Katalog

DUNYA BBC’ye ‘mal varlığı’ ablukası İran’da bir mahkeme, aralarında BBC Farsça Servisi’nin mevcut ve eski çalışanlarının da olduğu 152 gazetecinin mal varlıklarını dondurdu. BBC Dünya Servisi Genel Müdürü Francesca Unsworth “dehşet verici” diye nitelediği İran’daki uygulamaya son verilmesi çağrısı yaptı. Zamana karşı yarışıyorlar Batı Afrika ülkesi Sierra Leone, aşırı yağışların ardından gelen önceki geceki heyelan felaketinin yaralarını sarmaya çalışıyor. Başkent Freetown’un yakınındaki dağlık Regent’te toprak kaymasında can verenlerin sayısı 400’e yak Çarşamba 16 Ağustos 2017 Ruhani,‘Yneünkilevyeaazrpgatıenrılçmaeşrmhizaa’lidnadne Trump’a rest çekti Irak güçlerinin kuşatması sürüyor. dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ülkesi ile uluslararası toplum arasında varılan tarihi nükleer anlaşmaya yönelik ABD Başkanı Donald Trump’tan yükselen karşıtlığa sert tepki gösterdi. Geçen mayıs ayındaki seçimde ikinci dönem için koltuğunu koruyan Ruhani, dün yeni kabinesi için mecliste yapılan güven oylamasına katıldı. Oturumda yaptığı konuşmada Trump yönetiminin politikasını eleştiren Ruhani’nin “İran’a yeni yaptırımların uygulanması halinde, Tahran’ın günler hatta saatler içinde nükleer anlaşmadan vazgeçeceği” şeklindeki sözleri dikkat çekti. Ruhani, ABD’nin Paris İklim Anlaşması’ndan geri çekilmesini örnek göstererek Trump’ın dünyaya ve müttefiklerine Washington’ın “iyi ve güveni Krize lir bir ortak olmadığını gösterdiğini” de bu yana ABD ile İran arasındaki ilişkilerde kaydetti. “Tehdit diline ve yaptırımlara gerilim artmıştı. Anlaşmadan vazgeçil geri dönmek isteyenler geçmiş yanılgı mesi yönünde çıkışlar yapan Trump yö larının esiridir” ifadelerini kullandı. netimi geçen süre zarfında İran’a bir dizi ‘Tek seçenek değil’ ek yaptırım uygulamaya başlamıştı. İran meclisi geçen hafta ABD’nin yeni İran’ın “Savaş ve tek taraflılığa karşı barış yaptırımlarının ardından balistik füze de ve diplomasinin zaferi” olarak nitelendir nemesi yapabilmek için daha fazla öde diği, 2015 yılında imzalanan nek verilmesini öngören tasarıyı onayla anlaşmaya bağlı kalma mıştı. Bunun yarım milyar dolarlık bütçe yı tercih ettiğini belirten içerdiği savunulmuştu. Ruhani, iç siyaset Ruhani, ancak “bunun te muhaliflerince nükleer anlaşmaya kar tek seçenek olmadı şın yaptırımların hâlâ sürdüğü, ABD’ye diz ğı” vurgusu yaptı. Trump, çöküldüğü görüntüsünün Tahran ile imzalanan nükle verildiği, uzlaşının ekono er anlaşmayı sert bir dil miye etkisinin sınırlı oldu le eleştirmiş ve göreve ğu gerekçeleriyle eleştiri başladığı ocak ayından Ruhani oklarının merkezinde. Kim molası Tel Afer havadan vuruluyor Musul’u kurtarmalarının ardından IŞİD’in elinde kalan son büyük yerleşim olan Telafer çevresindeki kuşatmayı tamamlayan Irak güçleri, Türkmen kentine yönelik hava bombardımanına başladı. Ordu sözcüsü, hava saldırılarının kentin içine yönelik kara harekâtına hazırlık olduğunu belirtti. Tuğgeneral Yahya Resul, “Bir süredir IŞİD’in komutakontrol merkezlerini ve depolarını vuruyoruz. Böylece onları yoruyoruz. Taarruzu başlatmak için Başbakan İbadi’nin emrini bekliyoruz” dedi. ‘Haşdi Şabi katılıyor’ Ankara’nın Telafer’e girmesine karşı çıktığı İran destekli Iraklı Şii milis gücü Haşdi Şabi’nin sözcüsü Ahmed Esedi, 5 gün önce “Aktif şekilde katılacağız” demesinin ardından dün de taarruz planını ordu ve polis komutanlarıyla görüştüklerini belirtti. Haşdi komutanlarından Muin Kadhimi de “Kentin merkezine dek Telafer’i kurtararak görevimizi yerine getireceğiz” dedi. Haşdi’nin Telafer’in içine girmemesi kararından temmuz sonunda cayma işareti verip katılımından söz eden İbadi’nin artık son emirleri bekleniyor. Suudi sınırı açılıyor Bu arada Irak’ın Şii liderlerinden Muktada Sadr’ın Suudi Arabistan ve BAE ziyaretlerinin ardından Bağdat ile Riyad 27 yıl aradan sonra bir ilke imza attı. Saddam’ın 1990’da Kuveyt’i işgal etmesinden beri kapalı olan Irak ile Suudi Arabistan arasındaki Arar Sınır Kapısı’nın yeniden açılması için anlaşıldı. ÖSO uçak düşürdü Suriye’nin Ürdün sınırındaki Süveyda bölgesini kontrol altına alan Suriye hükümet güçleri, ABD’nin eğit donatından geçmiş ÖSO gruplarından birinin saldırısına uğradı. ÖSO, Suriye hava kuvvetlerinin bir uçağını düşürüp yaralı pilot Ali Hilva’yı esir aldığına dair görüntüler yayımladı. Ordu kaynakları, bir uçağın düştüğünü doğruladı. CEO’lardan Trump’a istifalı tepki ABD’nin Virginia eyaletinin Charlottesville kentinde bir kişinin yaşamını yitirdiği olaylara ilişkin ilkin ırkçılıktan bahsetmeyen, ancak bas kılar sonucu ırkçılığı kınayan Başkan Donald Trump’a danışmanlık yapan Amerikan Sanayi Konseyi’nden 24 sa atte 3 istifa geldi. İlk olarak konsey deki tek siyahi olan ABD’li ilaç üre ticisi Merck’in İcra Kurulu Başkanı (CEO) Kenneth Frazier, Trump’ın ırk çıları kınamama sı nedeniyle kon seyden ayrıldığını açıkladı. Ardından Intel CEO’su Brian Krzanich ve Under Armour CEO’su Kevin Plank’ten de Trump’ın iş dün yası ile fikir alış verişinde bulun I mak için kurduğu rkçılık karşıtı 100 konseyi bıraktıklakadar eylem rı açıklaması geldi. ci, North Carolina eyaletinde Ame rikan İç Savaşı’ndaki Konfederasyon askerlerini onurlandırma ge rekçesiyle 93 yıl önce dikilen bir heykeli yıktı. Trump, Fraizer’ın istifası sonrası Twitter’a sarıldı ve “pahalı ilaç fiyatlarını düşürmek için daha fazla vakti olacak” mesajını paylaştı. Kuzey Kore, ABD üssüne evsahipliği yapan Guam yakınına füze saldırısını askıya aldığını duyurdu, ‘beklegör’ siyaseti mesajı verdi Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, ABD ile aralarında nükleer savaş rüzgârları estiren etkenlerden biri olan Pasifik’teki Amerikan toprağı Guam Adası’na füze saldırısı tehdidinden geri adım attı. Kuzey’in resmi haber ajansı KCNA, Kim’in pa Kuzey Kore lideri, askeri yetkililerden Guam planlarına ilişkin bilgi aldı. Güney Kore’nin başkenti Seul’de düzenlenen kalabalık gösteride barış ve ABD ile her yıl düzenlenen ortak askeri tatbikatın ertelenmesi çağrısı yapıldı. miş öfke ve ateş salmaktan” söz eden ABD Başkanı Donald Trump’ı yatıştır zartesi günü Stratejik Kuvvetleri’nden Guam Adası’nı “menzile alan (füze) ateşleme planı” hakkında brifing aldığını duyurdu. Ancak KCNA’ya göre Kim “Herhangi bir emir vermeden önce Yankilerin (ABD) aptalca ve beyinsizce icraatlarını biraz daha gözlemleyeceğini, ama Kore Yarımadası’ndaki son derece tehlikeli düzeyde umursamaz eylemlerinde ısrar etmeleri halinde daha önce ilan ettiği gibi harekete geçeceğini” söyledi. ‘Orduya hazır olun emri’ “Yanı başımıza çok sayıda nükle emri verdiği de kaydedildi. ABD Savunma Bakanı James Mat tis, önceki gün Kuzey’in herhangi bir saldırısının hızla savaşa dönüşebileceği uyarısını yapmıştı. Kim’in açıklamalarının ABD ile Güney Kore’nin her yıl düzenlediği büyük çaplı ortak askeri tatbikatı hedef aldığı belirtildi. İki hafta sonra başlayacak tatbikatı “işgal provası” gören Pyongyang, tatbikatın ertelenmesi karşılığı nükleer silah ve füze programını durdurma teklifini Guam kartıyla güçlendirmeyi istiyor. Daha önce Kuzey Kore’ye “görülme ma çabalarını sürdüren Dışişleri Bakanı Rex Tillerson “Hâlâ diyalog kurma taraftarıyız, fakat bu Kim’e bağlı” dedi. Çin Dışişleri’nin “krizin bir dönüm noktasına geldiği ve tarafların söz ve eylemlerinde frene basıp barış görüşmelerine başlaması gerektiği” açıklamasına Rusya’dan destek geldi. Moon’dan ABD’ye uyarı Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae In de, 1945’te Japon işgalinden kurtulmanın yıldönümünde yaptığı konuşmada, “İkinci bir Kore Sa vaşı çıkmasından, her yola başvura er ekipmanı ilk getirmiş olan ABD, öncelikle doğru kararı almalı ve eğer GUAM’DA YANLIŞ ALARM rak ne pahasına olursa olsun, kaçınacağız” dedi. Moon, ABD’ye “Kore Kore Yarımadası’ndaki tansiyonu düşürmek ve tehlikeli bir çatışma Diken üstündeki Guam Adası halkı dün Yarımadası’nda askeri eyleme ancak iki yerel radyo istasyonunun acil tehdit Kore Cumhuriyeti (Güney Kore) ka yı önlemek istiyorsa bunu hareketleriyle de göstermeli” diyen Kim’in orduya füze fırlatmaya hazır olunması alarmı yayımlaması üzerine korku dolu dakikalar yaşadı. Ancak kısa süre sonra bunun yanlışlıkla yayımlandığı ortaya çıktı. rar verebilir, bizim onayımız olmadan kimse askeri eylemde bulunma kararı alamaz” uyarısı gönderdi. Maduro destekçileri önceki gün Caracas’ta meydanlara çıktı. Coşkulu kalabalık, ABD Başkanı Trump karşıtı sloganlar attı. Tatbikata hazırlık ABD Başkanı Donald Trump’ın, Latin Amerika’da Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro karşıtları arasında da tepki çeken “Venezüella için askeri seçeneğin masada olduğu” sözleri sonrası Başkan Yardımcısı Mike Pence hasar tespit turuna çıkarken Maduro destekçileri önceki gün başkent Caracas’ta sokaklara çıktı. “Yankee evine dön”, “Trump dışarı” sloganları eşliğinde protestocular, hoparlörlerden yayılan salsa müzikleri eşliğinde Caracas’taki başkanlık sarayı Miraflores’e yürüdü. Öte yandan sağcı muhalefetin liderliğinde hükümet karşıtı protesto gösterilerinin aylardır sürdüğü ülkede Venezüella lideri, Trump’ın sözlerine yanıt olarak tatbikat çağrısında bulundu. Maduro, 2627 Ağustos tarihleri arasında bir tatbikat için ha zırlıklara başlanması emrini verdiğini söyledi. Askerlerin yanı sıra sivillerin de katılacağını kaydetti. Maduro, “Tatbikata tüm halkın katılması gerektiğini, bu sayede kimsenin ülkelerinin içişlerine karışamayacağının ortaya konulacağını” vurguladı. y‘Turvuamrplıy’ıourçlaurr’uma ABD Başkanı Trump’la görüşme isteğini de yineleyen Maduro, kendisini uyaracağını ve “Sana Venezüella konusunda anlattıkları her şey yalan, seni uçuruma yuvarlıyorlar” demek istediğini söyledi. Bu arada Savunma Bakanı Vladimir Padrino Lopez de, “Hiçbir millet bizden bağımsız olma hakkını alamayacak. Ülkesini seven herkesi bu talihsiz tehdide karşı koymaya çağırıyorum” dedi. TRUMP KARARNAME ÇIKARDI Çin’i ‘ticari hırsızlıktan’ soruşturuyor Kuzey Kore ile Washington arasında yüksek tansiyon sürerken ABD Başkanı Donald Trump, Pyongyang’la yakın ilişkileri bulunan Çin’in, ABD’den fikri mülkiyet hırsızlığı yapıp yapmadığını inceleme talimatı veren bir kararnameye imza attı. Pekin yönetimi, ABD’den gelen bu adıma “Ticari bağlarımıza zarar verirse çıkarlarımızı korumak için gerekli önlemli alırız” tepkisini verdi. Dunford Pekin’de Öte yandan Washington’ın Güney Çin Denizi’ndeki tartışmalı hak iddiaları nedeniyle de gerilimde olduğu Pekin’in dünkü konuğu ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford’dı. Bölge turundaki Dunford, bir araya geldiği Çinli mevkidaşı Fang Fenghui’ye “ABD ile Çin arasında pek çok zorlu sorun var, ama bunları beraber çözme kararlılığında mutabıkız” mesajı verdi. Dunford Çinli mevkidaşı Fang ile. laşırken 3 binden fazla kişi evsiz kaldı. Yardım örgütleri salgın hastalıkların önüne geçebilmek için zamanla yarışırken binlerce insana yiyecek, barınma ve sağlık hizmeti sunmaya çalışıyor. BM Çocuklara Yardım Fonu felaketzedelere psikolojik yardım sunuyor. Devlet Başkanı Ernest Bai Koroma, ulusal birlik çağrısı yaptı. 7 Keser döner sap döner Trump Amerikası, Virginia eyaletinin Charlottesville kentinde, beyazların üstünlüğünü savunan NeoNazi ve Ku Klux Klan gruplarının yol açtığı şiddet dalgasını tartışıyor. Ortaya atılan argümanlar ve kimilerinin ‘pişkinlikleri’ karşısında insan ancak ‘pes’ diyebiliyor. HHH Charlottesville, kuruluş yıllarındaki köleciliğe, 20. yüzyılda antiSemitizmi eklemiş karanlık tarihin hayaletlerinin, Trump zihniyeti altında canlanmasının tezahürü. İki gruba bugün göçmenler ve Müslümanlar eklenirken, ‘yeni Konfederasyonculuk’ tartışması içten içe kaynıyor. Son gösteri muhafazakâr Virginia’nın göbeğindeki liberal ada Charlottesville’daki bir parkta bulunan iç savaşın Güneyli komutanı Robert E. Lee’nin heykelinin kaldırılması vesilesiyle sahnelendi. Silah taşıma özgürlüğü sayesinde üzerlerinde RPG’leri eksik kamuflaj kıyafetli, saldırı tüfekli tipler ‘kan ve toprak’, ‘Amerika’yı geri almak’ sloganlarıyla yürüdüler. Kaçınılmaz olarak karşıtlarını sokağa döktüler. Onlara saldırdılar. Öyle ki düzenleyicilerden ırkçı lider Richard Spencer barışçı olduklarını savunurken, “Belki bizden birisi ilk yumruğu atmış olabilir” diyebildi. Üstüne ‘Öncü Amerika’ isimli gruba mensup 20 yaşındaki James Alex Fields Jr. aracıyla solcuları ezdi geçti. Amerika’nın Demokratik Sosyalistleri’nden 32 yaşındaki Heather Heyer’ın ölümüne ve 19 kişinin yaralanmasına yol açtı. HHH Hal böyleyken, liberal Amerikan medyası ve uzmanları karanlık tarihe şöyle bir dokundurup iki şey yaptılar. Siyasi hedefleri Trump’a ırkçıları kınamakta yetersizliği için yüklendiler. Trump’ı seçen ‘beyaz Amerikalılarken’, ‘durum kurtarmacı’ tutumu eleştiriye şayan. Lakin ötesi kargaları güldürecek cinsten. Sapla samanı karıştırmakta mahir olanlar neofaşistlerin esin kaynağı olarak bilin bakalım kimleri buldular? ABD içinde ‘ANTİFA’ şemsiyesindeki ‘aşırı solcular’; dışarıda ise Rusya ve Suriye liderleri! 1 ANTİFA 1930’larında Nazizme yenilmiş, 1980’lerde Doğu Avrupa’da dazlaklara karşı yeniden doğmuş hareket. Örgütlülükten yoksun dağınık antifaşist gruplar. Liberali de var sosyalisti de. Şiddeti dışlamıyor olmaları hemen neonazilerle eş tutulmalarına yetti. Şahsen ABD ve Avrupa’da siyasal İslamcılığa çanak tuttukları için şuursuzluklarından hazzetmediğim ANTİFA, eleştirilerden azade değil elbette. Lakin Charlottesville’de savunma amaçlı şiddetin dışına çıktıkları pek tartışmalı. 2 ABD siyasi elitleri ve ana akım medyası Rusya histerisini hemen kullanıma soktu. 300 küsur milyon Amerikalıyı siber saldırılarla ‘hipnotize etmeye’ yetkin Putin, aşırı sağcıların da esin kaynağı. Niye? Trump, Rusya ile işleri düzeltemese de bu tavrını seven ırkçılar ‘Rusya dostumuzdur’ sloganı atmışlar. Putin ile Trump arasında aşırı sağcılık, Müslümanlara karşı tutumda ne söylem ne anlamlı bir ideolojik bağ olmasın varsın! Aynı şey Charlottesville katilinin Facebook sayfasına büyük olasılık radikal İslamcı nefretinden Esad’ın resmini koyması vesilesiyle tekrarlanıyor. Ortadoğu’nun tarihsel olarak sol modernleşmeci ve İsrail’e karşı duran yönetiminin lideri de aşırı sağa esin oluveriyor! HHH Tabii riyakârlığın tezahürü Ukrayna’da 2014 Meydan komplosu ile iktidar ortağı kılınmış neofaşistlerle, Amerikalı Cumhuriyetçi senatör John McCain gibilerin kankalığı. Misal, 1991’de SosyalNasyonel Parti adıyla kurduğu, 2004’te ismini Svoboda’ya çevirip imaj tazelemiş hareketin eski lideri Andriy Parubiy bugün Ukrayna parlamentosunun başkanı. Nazi selamı çaktığı yıllardaki görüşlerinin değişmediğini de belirtiyor. Amerika’da çoktandır Madison Square Garden’da gamalı haçlı gösteriler yok. Trump’ın 1920’lerde KKK gösterisinde tutuklanmış babası gibi yapacak hali de yok. Charlottesville’de ırkçılarının ise Trumplı yahut Trump’sız Cumhuriyetçi seçmen tabanından oldukları malum. İnternetin grup kimliklerini tetiklediği, demografik trendlerin değiştiği, ekonomik eşitsizliğin yayıldığı bir ortamda elbette Amerika’nın da başı dertte. Faşizmi, dini ve etnik aşırılıkçılığı, küresel belirleyicilikleri için enstrüman kılmayı pek iyi bilenler onlar. Tabii keser döner sap döner. Mugabe’nin eşi için ‘dayak’ suçlaması Zimbabve Devlet Başkanı Robert Mugabe’nin eşi Grace Mugabe, komşu Güney Afrika’daki bir otelde bir modele saldırmakla suçlanıyor. Dün, önce polise teslim olarak mahkemeye çıkmaya hazırlandığı söylenen First Lady için daha sonra polis “Nerede olduğunu bilmiyoruz, henüz teslim olmadı” açıklamasını yaptı. 1980’den beri Zimbabve’yi yöneten, dünyanın en yaşlı lideri Mugabe’yi (93) “ölürse cesedi seçimde aday olabilir” diye teşvik etmesiyle tanınan Grace’in, otel odasında iki oğluyla birlikte parti yaptığı gerekçesiyle modeli uzatma kablosuyla dövdüğü söyleniyor. C MY B