Katalog

KULTUR Salı 20 Mart 2018 Sadık Gürbüz’ün konseri Sadık Gürbüz 21 Mart’ta AST’ta konser verecek. Gürbüz, Bu konser için şunları söyledi: Bizi unutturmaya çalışıyorlar gibi sanki. Kimi kurumlardan davet gelmiyor. Biz de bizi seven ve dinlemek isteyen dostlarla birlikte olmak, inadına bir araya gelmek, yalnız ve hiç de az olma dığımızı göstermek için kendi adımıza bir dinleti düzenlemeye karar verdik. Dostlarımız, duyan duymayana bildirsin, yüreklerine sevdaların koysun gelsin istiyoruz. Âşık Veysel’in doğum günü, dünya şiir günü ve doğanın uyanış günü olan bu anlamlı gün, birlikte anlam bulacak. EDİTÖR: öznur oğraş çolak TASARIM: bahadır aktaş kultur@cumhuriyet.com.tr 13 Mimar Korhan Gümüş, “Kozmetik bir yapı haline getirilen Narmanlı Han’ın makyajı akacak. Han, sentetik boyalarla kaplanmış ve kabarıyor. Yapının pırıltısını kaybetmemek için boyayıp duracaklar! Hanın eski izleri korunmayıp yepyeni yapıldığı için kısa zamanda kötü bir yeni taklit bina olacak. Narmanlı Han NARMANLI dökülüyorYENİ eskimeyecek,bozulacak!”diyor. Eski Özgün kimliğine zarar verilerek restore edildiği gerekçesiyle kamuoyunda çok tartışılan Narmanlı Han’ın son halini değerlen dirdik. En son, Beyoğlu Belediyesi de Narmanlı Han’ın tartışmalı restoras yonunu yapan mimar Sinan Genim’e “Beyoğlu Nişanı ve Üstün Hizmet Beratı” takdim etmiş ti. Narmanlı Han’ın bo yaları ise şimdiden ka CEREN ÇIPLAK barmaya başladı. Peki, hanın kabaran boyaları yapının eskimesi konu sunda nasıl bir işaret veriyor? Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde şehircilik ile ilgili ders veren yüksek mimar Korhan Gümüş, Narmanlı’nın şekerleme gibi kaplandığını belirterek “Kozmetik bir yapı haline getirilen ha nın makyajı akacak. Han, sentetik bo yalarla kaplanmış ve kabarıyor. Yapı yı boyayıp duracaklar! Hana kozme tik boyalarla makyaj yapıldığı için ak maya başlamış. Hanın eski izleri ko runmayıp yepyeni yapıldığı için kı sa zamanda kötü bir yeni taklit bina olacak. Narmanlı Han eskimeyecek, bozulacak!” diyor. Gümüş, Narman lı Han’ın son halini “Karşımızda Nar manlı Han yok, yalnızca beceriksiz ce yapılmış bir 3D canlandırma var. Bazı turizmcilerin inşa ettikleri kötü anıt replikalarından hiç farklı değil” diyerek eleştirdi. Gümüş, ‘Evet Narmanlı Han’ı, bir replika olarak Miniatürk’e dahi kona bilecek ‘bir bölü bir ölçeğinde bir ma YENİ ket’ bile değil. Ancak bu baştan da belliydi: Gerçekte projenin yönetim süreci, taşıdığı kamusal nitelikli yükümlülükler bu sonucu, bu imhayı görmeden de ne olacağına işaret eder: Eğer yapıya karşı şiddet uygularsanız, onun yaşamasını engelleyecek adımlar atarsanız, yapı can çekişir ve ölür. Beyoğlu için bu kadar önemli ve değerli bir hafıza mekânını bir şekerlemeye çevirmek, Beyoğlu’nu zehirlemektir. Yalnızca Narmanlı Han imha edilmemiştir. Beyoğlu kaybetmiştir” dedi. ‘Mimarlık diplomaları da iptal edilebilmeli’ Peki, böylesine önemli projelerde mimarlar piyasa koşullarına mı uyuyor? Mimarların “Ben ne yapayım? Piyasa koşulları bunu emrediyor” açıklamasına karşılık ne demek gerekir? Gümüş şöyle yanıtlıyor: “Hayır, mi Eski ‘Mimarlık öldürmez, canlandırır’ “Bu karşımızdaki şey Narmanlı Han’ın bir canlandırmasıdır” diyen Gümüş, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Burada temsil yapının yerine geçmiştir, onu deyim yerindeyse öldürmüştür. Oysa mimarlık öldürme değil, canlandırma sanatıdır. Mimari yapıyı, (hele hele bir anıt eseri) kendisi için bir oyun çamuru gibi istediği gibi biçimlendireceği bir malzeme olarak görmez. Buradaki yaklaşım yapıyı konuşturmayı, keşfetmeyi değil, kendisini konuşturmayı hedefleyen bir yaklaşım.” marlık tam da burada başlar. Başarılı mimari eserler ‘iş görülsün torba dolsun’ diye yapılan uygulamalar değil, tam da zorluklarla baş etme deneyimi ile ortaya çıkar. Eğer entelektüel sermaye, yaratıcı sınıf sermayeye ve iktidara bağımlı hareket ederse, işlevini yerine getiremez. Yalnızca kullanılan basit bir araca dönüşür. Bu da mimarlığın başka sermayelere dahil olmasını ve sonunu getirir. Bu durumda halk kaybeder, kamu yöneticileri görevlerini yerine getirmek yerine kendi patro najlarını güçlendirecek bir şekilde çıkarı için çalışmaya başlar. İstanbul’da artık öyle mimarlık uygulamaları ile karşılaşıyoruz ki, diploması var diye bunlara imza atanlar ‘mimar’ olarak kabul görüyorlar. Oysa mimarlık diploması sürücü ehliyeti gibidir. Zamanla bu ehliyetinizi, yapma kabiliyetinizi kaybediyorsanız, ya da bunu etkileyecek bir suç işliyorsanız, bunun iptal edilmesi gerekir. Narmanlı Han projesini yapan mimarın da yaptığı işler ortada.” Side’ye yeni müze Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Yalçın, Side antik kentinde yürütülen restorasyon çalışmalarını inceledi. Kurt’a, Antalya Rölöve ve Anıtlar Müdürü Cemil Karabayram ile Side Müzesi Müdürü Güner Kozdere tarafından Athena ve Apollon tapınakları bölgesindeki bazilika restorasyonu çalışmaları, Side Tiyatrosu’nun son durumu ve antik kent içinde koruma amaçlı imar planı kapsamında yeniden yapılan yapılar hakkında bilgi verildi. Genel Müdür Kurt, Side Tiyatrosu, Athena ve Apollon tapınakları bölgesiyle kent içindeki çalışma ları inceledi. Side’de mevcut müzenin çok yetersiz olduğunu ve yeni müze konusunda çalışmalar yaptıklarını kaydeden Kurt, “Mevcut müzemiz gerek idari gerek teşhir salonlarıyla son derece yetersiz. Artık Side’mizi kaldırmıyor, Side turizmine hizmet edemez durumda. Biz, eski Side Belediyesi’nin olduğu yerde son derece modern, güzel ve Side’ye yakışan bir müze projesi başlatıyoruz. 2018 yılı yatırım programında var, çok kısa bir süre içerisinde proje çalışmalarına başlıyoruz. İnşallah kısa sürede de temelleri atılır” diye konuştu. l DHA Zellweger, Judy Garland’ı oynayacak Oscar ödüllü yıldız Renée Zellweger, Hollywood’un unutulmaz isimlerinden Judy Garland’ı canlandırdığı “Judy” adlı filmle iddialı bir dönüş yapacak. Yönetmenliğini Rupert Goold’un yaptığı film Garland’ın 1968 yılında bir turne için geldiği Londra’da yaşadıklarını konu ediniyor. Filmde müstakbel kocası Mickey Deans ile ilişkilerinin ilk dönemlerinin de yer aldığı filmde izleyiciler Garland’ın unutulmaz şarkılarının da bir kısmını dinleyecek. 1969 yılında alkol, uyuşturucu ve yeme bozukluğuna bağlı sebepler yüzünden hayata veda eden Judy Garland’ı canlandıracak Renée Zellweger için ikinci bir Oscar şansının çok da uzak olmadığı söyleniyor Hollywood kulislerinde. Âşık Veysel ve Tayfun Talipoğlu anılıyor Aşık Veysel Büyük halk ozanı Aşık Veysel ve geçen yıl hayata gözlerini yuman usta gazeteci Tayfun Talipoğlu, ölüm yıldönümleri olan, aynı zamanda Nevruz Bayramı ve Dünya Şiir Günü olan 21 Mart Çarşamba günü Kartal Belediyesi’nin düzenleyeceği geceyle anılacak. Aşık Veysel’in ölüm yıldönümü ve aynı zamanda Dünya Şiir Günü olan 21 Mart’ta yapılacak anma gecesi, saat 20.00’de Hasan Âli Yücel Kültür Merkezi’nde gerçekleştiri lecek. Gazeteci yazar Erol Mütercimler’in sunuşuyla başlayacak gecede sanatçılar tarafından seslendirilecek Âşık Veysel türküleri, Tayfun Talipoğlu’nun ‘Yol Hikâyeleri’yle birleşecek. ‘Uzun İnce Bir Yol Hikayesi’ başlıklı anma gecesinde İdris Akyüz, İbrahim Karaca ve Zekeriya Çavuşoğlu, Dünya Şiir Günü dolayısıyla şiir seslendirecek. Kartallı sanatseverler, Kartal Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü’nün düzenleyeceği anma gecesine ücretsiz katılabilir. Tayfun Talipoğlu Ümit Kaftancıoğlu Öykü Yarışması sonuçlandı 11 Nisan 1980’de öldürülen TRT İstanbul Radyosu Prodüktörü, gazeteci yazar Ümit Kaftancıoğlu adına Yalın Ses Yayınları tarafından bu yıl 14.’sü düzenlenen öykü yarışması sonuçlandı. Adnan Özyalçıner, Mehmet Güler, Öner Yağcı, Zeynep Aliye, Enver Aysever, Feyza Akbulut Öner, Hakan Cucunel’den olu şan seçici kurulun yaklaşık 3 aylık okumaları sonucunda dereceye giren ilk 10 öykü belirlendi. Birincilik “Ev” adlı öyküsü ile Öznur Babur’un oldu. Yarışmada ikinciliğe “Sokağı Gözetleyen Adam” adlı öyküsü ile Ertuğrul Özkeskin, üçüncülüğe ise “Kuyu” adlı öyküsü ile Süleyman Savaş layık bulundu. Bu yıl mansiyon alan isimler ise şöyle sıralandı: Zeliha Ergün, Pelin Macit Kutlu, Mustafa Acet, Rasim Savak, Ramazan Güngör, H. Meriç Doruk ve Seyhan Aslan Hanotte. 2018 Ümit Kaftancıoğlu Öykü Ödülleri ve Anma Etkinliği 7 Nisan 2018 Cumartesi günü saat 19.00’da Bakırköy Yunus Emre Kültür Merkezi’nde yapılacak. Selçuk Yöntem’in Feuerbach’ı Seyircilerimizin ‘Küçük Adam N’oldu Sana’ ve ‘Fernando Krapp Mektup Yazmış’ oyunlarıyla da tanıdığı yazar Tankred Dorst’un ‘Benim Adım Feuerbach’ başlıklı yapıtında ‘oyuncu’nun dışlanışı ve yalnızlaştırılışı gösteriliyor. Bu ünlü ‘metatiyatro’ (tiyatro üstüne tiyatro) örneği bizde ilk kez 1995’te Ankara Devlet Tiyatrosu’nda, Ayşenil Şamlıoğlu’nun rejisiyle, başroldeki Selçuk Yöntem’in yorumuyla sahneye çıkarılmıştı. Daha sonra Dostlar Tiyatrosu’nda Genco Erkal’ın, Trabzon DT’de Hakan Meriçliler’in ve Tiyatro 4’te Kağan Uluca’nın canlandırdığı Feuerbach karakterini bir kez daha sırtlayan Selçuk Yöntem 2018’de yeni kuşaktan seyirciyle buluşuyor. Aysa Prodüksiyon Tiyatrosu’nun yapımıyla sunulan oyunda sahne düzeni yine Ayşenil Şamlıoğlu’nun, sahne tasarımı Gül Emre’nin, ışık tasarımı Yakup Çartık’ın. Yönetmen yardımcısını Toprak Can Adıgüzel, Köpeğin Sahibi’ni de Gülçin Kültür Şahin oynuyor. Karanlıkta başlıyor oyun. ‘Işık’ isteyen bir ses duyuluyor sonra. (Seyirci ‘oyuncu’yu görmeli). Işıklar yanınca orta yaşlı, sıradan görünüşlü bir adam görüyoruz. Yanlış zamanda, yanlış yerde... Eskiden tanıdığı ve onu tanıyan bir yönetmenin yeni oyununda rol almak amacıyla deneme sınavı için gelmiş. Oysa yönetmen ortada yok. Genç yönetmen yardımcısı ise adamı tanımıyor. Zaten onun görevi, sahnedeki o günkü işlerin tamamlanması. Oynayacak bir sahne bulmak Set işçileri dekoru kuruyor, oyunda görevli köpeğin sahibi hayvanı elinden kaçıyor ve bütün bunlar olup biterken, ‘oyuncu’(adı Feuerbach) dikkat ve ilgi çekmek için çırpınıyor. Oysa o gün o sahnede set işçilerinin, dekorun ve köpeğin varlığı önemli, ‘oyuncu’nun değil... Kendisiyle ilgisi olmayan bir tiyatro çalışmasının orta yerine düşmüş, bir an önce çıkıp gitmesi istenen ‘oyuncu’nun var oluş savaşımı işte bu koşullarda dile geliyor. Koşullar ne kadar olumsuz olursa olsun, kendine bir ‘sahne’ bulmuştur adam... Birbirine düğümlü iki açmazla boyutlanan bir savaşımdır Feuerbach’ınki. İlki, varoluşunu ‘oyunculuk’la koşullandırmış olmasıdır. Feuerbach, sahnede oyunculuk yaptığı sürece vardır bu evrende. Sahneye çıkmadığı zamanlar yok olmuş gibidir. Tiyatrodan 67 yıl uzak kalmıştır. (Yönetmen yardımcısı o yüzden tanımıyor onu). Bu nedenle, bir an önce bir ‘rol’ alıp sahneye çıkması gereklidir. Var oluşu buna bağlıdır. Oyun boyunca yönetmen yardımcısına, ‘oyuncu’ olduğunu kanıtlama derdindedir. Oysa, boş yere çabalıyor. Yaşadığı burukluğu bir tek seyirci anlıyor. Oyuncunun seçtiği yazgı Açmazın ikinci boğumu ise oyunculuk uğraşına ilişkin. Bir oyuncunun, rolün hakkını verebilmek için kültürel ve bireysel duyarlığın sınırlarını zorlaması, bir başka insanın kalıbına girme adına aklını yitirme noktasına gelmesi... Goethe’nin, deliliğin eşiğindeki ozan Tasso’yu anlattığı bölümle deneme sınavına katılmak istemesinin gerekçesi bu olmalı Feuerbach’ın. Sahnelerden uzak kaldığı yıllarda tedavi gördüğü de anlaşılıyor. Ne ki her iki açmazla da yaşamak, uğraşına tutkun bir oyuncunun bilerek isteyerek seçtiği bir yazgıdır. Çözümü yoktur. Selçuk Yöntem’i Feuerbach’ta ilk kez izliyorum. Oyunculuğuyla izleyenin içini serinleten bir ustadır. Canlandırdığı kişilerin olumlu ya da olumsuz oluşu, onun oyunculuk göstergelerini altüst etmez. Sesini, jest, mimik ve bakışlarını minicik dokunuşlarla oynadığı role uyarlayıverir. Tiyatrodaki deneyimi, sesini ve bedenini hırpalamadan, rolü kanırtmadan yorum yapma yeteneğini keskinleştirmiştir. Bu nedenle de, seyircide izleme keyfi yaratan, incelikli, soluklu bir oyunculuğu vardır. Oyunculukta zor olana belki de nice zorluklardan geçerek çabukça ulaşmış bir sanatçıdır. Feuerbach’ı da aynı şaşmaz ustalığıyla yorumluyor. Sahne yarattığı buruk yaşantı Şamlıoğlu’nun rejisiyle aklımıza ve yüreğimize su gibi akıyor. Renée Zellweger C MY B