Katalog

Perşembe 21 Haziran 2018 EDİTÖR: HAKAN AKARSU TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 Seçmene 2 oy uyarısıittifaklar nedeniyle PUSULADA MÜHÜRÜN VURULDUĞU YER ÖNEMLİ Meslek Odalarından açıklama Anayasa değişikliğiyle getirilen yeni sisteme geçilecek seçimlerde, ilk kez it tifak uygulaması nedeniyle seç menlerin oy kullanırken önceki se çimlerden farklı olarak çok daha dikkatli olması gere kiyor. 24 Haziran’da yapılacak Cumhur başkanlığı ve millet vekili genel seçimiy le ilgili olarak oy kul EMİNE KAPLAN lanma işlemi, oy pusulalarının geçerli olup olmayacağı, oy tasnifi ve milletvekili dağılımı şöy le olacak: n İki pusula tek zarf: Seç mene Cumhurbaşkanlığı seçimi ve milletvekili seçimi için iki ayrı pu sula verilecek. Cumhurbaşkanlı ğı seçimi oy pusulasında adayların isimleri ve fotoğrafları yer alacak. Milletvekili seçimi oy pusulasında ise ittifak yapan partiler ve seçime bağımsız giren partilerin amblem leri, isimleri ve milletvekili aday listeleri olacak. Cumhur ittifakın da yer alan AKP ve MHP ile millet ittifakında yer alan CHP, İyi Parti ve SP, ittifaklarının adı altında tek sütunda yer alacak. İki pusula ay nı zarfa konarak sandığa atılacak. n Mührün yeri önemli: Seç menin ittifak partilerinden birine vurduğu mühür o partinin oyu sa yılacak, ittifak sütununda birden fazla partiye vurulan mühür ise ‘ortak oy’ sayılacak. Seçmen, itti fak içinde kendi partisine oy vere rek vekil sayısını artırabilecek, an cak yanlışlıkla ya da karıştırarak birden fazla partiye mühür vura rak ortak oyu artırması kendi partisinin aleyhine olacak. Ortak oylar, aldıkları oy sayısına göre partiler arasında dağıtılacağı için ittifak partilerinin kendi içindeki vekil dağılımında etkisi olmayacak. n İttifakta oy dağılımı nasıl olacak?: Pusulada yalnızca tek bir partiye mühür basılmışsa, oy o partiye yazılacak. Pusulada yalnızca ittifakın adının olduğu bölüme mühür vurulmuşsa, ‘ortak oy’ sayılacak. Pusulada hem ittifaka hem de tek bir partiye mühür vurulmuşsa, oy o partiye verilmiş kabul edilecek ve partinin hanesine yazılacak. Mühür ittifak bölümüne taşacak şekilde parti alanına vurulmuşsa yine o partiye verilmiş sayılacak. Pusulada hem ittifaka hem de birden çok partiye mühür basılmışsa, o oy ‘ortak oy’ hanesine yazılacak. n Önce ittifak sonra partilere vekil dağılımı: İttifakın elde edeceği milletvekili sayısının hesaplanmasında, ittifak yapan siyasi partilerin toplam oyu esas alınacak. İttifakın elde etti ği toplam milletvekili sayısı, ittifak yapan siyasi partiler arasında her birinin aldığı geçerli oy sayısı esas alınarak nispi temsil sistemine göre paylaştırılacak. n Kimliksiz oy kullanılamayacak: Seçmenler kayıtlı oldukları sandıklarda oy kullanabilecek. Seçmen kartı ulaşmayan seçmenler, YSK’nin internet sitesi, edevlet veya seçmen sorgulama mobil uygulamasından oy kullanacağı yeri öğrenebilecek. Yurttaşların, seçmen kartının yanı sıra TC kimlik numarasını taşıyan kimlik kartı, nüfus cüzdanı, geçici kimlik belgesi, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi ya da sürücü belgesi bulundurması gerekecek. n Oy tasnifi nasıl yapılacak?: Sandıkların açılmasının ardından oy tasnifi için, zarfın içinden çıkan oy pusulaları okunmadan önce, seçim türüne göre ters çevrilerek tasnif edilip masanın üzerine konulacak. Önce Cumhurbaşkanı seçimine ait oy pusulaları Sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen YSK filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke veya çizik bulunsa bile bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan oy pusulaları ve zarflar geçerli sayılacak. nın sayım ve dökümü yapılacak. n Pusula torbalarına dik kat: Oy verme günü 2 kamu görevlisi ve 5 siyasi partinin belirlediği üyelerden oluşan sandık kurulu, sabah 07.00’de göreve başlayacak. Sandık kurulunun oluşmasının ardından oy pusulaları ve zarflarının bulunduğu torbalar açılarak mühürleme işlemi yapılacak. Sandık kurulu üyelerinden bir veya birkaçının gelmemesi durumunda kamu görevlileri arasından belirlenen sandık kurulu başkanı, seçim bölgesinden okumayazma bilen herhangi bir kişiyi kurul üyesi yapabilecek. n Mühürsüz oylar geçerli sayılacak: Üzerinde sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen YSK filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke veya çizik bulunsa dahi bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan oy pusulaları ve zarflar geçerli sayılacak. l ANKARA ‘Sandık kurullarını mühürAvukat Kazan, seçim genelgesiyle ilgili YSK’ye Anayasa Mahkemesi kararıyla çağrıda bulundu vurulması için UYAR’ Eski İstanbul Barosu Başkanı, Hukukçu Turgut Kazan, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) 24 Haziran öncesi sandık kurulu başkanlarına dağıttığı seçim genel gesinde yasal mühürleme görevi için “san dık kurullarına uyarıda” bulunmadığına dik kat çekti. Kazan, “YSK yasal mühürleme görevi için, sandık kurullarını uyarmak zorun dadır. Çünkü, Anayasa Mah kemesi kararında belirtildi ği gibi ‘mühürleme biçimin AYKUT KÜÇÜKKAYA deki kanuni sorumluluğu yerine getirmeyen (sandık kurulu başkan ve üyelerinin) ce zai sorumluluğu devam etmektedir.’ Bu ne denle, YSK bu uyarıyı derhal yapmak zorun dadır. Aksi halde ve eğer mühürsüz kullanma yol olursa, referandumda yaşananlardan da ha ağır ve yoğun kuşku ve tartışma doğacağı, bundan da YSK’nin sorumlu olacağı bilinme lidir” diye konuştu. Avukat Turgut Kazan dün Cumhuriyet’in gündeme getirdiği “Sandıkta ANCAK oyunu” başlıklı haberin ardından YSK’nin seçim ge nelgesini hukuki açıdan gazetemize değerlen dirdi. Turgut Kazan’ın değerlendirmeleri şöyle: n Zarfların mühürlenmesi temel kural: “298 sayılı yasaya göre, oy pusulala rı ile zarfların sandık kurullarınca mühürlen mesi, halen temel kuraldır. Evet, 101. mad denin başlığı bile, aynen böyle söylüyor. Ni tekim, 77. maddeye bakıyoruz, sandık kurul larının ilk işi, bu mühürlemeyi yapmaktır di yor. Ama, yeni yasayla ihmal sonucu mühür lenmemiş oy pusulalarını geçerli saydırabil me yolu açıldığı doğrudur. Ve salt bu düzen leme bile, 2017 referandumundaki YSK yak laşımının, ne kadar yasaya aykırı ve şaibeli olduğunu gösteriyor.” n YSK genelgede uyarıda bulun muyor: “Şimdi, YSK’nin seçim genelgesini okuyunca, yasal mühürleme görevi için, san dık kurullarına bir uyarıda bulunulmadığını görüyoruz. Böylece, YSK’nin yine 2017 refe randumundaki yolu izleyeceği apaçık anlaşı lıyor. Oysa, mevcut yasal kurallar ve Anayasa Mahkemesi’nin iptal isteğini red kararındaki gerekçeye göre, YSK yasal mühürleme görevi için, sandık kurullarını uyarmak zorundadır. Çünkü, Anayasa Mahkemesi kararında belir tildiği gibi: Mühürleme biçimindeki kanuni sorumluluğu yerine getirmeyen (sandık ku rulu başkan ve üyelerinin) cezai sorumluluğu devam etmektedir.” n YSK sorumlu olur: “Bu nedenle, YSK bu uyarıyı derhal yapmak zorundadır. Aksi hal de ve eğer mühürsüz kullanma yol olursa, refe randumda yaşananlardan daha ağır ve yoğun kuşku ve tartışma doğacağı, bundan da YSK’nin sorumlu olacağı bilinmelidir. Tabii, başta par ti temsilcileri olmak üzere, gönüllü gözlemci ler ve oy kullanacak seçmenler de mühürsüz lüğü önlemek için çaba harcamalıdır. Mühür leme yasal bir zorunluluktur. Yapacakları iş, bu yasal zorunluluğu hatırlatıp uygulanması nı sağlamaktır.” l İSTANBUL Belçika’da ve İzmir’de iki kez oy kullandığına ilişkin fotoğraf yayımlayan Erdoğan, gözaltına alınarak Ankara’ya gö Mükerrer oya gözaltıtürüldü. Savcılık iddiayı araştırırken, YSK sisteminin mükerrer oyu engellememesi soru işaretlerine neden oldu. İzmir’in Selçuk ilçesinde doğan ve Belçika’da yaşayan Şengül Erdoğan, 24 Haziran seçimleri için ilk oyunu, 15 Haziran’da Brüksel’de kullandı. Erdoğan, ikinci oyunu ise 18 Haziran’da geldiği İzmir Adnan Menderes Havaliman’nda kullandı. Oy kullanırken çektirdiği her iki fotoğrafı da sosyal medya hesabından paylaşan Şengül Erdoğan, Brüksel’de oy kullanırken çektirdiği fotoğrafın altına, “Oyumuzu da kullandık vatanımıza milletimize hayırlı olur yolumuza DEVAM ederiz inşallah” yazdı. Bir takipçisinin “Maşallah komşum oyları çifter çifter kullandın bu herkese nasip olmaz” yorumuna ise Erdoğan, “Bu seferlik öyle oldu Figencim, nasip diyeyim” karşılığını verdi. YSK şikâyet etti Olayın sosyal medyada gündem yaratması üzerine YSK Başkanlığı, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Dilekçede, “ilgilinin çift kimlik taşıyıp taşımadığının araştırılması” istendi. “298 sayılı kanuna muhalefet / Resmî evrakta sahtecilik” suçlarından soruşturma başlatan Ankara Başsavcılığı’nın çıkardı ğı gözaltı kararı üzerine Erdoğan, Selçuk’ta gözaltına alındı. Erdoğan’nın, ilk ifadesinde mükerrer oy kullanmadığını, yaptığının şaka amaçlı olduğunu öne sürdüğü öğrenildi. Konuya ilişkin konuşan YSK Başkanı Sadi Güven, “Belçika’da bir vatandaşımızın oy kullandıktan sonra İzmir’de Adnan Menderes Havalimanı’nda da oy kullandığına yönelik fotoğraf vardı. Aynı isimle farklı kimlikleri taşıyan kişiler olduğunu gördük. Ancak aynı şahsın fotoğrafını paylaştığını görünce bunu savcılıkla paylaştık. Yasa 5 yıla kadar hapis cezası ön görüyor” dedi. Gül: Örgütlü mü araştırılıyor Gaziantep’te konuşan Adalet Bakanı Abdulhamit Gül ise olaya ilişkin şunları kaydetti: “Türkiye’de seçim güvenliği tüm tedbirleri ile yürürlüğe konulmuştur. Adı geçen kişinin kendisinin beyanı ve basına yansıyan ‘mükerrer oy kullandım’ ifadeleri yer aldı. Sonra şaka yaptım dedi. Şaka mı olduğu gerçek mi olduğu savcılık tarafından yapılan soruşturma sonucunda anlaşılacak. Örgütlü bir eylem midir, yoksa evrakta sahtecilik anlamında bir seçim suçu mudur, tüm boyutları ile soruşturma devam etmektedir.” Savcılık, ilk tespitlerde ortada sahtecilik suçunun işlenmediği yönünde kanaatin oluştuğunu bu nedenle soruşturmanın “298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunu”na muhalefet ve “suç uydurma” yönünden yürütüleceğini belirtti. Ancak Erdoğan’ın ifadesini de yeterli bulmayan savcılık, yarattığı algının sonuçları nedeniyle eylemin FETÖ yönünden de soruşturulduğu ve Erdoğan’ın geçmiş sosyal medya paylaşımları ve telefon irtibatlarının da incelendiğini açıkladı. Erdoğan’ın oy pusulasıyla fotoğraf çekilmesine izin veren sandık görevlileri hakkında da “görevi kötüye kullanma” suçundan soruşturma başlatıldı. Erdoğan’ın mükerrer oy kullanmasının ardından gözler bir kez daha sistemin güvenirliliğine çevirdi. Bu durum, yurtdışında kullanılan 1 milyon 486 bin 532 oya gölge düşürürken, sistemin mükerrer oy kullanıldığında uyarı verip vermediği, benzer oy kullananların olup olmadığı soru işaretlerine neden oldu. l ANKARA/Cumhuriyet Güvenli seçim ortamı istiyoruz İstanbul Meslek Odaları Koordinasyonu’nun (İMOK) bileşenleri olan, İstanbul Tabip Odası, İstanbul Eczacılar Odası, İstanbul Barosu, Geleceğimiz İçin Muhasebe Yap Platformu, İstanbul Diş Hekimleri Odası, İstanbul Veteriner Hekimler Odası ve TMMOB İl Koordinasyonu temsilcileri dün Taksim TMMOB’de basın açıklaması yaptı. Meslek örgütleri, 24 Haziran’da gerçekleştirilecek olan Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri ile ilgili “24 Haziran’da demokratik ve güvenli bir seçim ortamı istiyoruz” dediler. Gruplar adına açıklama yapan İMOK Sekreteri Süleyman Solmaz, “25 Haziran sabahı nasıl bir Türkiye’ye uyanacağımıza hepimiz karar vereceğiz, yaptığımız tercih ülkemizin kaderi olacak ve bu kaderi hep birlikte yaşayacağız. 25 Haziran’da sadece iktidarı belirleyeceğimiz bir seçim yapmayacağız, A’dan Z’ye yeni bir rejim ve sistem değişikliğini oylayacağız. 24 Haziran demokrasi için, huzur için, barış için, bir arada yaşama kültürümüzü yeniden kurmak için yeni bir başlangıç olsun” dedi. l İSTANBUL/ Cumhuriyet Engellilerin seçim bildirgesi: Nesne değil özne olmak istiyoruz 18 Engelli Derneği ve Engelli Hakları Foru mu tarafından açıklanan “Engellilerin Seçim Bildirgesi”nde, engelli yurttaşların seçimdeki görünürlüklerinin artırılması istendi. Mimarlar Odası’nın İstanbul Şubesi’nde dün yapılan basın açıklamasında, yaklaşık 10 milyon engellinin en az bir yakınıyla birlikte hesaplandığında Türkiye’nin nüfusunun üçte biri olduğu, bu sayının da siyasi partilerce sadece seçim öncesi ilgi gördüğü bildirildi. Partilerin seçim sürecindeki samimiyet gösterilerinin, engelli milletvekili adayı çıkarma konusunda gösterdikleri cimri tavırla son bulduğu kaydedilen açıklamada, seçilen diğer adayların da “engelli bakış açısına” sahip olmadığına dikkat çekildi. Açıklamada, engellilerin oy hakkını kullanırken, oy gizliliği ve güvenliğinden ödün vermeyeceği düzenlemeler yapılması, kendileri hakkında alınan her kararın doğrudan engellilerle planlanması, karar ve yönetim organlarında “engelli bakış açısına sahip” kişilerin yer alması istendi. ‘Tabloyu değiştirmek elimizde’ HDP İstanbul 1. bölge milletvekili adayı Alican Çağrı Gökçek, siyasi partilerin seçilebilecek yerden çok az engelli aday gösterdiğine dikkat çekerek, “Hak temelli anlayış güçlendikçe Türkiye’de siyasal partilerin engellilere bakış açıları değişecektir. İyi anlamda, pozitif anlamda değişecektir” dedi. HDP’nin İstanbul 1. bölge milletvekili adayı Musa Piroğlu ise toplumun siyasetin aynası olduğunu belirterek şunları söyledi: “Güncel olarak bakıldığında da toplum engellilere nasıl bakıyorsa siyasetçiler de, siyasi oluşumlar da engellilere aynı şekilde bakıyor. Toplumun bakmakla yükümlü görüldüğü hatta bir çeşit yük olarak görülüyor. AKP bu yükü bir çeşit rant ilişkisine çevirdi; hem siyasi hem ekonomik.” Partisinin kendisiyle birlikte Veli Saçılık başta, engelli bireyleri aday gösterdiğini anlatan Piroğlu, “HDP toplumun çok geniş bir kesimine, ötekileştirilmiş, ezilmiş çok geniş bir kesimini temsil ediyor ve bütün bu kesimlerin taleplerinin kendi ağızlarından siyaset sahnesinde ve parlamentoda olmasını istiyor. Bizim iddiamız engellilerin HDP içinde ve diğer siyasi partiler içindeki görünürlüğünü ve temsiliyetini en üst boyuta çıkarmak” ifadelerini kullandı. Bildiri dağıtımını engellediler Disk’e ‘siyasi’ yasak Seçim yasakları nedeniyle sendikanın bildiri dağıt ması hükümeti eleştiriyor gerekçesiyle engellendi. İzmir’de Konak İlçe Seçim Kurulu, işçilerin 24 Haziran seçimlerine yönelik taleplerini duyurmak için bildiri dağıtmak isteyen DİSK’e, “seçim yasakları” gerekçesiyle engel koydu. DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı, seçim kurullarının asıl görevinin, devletin resmi araçlarıyla, bellerinde silahla seçim propagandası yapanların önüne geçmek olduğunu vurguladı. Konak İlçe Seçim Kurulu kararında, dağıtılan bildirilerin “Sendikanın haklarını anlatmaktan öte, hükümete karşı eleştiri niteliğinde olduğu” gerekçesine yer verildi. Siyasi parti olmadıklarını, emeğin hakkını savunmak ve geçen 16 yılda söz verilip de yapılmayanları anlatmak için bu bildiriyi hazırladıklarını belirten DİSK Temsilcisi Sarı, şöyle konuştu: “16 yılda işçiler neler kaybetti?’ başlıklı bir bildiri hazırladık. 24 Haziran’daki seçimlerde işçiler neler talep ediyor, nasıl bir çalışma yaşamı istiyor gibi konulara yer verdik. Doğal olarak AKP’nin 16 yıllık iktidarında meydana gelen iş cinayetlerini, 200 bin işçinin grevinin yasaklanmasını da anlattık. Ancak seçim kurulları, işçilerin taleplerini ilgilendiren bildileri yasaklayacağına, resmi araçlarla propaganda yapanlara, asıl seçim yasaklarına girdiğimiz dönemde devletin imkânlarını kullananlara, kamu kurumlarında hediye, kaymakamlıklar aracılığıyla kömür, makarna dağıtanlara yasak koysun. Bellerinde, ellerinde silahlarla seçim propagandası yapanları engellesin.” l İZMİR / Cumhuriyet C MY B