Katalog

DUNYA Bolsonaro vazgeçmiyor Brezilya’da devlet başkanlığı koltuğuna oturmaya hazırlanan aşırı sağcı Jair Bolsonaro, sosyal medya hesaplarından sık sık eleştirdiği basını hedef almayı sürdürüyor. Bolsonaro, ABD Başkanı Donald Trump’ın muhalif ba sına yönelik söylemlerine benzer bir şekilde “yalan haber yapmakla” suçladığı medyaya savaş açacağını söyledi. Bolsonaro, Globo televizyonuna yapığı açıklamada, “Utanmazca yalan söyleyen basın organları, hükümetten destek alamayacak” diye konuştu. Kutuplaşma gölgesiSalı6Kasım2018 [email protected] EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ TASARIM: EMİNE BİLGET 11 ABD bugün Kongre ara seçimleri için sandık başına giderken siyaset sahnesinde her geçen gün daha fazla kendine yer bulan tehdit, nefret söylemi ülkede var olan kutuplaşmanın daha da derinleştiğini gözler önüne seriyor. İki yılda bir yapılan seçimlerde Kongre’nin iki ayağını oluşturan, 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamıyla, 100 üyeli Senato’nun üçte biri yenilenecek. Halihazırda her iki kanat da ABD Başkanı Donald Trump’lı Cumhuriyetçilerin kontrolünde. Son yoklamalar, Demokratların Temsilciler Meclisi’nde kontrolü ele alabileceği olasılığına işaret ederken Senato’daki tablonun ise Cumhuriyetçiler lehinde kalacağı yönünde. Seçimlerde ayrıca 36 eyaletin valisi de belirlenecek. Göçmenler hedefte Oylama Ocak 2017’de resmen ABD Başkanlığı koltuğuna oturan Trump için de bir anlamda “güvenoylaması”. Kampanyasını beyaz, orta sınıf ABD seçmen kitlesinin temeline oturtma hedefindeki Trump’ın, “Önce Amerika” söylemli küresel açıdan tek taraflı ekonomik paketinin yanı sıra sınır güvenliği, göçmenlere yönelik sertlik yanlısı tutumu da bu seçimlerde test edilecek konulardan. Dış politikada ise Transatlantik ilişkilerini bozmayı göze alarak İran’la uluslararası nükleer uzlaşıdan tek taraflı çıkıp dün itibarıyla yeni yaptırım paketini yürürlüğe sokmasından iklim anlaşmasına, Rusya ile nükleer uzlaşıdan çekilmesine, küresel ölçekli ticari savaşlara girişmesine uzanıyor. Son dönem işsizlik oranları dahil ekonomik kimi veride yaşanan gelişmelerin Cumhuriyetçilere avantaj sağlayacağı yorumları dikkat çekiyor. Cumhuriyetçilerin oylarını artırmasında etkili olacak bir diğer faktörün de Trump’ın Orta Amerikalı göçmenlere geçit vermeme tavrı olduğu da yerel basına yansıyor. Türkiye’de rahip Brunson krizini de Trump’ın seçmen kampanyası için kullandığına işaret ediliyor. Siyasi geleceğini etkileyecek Trump ve müttefiklerine yönelik siyasi kazanç adına çatışmacı, popülist, aşırı sağ söylemlerle toplumu kutuplaştırdıkları, bir diğer tarafı “düşman, tehdit” algısıyla hedefe oturtup, ırkçı, nefret, ayrımcı dil kullandıkları eleştirileri artıyor. Ülkedeki siyah, hispanik nüfusun büyük bir kısmında Trump’ın kutuplaştırıcı di ABD’de Kongre ara seçimleri Trump’ın 21 aylık başkanlığının tartışmalı söylem ve icraatlarının test edilmesi olarak görülüyor ABD’de Chattanooga’da Trump seçim mitingindeyken bir grup da ‘faşizme, nefrete hayır’ sloganlarıyla bölgede protesto düzenledi. linden duyulan rahatsızlık biliniyor. Kongre ara seçimlerinde Cumhuri yetçilerin şu anki iki kanattaki kontrolü yitirmeleri halinde Trump cephesi gerek iç gerekse dış politika konularında istediği kararları geçirmekte zorluk yaşayacak. Bu da yaklaşık iki yıl sonraki başkanlık seçimleri öncesinde Trump’ın siyasi kariyerine de etki edecek. Trump’ın, halihazırda Rusya’nın seçimlere müdahil olduğu iddialarına yönelik yakın ekibine uzanan soruşturmayla başı ağrıyor. Demokrat Parti’nin kongrede kontrolü ele geçirebilirse Trump’ı azletme sürecini başlatabileceği haberleri de dikkat çekiyor. Trump Ptaarrttıişdmeaysöı n Seçimlerin sonucu Trump iktidarıyla birlikte Cumhuriyetçi kanatta sağın sağına, popülizme daha ne kadar kayılacağı tartışmalarını da alevlendirecek. Hele bir de Avrupa’da aşırı sağ siyasi hareketlerin güçlendiği, gelecek yıl Avrupa Parlamentosu seçimlerinin yapılacağı, Latin Amerika’nın en büyük ekonomisi Brezilya’da “Tropik Trump” lakaplı diktatörlük yanlısı Bolsonaro’nun iktidara geldiği düşünülürse küresel siyasi eğilimler için dünyanın dikkati de bugünkü ABD ara seçimlerinde. Demokratlar, ülkede özgürlüklerin tehlikede olduğu, ırkçılığın artığı, küreselleşme yerine içeri kapanıldığı söylemleriyle sandıkta destek arıyor. HALEFSELEF SAHNEDE Ülkede son haftalarda Demokratların önde gelenle rine yönelik bombalı paketlerin gönderilmesi, ardından da bir sinagoga kanlı saldırıya işaretle siyasitoplumsal alanda iklimin ne kadar tehlikeli bir sürece ilerle diğine dikkat çekiliyor. Demokrat cephede başkanlık ya rışında Hillary Clinton’ın Cumhuri yetçilerin adayı Donald Trump’a ye nilmesinin ardından Kongre ara se çimlerinde kampanya yüzü olarak es ki Başkan Barack Obama’dan medet umuluyor. Kamuoyu desteği hâlâ güç lü olan Obama, tıpkı selefi Trump gibi sık sık seçim mitinglerinde boy gös terdi, Demokrat adaylar için oy iste di. Obama, pek çok konuşmasında “en önemli seçim” yorumu yaparken tıp kı Trump gibi halka sandığa gidin çağ rısında bulundu. Obama, geçen cu ma günkü mitingde de Trump’ı dışlayı cı bir dil kullanmakla suçlamış “öfke ve korku salmak için tasarlanmış bir retorikle bizi sürekli olarak böl meye çalışan te şebbüsler le karşı kar şıyayız” demişti. Trump ise sık lıkla Obama’ya yönelik ya Obama lancı diyerek başkanlık dö nemindeki Suriye’den İran’a, Çin’e pek çok siyasi tutumunu eleştiriyor. Taylor’ın daha önce Şam komiteye ‘ılımlı’Irak’ta görev yaptığı belirtildi. Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad önceki gün Rusya’nın Su melerde Suriye sorununun çözümün nan BM Suriye Özel Temsilcisi Stafde ilerleme sağlanması ve Suriye’de fan de Mistura, Suriye’de anayasa riye Özel Temsilcisi Aleksander Lav ki savaşın sona ermesi için ülkesi oluşturma sürecinin tamamlanması rentiev ile bir araya geldi. İkilinin gö nin çaba göstereceğini yineledi. Açık nın, ülkenin yeniden imarını hızlan rüşmesinde 27 Ekim’de İstanbul’da lamada, Suriye’nin anayasasının tar dıracağını belirtti. Belediye Başkanı TürkiyeRusyaAlmanyaFransa’nın dörtlü liderler zirvesinin de ele alındığı gündeme yansıdı. Toplantıyla il tışılacağı bir komisyonun oluşmasındaki engelleri ortadan kaldırmak için anlaşma sağlandığı da ifade edildi. Rusya’dan Akdeniz konuşlanması Afganistan’da öldürüldü Afganistan’ın başkenti Kâbil’de geçen cumartesi günü bir Af gili Suriye Devlet Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, tarafların ülkenin yeniden inşasının önündeki engelleri ortadan kaldırmak için çalışmaları sürdürmeye kararlı olduğu kaydedildi. Lavrentiev, tüm siyasi görüş Kimi kaynak Rusya’nın Şam’a anayasa komitesi çalışmaları için BM’nin sunduğu listeye yönelik muhalefetinden vazgeçme çağrısı yaptığını, buna olumlu yanıt aldığını savundu. Öte yandan görevini bırakmaya hazırla Rusya’nın Suriye’deki mevzileri korumak gerekçesiyle Akdeniz’de askeri varlığını artırdığı haberleri de gündeme yansıdı. Bu çerçevede uzun menzilli füzelerin de konuşlu olduğu bir fırkateynin bölgeye gittiği belirtildi. gan asker tarafından düzenlenen silahlı saldırıda, bir ABD’linin yaşamını yitirdiği duyuruldu. Reuters’in haberine göre, yaşamını yitiren ABD’li askerin kimliği Utah eyaletine bağlı North Ogden kentinin be Debresiye bölgesinde önceki gün YPGABD askerlerinin birlikte devriye gezdiğini gösteren görüntüler gündeme düşmüştü. Paris ‘kırmızı listeye’ aldı lediye başkanı Brent Taylor olarak açıklandı. 39 yaşındaki Taylor’un, belediye başkanlığı görevini bu yılın başında geçici olarak durdurduğu, Ulusal Muhafız Güçleri ile Afgan ordusuna eğitim faaliyeti kapsamında Kâbil’e gittiği bildirildi. The Salt Lake Tribune gazetesine göre, iki dönem Irak’ta görev yapan Taylor’un bu Afganistan’daki ikinci dönemiydi. Afganistan’da Taliban güçleriyle 17 yıldır süren savaşta 2 bin 400’den fazla ABD ordusuna mensup görevlinin öldürüldüğü biliniyor. ‘Arap aşiretler ayaklandı’ El Masdar sitesinde yer alan haberde, Irak sınırına uzanan stratejik önemdeki Deyr ez Zor ile Rakka’da, Ankara’nın terör örgütü gördüğü YPG’nin ana unsurunu oluşturduğu ABD’nin desteklediği SDG’ye karşı bölgedeki Arap aşiretle rin direnişe geçtiği öne sürüldü. İki bölgedeki Arap aşiretlerin, SDG’ye karşı savaşılması çağrısı yaptığı savunuldu. Bu adımın Suriye’nin doğusunda aşiret lideri Şeyh Başhar el Huveydi’nin Rakka’da SDG’lilerle görüşmesinin ardından uğradığı suikastta öldürülmesinin ardından geldiği de aktarıldı. Fransa, aralarında Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memlük’ün de bulunduğu üç üst düzey Suriye güvenlik yetkilisi hakkında uluslararası yakalama emri çıkardı. Le Monde gazetesinde yer alan haberde, Memlük’ün yanı sıra Suriye Hava Kuvvetleri İstihbarat Servisi Başkanı Cemil Hasan ve Hava Kuvvetleri İstihbarat Birimi’nin Şam’daki bir yöneticisi hakkında uluslararası yakalama emrinin çıkarıldığı kaydedildi. Haberde, söz konusu kararın, “Bir askeri polisin, Suriye güçlerinin işkenceyle binlerce kişiyi öldürdüğü iddia Mısır’da ‘Arap Washington’ın İran karşıtı uluslararası politik hamleleri sürerken ABD müttefiki 6 Arap ülkesi geçen cumartesi günü Mısır’ın batısında ortak askeri tatbikata başladı. Suudi Ara sürecek olan “Arap Kalkanı 1” tatbikatının, “terörle mücadele, sınırdaki köyleri temizleme ve güvenliğini sağlama, patlayıcılarla mücadele, kıyı güvenliği gibi bir dizi faaliyeti içerdiği” kaydedildi. sı ve bu konuya ilişkin fotoğrafların yayımlanmasından sonra açılan soruşturma çerçevesinde çıkarıldığı” belirtildi. Kararın, savaş suçu, insanlığa karşı işlenen suçlar ve işkence faaliyetle Kalkanı’ bistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Kuveyt, Ürdün ve Mısır’ın kara, hava ve deniz kuvvetlerinin katılımıyla 16 Kasım tarihine kadar 2015’te Mısır’daki Arap Birliği Zirvesi’nde “Arap NATO’su” olarak anılan ortak bir Arap gücü oluşturma planı üzerinde mutabık kalınmıştı. ri dolayısıyla Fransız yargısınca Ekim 2016’da başkent Paris’te açılan soruşturmanın sonucu olduğu aktarıldı. Kim ile DiazCanel el ele ittifak mesajı verdi. Küba liderine görkemli karşılama Küba’nın yeni seçilen Devlet Başkanı Miguel DiazCanel, ilk yurtdışı turu kapsamında Rusya’nın ardından Kuzey Kore’ye resmi ziyarette bulundu. Önceki gün eşiyle birlikte başkent Pyongyang’a giden DiazCanel’i, Kuzey Kore lideri Kim Jongun havaalanında görkemli bir törenle karşıladı. Kuzey Kore devlet medyasında, “tarihi bir an” olarak nitelendirilen ziyarete ilişkin, “iki müttefik ülkenin dostluğunu güçlendireceği” yorumu dikkat çekti. DiazCanel’in ziyareti, ABD ile Kuzey Kore arasında müzakere trafiğinin durulduğu, Washington’ın Küba’ya yönelik yeni yaptırımlarını devreye soktuğu dönemin hemen ardından geldi. WashingtonHavana hattında ilişkiler, yaklaşık 50 yıllık gerilimin ardından 2015 yılında eski ABD Başkanı Barack Obama öncülüğünde normalleşme sürecine girmişti. ABD Başkanı Donald Trump ise göreve geldiği 2017 yılında Küba’ya yönelik yaptırımların devam etmesi kararı almıştı. ‘Suudiler silah kullanamıyor!’ Riyad liderliğindeki Körfez’in Sünni cephesiyle Şii İran arasında “vekâlet savaşı”na sahne olan Yemen’de insani kriz her geçen gün ağırlaşırken ABD Başkanı Donald Trump’tan tuhaf bir açıklama geldi. Trump, Suudi Arabistan’ın ağustos ayında Yemen’de bir okul servisini vurarak 40’ı çocuk 51 kişiyi öldürdüğü hava saldırısına işaret ederek Suudi güçlerin silahları düzgün kullanmayı bilmediklerini savundu. ABD’nin Suudi Arabistan’a sağladığı bombaların Yemen’de çocukların ölümüne yol açmasından rahatsızlık duyup duymadığını soran Axios muhabirine verdiği yanıtta Trump, “Olay temel olarak silahların nasıl kullanılacağını bilmeyen insanların işiydi ki bu korkunç bir şey” ifadesini kullandı. Saldırıda yaşamını yitiren çocuklar 6 ile 11 yaşları arasındaydı. Her 10 dakikada bir çocuk ölüyor Hadi hükümetine bağlı ordu güçlerinin liman kenti Hudeyde’ye yönelik Husi karşıtı askeri operasyonu sürerken Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’ndan (UNICEF) çocuk ölümlerine ilişkin uyarı yükseldi. UNICEF Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktörü Hayrat Kalabari, Yemen’de, korunulması mümkün olan hastalıklar nedeniyle her 10 dakikada 1 çocuğun hayatını kaybettiğini bildirdi. Kalabari, kötü beslenmeden dolayı hayati risk taşıyan çocukların yüzde 40’ının Hudeyde kentinde bulunduğunu söyledi. Ukrayna’da yas ve öfke... Ukrayna’nın tanınmış yolsuzluk karşıtı aktivistlerinden Kateryna Handzyuk, uğradığı asit saldırısında yaralanmasından üç ay sonra yaşamını yitirdi. Herson kentinde 31 Temmuz’da saldırıya uğrayan 33 yaşındaki Handzyuk’un vücudunun yüzde 40’ı yanmıştı. Aynı zamanda kentin belediye meclisi üyesi olan Handzyuk, başkent Kiev’de 11 ameliyat geçirmişti. Aktivistin ölümünün kesin nedeni kesin bilinmemekle birlikte, yerel medyadaki raporlar buna bir kan pıhtısının neden olduğunu aktarıyor. Hali hazırda 5 kişinin gözaltında olduğu saldırıya ilişkin soruşturmaysa sürüyor. Son olarak Ukraynalıları yolsuzlukla savaşmaya çağırdığı bir videoyla gündeme gelen aktivist, Kırım olaylarında Rus destekli ayrılıkçılara karşı da kampanya yürüten eylemcilerin başında geliyordu. Hanzyuk’un yaşamını yitirdiği haberinin duyulmasının ardından sosyal medyadan temmuz ayında gerçekleştirilen saldırıya tepki yağdı. Birçok kişi, sorumluların derhal cezalandırılması ve Handzyuk’un yolsuzlukla mücadelesinin devam ettirilmesini talep etti. Kamerun’da çoğu öğrenci 79 kişi kaçırıldı Kamerun’un kuzeybatısında bulunan Bamenda kentinde çoğu öğrenci 79 kişinin kaçırıldığı bildirildi. Kaçırılanlar arasında bir öğretmen ve bir sürücünün bulunduğu aktarıldı. Operasyona başlanırken olayın arkasında ayrılıkçı militanların olduğu sanılıyor. C MY B