Katalog

Cumartesi 29 Aralık 2018 hafta sonu ‘Meclis tamTASARIM:ŞÜKRANİŞCAN 11 Demokrat’ların yeni gözdesi Bir yıldız doğuyor Demokrat Parti’de 2020 başkanlık seçimleri için şimdiden adaylar belirmeye başladı. Anket sonuçlarında ise Teksas senatörlüğü için yarışan Beto O’Rourke’un halkın desteğini aldığı görülüyor. YARKUN DEMİROĞLU konuda daha insancıl ve doğru İşler kötü gidiyor. Hem de çok kötü. Herkes bunun far politikalara sahip olsa da, başkanlık seçimi için doğru dengenin bulunması gerekiyor. kında ve herkes bunu konuşu 1994 yılından beri Demok yor. Herkes bu adamdan na ratların senato seçimlerini kay sıl kurtuluruz diye kafa patlatı bettikleri eyalette oyların yüz yor. Elbette ‘herkes’ değil... Hal de 48.3’ünü almak bile Beto kın yüzde 3540’ı adama sırılsık için bir başarı. Yine de herkes lam âşık. Beto’nun yanında değil. Chica Çünkü o seçmenlerinin dilin go Valisi Rahm Emanuel’in tele den konuşuyor. Ne kadar zen vizyona çıkıp, daha adaylıklar bi gin olursa olsun, halkın en fakir le açıklanmadan ‘seçimi kaybe kesimi ondan asla vazgeçmeye den biri nasıl oluyor da başkan cek. Biliyorlar ki, o hep onların lığı düşünebiliyor’ sorusunu sor yanında, onlar için savaşıyor. O ması manidar... sistemin artık ta kendisi olsa da, sisteme karşı savaşıyor! Hesapsız dürüstlük Tahmin edebileceğiniz gi Beto, Trump’ın yasası yüzün bi bu hafta Amerika’da yaşa den annelerinden kopartılıp alı nan siyasi çalkantılardan son nan çocukların trajedisi için, “Bu ra, Amerika’nın Başkanı Donald Amerika değil. Biz bu değiliz. Biz Trump’la ona muhalefet eden bunu yapan insanlar değiliz” di halk ve Demokrat Parti’den bah yerek tepki gösterdi. Beto’yu sediyorum aslında. klasik politikacılardan farklı kı Anketlerde sürpriz lan bir diğer özelliği ise kendisine bir soru sorulduğu zaman Demokrat Parti büyük bir he soruyu siyasi hesap yapmadan, yecanla 2020 başkanlık seçimi en dürüst şekilde cevap vere ne hazırlanıyor ve adaylığını koy bilmesi. ması beklenen isimlerin sayısı Beto ve meslektaşı Scott Pe şimdiden 30’u bulduğu telaffuz ters sosyal medya aracılığıyla ediliyor. Partinin yıldızlarından telefonlarından canlı yayın gö senatör Bernie Sanders, Barack rüntülerini yollayıp halkı aydın Obama’nın başkan yardımcılığı latmış, meclis televizyonu da ya nı da yapan Joe Biden ve politi yınını Beto’nun sosyal medya kaya yıllarını vermiş birçok sena hesabından yapmıştı. tör, aday olmak için çalışmalara başladı. İlk anketlerde sonuçlarda ise büyük bir sürpriz var. Odabvaemtae’dniılndoi fisine 6 hafta önce ara seçimler Beyonce, Lebron James, Et de Teksas Senatörlüğü için ya han Hawke, Willie Nelson, Tra rışan Katolik Irlandalı bir ai vis Scott gibi ünlü isimlerin Tek lenin üyesi Ro sas senatörlü bert Francis ‘Be ğü için kendisini to’ O’Rourke, ba desteklemelerine zı anketlerde 1., rağmen bu des Iowa’da yapılan teği kampanyası ünlü Des Moines na taşımayan, bu Registrar’ın an isimleri kullan ketinde ise 3. sı mayan ve Oba rada yer aldı. Yıl ma gibi politika lar önce aynı an cıları da mesafe kette 3. olan bir de tutan Beto’yu diğer isim ise Ba Obama, halkla rack Obama’ydı. el ele olduğu ve Peki Beto’yu gü temsil etmek is nümüz Ameri tediği eyaleti ka ka’sında büyük rış karış ziya bir yıldız yapan ret ettiği için tak ne? Herşeyden Beto, annelerinden kopar dir ediyor. Beto önce Beto senatör tılıp alınan çocukların tra geçen ay Barack olabilmek için ne jedisine tepki gösterdi. Obama’nın Was redeyse imkânsızı hington’daki ofisi başaran bir kampanya yürüttü. ne davet edildi. Nelerin konuşul Kampanyasına profesyonel kişi duğu ama Obama’nın takımının leri almadı. Pozitif bir kampan Beto’yu desteklediği kulaktan yayla yola çıkan politikacı sade kulağa yayılıyor. Cumhuriyet ce halktan küçük bağışlar kabul çi partinin ‘kırmızı’, Demokratla etti ama sosyal medya sayesin rın ‘mavi’ eyaletlerinin yanında de ülke çapında bir yıldız oldu. Florida, Ohio, ve Wisconsin’den Gençlerin büyük ölçüde destek sonra Arizona, Georgia gibi eya ledikleri Beto’ya yapılan küçük letler de artık hiçbir partinin te bağışlar bir çığ gibi büyüdü ve kelinde değil. 36 milyon dolarlık bütçeyle, bir 2020 başkanlık seçimini en senato kampanyası için bağışla çok korkutan lider mi, yoksa en nan en büyük rakama ulaştı. çok umutlandıran, halkı kalp Kennedy’e benziyor ten fetheden bir lider mi kazanacak? Amerikalılar bu duygu Amerikan medyasının Obama ve Bobby Kennedy’e benzettiği genç politikacı son derece içten selinde yürekten ‘dokunulmayı’ bekliyorlar. Aynı filmlerde olduğu gibi... bir adam. Kalpten konuşuyor. Siyaset çevreleri Beto’nun konuşmalarında büyük politikalara rastlama dıklarını söylüyor lar. Özellikle ara seçimlerde Ame rikan solunun bü yük zaferler kazandı ğı doğru. Temsilci ler Meclisi’nde yıl lar sonra çoğunluğu bulan Demokratlar senatoda ise yeniden azınlıktalar. Genç azınlıkların nüfus ar tışıyla önümüzdeki yıllarda dengeler ke sinlikle değişecek. Amerikan solu her Aziz Nesin’lik’ Prof. Kaboğlu: Meclis görevimi önemsiyorum. Nasıl katkı verebilirim? Bunu düşünüyorum. Üniversitede yaptırmadılar HİLAL KÖSE Kaboğlu ile Anayasa Derneği’nin çalışmaları için Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, Anayasa ‘derslerine’ bir süredir TBMM’de devam geldiği Kadıköy’de buluştuk. Meclis’i konuştuk. ediyor. Sabahlara kadar süren komisyon tartışmalarında, ge nel kurullarda anayasa (sı) hep onunla. Yeldeğirmenlerine karşı savaşan Don Kişot diye nitelen direcek oluyorum hocayı, kızdırmaktan korkuyorum. “Anayasa yürürlükten kalkmadı” diyor. Kozları iyi Anayasayı anlatmaktan yorgun düştüğünü tahmin ediyorum. Karşısındaki milletvekillerinin oynamak durumuna düşmekse en kötüsü: “Konunun özünü tartışma olanağı bulamıyoruz. Ne olursa olsun, lazım... ‘Artık Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi var’ diye kestirip atmaya çalışıyorlar. Ben, ‘söyledikleriniz anayasal gerçekliğe tekabül etmiyor. Ben anasayasadan söz edeceğim’ deyince, ‘Kaboğlu hoca da sorunu hep Anayasaya çekiyor’ diyorlar. Anomali diyebiliriz bu duruma. Bu tür şeyler, Meclis çalışmalarının düzeyini göstermesi açısından esef verici...” Temel sorun ne? n Anayasa hocası olarak Meclis’tesiniz. Neler söylersiniz? İlk deneyimim büyük hayal kırıklığı. Anayasa hukukunu idealize edip, 40 yıl okuttuktan, yazdıktan sonra bu kadar dibe vurmuş pratikle karşılaşacağımı düşünmüyordum. Temmuz ortaları, ilk komisyon çalışması. Adalet Komisyonu Başkanı, açılışta, komisyon için, ‘Yasama organının mutfağı’ dedi. İkinci günü söz aldım‘hayır’ dedim. Mutfakta önce torbalar açılır, diyelim ki patatesler soyulur, soğanlar doğranır. Ama ‘malzemeler hiç açılmadan çıkarılıyor’ dedim. Kanun teklifi geliyor. Siz orada olgunlaştıracaksınız, geliştireceksiniz, bazılarını eleyeceksiniz, eklemeler yapacaksınız. ‘Hayır’ dokundurtmayız diyorlar. n Meclis gözümüzde büyüttüğümüz kadar özel bir yer mi da birkaç milletvekili imzalıyor, esasen hazırlayanlar bürokratlar. Bakanlıklardan geliyor. Öyle olunca da karşımızdaki milletvekilleri biraz işin vitrini durumunda. Konunun özünü bilmiyorlar, sıkışıyorlar, bazen bilir bilmez savunumak zorunda kalıyorlar, bazen savunamaz duruma geliyorlar. n Peki neden gece sabaha kadar çalışıyorsunuz? Bu soru bizim de orada sıkça sorduğumuz bir soru. Fakat kanun teklifinin sahibi kendileri ya da biz olmadığımız için, gelen öneriye göre bir an önce halletme yarışına giriyorlar. n Muhalefet, ‘milletin başına çorap örülüyor’ diyor... Selden kütük kapma da denebilir. ‘Öğrenciler tercihim’ n Bu kadar da olmaz dediğiniz durumlar hangileri? Yaptıkları sadece anayasaya değil, bizim karşı çıktığımız, onların sonuna kadar sa mik. Çok çok gerilimli anlar oluyor, iş yumruklaşmaya kadar geliyor neredeyse. Bizimkilerden biri kalkıp diklendiği zaman o taraftan eskiden öğrencim olmuş bir vekil, ‘ya hocam sizinkilere hâkim ol’ diye hocasına şikâyet edermişçesine bana şikâyet ediyor. Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal’ı şikâyet ettiler, ‘ya hocam niye bağırıyor’ diye, ‘onun sesi gür’ dedim. (gülüyor) Bir gün de birisi laf attı o taraftan. Meclis Başkan vekili, ‘siz Meclis’e konuşun’ dedi. Bu taraf Meclis değil mi? dedim. Sustular. Belki de en az laf atılan vekil benim. Tartışmalarda Aziz Nesin’lik hususlar da oluyor. n Birkaç örnek rica etsem... Akla ziyan şeyler var. Anayasa madde 137’ye göre 20 kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu var. TOBB ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Odası’nı almışlar. Bunların başkanları ve yönetim kurulu üyeleri seçilemezlerse koltuklarına dönebile n Yerel seçimlere dair neler söylersiniz? Erdoğan ve Bahçeli büyük oynuyor. HDP’nin bazı kalelerini düşürebilmek için ‘kayyum atarım’ dedi. CHP’yi kriminalize etmek için, belki HDP’nin desteğiyle İstanbul’u alma hedefini gölgelemek için ‘HDP ile işbirliği yapıyor’ diyor. Bahçeli’nin öncülüğünde bunu birkaç aydır yapıyor biliyorsunuz. 2019 seçimlerine çok önem veriyorlar. Gezi sayfalarının yeniden açılması... Zannediyorum Türkiye’nin batı yakasını da kriminalize etme ve insanları sokağa çıkamaz hale getirme çabası... İstanbul’da her şeye rağmen kolay değil. Kimsenin garantisi yok. n Ne yapmalı? CHP, İYİ Parti ve HDP, kendi kozlarını iyi konuşturmalı. Buradaki esas sorun biz ne diyeceğiz? Bahçeli ve Erdoğan, yerel seçimlerde kaybedersek, Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin meşruluğu sorgulanır diyor. Biz de diyeceğiz ki zaten meşru değildi. Birilerini suçlayarak bu seçimleri de OHAL ortamında götürmek istiyorlar. OHAL var da yok. sizce? Öyle olmasını temenni eder vunduğu metne de aykırı. Ana cek. Bunun anayasaya aykırı olyasa değişikliği meşru değildir duğunu dile getirmek için hu Pasaportu dim. Anayasaya baktığımızda öyledir de... Meclis, 81 milyon adına kural koyuyor. Toplumun düzenini, barışını, dirliğini, birliğini sağlayacak organ. Yeni dü ama meridir, yani yürürlüktedir. ‘Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı’ diye diye, yasa yapma tarzlarına bakınca, anayasanın yürürlükte olduğunu bile sorgu kukçu olmaya gerek yok. Eşitliğe neden aykırı olduğunu gece yarılarına kadar anlattık da anlattık. Bir yarar sağlamadı. AKP’li bir vekil ‘Kaboğlu da hep hem var hem yok... zeni çok eleştirdik. Cumhurbaşkanına çok yetki veriyor diye. Doğru. Ancak Meclis kural koyma yetkisini büyük ölçüde elinde tutuyor. Cumhurbaşkanı’ nın kural alanına da müdahale edebiliyor. Burda temel sorun şu.... Acaba Meclis anayasanın kendisine verdiği yetkileri kullanıyor mu? Bu yetkilerin farkında mı? n Yanıtı az çok tahmin ediyorum... Meclis gündemine gelen kanunlar bizim tarafımızdan önerilmeli. Fakat şimdi görüyoruz ki kanun teklifi adını taşıyor, bir ya lama noktasına geliyoruz. n Yani durum kötü... Çok kötü ama o çıkmazı kır mak için bize de çok görev düşüyor. n Hocalığa devam ediyorsunuz. Öğrencileri mi vekilleri mi tercih edersiniz? Öğrenciler tabii. Uzun bir toplantının ardından, bir gece yarısından sonra, benden ders almış bir AKP’li vekil, ‘Anayasa dersi gibi anlatıyorsunuz’ dedi. n Komik olmuş... Düzeyi göstermesi açısından gerçekten hem çelişkili hem ko anayasaya çekiyor bu işi’ dedi. Nereye çekeyim? Anayasa dışına mı? n Hocayı okulda bıraksaydık diyorlardır... Belki de... En talihsiz ilk yüzleşme şu oldu. Anayasa Komisyonu’ndaydım. OHAL’in uzatılmasına dair kanunu Adalet Komisyonu’na getirdiler, ben de Adalet Komisyonu’na gittim. En uzun konuşmayı yaptım. İkinci gün başkanı dedi ki ‘hocam siz istanbul a gitmediniz mi?’ ‘Dün yemek ikramında bulundunuz hatırınız için geldim’ dedim. n OHAL komisyonundaki dosyanıza ne oldu? Komisyon kapalı kutu gibi. Geç kuruldu. Sonra başkanı ve üyeleri değiştirildi. İşlemleri nasıl işliyor ya da benim dosyamı neden bekletiyor? Bilmiyoruz. Komisyonda dosyası olanlardan gerçekten suça karışmış olanlar olabilir ama hukukçu olarak onlara da suçlu diyemem. Mahkeme kararı ile saptanana kadar herkes suçsuzluk ilkesinden yararlanır anayasamıza göre. Ko misyon, başvuru sahipleri ParlAmento çalışırdı belki ama... ne, “yönetime değil, anayasaya sadakat” ilkesini uy gulayabildiği ölçüde başarı n Meclis’e Erdoğan etkisini anlatır mısınız? lı olabilir... Eğer Erdoğan parti başkanı olmasaydı parlamento ça n Pasaportunuz var mı lışırdı. Parti başkanı olduğu için ve parti disiplini çok artık? katı olduğu için, AKP’li milletvekilleri konuşmala Milletvekili olunca dip rında şu ya da bu şekilde Erdoğan’ın adını geçirme gereği duyuyorlar. Biat kültürü. Komisyonlardan birinde AKP’li bir avukat dayanamadı, muhalif konuşmaya başladı. Hemen kenara çekildi ve kayboldu, bir daha konuşmadı. Bu durum Cumhurbaşkanı’na ne sağlar bilemiyorum ama rejimin işlemediğinin, yasamanın özerk olarak görevini yapamadığının lomatik pasaport verildi. Üzerindeki tahdidi kaldırmak için başvuruda bulundum ve aylar sonra ilk seyahatimi 12 Ekim günü Romanya”ya yaptım. Anayasacılar toplantısı vardı. Bu göstergesi. Cumhurbaşkanı’nın parti pasaportu sadece görev ba başkanı olması Cumhurbaşkanlığı’nın kımından, sınırlı kullanaca sonudur demiştik. Bu teyit edildi. Cumhurbaşkanı’nın tarafsızlık statüsünden, parti başkanlığına indirgenmiş olması büyük bir kayıp. Vahim bir durum. Bunu görüyoruz. Orada olmasına gerek yok, zaten oradaymış gibi. Komisyonlarda hazır, genel kurulda hazır, metne geçirilirken hazır. ğım. Çünkü benim hakkım öbür pasaport. Kullanırken, pasaportundan keyfi olarak yoksun kılınan kişileri unutmuyorum. İnsan suçlu bile olsa hapse falan atarsınız. Pasaport ucu bulacağı olmayan bir yasak. C MY B