Katalog

Polonya’dan geri adım Avrupa Birliği ve ülke muhalefetinin “yargıya müdahale” eleştirileri karşısında, Varşova hükümeti Yüksek Mahkeme yasasını de DUNYA ğiştiriyor. Yasanın Yüksek Mahkeme üyelerinin erken emekli edilmesini öngören ilk hali nin düzeltilmesi için getirilen yeni tasarı parlamentodan geçti. Yeni yasa cumhurbaşkanı tarafından onaylanırsa “hükümetin yargı üzerindeki nüfuzu” gerekçesiyle Polonya’nın AB Konseyi’ndeki oy hakkını elinden alan 7. maddenin işletilmesi de önlenmiş olacak. Erdoğan’danCuma 23 Kasım 2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 7 randevu yok Müzakere süreci için Ankara’yı ziyaret eden AB yetkililerini Saray kabul etmedi HÜSEYİN HAYATSEVER Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, TürkiyeAvrupa Birliği (AB) Yüksek Düzeyli Siyasi Diyalog Toplantısı için Ankara’da bulunan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn’a randevu vermedi. Bir buçuk yıllık aranın ardından ilk “diyalog” toplantısı dün Ankara’da yapıldı. Edinilen bilgiye göre Mogherini ve Hahn’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan randevu talebine olumlu yanıt verilmedi. Erdoğan, Ankara’da bulunmasına ve resmi bir programı olmamasına rağmen AB yetkililerini kabul etmedi. Kavala kaygısı Mogherini ve Hahn ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. AB yetkilileri, Türkiye’nin Suriyeli sığınmacılar ve İdlib mutabakatı konusundaki çabalarını takdir ettiklerini belirtti. Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanı ve iş insanı Osman Kavala’nın tutukluluğu ile AB’nin Türkiye için güvenilir ortak olup olmadığı konularında ise söz düellosu yaşandı. Kavala’nın bir yılı aşkın süredir tutuklu olduğu dava kapsamında geçen hafta akademisyenlerin de aralarında bulunduğu 13 kişinin gözaltına alınması ve ardından Bilgi Üniversitesi STK Eğitim ve Araştırma Birimi Çalışanı Yiğit Aksakoğlu’nun tutuklanması konusunda AB’nin “kaygılı” olduğunu NECATİ SAVAŞ Mogherini, Çavuşoğlu ve Hahn’ın basın toplantısında söz düelloları yaşandı. belirten Hahn, “Akademisyenlerin, insan hakları savunucularının karşılaştıkları muamele karşısında kaygılıyız. Yargı süreçlerinin masumiyet karinesi temelinde sürmesi gerek” dedi. ‘Hükümeti devirmek istediler’ Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ise Hahn’ın bu sözleri üzerine isim vermeden Kavala’nın “Türkiye’de demokratik şekilde seçilmiş hükümeti devirmek için faaliyet yürüttüğünü” savundu. Bakan, “Herhangi bir sivil toplum örgütünün görevi demokratik bir şekilde seçilmiş hükümeti güç kullanarak ve başka yöntemlerle görevden uzaklaştırmak değildir. Buna kim katılırsa katılsın yargılama sürecine tabi olmalıdır. AB’nin bu kişileri savunması hem anlamsızdır hem de çelişkilidir” diye konuştu. Basın toplantısında “AB’nin güvenilir ortak olup olmadığı” konusu da ele alındı. Çavuşoğlu, 2016’daki göç mutabakatında yeni fasıl açılması sözü verilmesine rağmen sürecin durması sebebiyle AB’yi “Toplumumuzun gözünde güvenilmeyen bir ortak” ifadesiyle eleştirdi. Mogherini ise bu sözler üzerine “Bugünün dünyasında AB’den daha güvenilir bir ortak bulmak çok mümkün değildir” diye konuştu. İşbirliği vurgulandı Diyalog Toplantısı’nın ardından yapılan ortak açıklamada, üyelik süreci başta olmak üzere ekonomi, gümrük birliği, güvenlik, enerji, göç, vize serbestisi ve terörle mücadelenin yanı sıra bölgesel konuların ele alındığı bildirildi. Tarafların “aralarındaki dürüst ve açık diyaloğu sürdürme” kararını yineledikleri belirtilen açıklamada “Adalet Bakanlığı ile Avrupa Konseyi arasındaki gayriresmi çalışma grubunun devamından duyulan memnuniyeti not etti” denildi. Terörle mücadelede işbirliğini artırma yönündeki iradelerin tekrarlandığı kaydedilirken “Türk tarafı, 15 Temmuz darbe girişiminin faillerinin Türk makamlarınca terörist olarak addedildiğinin altını çizmiştir” ifadelerine yer verildi. Dışişleri Bakanlığı, toplantıda İran’ın yararlandığı ekonomik faydaların sürdürülmesi ve kişisel veri aktarımına ilişkin 30 Kasım’da müzakerelerin başlatılması konusunda uzlaşıldığını açıkladı. ‘Demirtaş kararına uyun’ ABDış İlişkiler ve Güvenlik Politika sı Yüksek Temsilcisi Mogherini, AİHM’nin eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun hukuksuz olduğu ve serbest bırakılması gerektiği yönündeki kararıyla ilgili olarak Türkiye’ye karara uyma çağrısı yaptı. Mogherini, “AİHM kararına uymak, Türkiye’nin de çıkarınadır. Türkiye, insan hakları ve yargı konusunda Avrupa’nın önemli bir parçası olmuştur. AİHM, daha önce çok görülmeyen bir karar verdi, bu karara Türk makamlarının ve yargısının da uyması gerekir. Beklentimiz budur” diye konuştu. Öte yandan Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanı Liliane Maury Pasquier yaptığı yazılı açıklamada, Demirtaş kararının uygulanmasının “can alıcı” bir öneme sahip olduğunu belirtti. Pasquier, “Parlamenterlere getirilen meşru olmayan kısıtlamalar, demokrasiye tehdittir” dedi. ‘Sayıştay raporu AB’nin iç işi’ Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, gazetemizin gündeme getirdiği AB Sayıştayı’nın, Suriyeli sığınmacılar için Türkiye’ye gönderdiği 1.1 milyar Avro’nun nereye harcandığının Türkiye’nin bilgi paylaşmayı reddetmesi nedeniyle tespit edilemediği yönündeki raporuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Sayıştay raporu AB’nin kendi iç çalışmalarını denetler. Tüm harcamaları şeffaf bir süreçle yürütüyoruz. 2016 sonuna kadar 3 milyar Avro verilmesi gerekiyordu, henüz bunun 1.7 milyarı verildi. Sayıştay şunu görmelidir; AB’den gelecek paralar Suriyelilerin günlük harcamaları için de kullanılmalıdır. Burada bazı engeller var, bunların giderilmesi lazım ki süreç işlesin.” l ANKARA Göçmenler gözaltında Orta Amerika ülkelerinden yola çıkarak Meksika veya ABD’ye iltica başvurusunda bulunmak üzere sınıra yürüyüş yapan göçmen kafilesinin Meksika’da güvenlik güçleriyle gerilimi sürüyor. Meksika basını göçmenlerin güneydeki Chiapas eyaletinde durdurulduğunu ve en az 600 kişinin gözaltına alındığını duyurdu. Öte yandan ABD Savunma Bakanı Mattis, göçmenler için sınıra sevk edilen askeri poliste silah bulunmayacağını, tutuklama yetkilerinin de olmayacağını bildirdi. Birleşmiş Milletler (BM), Orta Amerika’dan ABD’ye ulaşmak için yola çıkan göçmen kafilesine 7 binden fazla kişinin katıldığını, bunlar arasında 2 bin 300 çocuğun bulunduğunu tahmin ediyor. ABD Başkanı Donald Trump, Meksika polisi ve ordusunun göçmenleri durduramadığını ifade ederek “acil durum” ilan etmişti. ÜNİVERSİTELERİN BÜTÇE İSYANI Kolombiya’da yükseköğretime ayrılan bütçenin artırılması talebiyle öğrenci, akademisyen ve işçi sendikalarının üç aydır sürdürdüğü protesto gösterilerinde gerilim yaşandı. Bogota’da önceki gün Kolombiya Ulusal Üniversitesi öğrencilerinin düzenlediği protesto, polis engeliyle karşılaş tı. Müdahalede bir öğrencinin başına isabet eden göz yaşartıcı gaz fişeği nedeniyle yaralandığı bildirildi. Devlet Başkanı Ivan Duque’nin kamu üniversitelerinin fonlarını azaltma planına karşı çıkan öğrenciler ve akademisyenler, araştırma bütçesinin iki katına çıkarılmasını ve harçların dondurulmasını talep ediyor. Bildiri hazır sıra anlaşmada Göçmenler, Meksika’nın sınır kenti Tijuana’da beklemeye devam ediyor. Salisbury’nin tartışmalı ismi öldü Uluslararası istihbarat savaşlarının önemli aktörlerinden Moskova, Rus askeri istihbarat dairesi GRU’nun Başkanı Igor Korobov’un yaşamını yitirdiğini duyurdu. Tass haber ajansının haberinde, uzun süredir tedavi gördüğü belirtilen Korobov’dan “kahraman” sözleriyle bahsedildi. Korobov’un başında olduğu GRU, 2014 yılında Ukrayna’da Malezya uçağını düşürmekle, 2016’da da ABD başkanlık seçimlerine Hillary Clinton’un seçim kampanyasını hacklemekle suçlanmıştı. Korobov ve GRU’nun gündeme geldiği son olay ise geçen martta Salisbury’de eski Rus çifte ajan Sergey Skripal ve kızının kimyasallar kullanılarak zehirlenmesiydi. Rus basını olayın ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Korobov’u, olayın ele alınış biçimi nedeniyle azarladığını yazmıştı. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) çıkış sürecinin (Brexit) önemli aşamalarından olan, ayrılık sonrasının geleceğine yönelik siyasi bildirinin taslağı konusunda taraflar anlaştı. Brexit’in bir anlaşma ile tamamlanmasının önünü açan taslak 25 Kasım’da Brüksel’de yapılacak AB liderler zirvesinde ele alınacak. İngiltere Başbakanı Theresa May önceki gün yaptığı Brüksel ziyaretinde, anlaşma ve bildiri taslağı üzerine AB yetkilileriyle görüşmelerde bulunmuştu. Avrupa Komisyonu Başkanı JeanClaude Juncker ile dünkü görüşmesinin ardından açıklamada bulunan May’in, “Ele aldığımız bazı sorunlar hâlâ devam ediyor” dediği gündeme yansıdı. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ise dün Twitter’dan yaptığı açıklamada “AB ile İngiltere arasındaki İlişkilerin Geleceğine Yönelik Siyasi Beyanname’nin taslağı üzerinde müzakereci düzeyinde anlaşma sağlandığını” duyurdu. BBC Türkçe’nin haberine göre metinde, tarafların gelecekte eşit şartlarda geniş çaplı bir ekonomik ortaklık kurmalarından söz ediliyor. Ayrıca İngiltere’nin bağımsız bir ticaret politikasına sahip olacağı kaydediliyor. May dünkü konuşmasında, parlamentoya bilgi vereceği May ve Juncker, önceki gün görüştü. ni belirttikten sonra Brexit anlaşması için “Bu, Birleşik Krallık için doğru olan bir anlaşmadır” ifadelerini kullandı. Mevcut Brexit anlaşmasına karşı olan iki kabine üyesi geçen hafta istifalarını sunmuştu. Öte yandan, Cebelitarık sorunuyla ilgili Madrid hükümetiyle ile sürtüşme yaşayan May’in, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’le önceki gece telefonla görüştüğü bildirildi. May, sorunun çözüleceğine inandığını belirtti. ‘Türkiye tuzağı’ Bu arada Daily Telegraph gazetesi, İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt’ın Başbakan May’i Brexit anlaşması konusunda uyardığını ve metnin İngiltere’yi “AB’nın uydusu” yapabileceğini söylediğini öne sürdü. Hunt’ın anlaşma için “Türkiye tuzağı” ifadesini kullandığı savunuldu. FransaAlmanya Ortak kara ve hava sistemleri kuruluyor Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ortak savunma politikasını tartışmaya devam ederken, Birlik’in lokomotifleri Fransa ve Almanya buna hizmet edeceği iddiasıyla ortak hava muharebe sistemi ve tank projesi geliştireceklerini duyurdu. Brüksel’de pazartesi günü yapılan AB Savunma Bakanları Zirvesi’nde bir araya gelen Fransa Silahlı Kuvvetler Bakanı Florence Parly ile Alman Savunma Bakanı Ursula Von der Leyen’in ikili görüşmesinde uzlaşıldığı belirtilen SCAF isimli sisteme yönelik çalışmalara gelecek yıldan itibaren başlanacağı kaydedildi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in girişimleriyle tartışılmaya başlanan, AB’nin bağımsız ve gerçek bir ordu kurması gündemi, üye ülkeleri ikiye bölmüştü. İspanya yönetimi bu fikre sıcak baktığını ifade ederken Hollanda’dan ise kırmızı ışık gelmişti. Danimarka’dan Riyad’a yaptırım Muhalif Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülmesinin ardından Riyad, Washington yönetiminin güçlü desteğine rağmen uluslararası arenada tepkilerin merkezinde olmaya devam ediyor. Suudi Arabistan’a silah satışını askıya alan Almanya’ya Danimarka da katıldı. Danimarka Dışişleri Bakanı Anders Samuelsen, Riyad’ın Kaşıkçı cinayetindeki rolü ve liderliğindeki uluslararası koalisyonun Yemen’de sürdürdüğü hava operasyonları nedeniyle Suudi Arabistan’a silah ve askeri teçhizat gönderiminin durdurulmasına karar verdiklerini açıkladı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el Cubeyr ise BBC’ye verdiği demeçte Türkiye ve Katar merkezli haber kuruluşlarından sızan bazı “doğru olmayan” haberlerin Riyad’ı suçladığını iddia etti. Suudi Bakan, “Bizim mahkemelerimizi ve soruşturmalarımızı birer Miki Fare filmi olarak görüyorsanız bizi eleştirin ancak sürecin tamamlanmasını bekleyin” şeklinde konuştu. ErdoğanSelman görüşebilir Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Suudi Veliaht Prensi bin Selman’la Kaşıkçı cinayeti sonrası ilk kez, 30 Kasım1 Aralık tarihlerinde Arjantin’de düzenlenecek G20 zirvesinde bir araya gelebileceği açıklandı. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, “Programa bakıyoruz, böyle bir şey olabilir” dedi. ‘İsrail’in başı dertte olurdu’ Kaşıkçı cinayetinin arkasında bin Selman’ın olma ihtimalini dışlamamasına rağmen Riyad yönetimine arka çıkan ABD Başkanı Trump, dün konuya ilişkin sözlerini savundu. Suudi Prens Selman'ı Kaşıkçı cinayetinden sorumlu tutmak için yeterince delil olmadığını ileri süren Trump, “Belki de bütün dünya sorumlu tutulmalıdır, çünkü dünya kirli bir yer” dedi. Trump CIA’nın, Kaşıkçı'nın öldürülmesi emrini bin Selman'ın verdiği sonucuna ulaştığı iddialarına ilişkin ise “teşkilatın şüpheleri olduğunu fakat kesin sonuca varmadığını” söyledi. Riyad’ın petrol piyasasındaki rolünü bir kez daha öne çıkaran Trump, “Suudi Arabistan petrol fiyatlarının düşük kalmasını sağlıyor. Küresel bir resesyon istiyorsanız, en önemli unsur petrol fiyatlarının yükselmesidir” dedi. Trump, “Suudi Arabistan olmasaydı Ortadoğu’da büyük bir üssümüz olmazdı, İsrail’in başı dertte olurdu” dedi. Yemen ordusunun operasyonlarını durdurduğu Hudeyde’ye BM yardımları ulaştı. Ateşkes umudu Cenevre’de İnsani krizin ciddi boyutlara ulaştığı Yemen’de çatışmaların sonlandırılması için Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğündeki çabalar sürerken ateşkes sürecine ilişkin Washington cephesinden çağrı geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri desteğindeki Yemen ordusu ve Husilerden oluşan taraflara, Yemen’deki çatışmayı sona erdirmeleri ve insani krizi tetikleyen liman kenti Hudeyde’nin tarafsız bir partiye devredilmesi çağrısı yaptı. Diğer yandan ABD Savunma Bakanı Jim Mattis, Yemen’deki barış görüşmelerinin aralık ayı başında İsveç’te gerçekleşeceğini söyledi. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin Hudeyde civarındaki operasyonlarını durdurduğunu söyleyen Mattis, Washington’ın, Yemen’de yürüttüğü hava operasyonlarında sivil ölümlerine sebep olan Riyad’la yakınlığına ilişkin eleştirilere ise şu sözlerle yanıt verdi: “Yemen’deki savaşı sona erdirmek istiyorsanız Suudi Arabistan’la birlikte çalışmanız gerekiyor.” BrükselTahran çözüm arıyor ABD’nin İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) çekilmesi ve Tahran’a ağır yaptırımlar uygulamasının ardından, Avrupa Birliği (AB) ve Rusya’nın bu ülkeyle ticaretin sürdürülmesini sağlayacak ödeme mekanizmalarının kurulması için çalışmalar yoğunlaştı. Fransa Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşler Sorumlusu Nicolas de Riviere’nin, önceki gün Tahran’da İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Seyyid Abbad Irakçi ile bir araya geldi. İrna’nın haberine göre Fransız heyet görüşmede oluşturulacak mekanizmada çıkan sorunlar ve çözüm için alınan tedbirlerle ilgili rapor sundu. Tarafların ABD yaptırımlarına takılmaması için bağımsız bankacılık ve ödeme mekanizması oluşturması gerekiyor. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, daha önce mekanizmaların bu ay hazır olacağını duyurmuştu. Öte yandan, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Moskova ve AB’nin İran ile ilgili ekonomik ilişkilerin devamı için istişare halinde olduklarını, yaşanan gecikmede AB’deki belirsizliklerin etkisi olduğunu öne sürdü. ‘ABD gemileri menzilimizde’ ABD ile İran arasındaki diplomatik ve ticari savaş sürerken, askeri alanda da tansiyonu yükseltecek açıklamalar geliyor. İran Devrim Muhafızları HavaUzay Kuvvetleri Komutanı General Emir Ali Hacizade yaptığı son açıklamada, ABD’ye ait Afganistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’daki üslerin ve Körfez’deki ABD uçak gemilerinin İran füzeleri menzilinde olduğunu açıkladı. Hacızade, “Bir harekette bulunurlarsa onları vurabiliriz. Karadan denize füzelerimizin menzili 700 kilometre” ifadelerini kullandı. İran Devrim Muhafızları ise ABD’ye ait, keşif amacıyla kullanılan US MQ9 kodlu insansız hava aracını (İHA) ele geçirdiklerini duyurdu. Tasnim ajansının haberinde başka bir detay verilmedi. C MY B