Katalog

DUNYA Rusya S400 pazarını genişletiyor Katar, Rusya ile S400 hava savunma sistemi anlaşmasına yönelik görüşmelerde ilerleme sağlandığını duyurdu. Riyad liderliğindeki blokla Doha arasında geçen haziran ayından bu yana gerilim sürerken Moskova’nın gerek Suudi Arabistan gerekse Katar’a S400 satış hamlesi dikkat çekiyor. Körfez’e yönelik ABD’nin de büyük çaplı silah satışı bulunuyor. Rusya ile S400 anlaşması yapan ülkeler arasında Türkiye de var. K. Kore’den ‘birleşme atılımı’ çağrısı Resmi olarak savaş halinde olan Kore’ler arasında Kış Olimpiyatları’yla başlayan yakınlaşma dün yeni bir boyut daha kazandı. Kuzey Kore tüm Korelilere diğer ülkelerin yardımı olmadan “bağımsız bir birleşme için atılım yapılması” çağrısında bulundu. Açıklamada “Kore Yarımadası’nda barışçı bir iklim yaratmak ve akut hale gelen askeri gerginliği ortadan kaldırmak için enerjik bir hamle başlatalım” ifadesi yer aldı. Cuma 26 Ocak 2018 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Berlin: NATO toplansın 7 Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) öncülüğünde başlatılan Afrin operasyonu için “kaygılı” olduğunu belirten Berlin, Türkiye’ye ilişkin tavrını sertleştiriyor. Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel dün Afrin harekatına ilişkin “büyük endişeleri” olduğunu söylerken Türkiye ile silah anlaşmalarını geçici olarak durdurduklarını açıkladı. NATO Genel Sekreteri ile görüştüklerini kaydeden Gabriel, “Suriye’nin durumu ile kuzey Suriye’deki gerilimi konuşmak üzere NATO’yu toplantıya çağırdıklarını” da belirtti. Topu yeni hükümete attı Alman Bakan, Türkiye’nin modernizasyon talep ettiği Alman “Leopard” tanklarına ilişkin karar sürecini durdurduklarını da bildirdi. “Fırat Kalkanı” operasyonunda zayıf noktası tespit edilerek IŞİD tarafından etkisiz hale getirildiği, Türkiye tarafından kent savaşına uygun bulunmadığı yorumları yapılan tankların modernizasyonu konusunda bir karar almayacaklarını kaydeden Gabriel, bu kritik adımın mart ayında kurulması beklenen yeni hükümet tarafından ele alınmasının doğru olacağını savundu. Alman Der Spiegel dergisi bu haftaki sayısında Alman hükümetinin silah ihracatına ilişkin müsteşarlar düzeyinde yapılacak ilk toplantıda savunma sanayii şirketi Rheinmetall’e Leopard tanklarının modernizasyonu için onay vereceğini iddia etmişti. Ancak Spiegel dün internet sitesinden, modernizasyon onayının as Yunanistan Başbakanı ‘Türkiye agresif bir komşu’ İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nda Akdeniz’in istikrarı ve göç krizine ilişkin bir toplantıya katılan Yu nanistan Başbakanı Aleksis Çipras, Türkiye için “uğraşmak zorunda ol duğumuz agresif bir komşu” ifadesini kullandı. Geçen aralık’ta Cumhurbaş kanı Tayyip Erdoğan’ın Atina ziyare tinde uzlaşma sağlandığı bilinen ülke ler arasındaki sığınmacı anlaşmasıyla ilgili bilgi veren Çipras, 2016’da Tür kiye ve AB arasın da yapılan göçmen anlaşması için “zor ama gerekli” yoru munu yaptı. Türkiye ile ilişkiler hakkın da değerlendirmeler de bulunan Çipras, 2015 yılının başın Çipras da iktidara geldiğin de Yunanistan’ın sa dece en kötü ekonomik kriziyle değil, aynı zamanda “Ege’de tahmin edile meyen agresif askeri hamleler yapan agresif bir komşuyla” uğraşmak zo runda kaldığını söyledi. “Lüksemburg ya da Hollanda gibi ülkelerde yaşayanlar için agresif ol mak kolay çünkü komşuları Belçika ya da Lüksemburg; Türkiye değil” di yen Çipras’ın, “Avrupalı ortaklarımız Türkiye gibi ‘agresif’ komşularla ya şamanın zorluğunu her zaman takdir etmiyor” ifadesi dikkat çekti. Almanya Dışişleri Bakanı Gabriel, Afrin operasyonuna atıfla Türkiye’yle silah anlaşmalarını geçici olarak durdurduklarını açıkladı Koalisyon pazarlıklarının sürdüğü Berlin’de yönetim, Türkiye’nin modernizasyon talep ettiği Alman “Leopard” tanklarına ilişkin kararı yeni hükümetin vereceğini duyurdu. kıya alındığını duyurdu. Haber üzerine açıklama yapan Gabriel, Berlin’in Suriye’nin kuzeyindeki durumdan dolayı “çok endişeli” olduğunu bir kez daha yineleyerek mevcut koşullar altında askeri çatışmaların yaşandığı bölgelere askeri ekipman gönderemeyeceklerini belirtti. NATO: Hava savunma desteği sağlıyoruz Konuyla ilgili açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise “Leopard tanklarıyla ilgili bir komisyon toplanacaktı. Bu komisyon toplantısı ertelendi. Askıya alma ya da iptal diye bir şey yok” görüşünü dile getirdi. IŞİD’le mücadelede kullanılmak üzere peşmergeye silah satan ve cihatçı örgüte karşı PYD’yi müttefik gören Almanya’nın Leopard tipi tanklarının Afrin operasyonunda kullanıl ması Yeşiller ve Sol Partisi’nin tepkisine neden olmuş, yeni kurulacak Sosyal DemokratHıristiyan Birlik koalisyonunu zorlayan gündem maddelerinden biri haline gelmişti. Öte yandan, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifak üyesi olarak Türkiye’nin kendini savunma hakkı bulunduğunu ancak bunun orantılı ve ölçülü şekilde yapılmasının önemli olduğunu belirtti. Türkiye’nin operasyona ilişkin bu hafta üyeleri bilgilendirdiğini söyleyen Stoltenberg’in “NATO’nun Türkiye’ye Suriye’den atılan füzelere karşı hava savunma desteği sağladığı” vurgusu da dikkat çekti. ŞAM: HAVA SİSTEMLERİMİZ HAZIR Türkiye’nin Afrin müdahalesini “işgal” olarak nitelendiren Suriye yönetimi Ankara’ya yönelik sert çıkışlarını sürdürüyor. BBC’ye konuşan Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Faysal Mikdad, “Türkiye’nin bu adımı, egemenliğimizin açık ihlalidir” dedi. Suriye’nin kendini korumaya hakkı olduğunu kaydeden Mikdad, “Türkiye’nin saldırılarına yanıt vermek için mümkün olan her aracı kullanacağız. Hava sistemimiz hazır” şeklinde gözdağı verdi. Şam yönetimi daha önce de Türkiye jetlerini vurabilecekleri tehdidinde bulunmuştu. Öte yandan Mikdad, Şam’ın yakın müttefiki Rusya’nın pozisyonuyla ilgili ise “Suriye adına hareket edebileceğini ya da şimdiye kadar savunduğu prensiplere karşı hareket edebileceğini düşünmüyorum” ifadesini kullandı. ABD’nin Suriye’deki varlığına da sert tepki veren Mikdad’ın PYD/YPG konusuna değinmemesi dikkat çekti. ‘PYD, Şam’ı çağırdı’ Öte yandan, PYD’nin tek taraflı olarak ilan ettiği üç kantondan biri olan “Afrin Kantonu Özerk Yönetimi” Suriye ordusunu Afrin’e çağırdığını duyurdu. Çağrıda, “Afrin’in Suriye toprakları nın bir parçası olduğu belirtildi, ordunun ülkenin sınırlarını koruması talep edildi.” Daha önce de gündeme “Moskova’nın Afrin’i Şam’a teslim etmesi halinde Türkiye’ye karşı koruma teklifinde bulunduğu, PYD’nin kabul etmemesi üzerine Rusya’nın Afrin’deki birliklerini geri çektiği” iddiası yansımıştı. Bir günde 2 bin kişi... Suriye’nin İdlib bölgesinde ordu ile cihatçılar arasında çatışmalar sürerken sivillerin bölgeden kaçışı devam ediyor. Bu arada Rusya’nın Suriye’deki ateşkesi izleme merkezinden dün yapılan açıklamaya göre, “Rus askeri polisi TSK’nin Zeytin Dalı Harekâtı’nı gerçekleştirdiği Afrin’den son 24 saat içinde 2 bin kişinin Halep’e gitmek üzere yola koyulduğunu gözlemledi.” Bu kez Viyana denemesi Gözler Türkiye’nin Afrin operasyonuna çevriliyken dün Suriye krizinin çözümüne yönelik Birleşmiş Milletler (BM) liderliğinde yürütülen Cenevre görüşmeleri sürecinde 9. tur için masaya oturuldu. Bu kez Viyana’da gerçekleştirilen toplantıya, Şam yönetimi ve muhalefetten heyetler katılıyor. BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura dün heyetlerle ayrı ayrı görüşmelere başladı. İki gün sürecek toplantıya ilişkin önceki gün Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves Le Drian, “Bu barış için son şans”, Mistura ise “kritik dönemeç” ifadesini kullanmıştı. Krize yönelik Batı ile Rusya blo ku arasında mücadele diplomasiye de yansımış görünüyor. Moskova’nın Türkiye ve İran’la birlikte yaşama geçirdiği “çatışmasızlık bölgeleri” uzlaşısına varılan Astana süreci sonrasında dikkatler 2930 Ocak’ta Rusya’nın Soçi kentinde yapılacak Suriye Ulusal Diyalog Kongresi hazırlıklarında. ‘ABD bölmek istiyor’ Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova dün basın toplantısında, kongreye Kürtlerin de davet edildiğini yineledi, ancak hangi grup ya da kişiler olduğuna yönelik açıklama yapmadı. Ankara, PYD/YPG’nin katılımına muhalefeti ni açıkça ortaya koymuştu. Daha önce çeşitli Kürt temsilciler, Rusya’yı, Türkiye’nin Afrin operasyonuna “göz yummakla” suçlayıp bu nedenle kongreye katılmayacaklarını savunmuştu. Sputnik’in haberine göre, bir soru üzerine Zaharova, “Birkaç yıldır Kürt siyasi güçlerin Suriye’deki siyasal sürece dahil edilmesi için gereken her şey yapılıyor” dedi. Kürt temsilcilere de davetiye gönderildiğini söyleyen Zaharova, “Yanıtı artık onlarda aramak gerek” ifadesini kullandı. Zaharova, ABD’nin Suriye’de izlediği stratejinin ise ülkeyi bölmeye yönelik olduğu görüşünü de dile getirdi. Avusturya ile yeniDIŞİŞLERİ AVRUPA VE UYUM BAKANI KneIssl İSTANBUL’DA ÇAVUŞOĞLU İLE BULUŞTU sayfa açma çabası EZGİ KARDEŞ TürkiyeAvusturya hattında son iki yıldır diplomatik ve siyasi krizler nedeniyle kopma noktasına varan ikili ilişkilerde yumuşama sinyali geldi. Avusturya’da yeni kurulan Sebastian Kurz hükümetinin Dışişleri Avrupa ve Uyum Bakanı Dr. Karin Kneissl, dün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun davetlisi olarak İstanbul’daydı. Dolmabahçe Sarayı’ndaki Başbakanlık Çalışma Ofisi’nde gerçekleşen görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenleyen iki bakan, Avrupa Birliği (AB) ve NATO gibi farklı görüşte oldukları kritik konularda ilerleme sağlanamasa da, bozulan ilişkilerin yeniden düzeltilmesi için diplomatik, kültürel adımlar atılması konusunda mutabık kaldıklarını dile getirdi. Bakan Çavuşoğlu, “Sayın Kneissl, göreve başladığında beni telefonla araya rak ilişkileri düzeltme niyetinde olduğunu söyledi. Bizim de arzumuz budur ve bu nedenle kendilerini davet ettim. Bugün görüşmelerde yeni bir sayfa açmak için gerekenleri konuştuk. İlişkilerimizi normalleştirme konusunda mutabık kaldık” diye konuştu. Krize ‘kültür’ açılımı Çavuşoğlu, karşılıklı güven artırıcı bazı adımların atılacağını söyledi. Bu kapsamda, Ankara’nın 2016’da Viyana’yla gerilen ilişkiler üzerine durdurma kararı aldığı Efes Antik Kenti’ndeki Avusturya Arkeoloji Enstitüsü tarafından yürütülen çalışmaların yeniden başlatılacağı bilgisini verdi. Öte yandan Çavuşoğlu, iki ülkenin karşılıklı olarak “kültür yılları düzenleyeceğini” kaydetti. AB üyeliği ile ilgili olarak da birliğin artık bir karar vermesi gerektiğini vurguladı. Konuşmasına Türkçe “Burada olmaktan mutluyum” diyerek başlayan Avus turyalı Bakan Kneissl ise iki ülke arasında üçüncü tarafların müdahil olmadığı bir iletişim kurulması gerektiğini söyledi. Görüşmede Türkiye’nin Afrin operasyonunun da gündeme geldiğine işaret eden Kneissl, “Suriye’nin kuzeyindeki gelişmeleri kaygıyla izliyoruz. Bu konuda farklı görüşlerimiz olsa da, Suriye’de sorunların müzakere ile çözüleceği konusunda mutabıkız” dedi. Viyana, Türkiye’nin AB üyeliğine karşı cephede yer alıyor. Ankara’nın ise NATO üyesi olmayan Avusturya’nın ittifakın ortak eğitim programlarına katılmasını veto edeceği haberleri basına yansımıştı. ÇELİK’TEN BRÜKSEL TEMASI Ankara’nın AB ile ilişkileri yeniden canlandırma amacıyla temasları sürüyor. AB Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik, dün Brüksel’de AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve Komisyon Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans ile bir araya geldi. Görüşmelerde, TürkiyeAB ilişkilerinin yanı sıra, Afrin operasyonu ile ilgili konuşulduğu öğrenildi. Mogherini ile görüşmesinde Türkiye ve AB arasındaki zirvenin bir an önce yapılması gerektiğini söylediğini aktaran Çelik, bunun mart ayında olabileceğine değindi. ‘Seçimsizlik ülkesi’ Mısır Neoliberal ‘İhvancı yıkım’ projesinin bölgede öncü ülkesi Mısır, 25 Ocak 2011’deki toplumsal isyanın yedinci yıldönümüde. Orduyla birlikte içeride ipleri eline almış, dışta neoliberal müesses nizamı arkalamış Abdülfettah el Sisi gayet rahat. Tahrir Meydanı’na çıkışlar tutulurken 2628 Mart’taki seçimlere rakiplerine adaylıktan el çektirterek ‘tek adam’ olarak gidiyor. Mısırlı sosyal medya kullanıcısının şu yorumları isabetli: “Mısırlı hanımlar eski sevgilinizden kurtulmak istiyorsanız başkanlık seçiminde aday olacağı söylentisini yayın. @AlsisiOfficial tag’ını eklemeyi ihmal etmeyin.” “Başkan seçildiniz. Hapishanenin yolunu tutun.” HHH El Sisi’ye aralıkta ilk meydan okuyan eski albay Ahmed Konsowa idi. “Askeri düzenin gereklerine karşıt siyasi görüşler açıklamak” ithamıyla altı ay hapse çarptırıldı. Eski başbakan ve hava kuvvetleri generali 76 yaşındaki Ahmet Şefik ki düzenin adayı olarak neredeyse 2012’de İhvancı Muhammed Mursi’yi yeniyordu birkaç hafta önce son yıllarda BAE’de yaşadığı ve Mısır’ın hakikatlerinden uzak kaldığı gerekçesiyle ‘yanlış kişiyim’ diyerek çekildi. Rivayet o ki, Kahire’de bir otelde ‘hapsedildi’ ve çekilmeseydi ‘seks kaseti’ ile ‘yolsuzlukları’ ifşa edilecekti. Namlı lider Enver Sedat’ın yeğeni Muhammed Enver Sedat, ‘korku iklimi’ gerekçesiyle vazgeçti. Son olarak Suudilere iade edilen Kızıldeniz’deki adacıklar için protestoya katıldığı için ‘kamu ahlakına saldırı’ ithamıyla ertelenmiş cezası olan insan hakları avukatı Halit Ali yarıştan çekildi. HHH El Sisi’nin ‘en ciddi rakibi’ eski genelkurmay başkanı olarak kendisine patronluk etmiş Sami Anan ise geçen hafta sonu adaylığını ilan eder etmez orduyu tepesinde buldu. Hazırladığı videoda orduyu seçimde tarafsız kalmaya davet etmek hatasını işlemişti. Mısır ordusu hemen bir açıklama ile ‘askerlik hizmetinde yedek listesinde’ olduğundan ‘belgelerde sahtecilik yaptığı ve onay almadan aday olduğu’ gerekçesiyle askeri yasaları çiğnemekle suçladı. Anan sorguya alınırken askeri savcı medya haberlerine kısıtlama getirdi. Seçim Komisyonu Anan’ın ismini listeden çıkarttı. Kampanyası askıya alındı. HHH Anan’ın toplumsal ağırlığı meçhul lakin diğer adaylardan farkı ortada. 2011 isyanında Mübarek’i istifa ettirerek kızağa almış 20 generalden oluşan Mısır Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi’nin yani ordunun iki numarasıydı. Yönetim, Obama’nın İhvancı yatırımına uygun olarak yönetim bir süre İhvancı Mursi’ye bırakıldı. Mursi, Annan’ı savunma bakanı Hüseyin Tatavi ile birlikte 2012 Ağustos’unda madalya takarak tasfiye etti. Savunma Bakanlığı’na atadığı El Sisi tarafından ‘kandırılmıştı’. Bedelini 2013 Temmuz’unda El Sisi tarafından devrilerek ödedi. Silahlı isyan başlatan İhvan yasadışı ilan edildi. 2014’te El Sisi yüzde 97 ile başkan seçildi. HHH Şimdi Anan başkanlığa soyunurken kampanyasına İhvancıların destek vermesi talihsizliğini yaşıyor. Oysa 1997’deki Luxor katliamının cihatçı faillerini bulan birliğin komutanı. Namı yerinde. Mübarek döneminde ABD ile bağlantıları sağlayan isim olsa da ABD değil Fransa ve Sovyet eğitimli. 2011’de ordunun Tahrir’dekileri hedef almasını gemleyen isim. HHH Tabii mevzu başka. El Sisi IMF ile 12 milyar dolarlık kredi anlaşmasını yaptı. IMF yüzde 30’u bulan enflasyon ve işsizliğe rağmen yakalanan yüzde 5.2’lik büyüme ile ana teması ‘piyasa dostu reformlarla ekonomi istikrarlılaşıyor’ diyerek el Sisi’yi pohpohluyor. Muhalefet yokluğu, 60 binden fazla siyasi tutuklu, yargılanmadan gözaltında tutulan 20 bin insan, 17 yeni hapishane, hapiste 50’den fazla gazeteci, 500’e yakın yasaklı internet sitesi, 500 kişiye yurtdışına çıkma yasağı, sürgünler ve işkence iddiaları var ama; neoliberal dünyanın demokrasi derdi de bir yere kadar! El Sisi, İhvan ve radikal İslamcı yorumlara karşı sözde savaş verirken ülkede ateizmi durdurmak için ‘dine inanmamayı yasadışı’ kılacak yasa da tartışılabilir elbette. Mısır’da başkanlık seçimi, El Sisi şekerlemeleri, tişörtleri, pijamaları ve posterleriyle referandumuna dönüşecek. Neoliberal dünya ‘sosyal mühendislik’ projesiyle Nil’in en güçlü adamı eşliğinde ‘seçimsizlik ülkesi’ yaratmayı başardı. Yeni eylem hazırlığı İran’da eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’a yakın isimlerin, “ülkedeki kötü ekonomik şartları protesto etme izni için” İçişleri Bakanlığı’na dilekçe verdiği savunuldu. C MY B