Katalog

EN ESKİ ORMANDA AĞAÇ KESMEK YASAK Avrupa Adalet Diva nı, Polonya hükümetinin ülkedeki 10 bin yıllık Bialowieza ormanında ağaç kesimini acilen yasaklaması yönünde karar verdi. Hükümetin geçen yıl, ağaç kesim kotasını üç kat artırması tepki çekmişti. UNESCO, Avrupa Birliği ve çevre örgütleri hükümetin kararını protesto etmişti. Orman, az bulunan bizonlar ve kuş türlerine de ev sahipliği yapıyor. l BBC Türkçe Pazar 30 Temmuz 2017 EDİTÖR: ELİF TOKBAY / MÜNEVVER OSKAY TASARIM: EMİNE BİLGET Kalıntıları Türkiye, 12 bin yıllık tarihi, 50 yıl ömrü olan barajın sularına gömüyor 50 yıl sonra bulundu Fransız Alpleri’nde 50 yıl önce meydana gelen bir uçak kazasında hayatını kaybeden insanlara ait ceset parçaları bulundu. Bir el ve bir bacağa ait insan kalıntılarının 1950 ve 1966 yıllarında bölgede meydana gelen iki kazadan birinde ölenlere ait olduğu düşünülüyor. Şimdiye kadar en ufak bir insan kalıntısı olduğuna dair bir işaret bile bulanamamıştı, bu kez bir el ve bir bacağın üst kısmına ait bir parça bulundu. İnsan kalıntılarının bulunduğu bölgede 1950 yılında Air India Havayolları’na ait yolcu uçağının düşmesi sonucu 117 kişi, 1966 yılında yine aynı havayolu firmasına ait uçağın dağlara çarpması sonucu 48 kişi hayatını kaybetmişti. Kazaları araştıran Daniel Roche, bir kadına ait bir el ve bacak parçaları bulduğunu açık ladı. Air India Havayolları’na ait bir yolcu uçağı 50 yıl önce Fransız Alpleri’nde düşmüştü. Yıllarca uçağın enkazına ait bir şeyler bulmak için Mont Blanc ve Bossons Buzulları’nda araştırma yapıldı. l Haber Merkezi EN YAŞLI İNSAN OLACAk İtalyan astronotun rekor uzay yolculuğu Kazakistan’daki Baykonur üssünden önceki gün Soyuz uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu’na yollanan astronotlardan İtalyan Paolo Nespoli, uzun süreli misyon için uzaya giden en yaşlı insan oldu. 60 yaşındaki astronot Nespoli, yaklaşık 5 ay boyunca uzayda kalacak. Nespoli, “Vita” (Hayat) isimli misyonda, uzay koşullarının insan vücudu üzerindeki etkilerini incelemek için çalışacak. Nespoli, Uluslararası Uzay İstasyonu’na gitmeden önce Twitter’da paylaştığı bir mesajda, yanında oğlunun bir oyuncağını da götür düğünü yazdı. Bugüne kadar uzaya giden en yaşlı kişi, 1998’de 77 yaşındayken Discovery uzay mekiğiyle Dünya dışına çıkan ABD’li John Glenn olsa da Glenn’in bu misyonu yaklaşık 9 gün sürmüştü. Daha önce de iki kez Uzay İstasyonu’na gi den İtalyan astronot Nespoli, 3. yolculuğu öncesi yaptığı açıklamada, 60 yaşında uzaya gitmesiyle ilgili olarak “Bu bir dünya rekoru. John Glenn 77 yaşın da mekikle uzay uçuşu yapsa da bu yalnızca birkaç gün sürmüştü” dedi. l BBC Türkçe TEHDİT ALTINDA KAYSERİ eYnegnei kreükçük Anadolu’nun nadir türlerinden olan Anadolu engereğinin (Vipera Anatolica) bir alt türü, Antalya’nın Geyik Dağları’nda keşfedildi. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi’nden Prof. Dr. Bayram Göçmen, literatüre ‘Vipera anatolica senliki’ adıyla giren yeni engerek türün yaşamının ise bölgedeki bir taşocağı nedeniyle tehdit altında olduğunu vurguladı. l DHA tKaarzihıdçaınktı Kayseri’de Melikgazi Belediyesi tarafından kazı yapılan alanda, Helenistik döneme ait olduğu düşünülen temel ortaya çıktı. Kazı çalışmaları devam ediyor. İl Kültür ve Turizm Müdürü İsmet Taymuş “Geçen günlerde Melikgazi Belediyesi tarafından yapılan bir kazıda da temel ortaya çıktı. Temelin arkasında ne olduğu henüz belli değil” dedi. l İHA Batman Çevre Gönüllüleri Derneği Başkanı Recep Kavuş’a göre, Ilısu, geçen 50 yılın sorumlu olduğu bir devlet politikası geleneği. İlçede yaşayanların 60 yıldır psikolojik baskıya maruz kaldıklarını ifade eden Kavuş, son güne kadar mücadele edeceklerini söylüyor. Hasanskoenyfy’atez1Hyl2i0aa0sptsk1ema8rsni’iatdknedeeerıydğsaufıel,nlıiTançdirüanomrakkUlıtuiyıNynzoeEudrSr.naeCHaksOamsasaldaaihücnbianpkakyşevayufm,ruirası Hasankeyf, Anadolu’da Ortaçağ’a ait bütünlüğünü koruyabilen tek kent. Mezopotamya’da insanlığın yerleşik hayata geçişinin en belirgin örneği. İran İmparatorluğu ile Romalılar için ileri karakol, Süryani Piskoposluğu’nun dini başkenti, Doğu ülkelerine özgü Hıristiyan Kiliseleri’nin ilk merkezi, Artukluların başkenti... İnsanlık tarihinin en çarpıcı miraslarından biri... Moğolların istilasında ayakta kalmayı başardı ancak, Ilısu Barajı’nın suları altında kalacak. Baraj, 2018 yılında su toplamaya başlayacak. Hasankeyf’i görmek, tarihe dokunmak isteyenler için belki de son yaz... Zeynel Bey Türbesi taşındı. Heba edecek Hasankeyf, 1978’de, Anıtlar Yüksek Kurulu’nca birinci derece ‘Arkeolojik Sit Alanı’ ilan edildi. 1981’den beri Kültür Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün koruması altında. 1960’lı yıllarda hazırlanan Ilısu Barajı projesi, 350 bin dekarı kapsıyor. Bir ilçeyi, 30 köyü ve 49 mezrayı sular altında bırakacak. 20 bin insanın yer değiştirmesine neden olacak. Türkiye, 12 bin yıllık tarihi, 50 yıl ömrü olan barajın sularına gömüyor. Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, son açıklamalarının birinde, “Artuklu Köprüsü’nün sadece ayakları kalmış. Biz onun benzerini yeni yerleşim yerinde yapacağız” diyebiliyor... Mağarada yaşam Hasankeyf’in üzerindeki karabulutlar, 1966 yılı kadar eski. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, bölge ziyaretindeyken, yol kenarında kendisini selamlayan kalabalığı görünce şaşırıyor. “Bu kadar insan nerede yaşıyor” diye sorunca, “mağaralarda” yanıtını alıyor. Ardından da ilçeye konut inşası talimatı veriyor. Bayındırlık bakanının görevlendirdiği müteahhit Kemal, konut sahası için tarihi eserlerle dolu bir alanı dozerlerle yıkıyor. Bir medrese, bir kervansaray, bir hamam, bir camii bu dönemde yok ediliyor. Mağaralarından çıkarılan vatandaşlar, daha küçük yeni evlere taşınıyor. Hasankeyfliler o evlere alışamayınca, geri dönüyor. Devlet, “Hasankeyflileri ev hayatına alıştırmak üzere” mağaraları mühürlüyor. Yazın serin kışın sıcak olan mağaralardan, yazın sıcak kışın soğuk konutlara geçince hastalıklar artıyor. 20 binlik ilçe nüfusu, göçle iyice azalıyor. Hasankeyf’te şimdi 3 bin kişi yaşıyor. Yıllar önce mağaralarından çıkarılıp afet Kınıyoruz Hâlâ şansımız var Hasankeyf Matters Uluslararası Koalisyonu aktivistlerinden John Crofoot, “Bir avuç eser taşınıyor ama Hasankeyf’in değeri o bir avuç değil ki? Kapı, türbe taşıyabilirler ama Hasankeyf taşınamaz. Umudumuzu korumalıyız” diyor. Baraja karşı 127 bin imza Hasankeyfi Yaşatma Girişimi, 28 Haziran’da, Hollanda’da, Zeynel Bey Türbesi ile 8 eserin taşınma projesindeki Breeser Firması’nı protesto etti. Firmayı, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) şikâyet edecekler. Barajın tek Avrupalı şirketi Avusturya’daki Andritz. Girişim, Avusturya hükümetine de bu şirkete karşı uzun yıllar kampanya yürüten, Avusturyalı sivil toplum ör gütleriyle görüşme çağrısı yapıyor. İran’daki çevre örgütleri de BM’ye yönelik, baraj inşaatının durdurulması ve Mezopotamya Sazlıkları’nın kurtarılması için kampanya yürütüyor. Change. org’da başlatılan “Safeguarding Hoor alAzim Lagoon” adlı kampanyaya, şimdiye dek 127 bin kişi katıldı. Irak’ta da Dicle ve Irak Sazlıklarını Koruma aktivistlerinin (Save the Tigris and Iraqi Marshes) mücadelesi sürüyor. Sulak alanlara ne olacak? Doğa Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Tuba Kılıç da barajın Dicle ve Fırat’ın birleştiği alandaki sulak alanla rın kurumasına neden olacağına, binlerce insanın yaşam alanlarından göç ede ceğine dikkat çekiyor. Avrupa’nın önde gelen kültür mirası teşkilatı olan Europa Nostra Yönetim Kurulu, Türkiye’yi, imza attığı kültür mirası koruma ilke ve standartlarına uymaya çağırdı. Açıklamada, “Hasankeyfin, kaybedilmesine yol açacak bir barajın yapılması yönu¨ndeki kararı esefle kınıyoruz” denildi. evlere yerleştirilerek hayatları altüst edilen Hasankeyf halkı şimdi de TOKİ’nin apartman dairelerine taşınacak. Şimdiki evlerine 5060 bin lira değer biçildi. TOKİ evleri ise 170 bini geçiyor. Hasankeyf’te yaşayanların yüzde beşi bile bu parayı ödeyebilecek durumda değil. Geçim sıkıntısı olacak Hasankeyf Belediye Başkanı Abudulvahap Kuser, TOKİ’nin inşaa ettiği yeni şehirde, tarım ve hayvancılığın olmadığını, semt halkının burada zorlanabileceğini dile getiriyor. l İSTANBUL / Cumhuriyet Ölü kemiği taşımaya benziyor Avukat Murat Cano, ba raj projesinin iptali için AİHM’de ilk davayı açan isim. 10 yılı aşkın bir süredir devam eden davada, Türkiye’ye son savunma için verilen süre 25 Temmuz’da doldu. Cano, “Mahkeme, son savunmadan sonra kritik bir karar verecek. Ya davamızı reddedecek ya da insanlık tarihinde bir ilk başarılmış olacak” diyor. Cano, AİHM’ni, davayı sonbahara doğru kararlaştıracağını düşünüyor. Hasankeyf’teki eserlerin taşınmasıyla ilgili ise şunları söylüyor: “Biz, eserlerin yerinde korunması gerektiğini düşünüyoruz. Minareyi üç parçaya bölerek taşımaktan söz ediyorlar. Bu kesinlikle eseri öldürmektir. Şu an Zeynel Bey taşındığı yerde yabancıdır, bu ölü kemiği taşımaya benzer. Hukuku, normları bir yana bırakıyorum, asıl olan doğayı, dünyayı bütün değeriyle aktarmak değil mi?” İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Hasankeyf eski kazı başkanı Prof. Dr. Oluş Arık da AİHM’de Cano ile birlikte, Hasankeyf için hukuk mücadelesi veriyor. C MY B