Zorro’nun artık CHP’yi sırtlaması gerekiyor. 3 yıldır bu köşede anlatmaya çalıştığım gibi. Eşitsizliğin egemen olduğu bir seçimden çıkan sonuç bu. Ama umut hiçbir zaman kaybolmaz. Viva Zapata’nın son karesinde olduğu gibi. 26 Haziran 2018 SAYI: 33865 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına MEHMET Orhan Erİnç İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay Genel Yayın Yönetmeni MURAT SABUNCU Yazıişleri Müdürü Bülent Özdoğan Yazıişleri Müdürü (Sorumlu) Haber Koordinatörü Faruk Eren Aykut Küçükkaya Dijital Medya Koordinatörü Bülent Mumay Reklam Direktörü Deniz Tufan Rezervasyon ve Planlama Koordinatörü Bülent Gürel l Görsel Yönetmen: Hakan Akarsu l Ekonomi: Olcay Büyüktaş l Dış Haberler: Mine Esen l Spor: Arif Kızılyalın l Gece: Ayça Bilgin Demir l Yurt Haberler: Selin Görgüner l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Düzeltme: Mustafa Çolak Ankara Temsilcisi: Erdem Gül Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 İzmir Reklam Tel: (0232) 441 12 20 0530 430 74 17 Okur Temsilcisi: Güray Öz [email protected] Yayın Kurulu: Orhan Erinç (Başkan), Güray Öz (Bşk. Yrd.), Ali Sirmen, Hikmet Çetinkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Hakan Kara. l Muhasebe Müdürü: Günseli Özaltay l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Dağıtım: Demirören Dağıtım Satış Pazarlama Matbaacılık Ödeme Aracılık ve Tahsilat Sistemleri AŞ Esenyurt/İstanbul Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 03:26 03:19 03:52 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 05:26 13:13 17:12 05:14 12:57 16:54 05:42 13:20 17:13 Akşam 20:47 20:28 20:46 Yatsı 22:39 22:15 22:28 yorum/haber EDİTÖR: HAKAN AKARSU TASARIM: SERPİL ÜNAY AKP’liler ve MHP’liler, Reis’in ‘1’ dediğini ‘2’ etmediler, birinci oylamada Cumhurbaşkanlığı Başbakanlık tahtına oturttular! AKP, bir önceki seçime kıyasla 7 puan kaybederken, partisinden 10 puan fazla oyla tahta geçen ÖzAgecanr “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Yönetimi”nin ilk Reis’i seçimi kazandığında, “Yeni sistemi süratle ve en iyi şekilde hayata geçireceğiz” dedi. Yeni sistem öncesindeki durumu “Türkiye’nin, son iki yılda sık sık 1930’lar Almanya’sını andırdığına” Reis, “Parlamentoda hedefimize ulaşamadık!” dedi. Kavşak benzeten İngiliz Financial Times gazetesi, özetle şöyle yazdı: Zırhlı Topal Ördek!TBMM’de milletvekili sayısı 600’e çıktı, ama AKP 293 sandalye ile salt çoğunluğun altında “Sivil toplum kuruluşları, gazeteler, sanat merkezleri kapatıldı. İtaat etmeyenler kara listeye alındı. kaldı. AKP, artık tek başına bir Osmanlı tarihini anlatan dizilerle yasa çıkaramayacak. AKP’nin bu Senato’nun “onayını” gerektirir. popüler kültür de iktidar partisinin durumu nedeniyle Reis, “topal ördek” Türkiye’de yeni uygulama ile Reis; hizmetine sokuldu. konumunda olacak. muavinlerini de, 16 bakanı da atıyor, Muhalifleri zorbalığa maruz kaldı, “Cumhur İttifakı’ndaki” ortağı ama TBMM’de bir onama gerekmi şantaja uğradı ve susturuldu. MHP’yi “koltuk değneği” olarak kul yor! Reis, muavinleri, vekilleri doğru İktidara gerçekleri söyleyebilecek lanmak zorunda kalacak. MHP ise İYİ dan TBMM’nin denetiminde olmaya kimse kalmadı. Hükümette saygı gö Parti’yle bölünmesine karşın geçen cakları için, kamuya hesap vermeleri ren Mehmet Şimşek gibi nadir isim seçimde 40 olan milletvekili sayısını de yasal tartışmalara yol açacak. ler de bir kenara itildi!” sürpriz yaparak 49’a çıkardı. İyi ki pazar günkü seçimde, Mec HHH Cebinden patates ve soğan için 7, lis çoğunluğu Reis ile aynı partiden Patates, soğan, bamyanın; doların bamya için 15 lira çıkan bir ortamda olmadı. Çoğunluk olsaydı Reis’in, değerini ezip geçmeleri örneğinde halk, Reis’i tahta oturttu! Bu koşul muavinlerinin, vekillerinin denetimi olduğu gibi, bu yılın ilk beş ayında larda oy verenler için müstahak deni tümden olanaksız olacaktı.  enflasyon yüzde 12.15’e çıktı. En lebilir, ne var ki oy vermeyen günah Milletvekillerinin Reis’in muavinlerine yüksek artış yüzde 42 ile havuçta sızlar bu ekonomik yükü çekecekler. “sözlü soru” sorma hakları olmayacağı iken, soğan onu yüzde 58 ile geçti. Anlaşılan oy vermeyenler paraları için denetimden dışlanıyorlar. Ancak Patates, soğanın ithal edileceği olmadığı için Yavuz Sultan Selim yazılı sorular, yalnızca Reis’in muavinleri açıklamasından önce ilk beş ayda dış Köprüsü’nden geçemeyecekler... ile vekillerine yöneltilebilecek. ticaret açığı yüzde 5.4 artışla 7 milyar HHH TBMM, beşte üç çoğunlukla se 729 milyon dolar idi. ABD’de “başbakanlık” yoktur. çimlerin yenilenmesine karar verebi 2007’de dolar 1.17 TL iken, şim ABD Başkanı Donald Trump ile lirken Reis ise tek başına aynı kararı dilerde 5 TL tavanını zorluyor. Bu yardımcısı Michael R. Pence’i halk verebilecek! olumsuz rakamlara karşın Reis’in, seçti. Başkan, bakanları atar, bu ama HHH “Faizi indirin, dolarları yastık altından Özgen Acar çıkarın” yalvarışları fayda etmedi. Vatandaşın borçları bir yılda 74.5 milyar arttı. 32 milyon vatandaşın borcu 575 milyar lira oldu. 500 büyük sanayi kuruluşunun mali borçları yüzde 17 artışla 243 milyar ve bu rakamın yüzde 41’i kısa vadeli borçtur. 33 milyar dolar borçlu özel sektörün dev kuruluşları 20 milyar dolarlık borçlarının yeniden yapılandırılması için başvuru yaptılar. Reel sektörün açığı 222 milyar dolara çıktı. İngiliz Financial Times gazetesine göre özel sektör borçları 295 milyar dolara ulaştı. HHH TBMM’ye 5’i grup kurabilen 8 parti girdi. Reis, ikinci tura kalmadan tahta çıktı, ama parlamentoda çoğunluğu alamadı. Şimdi parlamento dışından 16 bakanı atama yetkisine sahip olarak hükümet kuracak. Gerçekten büyük sürpriz yapan MHP’nin desteği ile bir hükümet oluşturabilecek. Olağanüstü yetkilerle “zırhlanan topal ördek” konumundaki Reis, bakalım Türk halkı üzerindeki bu ekonomik yükü kaldırabilecek mi? Bitlis’te 1 şehit, 2 yaralı Bitlis’in Aşağıyolak köyü kırsalın gütü mensuplarınca taciz ate da operasyon gerçek şi açılmıştır. Hain leştiren askerlere, te saldırıda, Jandar rör örgütü PKK men ma Uzman Çavuş suplarınca taciz ate Cevdet Canör şi açıldı. Saldırıda Jan dek şehit düş darma Uzman Ça müş, 2 askerimiz vuş Cevdet Canördek hayati tehlike şehit olurken, 2 as si olmayacak şe ker de yaralandı. Bitlis Valiliği’nden yapılan Şehit Cevdet Canördek kilde yaralanmıştır. Şehidimize yazılı açıklamada şöyle de Allah’tan rahmet ve yakınla nildi: “Bitlis Aşağıyolak Kö rına başsağlığı, yaralı asker yü kırsalındaki operasyon lerimize acil şifalar dileriz.” esnasında, bölücü terör ör Şehit Jandarma Uzman Ça vuş Cevdet Canördek’in Adıyaman’ın Kayaönü Köyü Afet evler mevkiinde yaşayan ailesine acı haber gitti. Mehmet ve Hanım Canördek çiftinin 7 çocuğundan biri olan Jandarma Uzman Çavuş Cevdet Canördek’in bekar olduğu 1 yıldır göreve başladığı belirtildi. Canördek’in şehit olduğu gün izne memleketi Adıyaman’a geleceği operasyondan dolayı gelemediği ve girdiği çatışmada şehit düştüğü öğrenildi. l DHA TELEVİZYON 06.00 Güne Merhaba 09.00 Parametre 10.00 10’dan Sonrası 13.00 Bugün 15.00 Günlük 15.46 Hava Durumu 18.00 Ana Haber 19.30 Gündem Spor 21.00 Ne Oluyor? 01.00 Gece Haberleri 02.30 Ne Oluyor? 07.30 Güne Başlarken 11.00 Ayşenur Arslan ile Medya Mahallesi 13.00 Haber Masası 16.00 Haber Kritik 17.00 Yaşama Dair 18.00 Ana Haber 21.00 Türkiye Gündemi 23.30 Gün Sonu Seçimler adil değilUluslararası kuruluşlardan seçime ilişkin ilk yorumlar: Seçim sonuçları, dünyanın birçok ülkesinden siyasilerin gündeminde. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimleri kazanmasının ardından liderlerden tebrik telefonları gelirken uluslararası kuruluşlardan yapılan açıklamalarda da seçimlerin adil bir ortamda gerçekleşmediği vurgulandı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı ilk kutlayan yabancı liderler, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev oldu. Seçimin hemen ardından arayanlar arasında Katar Emiri Tamim bin Hamad el Tani, Macaristan Cumhurbaşkanı Viktor Orban, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro gibi isimler de vardı. Erdoğan dün de, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den bir tebrik telefonu aldı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de İran Cumhurbaşkanlığı resmi internet sitesi üzerinden verdiği yazılı mesajında Erdoğan’ı tebrik etti. Liderlerden kutlama Seçim sürecinde özellikle Erdoğan’ın Avrupa karşıtı söylemleri nedeniyle ilişkilerin gergin olduğu AB ülkelerinden gelen olumlu mesajlar dikkat çekti. Almanya hükümet Sözcüsü Steffen Seibert ise federal hükümet ve gelecek Türk hükümeti arasındaki çalışma ortamının yapıcı ve verimli olacağına inandıklarını söyledi. Britanya Başbakanı Theresa May’in sözcüsü seçimden sonra Türkiye ile yakın ilişkiye devam etmek istediklerini aktarırken, seçim sonuçlarına ilişkin olarak Avrupa Birliği’nden ilk kurumsal açıklama AB Komisyonu’ndan geldi. AB Komisyonu Sözcüsü Margaritis Schinas, “Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde Türkiye’nin göç, güvenlik, bölgesel istikrar ve terörle mücadele gibi ortak çıkara dayalı ana konularda AB’nin ciddi bir ortağı olmayı sürdürmesini umuyoruz” dedi. Almanya’dan gelen ilk açıklamalarda ise seçimdeki usulsüzlükler vurgulandı. Almanya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü “Seçim sürecinde Türkiye’de bulunan üç vatandaşımız gözaltına alındı. Bunların AGİT gözlemcisi olup olmadığını henüz doğrulayamıyoruz” ifadelerini kullandı. Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raportörü Kati Piri seçim sonuçlarıyla ilgili Twitter hesabı üzerinden yorum yaptı. Dış basında seçim Vedat ARIK Rejim değişikliği ön plana çıktı Türkiye’de gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı ve 27’nci Dönem Milletvekili seçimleri dünya basınınıda geniş yankı buldu. Gazeteler haberi manşetten görürken, Erdoğan’ın seçim zaferinin ardından Türkiye’de yeni dönemde bir rejim değişikliği yaşanacağına dikkat çekildi. Britanya’nın Financial Times gazetesinin haberinde, “Erdoğan yalnızca beş yıl daha cumhurbaşkanı olmayacak, aynı zamanda başbakanın yerini alan güçlü bir yürütmeyi elinde tutacak” ifadeleri yer aldı. Times gazetesi ise birinci sayfasında “Tartışmalı seçim zaferi Erdoğan’a devletin bağımsız kalan son aygıtlarının da neredeyse tam kontrolünü verdi” diye yazdı. Seçime dünya haberleri sayfasının manşetinde yer veren Times, pek çok kişinin Erdoğan’ın otoriterleşmesinin artmasından endişe ettiğini aktardı. Alman Die Welt gazetesi, “Türk devleti bundan böyle farklı bir dev let olacak” başlıklı DanielDylan Böhmer imzalı bir yoruma yer verdi. Spiegel Online’da yer alan “Ebedi galip” başlıklı yorumda ise “Türkiye’de seçim yapıldı ve yine Erdoğan galip çıktı. Manipülasyonlar, baskılar ve şiddet vardı. Ancak Türkler bu kararı verdi: Güçlü bir lider istiyorlar” denildi. Yazıda, “Erdoğan’ın bundan sonra çok saha sert bir şekilde yöneteceği, kendisini eleştirenleri daha da pervasızca cezalandıracağı” yorumu yapıldı. ABD’de yayımlanan Wall Street Journal gazetesi, seçim sonuçlarını, “Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçimlerden ezici bir zaferle çıktı” cümleleriyle değerlendirdi. İtalyan La Stampa gazetesi, Erdoğan’ın merkezinde olacağı yeni sistemle Türkiye’nin neredeyse yüz yıl geriye gittiği yorumunu yaptı. Fransız Le Monde gazetesi, “Erdoğan yeniden seçildi, Türkler ‘hiper başkanlıkla’ karşı karşıya” başlıklı bir baş yazı yayımladı. Piri paylaşımlarında şunları yazdı: “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Olağanüstü Hal, medyanın yanlı yayıncılık yaptığı ve eşit olmayan koşullarda cumhurbaşkanlığı erken seçimlerini kazanmayı başardı. Son derece demokratik olmayan cumhurbaşkanlığı sisteminin hayata geçirilmesinde son engel de kalkmış oldu.” Avusturya Dışişleri Bakanı Karin Kneissl, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın galibiyetiyle sonuçlanan erken seçimlere ilişkin ola rak, Viyana’nın, Türkiye’yi AB’ye üye olabilecek bir aday olarak görmediğini söyledi. Avusturya’da koalisyon hükümetinin küçük ortağı olan aşırı sağcı Özgürlük Partisi’nin önde gelen üyelerinden Johann Gudenus ise, Avusturya’da yaşayıp Erdoğan’a oy veren Türkler’e ilişkin “Türkiye’ye gitmeleri daha iyi olur” dedi. Yunanistan Başbakanı Çipras ise, “Seçimlerin son derece demokratik ortamda gerçekleştiğine dair bulgular var” dedi. l Dış Haberler 07.00 Yabancı Damat 09.45 Aşkı Memnu 12.45 Gelinim Mutfakta 15.00 Magazin D 16.30 Arka Sokaklar 19.00 Ana Haber 20.00 Dizi: Hayati ve Diğerleri 23.15 Yerli Film: Öğrenci İşleri 01.15 Ay Büyürken Uyuyamam 07.00 Gün Başlıyor 09.00 Güne Bakış 11.35 Kupa Günlüğü 12.00 Gün Ortası 14.00 Manşet 14.45 Spor Bülteni 17.00 Akşam Haberleri 19.00 Ana Haber 20.00 Teke Tek 22.00 Nedir Ne Değildir? 01.00 Haber Bülteni BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SAĞA: 1 C İ MC İ R İ K 1/ Kirpik bo 2 İ M A D Ü D E N yası. 2/ Dört Halife’nin sonuncusu... Çadır. 3/ Dadı... Ayak direme. 4/ Artvin yöresinde yay 3 V İ NA SABA 4 İ T İ MA T E V 5 L AKON İ K Ç 6 S AN KAMA 7 AY YA DAĞ 8 TOPAL T I A 9 EN İ K İ ZAN gın horon türü bir halk oyunu... Nazilerin politikasında Germen ırkından kimselere yakıştırılan ad. 5/ Bedene eziyeti ruhun kurtuluşu ve mutluluğu için gerekli gören Hint çilecili ği. 6/ “Ufuklar” anlamında eski sözcük... Hayvanlara vurulan damga. 7/ Küçük çocuklarda ishal ve kusmalara neden olan bir virüs... En küçük sosyolojik birim. 8/ “ tutuldu sen ölüncek” (Türkü)... Dövül müş pirincin şekerli suda haşlanmasıyla yapılan tatlı. 9/ Briçte, atılan bir kâğıtla eşine oynamasını istediği kâğıdı belirtme... Verme, ödeme. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Gemilerin bordalarında bulunan ve sandalları asmaya yarayan dikmelere ve rilen ad. 2/ Dövülmüş buğday, mercimek ve nohutla yapılan bir çorba... İnce dantel. 3/ Arap abecesiyle yazılan bir yazı türü. 4/ Yiyeceği ortaklaşa sağlanan toplantı. 5/ “Bir dokun bin işit kâsei fağfur dan” (Âli)... Bir etkinliğin geçici olarak durduğu süre... Bir renk. 6/ Cezayir’de doğan ve Arap müziğiyle Batı müziğinin karışımı olan müzik türü... Uyarı. 7/ Bataklık... Asya’da bir ırmak. 8/ Şeker karıştırılarak pişirilmiş meyve ezmesi. 9/ Himalayalar’da yaşadığına inanılan “Kar Adam”a verilen ad... Hititlerin Anadolu’da yerleştikleri ilk kent olan ve günümüzde Kültepe olarak adlandırılan yer. C MY B