Katalog

Çarşamba 21 Şubat 2018 12 haber/yorum EDİTÖR: HAKAN AKARSU TASARIM: SERPİL ÜNAY Köşemen Sabahattin Ali’nin Şehirleri “Y olculuklar bana zevk verir. Bu zevkte varacağım hedefin zevki dahil değildir. Yolculuk, bu bir yerde durmadığını, hareket ettiğini bilmek şuuru, bu bir yere bağlanıp kalmaktan kurtuluş başlı başına tatlı bir şeydir” cümleleri karşılıyor izleyicileri “Şehirlere Alışamadı: Sabahattin Ali’nin Şehirleri” sergisinin girişinde. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık’ın yeni binasındaki ikinci sergi. Sabahattin Ali’nin kendi kaleminden anlatımıyla kurgulanan sergi, binanın iki katına yayılmış. Sabahattin Ali Arşivi’nden çıkan yeni belge ve fotoğrafların yanı sıra Tarih Vakfı Arşivi ve Ömer M. Koç Koleksiyonu’ndaki belgelerle oluşturulmuş. Küratörü yıllardır Sabahattin Ali araştırmaları yapan, kitaplar yazıp derleyen Sevengül Sönmez. Sabahattin Ali’nin yaşamı boyunca bulunduğu Anadolu şehirlerine ve Berlin’e, Almanya’da gezdiği şehirlere onun gözünden bakmayı amaçlamış. Sabahattin Ali’nin bakışı sadece yazdığı öykü ve şiirlerle ya da seyahat notlarıyla değil onun çektiği fotoğraflarla da yansıyor. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Anadolu şehirlerindeki yaşamı onun metinlerinden, mektuplarından, yakın dostlarının anılarından parçalarla görmekle kalmıyoruz büyük bir görsellikle de karşılaşıyoruz ki serginin esas zenginliği bence bu. Sabahattin Ali’nin fotoğraf merakını önceki çalışmalardan biliyorduk. Bu sergi ile bir kez daha hem fotoğraf çekmeyi hem de çektirmeyi çok sevdiğine şahit oluyoruz. Doğrusu “Şehirlere Alışamadı: Sabahattin Ali’nin Şehirleri” sergisine gelmeden önce aklımda “Sabahattin Ali ile ilgili görülmedik ne kaldı” sorusu vardı. Sevengül Sönmez görüldük ve görülmedik malzeme ile büyük ustanın yaşamına yeni bir bakış açısı getirmiş. Sabahattin Ali’nin yaşamöyküsündeki ince ayrıntılara, eserlerine kaynaklık eden mekân ve kişilere ışık tutmuş. Sergide hem daha önce görmediğimiz görsel malzemeler hem de ilk kez gün ışığına çıkan belgeler var. Balıkesir Öğretmen Okulu’nda tuttuğu günlük, Kürk Mantolu Madonna’nın taslakları, Almanya’dan Mustafa Seyit Sutüven’e yazdığı “Mustafa’ya Mektup” şiiri, Nahit Vedat Fıratlı ve Ayşe Sıtkı İlhan’a yazdığı mektuplar sergide ilk kez izleyenlerle buluşuyor. Nahit Hanım’a yazdığı mektup özellikle dikkat çekici. Belki gizli kalmış bir aşk. Sabahattin Ali’nin yaşamında önemli rol almış kadınlardan biri daha kayıtlara geçiyor. Sevengül Sönmez’in bundan sonraki adımı herhalde büyük ve ayrıntılı bir Sabahattin Ali biyografisi kaleme almak olacaktır. Beklentimiz ise bir Sabahattin Ali Müzesi kurulması. Sabahattin Ali’nin yaşamöyküsüne baktığımızda Anadolu’nun birçok kentinde kısa ya da uzun sürelerde yaşadığını görüyoruz. Hem öğrenimi ve hem de öğretmenlik görevi nedeniyle şehir şehir gezmiş. Serginin adı “Şehirlere Alışamadı” ama bence taşraya alışamamış. “Hanende Melek” öyküsüne ilham veren Yozgat’la ilgili yazdıkları bu kanımı güçlendiriyor. “İstanbul hasreti beni fena halde sardı. Evleri, sokakları, denizleri, insanları gözümden gitmiyordu. Aksaray’da karpuz satan külhanbeyi, bana bu Orta Anadolu kazasının en yüksek memurundan daha yakın, daha konuşulur geliyordu” diye yazmış. Ayşe İlhan’a da 1927’de Cumhuriyet İlkokulu’nda görev yaptığı Yozgat için “Oradaki hayatım ömrümün en sıkıcı devridir” diye yazmış. Büyük kentlerin adamı olduğu düşünülebilir ama küçük Anadolu kentlerine alışamasa da uyum sağladığı, orada kendine bir yer edindiği de anlaşılıyor. Reşat Mazhar Ertüzün “vilayet erkânı evlerde toplanırdı” diye anlatırken “Sabahattin bu toplantıların neşe kaynağıydı” diyor. Eserlerinin birçoğuna da buralar kaynaklık etmiş. Sergide bunların örneklerini de görüyoruz. “Şehirlere Alışamadı: Sabahattin Ali’nin Şehirleri” sergisi 27 Nisan’a kadar ziyaret edilebilecek. Sergiyi gezdikten sonra girişteki kitapçıyı ziyaret edip sergiyi kalıcılaştıran kitabı da edinmenizi öneririm. 21 ŞUBAT 2018 SAYI: 33740 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına Orhan Erİnç İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay Genel Yayın Yönetmeni MURAT SABUNCU Yazıişleri Müdürü Yazıişleri Müdürü (Sorumlu) Haber Koordinatörü Bülent Özdoğan Faruk Eren Aykut Küçükkaya Reklam Direktörü Deniz Tufan Rezervasyon ve Planlama Koordinatörü Bülent Gürel l Görsel Yönetmen: Hakan Akarsu l Ekonomi: Olcay Büyüktaş l Dış Haberler: Mine Esen l Spor: Arif Kızılyalın l Gece: Ayça Bilgin Demir l Yurt Haberler: Selin Görgüner l Fotoğraf: Uğur Demir l Düzeltme: Mustafa Çolak Web Koordinatörü: Oğuz Güven [email protected] Ankara Temsilcisi: Erdem Gül Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 İzmir Reklam Tel: (0232) 441 12 20 0530 430 74 17 Okur Temsilcisi: Güray Öz [email protected] Yayın Kurulu: Orhan Erinç (Başkan), Güray Öz (Bşk. Yrd.), Ali Sirmen, Hikmet Çetinkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Hakan Kara. l Muhasebe Müdürü: Günseli Özaltay l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Dağıtım: Doğan Dağıtım Satış Pazarlama Matbaacılık Ödeme Aracılık ve Tahsilat Sistemleri AŞ Esenyurt/İstanbul Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 06:19 06:04 06:27 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 07:44 13:24 16:21 07:27 13:08 16:08 07:48 13:31 16:33 Akşam 18:52 18:38 19:02 Yatsı 20:11 19:56 20:18 Sokağımızdaki apartmanlardan birinin kapıcısı Fitnat Hanım’ın kızı Gülizar’ın siyah bir bebek dünyaya getirmesi mahallede olay olmuştu. Kızcağız, Bilal adını koyduğu çocuğunun yüzünü tek bir kere gördüğü babasının Türkiye’ye bir daha gelip gelmeyeceğini bilemiyordu. Komşular, bunun önemli olmadığını, başına bir “talih kuşu” konduğunu, adamın bir gün çıkıp geleceğini söylüyorlardı. Amerikalıların iyi insanlar olduğunu gösteren pek çok kanıt vardı. 23 Kasım 1949 günü İstanbul gazeteleri, okurlarına, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye Amerika’dan bir hindi geldiğini müjdeliyordu. Bir hindi sergisinde birincilik kazanan 16.5 kiloluk hayvan, Amerikalıların Şükran Günü’nde İsmet İnönü’ye hediye edilmiş, “Unity” (Birlik) adını taşıyan hindi önce Yeşilköy Havalimanı’na indirilmiş, sonra özel uçakla Ankara’ya gönderilmiş, sonra da özel otoyla Çankaya’ya çıkarılmıştı. Amerikalılar, böyle özel günlerinde bile uzaktaki dostlarını hatırlayacak kadar sadık insanlardı. Bilal’in babası siyah adam da bir gün mutlaka dönecekti. HHH 1950 yılının ilk aylarında ‘komünist şair’ Nâzım Hikmet hâlâ hapisteydi. 12 yıldır yatıyordu. 25 Mart günü jandarmalar Niğde’nin Aksaray ilçesinin Çardak köyünde öğretmenlik yapan Mahmut Makal adında bir genci tutukladılar. Yazdığı “Bizim Köy” adlı kitapta komünizm propagandası yaptığı söyleniyordu. Dört gün Hayatın içinden: TürkiyeABD ilişkileri (2) sonra, Nâzım Hikmet Bursa Cezaevi’nde açlık grevine başlamış, sağlığının bozulması üzerine 8 Nisan’da gizlice İstanbul’a getirilerek Cerrahpaşa Hastanesi’ne yatırılmıştı. Komünistlik çok kötü bir şeydi. 17 Mayıs 1950 günü yapılan genel seçimleri Demokrat Parti kazandı ve Adnan Menderes başbakan oldu. Ayın 22’sinde ilk DP Hükümeti açıklandı. Ertesi gün gazetelerde yer alan, Amerikan şirketlerinin Türkiye’ye sermaye yatırımında bulunması haberi herkesi sevindirmişti. ABD’nin en büyük bankalarından biri olan Chase National Bank’in yönetim kurulu başkanı Mr. Aldrich, Türkiye’deki incelemelerini tamamlamış, Türkiye’nin yabancı sermaye için “elverişli bir ülke” olduğu sonucuna varmıştı. Sevinmekte haklıydık. Çünkü Amerika demek zenginlik demekti. Hepimiz zengin olacaktık. Filmlerdeki gibi büyük arabalara bi necek, daha büyük evlerde oturacaktık. HHH Sinemalarda Amerikan filmlerine rağbet artmıştı, yerli filmler eskisi gibi seyirci çekmiyordu. Esther Williams, Rita Hayworth, Cary Grant, James Stewart, Henry Fonda, John Fontaine, Lauren Bacall, Barbara Stanwyck, Edward G. Robinson, Lana Turner, Bette Davis, William Holden, Vivien Leigh, Marlon Brando, Gary Cooper, Grace Kelly, James Mason, Humphrey Bogart ve daha birçok oyuncu hayal dünyamızda yerlerini almışlardı. Bir de Gene Autry, Randolph Scott, gerçek hayatında daha sonra ABD Başkanı olacak Ronald Reagan, John Wayne gibi kahraman kovboylar vardı. Bunlar koşullar ne olursa olsun Kızılderilileri yenmeyi başarırlardı. Öylesine etkililerdi ki örneğin aynı zamanda şarkıcı olan Gene Autry’nin söylediği “Oh! Susanna, now don’t you cry for me,” (Ah! Susanna, şimdi benim için ağlama,) şarkısı “Amerikan kovboyları aslan Cinotri” sözleriyle dilimize uyarlanıp söylenir olmuştu. O zamanlar radyoda ağırlıklı olan çalınan İspanyolca, İtalyanca, Fransızca hafif müzik şarkılarının yerini Amerikan müziği alıyordu. Artık Xavier Cugat, Perez Prado, Los Panchos, Nilla Pizi, Claudio Villa, Luciano Taioli, Carla Boni, Maurice Chevalier, Charles Trenet, Edith Piaf, George Brassens “out”, Bing Crosby, Frank Sinatra, Perry Como “in” olmuştu. Kısacası Amerikanlaşma süreci hayatımızın her alanında hızla ilerliyordu. IŞİD’in bombacısı iddiasıyla yargılanan Suriyeli Afra Şaar bırakıldı İlk duruşmada tahliye Diyarbakır’da geçen 22 Aralık’ta yakalanan, 6 gün gözaltında kaldıktan sonra tutuklanan ve IŞİD terör örgütünün bombacısı olduğu iddiasıyla hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 15 yıla kadar hapis istemiyle dava açılan Suriyeli İngilizce öğretmeni Afra Şaar (28) delillerin önemli ölçüde toplanmış olması, tutuklu kaldığı süre, kaçma, gizlenme ya da delilleri karartması konusunda somut olguların bulunmayışı gerekçesiyle tahliye edildi. Şaar 18 Ocak’ta cezaevinden salıverildi. Diyarbakır’da, 22 Aralık 2017’de ihbar üzerine harekete geçen Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, Suriye’de öldüğü iddia edilen terör örgütü IŞİD üyesi Faysal Selimoğlu’nun ailesinin evine operasyon düzenledi. İhbarda, IŞİD’in canlı bombası olduğu iddia edilen Suriyeli İngilizce öğretmeni Afra Şaar yakalanırken, evde kapsamlı araştırma yapıldı. Aramada, 3 cep telefonu, 2 sim kart, 2 tablet, dizüstü bilgisayar, “Vasiyet” başlıklı bir evrak ve bilgisayar ele geçirildi. Ele geçirilen dijital materyallerin içinde, gözaltına alınan Afra Şaar ve dini nikâhlı eşi Faysal Selimoğlu’nun Suriye’deki çatışma bölgelerinde çekildiği tahmin edilen ve ellerinde uzun namlulu silahlar bulunan fotoğrafları tespit edildi. 15 yıl hapis istemi İfadesinin ardından çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderilen Afra Şaar hakkında, “Silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 15 yıla kadar hapis istemiyle iddia Ele geçirilen dijital materyallerin içinde, Afra Şaar ve eşi Faysal Selimoğlu’nun ellerinde uzun namlulu silahlar bulunan fotoğrafları tespit edildi. name hazırlandı. İddianamenin kabul edilmesi nin ardından, tutuklu sanık Afra Şaar’ın yargılanmasına Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlandı. Davanın geçen günlerde görülen ilk celsesinei SEGBİS ile katılan Halep doğumlu Şaar, “Suriye vatandaşıyım. Aynı zamanda Türkiye’de geçici kalma iznim var. Ben IŞİD üyesi değilim. Faysal Selimoğlu benim eşimdir. Kendisi Suriye’de vefat etti. Eşim IŞİD üyesiydi. Eşimle Suriye’de tanıştım ve orada evlendik. Evlendikten 2 ay sonra Diyarbakır’a geldik. 67 ay kaldıktan sonra tekrar Suriye’ye döndük. Cep telefonunda fotoğraflar vardır, o fotoğraflar eşimin fotoğrafıdır” dedi. Serbest bırakıldı Daha sonra görüşünü açıklayan savcı, suçun vasıf ve mahiyeti, mevcut delil durumu, toplanacak delil bulunmayışı, suç vasfı nın sanık lehine değişme ihtimali nazara alınarak Şaar’ın tahliyesine karar verilmesini istedi. Ardından söz alan sanık avukatı Barış Yiğit de müvekkilinin örgüt üyesi olduğunu gösterir tek bir delil bulunmadığını belirterek, Şaar’ın tahliye edilmesini istedi. Şaar 18 Ocak’ta cezaevinden salıverildi. Duruşma ertelendi. Savcılık ifadesinde Halep’teki bir üniversitede İngilizce öğretmenliği bölümünden mezun olduğunu belirten Afra Şaar, şunları kaydetmişti “Halep’te öğretmen olarak çalışmaya başladım. Suriye’de savaş başladıktan sonra iş hayatım sona erdi. 2014 yılında Suriye’de Arap bir arkadaşım vasıtasıyla tanıştığım “Ebu Habiba” kod adlı Faysal Selimoğlu ile evlendim. Eşim, IŞİD terör örgütü saflarında savaşırken vefat etti. Eşim, IŞİD terör örgütü mensubuydu. Kendisi örgütün bomba, silah imalatını yapıyordu” demişti. l DHA KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK [email protected] FETÖ’de 238 gözaltı 12ilde düzenlenen FETÖ operasyonlarında 378 kişi hakkında gözaltı kararı verildi. Şüphelilerden 238’i gözaltına alındı. l İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü FETÖ soruşturması kapsamında, İstanbul dahil olmak üzere 38 ilde eşzamanlı operasyon başlatıldı. TSK bünyesinde Kara, Hava, Deniz ve Jandarma genel komutanlıklarında farklı rütbelerde görevli 170 kişi hakkında yakalama ve gözaltı kararı çıkarıldı. 22 şüpheli yakalanarak gözaltına alındı. l Mersin’de FETÖ’ye taraftar toplama ve para kazandırma yönünde yeniden yapılanan kişilere operasyon düzenlendi. Baskınlarda aralarında büyük bölge abileri, büyük bölge mesulleri, polis ve asker mahrem abileri, il ablaları, finans sorumluları ile ByLock ve Eagle kullanıcılarının da bulunduğu 88 kişi yakalandı. Firarda olan 8 kişinin gözaltına alınması çalışmalar sürüyor. Polisin yaptığı aramalarda F serisinin de bulunduğu 44 bin 380 ABD Doları, 10 bin 145 Avro ile 43 bin 400 TL nakit para ele geçirdi. l Konya’da da örgütün Konya ili yöneticiliği yaptığı, örgüte üye olduğu, eleman temin ettiği, örgüt adına eylem ve faaliyetlerde bulunduğu ve paralel devlet yapılanmasında rol aldığı belirlenen 80 kişi hakkında gözaltı ve yakalama kararı çıkarıldı. Konya merkezli 33 ilde eşzamanlı düzenlenen operasyonda 47 kişi gözaltına alındı. Şüphelilerden eski CHP Konya Gençlik Kolları Başkanı Hüseyin Fatih T’nin İzmir’de yakalandığı öğrenildi. l Malatya’da ByLock kullandıkları saptanan şüphelilere yönelik operasyon başlatıldı. Malatya merkezli 14 ilde yapılan eşzamanlı operasyonda 15 kadın gözaltına alındı. l Iğdır Emniyet Müdürlüğü ekiplerince AKTİSAD üyelerine yönelik operasyon düzenlendi. FETÖ’ye finans ayağını oluşturan işadamlarına yönelik operasyonda 9 işadamı gözaltına alındı. l Van’da polis FETÖ’nün kentte yeni bir yapılanmaya gittiğini belirleyerek operasyon düzenledi. Operasyonda 6 şüpheli gözaltına alındı. Evlerindeki aramada ise 45 bin Amerikan Doları, 10 bin 800 TL ve çok sayıda örgütsel doküman ele geçirildi. l Balıkesir’de FETÖ üyesi oldukları iddiasıyla evlerinde ve işyerlerinde arama yapılan karı koca gözaltına alındı. l Gaziantep’te “gaybubet evleri”ne yönelik operasyonda 26 kişi gözaltına alındı. l Çanakkale’de FETÖ’ye yönelik soruşturma kapsamında 14 kişi gözaltına alındı. l Kırşehir merkezli 6 ilde gerçekleştirilen operasyonda 6 astsubay gözaltına alındı. l Aydın ve Denizli’de jandarmanın düzenlediği operasyonda, 2011 yılında FETÖ tarafından askeri okula yerleştirildiği ileri sürülen 3 öğrenci, gözaltına alındı. l DHA/İHA ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] Kiralık kasada 100 kilo altın Isparta Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında, FETÖ mensubu, meslekten ihraç edilen firari savcı Muammer Akkaş’ın amcası kuyumcu Faruk Akkaş, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ve Antalya İl Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü ekiplerince önceki gece Antalya’da düzenlenen operasyonla yakalandı. Soruşturmada, Faruk Akkaş’ın eşi ve kardeşinin bir bankada, sahte kimliklerle kiraladıkları kasada altın sakladıkları belirlendi. Operasyonda kasada saklanan 100 kilogram altını ve Akkaş’ın alacaklısı olduğu 70 çek yaprağını ele geçirdi. C MY B