Katalog

Çarşamba 9 Ağustos 2017 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: SERPİL ÜNAY TRT elektrikteki kaybını ‘cep’imizden çıkaracak Bandrol oranı yüzde 10’a çıkan cep telefonları, yüzde 6 zamlanacak. Sanayi elektriğinden artık pay alamayan TRT, kaybettiğinin mislini tüketiciden alacak TRT’nin en büyük gelir kalemi haline gelen bandrolde oran, cep telefonları için yüzde 6’dan yüzde 10’a çıkarıldı. Resmi Gazete’de dün yayımlanarak yürürlüğe giren değişikliğin ardından artık Türkiye’de tüm cep telefonların dan yüzde 10’luk TRT bandrolü alı nacak. NECDET Yapılan bu de ÇALIŞKAN ğişiklikle piya sada satılan cep telefonu fiyatlarından kesilen TRT bandrolünün tutarı da 60 TL ile 180 TL arasından, 100 TL ile 300 TL arasına çıkacak. Piyasada satılan cep telefonla rının ortalama fiyatları (band rol ücreti ÖTV ve KDV matrahı na eklendiği için) artacak. Sa tıcı şirketlerin bu bandrol üc reti artışını doğrudan tüketici lere yansıtmaları durumunda, cep telefonu fiyatlarının yakla şık olarak yüzde 6 artması bek leniyor. Yılda 12 milyon telefon 1 Temmuz 2017’de yasalaşan Üretim Reform Paketi ile sanayicinin elektrik faturasında bulunan yüzde 2’lik TRT payının kaldırılmasının ardından, yürürlüğe giren ‘cep’teki bandrol zammı ile TRT gelir kaybı bir yana, tüketicile rin sırtına binecek ek maliyetlerle, gelirlerini de artıracak. Türkiye’de yılda ortalama 12 milyon adet cep telefonu satılıyor, bunun için harcanan toplam tutar ise yıllık 3 milyar doları aşıyor. Geliri rekor kıracak 2017’de de pazarın bu sevi yede gerçekleşmesi durumun da TRT’nin bu yıl kasasına va tandaşın sadece cep telefonu harcamalarındaki bandrol ke sintilerinden 1 milyar TL’den fazla bir rakamın girmesi bekleniyor. 2500 TL’LIK TELEFONUNSon açıklanan Sayıştay raporuna göre TRT, 2015’te toplam 1.7 milyar TL’lik gelir 1000 TL’SI DEVLETEelde etti. Kurumun bu gelirinin 843 milyon TL’sini elektrik (yarısı sanayi) payından, 679 milyon TL’sini ise bandrol gelirlerinden geldi. 2016’nın Elektrik Mühendisleri Odası’nın raporlarına göre son bir yılda tüketicilerin sadece cep telefonu ve bilgisayarlar için ni ‘elektrik’ten alan TRT’nin, sanayi elektriğindeki payının sıfırlanmasıyla artık en büyük gelir kalemi de açık ara ‘bandrol’ ortasında ise TRT’nin bu ödediği bandroller ile TRT’nin yıl olmuş oldu. Cep telefonlarının gelirlerine bir de cep telefonu, lık gelirinin 641 milyon TL arttı maliyet bedelleri üzerinden alı tablet ve bilgisayarlardan ğı tahmin ediliyor. Böylece daha nan TRT bandrolünün yanı sıra, kesilen androl ücretleri eklendi. önceki yıllarda toplam gelirinin yüz KARAR NE DIYOR? de 50’si yüzde 25’lik Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve yüzde 18’lik Katma Değer Vergisi (KDV) de tüketiciye yansıtılıyor. Bandrol oranının Bandrole tabi cihazların TRT bandrol oranlarını yüzde 10’a çıkarılmasıyla birlik yeniden belirleyen Bakanlar Kurulu kararı ile 2016’daki kararda sadece “dahili tünerle radyo ve TV yayınlarını alabilen” cep telefonları kapsam dahilinde yer alırken, dünkü kararla kapsam “cep telefonları” olarak genişletildi. Cep telefonlarındaki TRT bandrol oranını yüzde 10’a çıkaran kararla, bilgisayar ve tablette bandrol oranları, yüzde 2 olarak tespit edildi. Listede yer alan televizyonlardaki yüzde 16’lık bandrol oranında ise değişiklik yapılmadı. te cep telefonlarının satış fiyatı üzerindeki (bayi ve distrübütörlerin kâr payları hariç) vergi yükü de yüzde 38’i geçti. Diğer bir deyişle cep telefonu almak için tüketicilerin cebinden çıkan her 2500 TL’nin yaklaşık 1000 TL’si devlete gidiyor. ‘KATKI DEĞIL, HOŞAF PAYI!’ Cep telefonlarındaki TRT bandrolü oranının yüzde 10’a çıkarılması kararına tepki gösteren CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, “Cep telefonundan TRT’ye aktarılacak yüzde 10’luk pay hukuksuzdur ve gayrimeşrudur... Danıştay bu konuda karar almıştı. Danıştay’a baskı yapıp kararı kaldırttılar. Aynı gün zam yaptılar. Organik hoşaf mucitlerini finanse etmek için vatandaşın cebine bir kez daha el attılar” dedi. AKP’nin cep telefonları ve iPad’lerden vergi alabilmek için her iki cihazı televizyon statüsüne sokarak vergi aldığını belirten Yarkadaş, “Bu yolla yılda 500 milyon TL’nin üzerinde para toplanacak. Bu para da TRT eliyle, hoşaf programı ve AKP propagandası yapanlara dağıtılması için verilecek. Dünyanın en pahalı hoşafı AKP yandaşı TRT’nin kazanında kaynayacak. Halkın parası ise buhar olacak” diye konuştu. Satılık otel sayısı artıyor Türkiye’nin turizm bölgelerinin hepsinde, satılık otel ilanlarında artış var. Sahibinden.com sayfalarında yer alan ilanlara göre satılık otel ilanlarında 57 otel ile Bodrum ilk sırada onu 54 otelle Alanya, 44 otelle Marmaris, 36 otelle Kemer, 34 otelle Manavgat, 24 otelle Side, 16 otelle Lara ve 4 otelle Belek izliyor. Turizmgazetesi internet sayfasında yer alan habere göre satılık otellerin tür ve sınıflarına göre dağılımında tesettür dahil her statüden tesis var. Satılık ilanı veren 54 otel arasında 13’ü 4 yıldızlı, 12’si apart, 1’er adet de 2 yıldızlı tesis ile tesettür otelleri de var. l Ekonomi Servisi TÜSİAD: OHAL sona ermeli TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik başkanlığındaki TÜSİAD heyeti yeni görevlerini kutlamak amacıyla Sağlık Bakanı Dr. Ahmet Demircan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu ve Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ü Ankara’da ziyaret etti. Gül ile yapılan görüşmede, TÜSİAD tarafından ayrıca, Türkiye’de son yıllarda güvenlik kaygılarının arttığı ifade edildi. Görüşmede demokrasi değerlerimiz, milli menfaatlerimiz ve küresel rekabetteki gücümüz açısından kilit öneme sahip olduğu belirtildi. Türkiye’de OHAL’in sona ermesine dair beklentiler paylaşıldı. l Ekonomi Servisi Gizemli şampiyonlar Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na göre Türkiye genelinde en çok vergi beyan eden 100 mükellefin 53’ü bilgilerinin açıklanmasını istemedi En fazla Kurumlar Vergisi ödeyenler listesinin zirvesinde bankaların hâkimiyeti son buldu. İsminin açıklanmasını istemeyen bir Kurumlar Vergisi mükellefi, bankaları geride bırakarak ilk sıraya yerleşti. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), 2016 yılı vergilendirme dönemine ilişkin verilen Gelir Vergisi beyanları sonucunda, Türkiye genelinde en çok vergi beyan eden ilk 100 mükellefi açıkladı. Türkiye’nin vergi rekort meni, 2016 için 46 milyon 885 bin 202.91 lira vergi tahakkuk ettirilen Semahat Sevim Arsel olurken, listede yer alan 100 mükellefin 53’ü bilgilerinin açıklanmasını istemedi. Kurumlar vergisi rekortmenleri listesinde de ilk 100’e giren kurum ve şirketlerden 27’si ise isminin açıklanmasını istemedi. 32’si İstanbul’dan Türkiye genelinde ilk 100 mükellefin 32’si İstanbul’dan çıktı. Listede Gaziantep’ten 7, Eskişehir’den 3, Ankara ve Bursa’dan 2, İzmir’den bir firma yer aldı. Kamuoyunda tanınan iş adamlarından Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Faik Şahenk 16 milyon lira vergi tahakkuku ile 15’inci, Enka Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Sinan Tara, 15 milyon lirayla 17’inci, Rönesans Holding Yönetim Kurulu Başkanı Erman Ilıcak 14 milyon lirayla 18’inci sırada yer aldı. 2015 yılı vergi rekortmenleri arasında 39’uncu sırada yer alan Doğan Holding Ku rucu ve Onursal Başkanı Aydın Doğan, 68’inci sırada yer aldı. Sütaş’ın patronu Muharrem Yılmaz, 5 milyon lirayla 69’uncu, Akbank Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üyesi Suzan Sabancı Dinçer 5 milyon lirayla 75’inci sırada yer buldu. Televizyoncu Acun Ilıcalı, 2015’te 25’inci sıra yer alırken, 38’inci sıraya geriledi. Toplam 4 milyon lira vergi tahakkuk ettirilen komedyen Cem Yılmaz da listede 89’uncu sırada yer aldı. l Ekonomi Servisi Murat Akyüz Cezayir pazarı Türkiye’ye kapandı Ekmekten suya, makarnadan çikolataya, plastik ürünlerden mobilyaya kadar toplam 24 üründe Cezayir pazarı Türkiye’ye kapandı. Bu ürünlerin ithalatının bankacılık kanalıyla yapılmasının yasaklanması nedeniyle Cezayir’e ihracat duracak. Karar kapsamındaki sanayi ve gıda ürünlerinde 2016’da Türkiye’den Cezayir’e yapılan ihracat toplamda 231.7 milyon dolar olurken plastik mamüller 92.7 milyon dolarlık ihracatla ilk sırada yer aldı. Yılın ilk yarısında da tablo değişmedi ve Cezayir’e gerçekleşen 128.5 milyon dolar seviyesindeki ihracatta 57.4 milyon dolarla plastik ürünler başı çekti. Cezayir’in para transferlerini yasaklamaktaki asıl amacının bu ürünlerdeki ithalatı durdurmak olduğunun altını çizen İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, bu karardan en çok da Türkiye’nin zarar göreceğini vurguladı. İKMİB, önümüzdeki günlerde Cezayir’e ihracat yapan üye firmalarını konuyla ilgili bilgilendirmek ve yaşanan sıkıntıları dinlemek amacıyla bir toplantı düzenleyecek. l Ekonomi Servisi ekonomi 9 ABD’de istihdam nereye? Amerikan ekonomisinde gözler geçen hafta “istihdam” verilerinde idi. ABD Çalışma Dairesi verileri ABD’de tarım dışı istihdamının son bir ayda 209 bin arttığını ve son üç aylık ortalama istihdam artışının 195 bin kişi olduğunu belirtiyor. Bu arada işsizlik oranı tarihsel olarak en düşük değere, yüzde 4.2’ye değin gerilemiş durumdadır. Ancak işsizlik oranındaki bu tarihi düşme, esas olarak işgücüne katılım oranındaki gerilemeden –yani iş aramaktan vazgeçenlerin sayısındaki artıştan– kaynaklanmaktadır. ABD’de işgücüne katılım oranı 2008’e görece neredeyse 10 puan gerileyerek yüzde 62’ye değin gerilemiştir ve bu olgu işsizlik oranındaki azalışı neredeyse tek başına açıklamaktadır. Amerika’da ücretlerin ise temmuz ayında yıllık bazda sadece yüzde 2.3 oranında arttığı hesaplanmaktadır. Dolayısıyla, ABD’de yıllık enflasyonun yüzde 22.5 bandında seyrettiği düşünülür ise Amerikan işçisinin ücretlerinde reel olarak herhangi bir artış yaşanmadığı anlaşılmaktadır. Aslında bu tespit sadece son bir ayın değil, neredeyse son otuz yıllık tarihçenin özeti durumundadır. ABD’de reel ücret düzeyi 1972’den bu yana anlamlı bir artış göstermemiş; buna koşut olarak da emeğin milli gelir içindeki payı sert biçimde gerilemiştir. Bu arada kapitalizmin merkez ekonomilerinde istihdam talebinin ana kaynağının “kalifiye / teknik elemanlar olduğuna” dair değerlendirmelerin yanıltıcı olduğu bu son veri setinde de net olarak gözlenmektedir. ABD’de vasıflı (eğitimli) işgücü talebindeki düşüş son beş yıldır neredeyse bir genel eğilim olarak süreklilik göstermekte olup, temmuz ayında da “üniversite mezunu eğitimli genç işçilere” olan talep yüzde 0.2 oranında gerilemesini sürdürmüştür. Nitekim ABD işgücü piyasası verileri, temmuz ayındaki istihdam artışlarının çoğunlukla birkaç sektörde yoğunlaşmakta olduğunu göstermektedir: Lokantacılık ve gıda dağıtım hizmetleri 53 bin işçi ile istihdam artışının neredeyse dörtte birini tek başına açıklamaktadır. Sağlık hizmetleri 39.400; atık idaresi işleri 30 bin kişiyle istihdam rakamlarını takip etmektedir. HHH ABD Çalışma Dairesi, buraya kadar sıraladığımız gözlemleri önümüzdeki on yıla ilişkin öngörü çalışmalarıyla da desteklemektedir. Amerika işgücü piyasasının genel eğilimlerine ilişkin yürütülen projeksiyonlar, önümüzdeki on yıl boyunca en hızlı artış göstermesi beklenen mesleklerin başında “kişisel bakım”, “hemşirelik” “evde bakım sağlık hizmetleri” gibi sağlık ve yaşlı bakım sektörlerinde yoğunlaşacağını; ve genel olarak “alt hizmetler” grubuna ait olacağını dile getirmektedir. ABD Çalışma Dairesi’nin bu konudaki projeksiyonları aşağıdaki tabloda sergilenmektedir. Tabloda geçen veriler ücretlere ilişkin ipuçları da sunmaktadır. ABD’de önümüzdeki on yılda en hızlı büyüyen 13 mesleğin sadece üçünde ortalama (vergiöncesi brüt) ücret gelirinin 50 bin doların üzerinde olacağını; birçoğunda 25 bin dolara bile ulaşamadığını ve toplam ortalama ücret beklentisinin ise 37 bin dolar düzeyinde kalacağını vurgulamaktadır. Tüm bu gözlemler kapitalizmin merkez ekonomisi ABD’de yeni istihdam biçimlerinin enformalleşerek, düşük ücretli hizmetler sektörlerine dayalı bir gelişim izlemekte olduğunu dile getirmektedir. Charles Dickens dünyası 21. yüzyılda gerçekliğini sürdürmektedir. KISA...KISA l Kanaltürk TV, Bugün TV, Bugün ve Millet gazetelerinden Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na devredilen aktüel kameralar, makine ve teçhizatlar ile demirbaşlar 9 milyon 122 bin lira muhammen bedelle satışa çıkarıldı. l TÜİK’e göre perakende satış hacmi haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.5 artış kaydetti. Gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 3.6, otomotiv yakıtı satışları yüzde 1.2 artarken, gıda dışı satışlar yüzde 1.6 azalma gösterdi. C MY B