Katalog

Pazartesi 26 Şubat 2018 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Elektriğe fahiş zam yatırımcıyı kaçırtır 1 Nisan’dan itibaren büyük sanayiciler ve OSB’lerde kullanılan elektriğe yüzde 27 zam gelecek. Bu zam birçok sanayiciyi batma noktasına sürükleyecek Büyük sanayi kuruluşlarının kullan tış özellikle OSB’lerde yatırımları bulunan yabancı yatırımcıyı kaçır dığı elektriğe 1 Ni tacak. Yeni yatırımlara san 2018’den itiba da engel olacak. ren yüzde 27 zam gelecek. ŞEHRİBAN KIRAÇ Resmi Gazete’de 20 Ocak 2018’de yayımla Büyük sanayi kuru nan ‘Son Kaynak Teda luşları artık normal tarifeden rik Tarifesinin Düzenlenme değil, ‘son kaynak tedarik’ adı si Hakkında Tebliğ’ kapsa altında yeni elektrik tarifesi mında Nisan 2018’den itiba ne göre fatura ödeyecekler. ren yüksek tüketimli sana Tebliğe göre nisan ayında uy yi kuruluşlarına, normal sa gulamaya geçecek yeni tari nayi tarifesi yerine yeni for fe, büyük sanayi kuruluşları mülle belirlenen tarifeden nın elektrik fiyatlarına ‘örtülü fatura kesilecek. zam’ yapılmasına neden ola Bu yıl için 50 milyon ki cak. Özellikle organize sanayi lovatsaat ve üzerinde elekt bölgelerinin (OSB) yoğun tep rik kullanan sanayi kuruluş ki gösterdiği son kaynak teda ları yüksek tüketimli abone rik tarifesi kapsamındaki pa ler olarak kabul edilecek ve rametreler; aralık ayı verile ‘son kaynak tedarik’ tarifesiy rine göre elektrik fiyatların le faturalandırılacaklar. Bu ta da yüzde 9.64 artış anlamına rifede elektrik satış fiyatı; pi geliyor. Nisan ayı için açıklanan referans yenilenebilir enerji maliyeti ile 2017 ortalama piyasa fiyatı dikkate alındığında ise zam oranı yüzde yasadaki elektrik fiyatı ile yenilenebilir enerji kaynakları destekleme mekanizmasının birim maliyeti esas alınıp, Enerji Piyasası Düzenle Yatırımlar askıya alındı 26.88’e kadar çıkacak. Bu ar me Kurumu’nun (EPDK) yıllık açıklayacağı katsayı ile çarpı Organize Sanayi Böl den çok zamanlı tarifeye geleri Derneği (OSB geçildiğine işaret ederek, belli değil. Bazıları sırf bu zam nedeniyle yatırımla larak belirlenecek. Bu yıl için DER) ve Geb “Eskiden tek tarife vardı. rını askıya alıyor. 1.128 olarak açıklanan bu ze OSB Yöne Şimdi sabah 06:0017:00 Şimdi ne oldu da bu ka katsayı, enerji maliyeti dışın tim Kurulu arası 24 kuruşla, saat dar yüksek oranda zam da kalan faturalama, müşteri Başkanı Va 17:0022:00 arası 40 ku yapılıyor. Yüzde 45’le hizmetleri, işletme giderleri, hit Yıldırım, ruşla ve saat 22:0006:00 ri anlayabiliriz ama yüz yatırım, perakende satış hiz Son Kay arası ise 9.5 kuruşla fiyat de 27 neden? Sanayi met maliyeti ile makul kâr ka nak Teda landırılıyor. ci kuştan daha ürkektir, lemlerini kapsıyor. rik Tarife Ucuz tarifeden yarar en ufak sorunda uçar gi Yüzde 27 artacak sinin Düzenlenme lanmak için gece fabrikayı çalıştırmak gereki der. Zaten hassas bir dönemden geçiyoruz, bü Sanayiciye büyük ceza Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi’nin (EPİAŞ) verilerine göre Aralık 2017’de ağırlıklı ortalama piyasa takas fiyatı megavat saat başı si Hakkında Tebliği ile tek tarife yor. Ama bu mümkün değil” dedi. Vazgeçilmeli Sanayiciye yüzde 27’ye yük ana sanayiler Avrupa ülkelerinde yatırım yapmayı düşünüyor. Enerji ile ilgili durumları gören yabancı yatırımcılar Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim na 158.135 TL, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme yakın zammın özellik Türkiye’den kaçıyorlar. le OSB’lere büyük bir yük Enerji Avrupa’da daha Kurulu’na göre Tedarik şirketlerinin istemi ve ‘piyasanın yaşatılması’ iddiasıyla yürürlüğe konulan bu pahalı fiyat uygulaması; görevli tedarik şirketlerinin daha fazla gelir elde etmelerini sağlayacak. EMO’ya göre, aylık olarak piyasada çeşitli kısıtlar nedeniyle oluşabilecek yüksek maliyetleri sanayi abonelerine doğrudan yansıtacak bu tarife modeliyle, sanayi aboneleri aylık bazda çok farklı faturalarla da karşılaşabilecekler. Özellikle yoğun enerji tüketimine dayalı sanayi üretim tesisleri için bu uygulama aylık gelir hesaplarında büyük oynamalara yol açacak. Bu nedenle yapılacak ikili anlaşmalarda fatura dönemi de büyük önem taşıyacak. Normal piyasada çok fazla tüketimi olan kuruluşların pazarlık güçlerinin yükselmesi beklenirken, bu uygulama yüksek tüketimi olan sanayi kuruluşlarını cezalandırmış olmaktadır. Burada daha fazla enerji tükettikleri için daha fazla maliyete katlanmaları gerektiği gibi çevresel ve toplumsal yarar yaklaşımı yerine piyasanın yaşatılması ihtiyacının gözetilmiş olması sorunun temelini oluşturuyor. Mekanizması (YEKDEM) ma getireceğine dikkat çe düşük, oralarda yatırım liyeti de 41.336 TL oldu. Top kerek, “Bizde çok faz yapmak daha güvenli. Bu lamda 199.47 TL olan maliyet, la yabancı firma var. Cid düzenlemeler sanayici katsayı ile çarpıldığında 225 di şikâyetler alıyoruz. Bu yi allak bullak ediyor. Bu TL’ye ulaşıyor. Normal tarife zam firmaların kaçması düzenlemeden acilen vaz de ise sanayi aboneleri Ara na neden olur. Ne olacağı geçilmeli” diye konuştu. lık 2017 itibarıyla aynı elekt rik için 205.22 TL ödüyorlar Vahit Yıldırım dı. Böylece yeni tarife ile yüksek tüketimli sanayiciler aynı elektriği yüzde 9.64 ora 5 Mart ‘Battık’ feryatları artacak nında zamlı olarak alabi son günlecekler. EPDK’nin 2018 Eiçin açıklamasına gö re Son Kaynak Teda Drik Tarifesi’nin yü rürlüğe gireceği 1 Nisan’da YEKDEM enizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, do ğal gaza ve EPDK’ce elektrik ulusal tarifesine yapılan zamlarla sa referans maliyeti 1 MWh başına nayicilerin yılbaşında darbe yediğini söyledi. Keçeci, sanayicilerin, elekt 62.74 TL olacak. riğe yapılacak ikinci zamla nasıl başa çı Piyasadaki elekt kacağını düşünmeye başladığını dile ge rik fiyatı ola tirdi. Enerji maliyetlerinin yükselmesinin rak da 168.11 TL sanayiciye zarar verdiğini anlatan Keçeci, olan 2017 ortala bu şekilde elektrik enerjisi fiyat artışının ma ağırlıklı piya yalnızca yüksek tüketimli tüketici gru sa takas fiyatı alı bunu etkilemeyeceğine dikkat çekti. nıp, katsayı uygulandığında 260.39 Keçeci, “Düşük tüketimli olup OSB’ler içerisinde yer alan düşük tüketim TL’ye ulaşılıyor. Bu li üreticileri de etkileyecektir. Eğer durumda yüksek elektrik maliyetlerinde yaşana tüketimi olan sana cak artışı kaldıramayacaksanız, yi abonelerinin elekt tedarik şirketleri ile ikili an rik fiyatına yapılan zam laşma yapabilmeniz için oranı, geçen yıl sonuna 5 Mart son gün” MO yaptığı açıklamada “Zorla oluşturulmaya çalışılan elektrik piyasasına iktidarın ve çeşitli sermaye kesimlerinin tercihleri kapsamında günübirlik yapılan müdahaleler sürekli birilerinin fahiş karlar elde ederken, birilerinin ‘battık’ feryatlarına yol açmaktadır” ifadesini kullandı. OSB’lere darbe “İktidarın siyasal çıkarları ve iktidar üzerinde etkili kesimlerin tercihleri doğrultusunda alınan kararların yarattığı sıkıntıya da dikkat çeken EMO, toplumsal yararı gözeten kamusal politikalara ihtiyaç olduğunu vurguladı. Son kaynak tedarik tari göre yüzde 26.88’e kadar çı dedi. fesinin başlatılmasıyla ser kabilecek. best tüketici limitinin aşa ğıya çekilmesi büyük ölçüde anlamını yitirmiş; fiili olarak serbest tüketici limiti yıllık 50 milyon kilovat saate yeniden çıkarılıyor. Uygulamada tedarik şirketlerinin ikili anlaşmaları için son kaynak tedarik tarifesi ‘tavan fiyat’, normal tarifeler ise ‘taban fiyat’ anlamına gelecek. Özellikle organize sanayi bölgelerindeki üretim tesisleri aslında 50 milyon kilovatsaat altında tüketimleri olmasına karşın organize sanayi üzerinden büyük tüketici gibi cezalandırılmış olacaklar.” EMO’ya göre hakkaniyetli bir maliyet paylaşımı yerine ‘elektrik piyasasının’ zoraki yaşatılmasına yönelik çaba Türkiye’nin zaten sorunlu olan ekonomik gelişimi üzerinde olumsuz etkiler yaratacak. ekonomi 9 Tabutun kapağındaki son çivieni seçim yasası tabutun kapağın daki son çividir. Tabutun içinde, do Yğum yaptığından bu yana haklar ve özgürlükler alanında, askeri diktatörlüklerin darbeleriyle düşe kalka yoluna devam ederken, AKP döneminde birbiri ardına aldığı ölümcül yaralardan son nefesini vermekte olan “demokrasi” var. Yanında da, kamuyu yönetecek olanları “halk (laicus) seçer” varsayımına dayanan laik Cumhuriyet (res publica)... Bu son çivi de çakıldıktan sonra, seçim sistemi, haklar özgürlükler alanı olarak demokrasi ve bir devlet biçimi olarak cumhuriyet ölecektir. Demokratik rejimin AKP döneminde aldığı yaraları, Emre Kongar Hocamız açık bir biçimde özetlemişti. Demokrasiyi korumaktan, bu yaraları sarmaktan sorumlu muhalefet cephesi üzerinde düşünmek de yararlı olabilir. Bu cephede, CHP, HDP ve sosyalistler var. Tabutun son çivisine kadar gelen sürece, bu üç kesimin her biri, kendi bağlamları içinde katkıda bulundular. Şimdi, geçmişi hızla değerlendirerek ders çıkarmaları, tabutun içinden çıkmanın bir yolunu bulmaları gerekiyor. Bulamazlarsa, seçimler gelip geçtikten sonra zombileşmekten kurtulamayacaklar. Tabuttan çıkışın bir yolu, AKPMHP ittifakının kurduğu oyuna (OHAL, YSK, yeni yasalar) katılmayı aktif biçimde reddetmekten geçiyor olabilir! Büyük potansiyel CHP’nin, daha önce de tartıştığımız durumunu şöyle özetleyebiliriz: AKP iktidarda kalmak için elinden gelen her şeyi yapıyor. CHP ise muhalefette kalmak için... AKP, “ya devlet başa ya kuzgun leşe” kadim ilkesine göre oynuyor. CHP, sonuç vermeyen politikaları biteviye tekrarlıyor, risk almaktan, Kürt siyasi hareketiyle laik demokratik (haklar ve özgürlükler) zemininde bir iletişim kurmaktan köşe bucak kaçıyor. CHP adeta kendisine odaklandığına inandığı bir büyük gözün (“Yeterince Müslüman mı”, “Yeterince milliyetçi mi” sorularıyla yargılayan, ama asla “Yeterince demokrat mı”, “Yeterince özgürlükçü mü” diye sormayan) bakışından korkuyor! Böyle bir büyük gözün olmadığına, laik cumhuriyetin çoktan tükendiğine, bir türlü inanamıyor. Genel olarak Kürt siyasi hareketi, özel olarak HDP için fazla bir şey söylemeyeceğim. Onlar, 7 Haziran seçimlerine gelene kadar, AKP ile muhalefet (laik Cumhuriyetçiler ve sosyalistler) arasında kararsız kalmış olmanın trajedisini yaşıyorlar. Demirtaş’ın savunmasının ışık tuttuğu konular da, AKP’nin projesinin kuyruğuna takılmış olmanın vahim sonuçlarını sergiliyor. Sosyalistler, tüm parçalanmışlıklarına karşın hâlâ önemli bir dinamizme, kitlesel varlığa, “fark yaratma” potansiyeline sahiptir. ÖDP’nin doğuşundaki heves; yasaklanana kadar yaşanan muhteşem 1 Mayıs kutlamaları; TKP’nin bölünmeden önceki 1 Mayıs kutlamalarında sergilediği kitlesellik; “Gezi Olayı”nda 11 milyona ulaşan hareketlilik, Halkevleri’nin, 1 Mayıs kutlamalarındaki, Gezi’deki varlığı; üniversitelerden sokaklara, türlü haklar ve özgürlükler mücadelelerine, canlı mücadele pratikleri; Haziran Hareketi’nin kurulurken getirdiği canlılık; Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’nın direnişlerinin toplumda yarattığı sempati, aldığı destek; Cumhuriyet yazarları ve yöneticilerinin uğradıkları adaletsizlik, bitmeyen tutukluluk durumunun ülkede, tüm dünyada uyandırdığı infial; canlı bir kadın hareketi ve LGBTİ hareketi’nin varlığı, hep bu potansiyeli sergiliyor. BirGün, Evrensel, Sol. org, İlerihaber.org, Sendika.org ve diğer sol yayınlar, Web sayfaları gibi muhalefet platformlarının önemleri de yadsınamaz. Yukarda andığım sosyalist grupların, platformların, “tabutun kapağındaki son çivi” durumunu çok iyi kavradıkları da, aralarındaki kimi farklara karşın benzer siyasi kavramlarla ve benzer, hatta örtüşen çalışma tarzları içinde hareket ettikleri de kolaylıkla söylenebilir. Ancak kendi gruplarının kaderi, diğer gruplarla olan farkları üzerinde odaklanmakta ısrar etmeleri, birlikte davranmalarını, bir araya gelerek niteliksel bir fark yaratmalarını engelliyor. Tarih, bu zaaflarını aşamayan sosyalist hareketin, faşizmin iktidara gelmesini kolaylaştırdığını, sonra da yok edildiğini gösteriyor. Özelleştirmeye tepki yağıyor Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 14 şeker fabrikasının satışı için ihale sürecine başlandığının duyurulmasının ardından Turhal’daki Şeker Fabrikası’nın özelleştirme kapsamından çıkarılması için Niksar kent merkezinde imza kampanyası başlatıldı. Aynı şekilde Samsun’da da Şekerİş Sendikası tarafından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a gönderilmek üzere Çarşamba Şeker Fabrikası’nın özelleştirilmemesi için imza kampanyası başlatıldı. Kırklareli’nin Babaeski ilçe sine bağlı Alpullu beldesinde ise Mustafa Kemal Atatürk’ün kurdurduğu Alpullu Şeker Fabrikası için özelleştirme kararı alınması, İYİ Parti tarafından protesto edildi. Şeker İş Sendikası Alpullu Şube Başkanı Orhan Saltık, özelleştirilecek 14 fabrikadan en az 9’unun kapanma ile karşı karşıya kalacağını belirterek, “Bu şartlarda kimse bu fabrikayı almaz” dedi. l Ekonomi Servisi İYİ Parti Alpullu Şeker Fabrikası’nın satılmasını protesto etti. Telekom’a makyaj Ekonomiden Sorumlu CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, 21 yıllığına kiralanan Türk Telekom’un Oger Grubu ve AKP tarafından mali açıdan çok sıkıntılı bir şirket haline getirildiğini belirterek, “Kamuoyunun tepki göstermemesi için bilanço makyajlaması operasyonu yapılıyor” dedi. Erdoğdu, Türk Telekom’un yüzde 55 hissesini 21 yıllığına 6.5 milyar dolara devralan Oger Grubu’nun söz konusu parayı geçen 12 yıllık süre içerisinde kapatamadığını anlatarak, “9 Şubat 2018 günü yapılan duyuruyla Türk Telekom’un 2017’de elde ettiği 1 milyar 135 milyon 532 bin 329 lira net kârın, ‘fevkalade yedek akçe’ olarak ayrılacağı ve temet tü dağıtımı yapılmayacağı açıklan dı. Yani, TT’nin yüzde 55 hissedarı olan Oger Grubu, TT’yi devralırken kullandığı kredileri ödeyecek pa ra bulamazken, ortağı ol duğu şirketin kârından payını 2017’de almaya cak” dedi. Erdoğdu, Türk Telekom’un 7 milyar 690 milyon TL olan öz sermeyesinin Oger dö neminde eriyerek 2016’da 3 milyar 386 milyon TL’ye indiğini belirtti. l ANKARA Aykut Erdoğdu C MY B