Katalog

Katalanlara finansal nefes İspanya’nın yeni sosyalist hükümeti, Katalanların geçen yıl tek taraflı referandum ve bağımsızlık ilanı ile patlak veren krizin ardından ilişkilerde nor DUNYA malleşme sinyali verdi. Hükümet sözcüsü Isabel Celaa, “Bankalara Katalonya’ya İspanya finans bakanının izni gerekmeden ödeme yapılması talimatı verile ceğini” söyledi. Bu arada Sosyalist İşçi Partili Başbakan Pedro Sanchez’e, Rajoy hükümetini düşürmesine yardım eden solcu Podemos Partisi’nin liderlerinden Pablo Iglesias’tan tepki geldi. Iglesias, Sanchez’i “ülkeyi partisinin tarihinde gördüğü en kötü seçim sonuçlarının ardından tek başına yönetebileceğini düşündüğü için kendini beğenmişlikle” suçladı. Amman’a Körfez hamlesiPazar10Haziran2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 13 Ekonomik krizle boğuşan Ürdün’de tepkiler sokağa taşarken halihazır tiği yeni vergi yasası ve elektrikyakıta ceki gün vergilere yönelik yüksek oranyönelik zamlara karşı gösteriler yaklaşık da artışı içeren tasarının meclisten ge da iktidarlarına yönelik isyanlara kar on gün önce başkent Amman başta ol ri çekildiğini, bu konuda hükümetin ye şı diken üstünde olan Riyad liderliğin mak üzere ülke geneline yayılmıştı. Tep ni bir çalışma başlattığını duyurmuştu. deki Körfez bloku alarma geçti. Suu kiler üzerine Kral Abdullah zam kararını ABD ile yakın müttefik Ürdün, ekonomik di Arabistan Kralı Selman’ın Ürdün Kra askıya almış, eylemcilere sağduyu çağ krizle birlikte IMF ile 2016’da 723 mil lı Abdullah’ı bugün Mekke’de yapılacak, rısı yaparken “Ülke bir yol ayrımında, ya yon dolarlık bir borç yapılandırması an masada Birleşik Arap Emirlikleri ve Ku bu krizden çıkarak halkına iyi bir yaşam laşmasına imza atmıştı. veyt liderlerinin de olacağı toplantıya sağlayacak ya da bilinmeze doğru gide Amman, ülkedeki ekonomik sorunların davet ettiği duyuruldu. cek” çıkışı dikkat çekmişti. ana kaynağı olarak bölgedeki savaş, ça Riyad’dan yapılan açıklamada, toplantıda Ürdün’de vergilere yönelik yüksek Gözler yeni hükümette tışmalarla yaşanan istikrarsızlığı gösterirken Suriye’den yüz binlerce sığınmacı artışı içeren tasarıya karşı başlayan pro Sendikaların eylem ve grevlerinin sür nın topraklarında barındırmasına karşın Ürdün geçen hafta ülkenin yakın tarihinin en kalabalık gösterilerine sahne olurken eylemciler IMF testolara işaretle son gelişmelerin ele alınacağının, Amman’a krizi aşması yönünde nasıl bir destek sağlanabileceği mesinin ardından ise Başbakan Hani Mulki’nin istifasını istemişti. Kral, yeni Başbakan olarak Eğitim Bakanı Ömer el uluslararası yardımın yetersizliğinden de şikâyetçi. Kimi kaynağa göre, ülkede işsizlik oranı yaklaşık yüzde 18.5. Riyad ve hükümete işaretle “diz çökmeyeceğiz” sloganları atmıştı. nin görüşüleceği kaydedildi. Ürdün’de Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) diret Razzaz’ı atamıştı. Eski bir Dünya Banka ve Washington, Ürdün’e yönelik en büsı çalışanı olan ekonomist Razzaz da ön yük destekçiler olarak öne çıkıyor. Trump’a altılı kıskaç Çin’de buluştular Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Şangay İşbirliği Örgütü Zirvesi kapsamında gittiği Çin’de dün İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile bir araya geldi. Putin, ABD’nin İran ile 2015 yılında varılan nükleer anlaşmadan çıkmasının ardından Rusya ile İran arasında diyaloğun artırılması gerektiğini belirtti. Kremlin ve Tahran’ın Suriye’de çözüme yönelik işbirliğini başarılı bulduğunu belirtirken somut sonuçlar elde ettiklerini vurguladı. Ruhani de, Rusya’nın nükleer anlaşmanın uygulanmasında çok önemli bir rol oynadığını, Kremlin ile Washington’ın nükleer anlaşmadan “yasadışı” olarak çekilmesi konusunda daha çok görüşmek istediklerini kaydetti. Ayrıca Tahran ve Moskova yönetimlerinin Suriye’deki işbirliği ve oynadıkları rolü “çok önemli” bulduğunu da ekledi. Bu arada, Rus lider Şangay İşbirliği Örgütü’nde gözlemci statüsünde olan İran’ın örgüt kapsamında tam teşekküllü işbirliği gerçekleştirme çabalarına destek vereceklerini de ifade etti. Putin: Top ABD’de Öte yandan Putin, Rus devlet kanalı Rossiya 1’e yaptığı açıklamada, ABD ile ilişkilere ilişkin soruyu da yanıtladı. “Trump’ın seçim kampanyası sırasında verdiği vaatleri yerine getirmesi gerekiyor. Bu vaatlerden biri, RusyaABD ilişkilerini geliştirmek. Umarım, bu da yerine getirilecek” dedi. Putin, Rusya’nın ABD ile ilişkileri geliştirmeye hazır olduğunun altını çizerek “Top, ABD tarafında” diye ekledi. Kremlin sözcüsü de “Putin’in Trump ile bu hafta Avusturya ev sahipliğinde olası bir zirve ihtimalini görüştüklerini” aktardı. Krize telefon molası... MoskovaKiev arasında gerilim sürerken önceki gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukraynalı mevkidaşı Petro Poroşenko’nun telefonla görüştüğü duyuruldu. Kremlin’in açıklamasına göre Kiev’in talebi üzerine görüşme gerçekleşti. Putin’in Ukrayna’da tutuklu bulunan Rus gazetecilerin derhal serbest bırakılması gerektiğini söylediği, Poroşenko’nun ise aralarında yönetmen Oleg Sentsov’un da bulunduğu “Ukraynalı siyasi tutukluların” en kısa zamanda özgür kalmalarını talep ettiği belirtildi. Açlık grevindeki Sentsov, Rusya’da 11 Mayıs 2014’te Kırım’da “terörizm” suçlaması ile tutuklanmış, 20 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Rusya Kırım’ı 2014’te ilhak etmişti. Kremlin’den yapılan açıklamada Ukrayna’nın doğusundaki durumun ve Minsk anlaşmalarını uygulama sürecinin de ele alındığı kaydedildi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Ukraynalı mevkidaşı ile yarın Alman ve Fransa arabuluculuğunda Berlin’de bir araya gelmesi bekleniyor. Zirvede, Doğu Ukrayna’da Rusya yanlısı ayrılıkçı gruplar ile Kiev güçleri arasında dört yıldır süren çatışmalarda barış sağlanması konusunun ele alınacağı belirtiliyor. G7 zirvesi, Washington ile diğer üyeler arasındaki görüş ayrılıklarını bir kez daha ortaya serdi. AB Konseyi Başkanı Tusk’tan ‘ABD uluslararası düzene meydan okuyor’ çıkışı geldi Kanada’nın ev sahipliğinde yapılan ve ABD ile diğer üye ler arasındaki derin gö rüş ayrılıklarının gölgesin de dün sona eren G7 zir vesinde “ABD Başkanı Do nald Trump ve müttefikleri arasındaki anlaşmazlıkla ra rağmen ticaret konusun da ortak bir bildiri konu sunda anlaşıldığı” duyurul du. Fransa Cumhurbaşka nı Emmnauel Macron, “Bu aşama önemliydi ancak her şeyi çözmüyor. Bu nedenle önümüzdeki günlerde ko nuyu görüşmeye devam et meyi planlıyoruz” dedi. Almanya Başbakanı An gela Merkel de “ABD ve diğer ülkeler arasındaki önemli görüş ayrılıklarının sürdüğüne” dikkat çekti. Diğer yandan “G7 liderlerinin zirvede ticaret konusunda önemli sorunlar hakkın Almanya hükümet sözcüsü Steffen Seibert’in Twitter’dan yayımladığı fotoğraf “G7 zirvesinin özeti” yorumlarına neden oldu. Trump ise zirveden ayrılmadan önce yaptığı açıklamada “tartışma olmadığı da fikir birliği sağlayabildiği nı, ilişkilerin iyi olduğunu” savundu. “Eğer diğer ülke ni” belirtti. Merkel, “Kuralla ler ABD’ye adil davranırsa gümrük vergisi olmayan bir ra bağlı bir ticaretin önemli dünyayı tercih edeceğini” söyledi. olduğu” vurgusu yaptı. Juncker ise AB ve ABD arasında çelik Juncker: Tehditsiz müzakere istiyoruz ve alüminyuma yönelik gümrük vergileri konusunda yaşanan anlaşmazlıkla ilgili “Tehdit altında müzakere etmek G7 (ABD, Almanya, Fransa, Britanya, istemiyoruz. Vergilerden daimi muafi İtalya, Kanada, Japonya) zirvesine ka yet talep ettik ama Trump farklı karar tılan, liderler toplantısı öncesinde ko verdi” dedi. nuşan Avrupa Birliği Konseyi Başka ABD’nin ithal çelik ve alüminyum ürün nı Donald Tusk, ABD’nin kurallara da lerine ek gümrük vergisi uygu yalı uluslararası düzene meydan okun laması kararı, Pa masından kaygı duyduğunu söyledi. ris İklim Anlaşma “Trump ile G7 grubunun geriye kalanı sı ve İran ile yapı nın ticaret, iklim değişimi ve İran nük lan nükleer anlaş leer anlaşması konularında anlaşama madan çekilmesi, dıkları ortada” ifadesini kullandı. Kudüs’ü İsrail baş Tusk, “Bu meydan okuma şaşırtıcı kenti olarak tanı bir şekilde olağan şüpheliler tarafın dığını açıklaması, dan değil, ana mimarı ve kefili ABD ta NATO’ya eleştirileri rafından yapılıyor” diye konuştu. An Washington ile di cak, “Tüm farklılıklara rağmen, bizi ğer üyeler arasında birleştiren konular ayıranlardan daha görüş ayrılığı yara fazla” diye de ekledi. tan konuların başın AB Komisyon Başkanı JeanClaude da geliyor. EL DÜELLOSU! ABD Başkanı Donald Trump’ın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile ikili görüşme sırasında el sıkışmasının ardından Macron’un başparmağının elinde izi kalması objektiflere yansıdı. Trump’ın gerek uzun gerek karşısındakini sarstığı gerekse elinin havada kaldığı el sıkışmaları sık sık gündeme gelmişti. Geçen yaz Bastille Günü için gittiği Fransa’dan ayrılmadan önce vedalaşmak için tokalaştığı Macron’un elini yaklaşık 30 saniye boyunca bırakmaması gündeme yansımış tı. Macron’un, geçen perşembe günü yaptığı açıklamada, “Avrupa, ABD’nin çıkışlarına mahkum olmamalıdır. Belki ABD Başkanı bugün uluslararası toplumda yalnız kalmayı dert etmiyordur. Ancak biz de gerekiyorsa sadece 6’lı olarak devam etmeyi dert etmiyoruz” sözleri dik kat çekmişti. BKuurkueluz’nBaMhGaveanleelKAİTİTSLLARİİŞASAKAMİİLNRINI A İsrail’in Filistinli eylemcilere yöne ABD vetosuna takılmıştı. BM Genel lik ölümcül ateşine ilişkin gelecek Kurulu’nda alınan kararlar sembolik çarşamba günü BM Genel Kurulu’nun açıdan önemli ancak bağlayıcılığı yok. (BMGK) toplanacağı duyuruldu. Gazze Şeridi’ndeki durumu ele almak için Arap ülkelerinin, İslam İşbirliği Teşkilatı’nın talebi üzerine acil otu Mogherini ziyareti iptal Öte yandan İsrail’in İran ve Filistin politikalarına yönelik muhalefetiyle rum düzenleme kararı alındığı açıklandı. Toplantıda üye ülke Gazze Şeridi’nde lere sunulacak tasarıda İsrail’in 30 Mart Toprak kınandığı, Filistinlilerin İsrail saldırganlığına karşı korunmalarının gerekliliğinin vurgulandığı belirtiliyor. BM oturumu talebi, önceki gün İsrail güçlerinin Gazze’de Günü’nden bu yana devam eden İsrail protestolarında önceki gün yaşamını yitirenler acı, gözyaşları eylemcilere yönelik ölümcül ateşinde dört Filistinlinin daha yaşamını yitirmesi, yaklaşık 600 kişinin yaralanmasının ardından geldi. BM Güvenlik Konseyi’ne sunulan daha içinde dün son yolculuklarına uğurlandı. İki ayı aşkın süredir devam eden protestolarda en az 124 Filistinli önceki İsrail karşıtı tasarılar yaşamını yitirdi. bilinen AB’den Tel Aviv’i kızdıran bir adım geldi. İsrail’de yayımlanan Haaretz gazetesinin haberine göre, AB Dışilişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Ürdün ziyareti sonrasında İsrail’e yapmayı planladığı, Amerikan Yahudileri Komitesi’nce düzenlenen konferansı da içeren yarınki ziyareti iptal etti. AB cephesi, asıl resmi ziyaretin Ürdün’e olduğu, İsrail planının ise “yoğun program nedeniyle iptal edildiğini” duyurdu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada ise Mogherini gelseydi bile kendisiyle görüşülmeyeceği savunuldu. Bazı diplomatik kaynaklar ise AB yetkilisinin tutumunun “düşmanca bulunduğu” yorumunu yaptı. ‘ BARIŞ UMUDU... Gözler 12 Haziran’da Singapur’da yapılması planlanan Kuzey Kore lideri Kim JongUn ile ABD Başkanı Donald Trump zirvesine çevrilirken dün Güney Kore’de barış yanlıları meydanlardaydı. Son dönemde Güney ve Kuzey Kore arasında liderlerin tarihi buluşmasıyla birlikte uluslararası spor yarışmalarına tek bir takım olarak çıkılması, karşılıklı ılımlı mesajlar Kore Yarımadası’nda diyalog kapısını aralamış durumda. Güney Kore’nin başkenti Seul’de dün ABD elçiliği önünde toplanan kalabalık mumlar yakarak KimTrump görüşmesinin başarılı geçmesi, barışın sağlanması çağrılarını yineledi. Öte yandan, Kim ile daha önce görüşmesiyle dünya gündemine yansıyan ABD’li eski basketbol yıldızı Dennis Rodman, “arkadaşları” olarak tanımladığı TrumpKim zirvesi için kendisinin destek amacıyla Singapur’a gideceğini duyurdu. Kerkük’te gerilim artıyor Irak’ta geçen ay yapılan seçimlere ilişkin usulsüzlük, şaibe suçlamalarının ardından meclisin oyların elle yeniden sayımı kararı alması sonrasında siyasi kriz sürerken önceki gece Kerkük’ten saldırı haberi geldi. Seçimlere hile karıştığına yönelik Türkmenlerin yoğun şikâyetlerinin olduğu bölgede, akşam saatlerinde iki ayrı noktada bombalı saldırı düzenlendi. En az bir kişinin yaşamını yitirdiği, aralarında çocukların da olduğu 14 kişinin yaralandığı duyuruldu. İHA’nın haberinde ise yaşamını yitiren genç kızın babasının da geçen yıl IrakSuriye sınırında yaşanan bir patlamada hayatını kaybettiği iddiası aktarıldı. Kerkük’te Kürtler sandıktan birinci çıktıklarını ilan ederken Türkmen ve Araplardan buna itiraz yükselmişti. Meclisin yeniden sayım kararı KDP ve KYP tarafından reddedilirken Türkmenler memnuniyetle karşılamıştı. Bağdat yönetimi IŞİD’e yönelik geçen yıl zafer ilan etmişti, ancak bölgede cihatçıların saldırıları sürüyor. Öte yandan Diyala’dan da dün bombalı saldırıda bir kişinin yaşamını yitirdiği haberi geldi. yPaerşdmımerıgdeuyreduKanada Öte yandan Kanada, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne bağlı Peşmerge güçlerine verdiği desteğin sona erdiğini açıkladı. Kanada birliklerinin Musul’u IŞİD’den kurtarma operasyonunda büyük katkıda bulunduğunu belirten Savunma Bakanlığı, Peşmerge’nin eğitimine artık gerek kalmadığını duyurdu. Kanada, ekim ayında Irak merkezi ordusu ile Peşmerge arasında, Erbil yönetiminin tek taraflı referandum adımı sonrası meydana gelen gerginlik nedeniyle askeri yardımın askıya alınmasına karar vermişti. Taliban’dan ilk ateşkes Afganistan’da hükümetin Taliban’a yönelik hafta arasında ramazan ayıve bayram çerçevesinde bir haftalık ateşkes önerisine Taliban’dan kısmi olumlu yanıt geldi. ABD’nin Afganistan’ı işgal ettiği 2001’den bu yana Taliban’ın ilk kez ateşkes kararını duyurduğu gündeme yasıdı. Ancak Taliban bu açıklamasından kısa süre önce ise önceki gece Kunduz ve Herat’ta Afgan güçlerine ait üslere saldırı düzenledi. Kimi yerel kaynak en az 36 askerin öldüğünü duyurdu. Taliban saldırılar sonrasında yaptığı açıklamada, “ateşkesin sadece bayramı kapsayacak şekilde üç gün süreceği, saldırıların ülkedeki yabancı güçlere yönelik devam edeceğini” kaydetti. Celalabad’da önceki gün bir milletvekiline suikast girişiminin ardından bölgede yoğun güvenlik önlemleri alındı. Saldırıdan vekil kurtulurken üç kişinin öldüğü duyuruldu. ‘Ortak bir anlayışı bulduk’ Rusya Federasyonu Ulusal Günü kapsamında önceki gün Conrad Otel’de ger çekleştirilen davette Rusya’nın İstanbul Baş konsolosu Andrey Podelyshev, “Rusya’nın kendi egemenliğini güçlendirip, geleceğe gü venle baktığı bir dönemdeyiz. Türkiye’yle Rusya arasındaki yükselen ilişkilerden de çok memnunuz” dedi. Podelyshev, Türk Akı mı ve Akkuyu Nükleer Santralı’na işaretle “büyük ortak projelerimi zin gerçekleştirilmesi aktif aşa madadır. Türkiye’ye turist akışı artmaktadır. Bu yıl 6 milyona ka dar Rus vatandaşı beklenmekte dir” açıklaması yaptı. Podelyshev sözlerini şöyle sürdürdü: “Türk Podelyshev ortaklarımızla, Suriye’deki durum da dahil olmak üzere dünya siyasetinin so runlarını çözmemize olanak tanıyan ortak bir anlayışta olmayı başardık.” C MY B