Katalog

Perşembe 1 Şubat 2018 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: SERPİL ÜNAY Eşitsizlik derinleşti ekonomi 9 Dünya Bankası’na göre küresel servetteki artışa karşın servetin dağılımında dünyada büyük eşitsizlik var. Türkiye’de servet borçlar nedeniyle artmıyor Küresel servet son 20 yılda yüzde 66 artarak 1 katrilyon 143 trilyon dolara ulaşırken, Türkiye’de kişi başına düşen servet Norveç’in 36’da biri oldu. Dünya Bankası tarafından yayımlanan “Ulusların Değişen Serveti2018” başlıklı rapora göre, 19942014 yılla ile, kişi başına düşen servetin 1 milyon 671 bin 756 dolarla en yüksek olduğu Norveç’in 36’da biri olarak gerçekleşti. Orta gelir düzeyindeki ülkelerin, küresel servetten aldığı pay söz konusu dönemde yüzde 19’dan yüzde 28’e yükselirken, yüksek gelir grubundaki ülkelerin payı yüzde 75’ten yüzde 65’e düştü. Borç yükü arttı Türkiye’de ise kişi başına zenginlik, 19952014 döneminde yüzde 2 artarak yatay seyretti. Bu sonuçta, dış borç yükündeki kademeli yükseliş, zenginliğin büyük bir kısmını oluşturan doğal sermayedeki azalış ve di ğer varlıklardaki yavaş ilerleme etkili oldu. Bunun sonucunda Türkiye’de kişi başı zenginlik 2014’te 45 bin 998 dolar oldu. Kişi başı zenginlik en yüksek 1 milyon 671 bin 756 dolarla Norveç’te gerçekleşti. çülen ve dolayısıyla sağlık ile eğitimin rolünü de içeren beşeri sermaye faktörünün de incelendiği rapora göre, kadınlar, yaşam boyunca elde ettikleri kazanç miktarı daha düşük olduğu için, küresel beşeri sermayenin yüzde 40’tan azını oluşturdu. Cinsiyet eşitliğinin sağlanması, beşeri sermaye serveti Davos’un ardından... Yıllık Davos toplantısı, uluslararası finanskapitalin yöneticilerinin (eski deyimle finans oligarşisi) neoliberal hegemonyasını dünyanın geri kalanına, berrak, parlak ve iyimser bir resim olarak yansıtan aynaydı. Finansal kriz, bu aynayı 2007’de çatlattı; aynadaki resim bozuldu. İki yıllık bir bocalamadan sonra, uluslararası finans kapitalin temsilcileri, dünya ekonomisi kronik bir durgunluğa saplanmış olsa bile, sanki hiçbir şey olmamış gibi yola devam ettiler. Nasıl olsa, “Meydan İşgal” rı arasında küresel servet sabit fiyatlarla yüzde 66 artarak Kadının serveti az rü boyunca elde ettiği kazanç ğal sermaye düşük gelirli üllar), üretilen sermaye (bina kelere göre üç kat daha fazla ni yüzde 18’e kadar artırabileceği, küresel servetin üçte iki hareketleri, eşitsizlik üzerine tartışmalar, servetlerini etkileyecek elle tutulur so 690 trilyon dolardan 1 katril Ülkelerin ekonomik ilerle lar, altyapı gibi) ve net yaban gerçekleşti. sini beşeri sermayenin, dört nuçlar üretemeden gelip geçmişti. An yon 143 trilyon dolara yüksel meleri ve sürdürülebilirlikle cı varlıklar gibi bileşenlerin Doğal sermaye varlıklarının te birini üretilen sermayenin, cak kapitalizmin krizi, ekonomik, siyasi di. Yüksek gelirli ülkelerde ki rini değerlendirmek için serşi başına düşen servetin, dü vet verisi kullanılarak hazırşük gelirli ülkelere göre 52 lanan raporda, 19952014 dö toplamı alınarak 141 ülkenin değeri, 19952014 döneminde onda birini ise doğal sermaye servetleri incelendi. küresel olarak iki katına çıktı nin oluşturduğu ortaya konul OECD ülkelerinde doğal ser ğı tahmin ediliyor. du. Düşük gelirli ülkeler ara dengeleri bozarak, çelişkileri derinleştirerek, siyasi kültürel sonuçlar yaratarak yoluna devam etti. kat daha fazla olduğu kayde nemindeki doğal sermaye (or mayenin toplam servet içeri Bir insanın kalan çalışma dildi. Türkiye’de kişi başına manlar ve madenler gibi), be sindeki payı yüzde 3 olmasına ömrü boyunca elde edeceği sında servetin en büyük bileşeni doğal sermaye oldu. yKiünreessealvleaşşmmeıd?en sonra düşen servet 45 bin 998 dolar şeri sermaye (bir kişinin öm rağmen, kişi başına düşen do kazançların değeri olarak öl l Ekonomi Servisi 19. yüzyılın son çeyreğinde başlayan Sabancı: 70’iz ama yedi küreselleşme 20. yüzyılın ilk çeyreğinde, ülkelerin içinde sınıf mücadelelerinin keskinleşmesi, uluslararası alanda da, dünyanın kaynaklarının o zamanki kontrolünü, o kontrolün dengelerini, kurallarını sorgulayan güçlerin yükselmesiyle Eticaret yaşında gibi dinamiğiz çökmüştü. Bu çöküş kendini, ülkeler düzeyinde devrimci atılımlar, totaliter rejimler; uluslararası düzeyde de, bir hegemonya krizi, buna bağlı olarak, eski büyük güçlerle yenileri arasında patlak veren paylaşım savaşlarıyla ortaya koymuştu. Son finansal kriz (2007), kay için iyi haber Bu yıl 70. yaşını kutlayan Akbank, şube konseptini yenilerken nak dağılımını ve küresel kapitalizmi düzenleyen ABD ve Batı egemenliği altında kurulmuş neoliberal modelin tükendiğini Yurtdışından eticaret yoluyla sipariş edilen ürünlere yönelik gümrük muafiyet oranı, 30 Avro’dan 22 Avro’ya düşürülüyor. Söz konusu oran 2016 sonlarında 75 Avro’dan 30 Avro’ya çekilmişti. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, ilgili karar Bakanlar Kurulu’nda imzaya sunuldu. Mevcut limit olan 30 Avro sınırını gözeterek sipariş vermiş olan alıcıların işlemlerinin tamamlanması ile posta ve hızlı kargo operatörlerinin kendi sistem ve iş akışlarını söz konusu değişikliğe uyarlayabilmesi amacıyla 15 günlük geçiş dönemi de öngörülüyor. l Ekonomi Servisi iş yapış biçimini de daha teknoloji yoğun hale getiriyor Suzan Sabancı Dinçer G ELENceEa7Ğç0ılayİnıl YönA ŞATT ilk şube Adana’daki Küçüksaat’te açılışta müşterilere portakal suyu ve çikolata ikram edil mişti. Bu gelenek aynı şu bede bu yıl da tekrar landı. Hakan Binbaşgil ILAR Bankanın 70 yıldır güven üzerine oturtulduğunu be lirten Akbank Yönetim Kuru lu Başkanı Suzan Sabancı Din çer, “70 yaşın akıl ve hikmeti ne sahibiz ama yedi yaşındaki gibi dinç, dinamik, coşku dolu yuz. Bugün genç ama yetenekli, bilgili ve tecrübeli ekibimizle gelece ğin Akbank’ını in şa etmeye başlıyo ruz” dedi. Akbank, kuru OLCAY BÜYÜKTAŞ luşunun 70. yılında, 14 bine ya kın çalışanıyla ge leceğine yön verecek yeni bir dö nüşüm projesine imza attı. Ban ka şube konseptini yenilerken iş kanıtlayınca, akıllar çok haklı olarak, 20. yüzyılın başına gitti. Uluslararası finanskapitalin önemli merkezlerinden Credit Suisse, finansal krizden bu yana her yıl yayımladığı Küresel Servet Raporu’nda, sürekli, dünya hane halkının yaklaşık yüzde 8’inin toplam servetin yüzde 80’inden fazlasına sahip olduğunu gösteriyor. Bu yıl Oxfam’ın Davos öncesinde yayımladığı servet raporu, Credit Suisse raporlarının saptadığı durumun daha da ağırlaştığını ortaya koydu: 2017 yılında üretilen küresel servetin yüzde 82’si toplam nüfusun yüzde 1’ine gitmiş. Oxfam’a göre, 2009 yılında dünyanın toplam servetinin yüze 50’si 380 kişiye aitmiş. Bu sayı geçen yıl 61 kişiye düşmüş. Bu duruma tepkiler kitlesel bir boyut kazanıyor, seçim sandıklarına yansıyor. Uluslararası finanskapitale ve temsilcilerine yönelik öfkeyi ifade edebilen siyasi liderlikler, sağda totaliter ve solda eşitlikçi demokratik eğilimlerle yükseliyor. Davos’ta toplananlar da eşitsizlik Reel ücretler yüzde 4 düştü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Enflas Şubeler yeniden tasarlandı yapış biçimini de daha teknoloji yoğun hale getiriyor. İstanbul Karaköy’deki Galata Şubesi’nde Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı Dinçer ve Genel Müdür Hakan Binbaşgil’in katılımıyla tanıtılan geleceğin konusuna eğiliyorlar, ama biraz daha fazla vergi vermek, ücretleri, sosyal yardımları artırmak söz konusu olunca, ağızlarını bıçak açmıyor. Bu sırada uluslararası alanda, Rusya etkisini Ukrayna ve Ortadoğu’da artırıyor. Çin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda teknolojik bir güç olarak yükseliyor; yon Raporu, 2017’de ekonomi büyürken reel ücretlerin gerilediğini ortaya koydu. 2017 yılının ilk dokuz aylık döneminde katma değer bazlı kısmi emek verimliliği (katma değer/istihdam), geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4.3 artarken, söz konusu dönemde kişi başı reel ücretler değişmedi. Dolayısıyla, reel birim ücretler (kişi başı reel ücret/verimlilik) söz konusu dönemde yaklaşık yüzde 4 oranında geriledi. Raporda, “kısmi emek verimliliği gelişmeleri tarım dışı sektörlerde reel birim işgücü maliyetindeki düşüşe katkı sundu” denildi. Türkiye ekonomisi, 2017’nin 9 ayında yüzde 7.4 büyüme kaydetmişti. Söz konusu büyümenin reel ücretlere yansımaması, dahası reel birim ücretlerin düşüş göstermesi dikkat çekti. l Ekonomi Servisi İyi performans beklemeyin Deutsche Bank analisti Kazım Andaç, piyasalara yönelik değerlendirmesinde “Türk bankalarının artık daha iyi performans göstermeyeceğini düşünüyoruz” ifadelerini kullandı. Andaç’ın Bloomberg’de yer alan analizinde, “Artan jeo Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaşgil, müşterilerinin yaklaşık yüz lık mekanları müşterilerimize sunduk” bilgisini verdi. Binbaşgil, bu yıl so Akbank’ı şubede yaşam felsefesini değiştiriyor. Banka, bu yeni de 36’sı ve Akbanklıların yüzde 70’inin nuna kadar yeni iş modelini 10’a iş modelini 2018’de yaklaşık 250 millennial kuşağından oluştuğuna işaret ederek, geçen yıl 1 milyon müşteri kazandıklarını ve büyümenin bu şekilde sürmesini öngördüklerini aktardı. Binbaşgil, “Basit işlemlerin şube dı yakın şubede tam mimari dönüşüm, geri kalanını ise kısmi mimarı dönüşüm ile toplamda 250 civarında şubede gerçekleştirecekleri İlhamı Türk şubesinde hayata geçirmeye hazırlanırken tüm şubelere yayılması 2019 sonunu bulacak. insanı verdi Yeni bir tur şına kaymasıyla, şubelerimizi uzmanlık gerektiren katma değerli finansal hizmetlerin daha etkin sunulacağı şekilde yeniden tasarladık. Bu süreçte, sadece mimariyi değil, tüm iş yapış şekillerimizi, ekranlarımızı, şube çalışan ni belirtti. Binbaşgil, 2019 sonunda tüm şubelerde dönüşümü tamamlamayı hedeflediklerini kaydetti. Binbaşgil’in verdiği bilgiye göre bir şu Akbank şubelerin dönüşümünde Steve Jobs’un Apple’ın dönüşümünde birlikte çalıştığı Eight Inc. ve şirket Sabancı Dinçer, “Bugün bizim için çok önemli bir gün, Akbank için bir mihenk taşı. Bankamız, bugün hem yetmişinci yılı larımızın rollerini dönüştürdük. Ban benin değişim maliyeti üst yöneticisi (CEO) Tim Kobe nı kutluyor, hem de yeni ko ve masa olmadan ferah ve aydın 100 bin dolar olacak. ile çalıştı. Toplantıya katılan iş modelimizi başlatıyo Tim Kobe; “Ajans olarak büyük ruz. 70 yıllık bu bayrak 14 bin kişilik bir aile fırsatları ve yenilikleri daima odak noktamızda tuttuk. Geçmişte bunu yapan Steve yarışında yeni bir tura başlıyoruz. Genlerimizde ihtiyatlı olmak, öngörü Binbaşgil 70 yıllık koşuya yola 12 kişiyle çıktıklarını, bugün 14 bine yakın büyük bir aile olduklarını belirterek, “Bugüne kadar toplam 64 bin kişinin, neredeyse küçük bir şehir kadar insanın, geldiğimiz noktada büyük emeği var” dedi. Verilen bilgilere göre; Akbank kâğıtsız yeni süreçlerinde sadece sözleşme işlemlerinde yılda yüzde ys9blşşissaçieıaaee5klyinyynkAaEk2dfflckTaaeâA0easMğmk0asktyıbör’tr.elfaşeaazYatdpinrlvaraıeedılklklsddeaşnelaaııanmyrgivsreşr5geteeeulc7ıeüykrlfrefiçmuinml3kesaelüs.ienrYkmlaŞşkyrleyğeiuovivylneyşibnlsaeintoekGivirnleainileescıreak.JiAşoTbBkübiubrsrslgküaiğovüvnriingeemelnkasücrneRaiidziysznnikeeiiaic.ldigıAkdlbnhAeHibakeıisakn.albiirbadrbTdkttadiüsiaaza.eniıBrnensknkkkark”eni’ailByrlarhoiınelemjeiayls’oydmoajevpinyet’eidlımkktıü;.yamyteecaAmmpebkdakleüaabemyl.lntzveadBBtddabcanıaaükkeıemikşşlğyklDil’tvarıaeüiaeinrarrnkod7ırılhnçklmee0”mbieırcusdiyırieasrarzi,ığhuneykald“idilleFbzeçddava”oağktueerdaykidğolğeştnauaneeuuiğrtnmrduStiıgşaömciyşai.ümarntaıblunüzrıdea.ak,oaştül Afrika, Latin Amerika ve Doğu Avrupa’da verdiği krediler (borçlandırıcı sermaye ihracı) artarken, ipek yolu projesi şekillenirken, The Washington Post’tan Samuelson’un deyimiyle “teknoloji ve bilim alanında süper güç” düzeyine yükseliyor. Çin’de ekonominin büyüme, kentleşme hızı, dünyanın hammadde, gıda, su kaynakları üzerinde paylaşım rekabetini, ticari korumacılığı artıracak bir basınç yaratıyor. Avrupa Birliği siyasi bir istikrar kazanamazken, Batı’nın kurduğu “400 yıllık düzen dağılıyor” havası yayılıyor. Bu gelişmelere paralel, ABD yönetimi dış politikasını, Rusya ve Çin’den gelen tehditleri öne çıkaracak biçimde değiştirmeye başlıyor. Büyük Savaş’ın 100. yıldönümü kaçınılmaz olarak paylaşıma, korumacılığa ilişkin anıları tazeledi. 2013’ten bu yana, yerel savaşlar giderek artarken, tarihte, yükselen ve gerileyen büyük güçler arasında savaşlara yol açan “Tükidides kapanı” konusu da uluslararası ilişkiler tartışmalarının başına oturdu; bu yıl Davos’a ilişkin yorumlarda çok sık gündeme geldi. Sonuç olarak finanskapitalin arzularını yansıtan Davos’un aynası kırıldı. Otuz yıllık resmin bu aynanın parçalarındaki yansıması karmakarışık. Artık ne büyük bir savaş, ne faşizm, ne de devrim olanaksız değil! Avrasya Tüneli’ne zam Avrasya Tüneli’nden geçiş ücretine zam geldi. Bugünden itibaren tek yön geçiş ücreti otomobiller için 16.60 TL’den 21 TL’ye, mini Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Başar Arıoğlu, geçen hafta yaptı ğı açıklamada devletten 123 milyon li Günde 2.5 saat yolda geçiyor NG Araştırma şirketinin İstanbulluların toplu taşıma araçlarıyla ilgili nabzını tuttu. İstanbul halkı sırasıyla en çok otobüs, minibüs ve metrobüs araçlarını kullanıyor. İstanbulluların günde ortalama 2.5 saatlerini trafikte harcadıkları ortaya çıkıyor. Araştırmaya katılan her 10 kişiden 9’u yoğun politik ve yurtiçi riskler ile büsler için ise ra alacakları trafiğin psikolojilerini olumsuz etkilediği TL cinsinden fonlama maliye 24.90 TL’den nı söyledi. ni belirtti. 10 İstanbulludan 9’u araçların çok tinin büyük ihtimalle yakın 31.50 TL’ye Yıllık 25.6 dolu olduğundan şikâyetçi. Her 10 kişiden bir zamanda düşmeyeceği yö yükseltildi. milyon araç 3’ü toplu taşıma araçlarında fiziksel ve sözlü nündeki görüşümüzün sonucu olarak Türk bankalarının artık daha iyi performans göstermesinin büyük bir ihtimalle mümkün olmayacağını düşünüyoruz” denildi. l Ekonomi Servisi Avrasya Tüneli’ne yıllık 25.6 milyon araç geçişi garantisi verilmişti ancak geçen yıl tünelden geçen araç sayısı garanti edilen rakamın 10 milyon altında kalındı. geçişi garantisi verilen tünelden 2017’de 15 milyon araç geçti. İşletmeci firma aradaki fark nedeniyle devletten 123 milyon TL alacak. l Ekonomi Servisi kavgalara şahit olduğunu belirtti. Her 10 kişiden 9’u toplu taşıma araçlarını kullanacak kişilerin özel bir eğitimden geçmesi ve sertifika alma zorunluluğunun gelmesi gerektiği yönünde görüş bildiriyor. Hız hariç tüm kriterlerden kötü oy alarak sınıfta kalan toplu taşıma aracı minibüs oldu. l Ekonomi Servisi C MY B