Katalog

DUNYA HASEKE’DEN IRAK’A GEÇİŞ BAŞLADI Suriye’deki askeri varlığını sona erdir 50 ABD’li askerin görev yaptığı 400 met me kararı alan Trump yönetiminin dün rekarelik depolardaki Hummer marka Haseke iline bağlı Malikiye ilçesinde zırhlı araçlar ile TIR’lar Irak’a gönderil ki askeri depolarının ilkini tahliye etti di. Depolarda görevli ABD askerleri de il ği haberleri gündeme yansıdı. Yaklaşık çeyi terk ederek Irak’a geçti. ABD sonrası satrancıPazar30Aralık2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: İLKNUR FİLİZ 15 Suriye’de askeri ve diplomatik gelişmelerde baş döndürücü gelişmeler yaşanırken Astana süreciyle birlikte varılan “çatışmasızlık Rusya ve Türkiye’nin, Suriye’deki askeri operasyonların koordine edilmesi konusunda mutabakata vardığı duyuruldu bölgeleri” uzlaşısının ortakları Rusya ve Türkiye birbirlerinin pozisyonlarını yoklamayı sürdürüyor. ABD’nin Suriye’den çekilme, YPG’nin TSK’nin olası operasyon hedefindeki Münbiç’i Suriye ordusuna devretme, Körfez’in Sünni blokunun Şam karşıtı politikalarında U dönüşü sinyalinin ardından dün AnkaraMoskova hattı bir kez daha bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptı. Taraflar Suriye’ye yönelik İdlib’den Kürtlerin durumuna kadar kimi farklı pozisyonlarına karşın işbirliği vurgusuyla ortak mutabakatın çok önemli bir mutabakattı. Bunun da uygulanması ve aksaklıkların giderilmesi konusunda da mutabıkız. Bazıları Astana sürecini ya da Soçi sürecini baltalamaya çalışıyor olabilir ama şunu unutmasınlar; bugün Suriye için bir anayasa komisyonunun kurulması konuşuluyorsa, bu Rusya, İran ve Türkiye’nin birlikte attığı adımlar ve sarf ettiği çabalar sayesinde olmuştur” dedi. Dışişleri Bakanı görüşmede, Suriye sorununun insani boyutunun da ele alındığın kaydetti. sürdüğü mesajı verdi. MABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye’den asker çekme kararının yan oskova’daki toplantıya katılan heyette Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Savun kıları sürerken Dışişleri Bakanı Mev ma Bakanı Akar, MİT Başkanı Fidan ve Cum lüt Çavuşoğlu, Savunma Bakanı Hulusi Akar Rus mevkidaşları Sergey Lavrov ve Sergey Şoygu ile Suriye’nin kuzeyindeki gelişmeleri ele almak üzere hurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın vardı. Öte yandan TSK’nin Suriye’ye yönelik sevkıyatı sürüyor. Cerablus’tan çıkan ÖSO güçlerinin Münbiç’e yöneldiği belirtiliyor. Moskova’da bir araya geldi. Görüşme ma sağlandı” dedi. Rus Dışişleri Baka de, “AnkaraMoskova cephesinde Suri nı “Önümüzdeki ocak ayının ilk gün Rusya ve İran’la yakın işbirliğinin sü ye’deki operasyonların koordinasyonu lerinde görevine başlayacak yeni Su receğini belirterek “Suriye’nin toprak ve teröristlerden temizlenmesi konu riye temsilcisi ile anayasa komisyonu bütünlüğünü, siyasi birliğini savunu sunda” mutabakata varıldığı açıklandı. nun en hızlı şekilde faaliyetlerine baş yoruz ve bunlara halel getirecek tüm Anayasa vurgusu laması için birlikte çalışacağız” ifade çabalara da karşıyız” dedi. lerini kullandı. Türkiye ve Rusya arasında imza Lavrov, “Suriye’deki terörist tehdidi Çavuşoğlu ise tüm terör örgütleri lanan Soçi mutabakatının önemine ni kökünden kazımak amacıyla Rusya nin Suriye topraklarından temizlenme işaret eden Çavuşoğlu, “İmzaladığı ve Türkiye’nin askeri temsilcileri ara si için ortak irade olduğunu kaydetti. mız İdlib muhtırası gerçekten bugün sında sahadaki adımların koordinasyonu sükunetin sağ pentagon’da ‘silahlar ypg’de kalsın’ sesleri lanması ve si nun nasıl sürdürüle yasi sürecin iş ceği konusunda bir uzlaş Trump yönetiminin Suriye’den çekilme kararının ardından YPG’nin elindeki Amerikan silahlarının ne olacağı tartışılırken Re siz. Reuters’a konuşan yetkililer, bu lemesi bakı konuda Pentagon’da yürütülen tartışmanın henüz karara bağlanmadığını belirtirken, çe mından uters ajansı, ABD’li komutanların silahlarının kalma kilme planının önümüzdeki günlerde Beyaz Saray’a sı yönünde tavsiyede bulunduğunu duyurdu. ABD or sunulacağı, plan üzerine son kararı ABD Başkanı Donald dusundan adının açıklanmasını istemeyen üç yetkili, söz ko Trump’ın vereceği ifade edildi. Pentagon’dan yapılan açıkla nusu tavsiyenin Suriye’den çekilme planları üzerine tartışma mada Suriye’den çekilme planı üzerine çalışmaların devam ettiği ların bir parçası olduğunu dile getirdi. Ancak Pentagon’un Beyaz belirtilerek “tüm birliklerin güvenliğini garantiye alacak önlemlerin Saray’a bu konuda resmi bir öneri sunup sunmayacağı henüz belir alındığı, temkinli ve kontrollü çekilmeye odaklanıldığı” kaydedildi. aKsrkeemriliMn:üSnubriiçy’ete Toplantı öncesinde Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, İdlib’de oluşturulan silahsızlandırılmış bölgeyi ve Fırat’ın doğusunda yaşanan gelişmeleri ele alacaklarını duyurmuştu. Görüşme, Türkiye’nin Münbiç’e yönelik operasyon seçeneğinin gündemde olduğu bir dönemde geldi. Ankara’nın terör örgütü olarak gördügü YPG önceki gün bölgenin kontrolünü Suriye ordusuna bırakacağını duyurmuştu. Ordu Münbiç’e girdiğini belirtmiştü. Pentagon’dan ise Şam güçlerinin Münbiç’e girmediği çıkışı yükselmişti. Dün Kremlin’den ise “Münbiç’in kontrolünün Suriye ordusuna geçtiğini doğruladık” açıklaması geldi. Öte yandan Sputnik’in haberine göre, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Velid Abdülaziz, 10 Ocak 2019’da Şam’a resmi bir ziyarette bulunacak. Suriye’de çatışmaların başladığı günden bu yana, Sudan Cumhurbaşkanı Ömer El Beşir’den sonra Şam’a yapılan ikinci Arap lideri zi yareti olacak. Belçika’nın ateşi yüksek Gazze’de yine ölüm... Gazze’de önceki gün İsrail karşıtı protestolarda bir Filistinli yaşamını yitirdi. Han Yunus’ta gerçekleşen gösteriye İsrail güçlerinin ateş açtığı, biri gazeteci olmak üzere altı kişinin yaralandığı belirtildi. Filistinli kaynaklar yaralılardan 27 yaşındaki Kerem Fiyad’ın kurtarılamadığını duyurdu. Filistinliler, 30 Mart’tan bu yana abluka altındaki Gazze Şeridi’nde “Büyük Dönüş Yürüyüşü” adı altında eylemler düzenliyor. İsrail askerlerinin müdahalesinde en az 225 Filistinlinin yaşamını yitirdiği ifade ediliyor. Öte yandan, İsrail dün Gazze’den füze atılmasına misilleme olarak dün Hamas mevzilerini hedef aldığını duyurdu. Filistinli kaynaklar, saldırıda can kaybının olmadığını belirtti. İsrail ordusunun helikopterle gerçekleştirdiği saldırının Hamas’la gerilimin tırmandığı kasım ayından bu yana Gazze’yi ilk hedef alış olduğu belirtiliyor. Yalan habere ilk fatura Alman Der Spiegel dergisinde ça lışan ödüllü bir muhabirin birçok röportajında sahtekârlık yaptığının ortaya çıkmasının ardından, derginin kadrosunda değişikliklere gidiliyor. 1 Ocak tarihinde derginin basılı versiyonunun genel yayın yönetmenliğine gelmeye hazırlanan Ulrich Fichtner ve aynı tarihten itibaren toplum departmanının sorumluluğunu üstlenmesi öngörülen Matthias Geyer’in yeni sözleşmelerinin askıya alındığı açıklandı. Sene başında derginin hem basılı ve hem de online versiyonunun genel yayın yönetmenliğini devralacak olan Steffen Klusmann’ın konuyla ilgili olarak Der Spiegel çalışanlarına gönderdiği mailde, Fichtner’in sahtekârlığı ortaya çıkarılan gazeteci Claas Relotius’u “Spiegel için keşfeden kişi” olduğu, Geyer’in de Relotius’u “kadroya aldığı ve son ana kadar yöneticiliğini yaptığı” kaydedildi. Klusmann, iki editörün de, gerekli görüldüğü takdirde istifalarını vermeyi teklif ettiğini belirtti. Serpil AYGÜN Fransa’da mazot fiyatlarının artışına tepki olarak başlayan ve giderek yoksulluğa hatta iklim politikalarına bir tepki olarak büyüyen Sarı Yelekliler hareketi, Belçika’da da bir ayı aşkın süredir gündemdeki yerini koruyor. Sarı Yelekliler Noel tatilinde de eylemlerine yer yer devam ederken önceki hafta düşen Michel I hükümetinin mayıs ayında yapılacak seçimlere kadar ülkeyi nasıl yöneteceğine ilişkin tartışmalar, partilerin seçim atmosferine girmesi, siyaset ateşini de daha da alevlendiriyor. Sarı Yelekliler kendilerini sisteme karşı bir hareket olarak tanımlıyor. Ancak ne bir liderleri, ne de düzenli bir örgütlenmeleri var. İçlerinde aşırı soldan aşırı sağa pek çok eylemci var. Emekli, işsizlik ya da yoksulluk ödeneği ile geçinenler yanında hippi gençler de. Geçen haftalarda Brüksel’de gerçekleşen, ancak bu ay başındakine göre katılımın daha düşük olduğu eylemde Belçikalı Sarı Yeleklilerin basına açıklama yapan yüzü Herve Van Laethem ile konuşuyoruz. Laethem, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada “eylemlere izin almak için kimsenin cesaret edemediğini, bu anlamda kendisinin izin başvurusu yaptığını, ancak kendisinden resmi bir sözcü olarak da bahsedilemeyeceğini” söylüyor. ‘Hak ihlali’ Yaklaşık bir hafta önce eylem için resmi başvuru yaptıklarını anlatıyor. Ancak eylem günü geldiğinde ise gösteriye izin verilmediğini ekliyor, “Bu bir skandal. Temel haklarımızı ihlal ediyorlar. Sosyalistlerle liberaller arasında hiçbir fark yok. Bu sistemin değişmesini istiyoruz” diyor. Eyleme destek verenlerden biri maaşların artırılması talebini dile getiriyor, “Hastalık sigortası ile yaşıyorum. Hükümet hastalık sigortası alanların gelirlerini artırdı. Ama diğer taraftan da gelir vergisi ile yarısını geri alıyor. Özellikle düşük gelirliler yani işsizlik ödeneği, sosyal yardım alanlar için ay sonunu getirmek çok zor. Elektrik, su faturası arttı. En alt gelir grubunda olanların yaşam koşulları çok zorlaştı” ifadesini kullanıyor. ‘Sendikalar sistemin aynasızları!’ Belçika’da Sarı Yelekliler, dar gelirlerin ekonomik durumlarının düzeltilmesi, yoksulluğun azaltılması, daha adil ve eşit bir yaşam istiyor. Geçen haftalarda BM Göç Paktı nedeniyle iç siyasette yaşanan krizle düşen Michel I Hükümeti’ni sendikalar; ağır kemer sıkma politikaları, sosyal devletin küçültülerek zengin ile yoksul arasındaki uçurumun artırılması, emekli SARI YELEKLİLER EYLEMLERİNDEKİ POLİS ŞİDDETİNE SORUŞTURMA Fransa’yı haftalar boyu etkisi altına alan Sarı Yelekliler eylemi dün de başkent Paris olmak üzere ülkenin çeşitli bölgelerinde yer yer devam etti. Öte yandan yerel basına yansıyan haberlere göre Ulusal Polis Soruşturma Birimi, Sarı Yeleklilerin eylemlerinde polisin göstericilere şiddet uyguladığı iddiasıyla 48 soruşturma açtı. Brüksel’de bu ay başında düzenlenen eylemlerde göstericilere polis sert müdahalede bulunmuştu. lik yaşının 65’ten 67’ye yükseltilmesi, işsizlik ve sosyal yardım ödeneklerindeki kısıtlamalar nedeniyle defalarca sokağa çıkarak protesto etti. Geçen eylül ayında sendikaların protestosuna 75 bin kişi katılmıştı. Peki Sarı Yelekliler neden Belçika’da 100 yılı aşkın tarihi olan, sosyalist, katolik, liberal, tarafsız her dünya görüşünden çalışanın kendine uygun sendikaya kayıtlı olduğu, üyelerin milyonlarla ifade edildiği, ciddi müzakare gücü olan sendikalardan bağımsız eylemle sokaklardaydı... Sarı Yelekliler’den Van Laethem, “Sendikalar devletin aynasızlarıdır. Devletin politikalarını koruyorlar. Sistemin bir parçası onlar da. Dolayısıyla bu sistem değişmeli” iddiasını dile getiriyor. Eyleme destek veren ve kendisi de sendikalı olan Fielt Luiks isimli Belçikalı ise “sendikalar yoksulluk ödeneği ile geçinen, minumum gelir grupları ile yeterince ilgilenmiyor. Daha çok çalışan kesimin hakları ile meşguller. Toplumun en altında bulunan bu kesimlerin Sarı Yelekliler tarafından temsil edilmesi de aslında sendikaların bu alanda eksikliklerinin bir göstergesi” görüşünde. Belçika’da 1.5 milyonu aşan üyesiyle Sosyalist Sendika ABVV/FGTB Sözcüsü Gina Heyrman ise “Sarı Yeleklilerin talepleri ile sendikaların talepleri benzer, bu doğru. Sarı Yelekliler hareketi aslında bizim 4 yıldır hükümete yaptığımız eleştirilerin haklılığını gösteriyor. Kollektif bir sosyal müzakereden yanayız. Ancak bu yöntemle hükümete ve işverenlere taleplerimizi duyurabilir ve cevap alabiliriz. Sarı Yelekliler, dağınık bir hareket, örgütlenmeleri yok. Tabii ki bunu tercih etme hakları var” diyor. l BRÜKSEL Savaş, yokluk döngüsündeki Yemen’in birçok bölgesi yerle bir olmuş durumda. Husilerden çekilme adımı Yemen’de Husi milisler Stockholm anlaşması çerçevesinde ülkenin batısındaki Hudeyde limanından çekilme sürecine başladıklarını duyurdu. Husilere ait El Mesira televizyonuna konuşan bir askeri yetkili, “Stockholm Anlaşması’nın ilk aşamasında öngörüldüğü gibi güçlerimiz önceki gece Hudeyde limanından çekilmeye başlamıştır” ifadelerini kullandı. Ülkede Suudi Arabistan liderliğindeki uluslararası koalisyon destekli Mansur Hadi yönetimi ile İran destekli Husiler arasındaki çatışmalar üç yılı aşkın süredir devam ediyor. Husilerin Hudeyde kentindeki Hudeyde, Salif ve Ras İsa limanlarından asker çekmesi Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda İsveç’te yapılan müzakereler kapsamında varılan anlaşmanın ilk aşamasını oluşturuyor. Uzlaşı iki tarafın da kentten güçlerini çekmesini öngörüyor. BM başkanlığındaki “Yeniden Düzenleme Koordinasyon Komitesi” (RCC) ilk toplantısı, geçen çarşamba başlamış ve önceki gün sona ermişti. BM’nin kente gönderdiği uluslararası ateşkes denetleyicileri grubu komutanı Hollandalı General Patrick Cammaert’ın liderliğindeki toplantıya, Husiler ile Hadi güçlerinden 3’er temsilci katılmıştı. RRC’nin görevi, bölgedeki ateşkesi, Hudeyde’nin yanı sıra Salif ve Ras İsa limanlarında iki tarafa ait güçlerin birliklerini, ateşkesin başladığı 18 Aralık tarihinden itibaren 21 gün içinde daha önce mutabık kalınan bölgelere çekilmesini denetlemek olarak belirlenmişti. Bangladeş sandık başında Seçim kampanyalarının kanlı geçtiği Bangladeş bugün genel seçimler için sandık başına gidiyor. Seçim öncesi güvenlik önlemleri arttıldı, yetkililer ülke çapında 600 bin polis ve askerin görev yapacağını açıkladı. Başbakan Şeyh Hasina Vecid’in dördüncü kez koltuğa oturmasının beklendiği seçimin kampanya sürecinde muhalefet partileri iktidar partisi Avami Birliği’nden baskı gördüklerini, 10 bine yakın destekçilerinin gözaltına alındığını açıklamıştı. Şiddet olaylarında üçü Avami Birmliği üyesi 8 kişi yaşımını yitirmişti. Hükümet 2019’a kapalı girecek ABD’de, Başkan Donald Trump’ın Meksika sınırına duvar örmek için onaylanmasını istediği bütçe tasarısı konusunda Kongre’deki kördüğümün çözülmemesi nedeniyle 2019’a girerken hükümetin kısmen kapalı kalmaya devam etmesi bekleniyor. Kördüğümün sebebi, Trump’ın yasadışı göçü önleme amacıyla Meksika sınırına duvar inşa etmek için istediği 5 milyar dolarlık ödenek konusundaki tartışmalar. Temsilciler Meclisi’nde çoğunlukta olan ve ocak ayı itibariyle göreve gelecek olan Demokratlar ve Trump’a karşı çıkan bazı Cumhuriyetçiler ise yaklaşık 1.3 milyar dolarlık ödeneğin artırılmasına karşı çıkıyor. Bütçe konusundaki fikir ayrılığı nedeniyle yüz binlerce federal hükümet görevlisi ücretsiz izne çıkmaya zorlandı, ücretlerinin ne zaman ödeneceği konusunda belirsizlik var. ‘Duvar’ krizi sürüyor Geçen çarşamba günü, federel kurumların 8 Şubat’a kadar açık kalmasını sağlayacak geçici bir bütçe Kongre’den geçti ancak bu bütçede Trump’ın istediği duvar ödeneği bulunmuyordu. Trump ise ödeneğin yer almadığı bir bütçeyi imzalamayacağını açıkladı. Cumhuriyetçilerin şu an için çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi, salt çoğunlukla 5.7 milyar dolarlık duvar ödeneğine destek verdi ancak bütçe tasarısının ABD Kongresi’nin üst kanadı olan Senato’da da en az 60 oy alması gerekiyor. Cumhuriyetçilerin Senato’daki sandalye sayısı ise 51. Temsilciler Meclisi’ndeki sandalye dağılımı da ocak ayından itibaren değişecek. Kasım ayında yapılan ara seçimlerle birlikte Temsilciler Meclisi’nde çoğunluk Demokratlara geçti. Trump ise önceki gün, Demokratların duvara yönelik bütçeye ve göçmen yasalarına onay vermemeleri halinde “ülkenin güney sınırını kapatabileceği” tehdidinde bulundu. Meksika sınırında ABD’ye geçme arayışındaki göçmenlerin trajedisi sürüyor. C MY B