Katalog

Cuma 2 Haziran 2017 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Koyuna, keçiye yasak taşocağına serbest Yasanın kabulü ile zeytinlikler koyun ve keçiye yasaklandı ancak maden, termik santral gibi sanayiye serbest hale getirilerek 500 bin ailenin ekmeği ile oynandı Türkiye tarımı önceki gün torba tasarının komisyondan geçen maddeleri ile yeni bir darbe daha aldı. Daha ön ce şeker ve tütün yasaları ile üretimin dışı na itilmiş yaklaşık 700 bin civarında ailenin büyük bir bölümünün seçtiği zeytin üretimi de ellerinden alınmış oldu. Zira kamu yara rı görüldüğü an, üstünde bir tek zeytin ağacı bile olsa zeytinlik olarak be lirlenme lutfü gösterilen zeytinlik alanlar maden ve sanayiye açılabilecek. Üretici söz konusu geliş menin hem sosyal hem OBülcyaüyktaş ekonomik olarak ciddi yaralar doğuracağı endişesini dile getirdi. Konunun uzmanla rı ve Çiftçi Sen Başkanı Abdullah Aysu’nun verdiği bilgiye göre, 17 Mayıs 2017’de Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Ya sa ve KHK’lerde Değişiklik Yapılmasına Da ir Yasa Tasarısı TBMM’ye sunuldu. Bu tasarının iki bölümü var, biri zeytin diğer mera... Zeytincilik konusunda geçmi şi uzun zamana dayanan altı değişiklik ya pıldı. Bu tasarı ile yedinci kez yeniden gün deme getirildi. Tarımla ilgili daha önce de bir dizi yasa çıkarıldı. Tütün ve şeker pan carı en çok can yakanları idi. Çünkü bu ya salarla tütünde 350 bin aile tütün üretemez hale gelirken şekerpancarında da 385 bin aile üretimin dışına sürüldü. Zeytine başladılar Tütün ve şekerpancarından sürülen üretici, zeytin üretimine yöneldi. Tütün ve şeker yasası çıkarıldığında zeytin ağacı sayısı 80 milyon iken bu ailelerin yönelmesi ile sayı 171 milyon ağaca çıktı. Hatta tütün ve şeker yıllık bitki, ürün için her yıl ekilmesi gerek ama, zeytin çok yıllık bitki olduğundan tesis olarak kabul edilmesi gerekiyor üreticiye göre. Elindekini avucundakini zeytine yatıran bu insanlar şimdi de oralardan itiliyor. Halen ülkede 750 bin aile zeytin işi ile ilgileniyor. Bu değişiklikle 500 bin ailenin zeytini terk etmek zorunda kalacağı belirtiliyor. Bu da bugünkü üreticinin yüzde 70’i demek. Bu rakama yalnız 14 ayda 18.350 dönüm zeytinlik alanın kamu yararı adı altında 26 maden işletmesine devri ile varıldığı aktarıldı. Üç ay hapis Çıkarılan yasa dikkatle incelendiğinde insanı gülümsetecek durumlar söz konusu. Örneğin, zeytinliği kurumak isteyen otorite, zeytinliklere hayvan sokulması, ağıl yapılması halinde çiftçiye üç aya kadar hapis cezası veriyor. Yani koyun, keçilerin girmesi tehlikeli ve yasak ancak, enerji şirketleri, maden şirketlerine yasak değil... Bu politikalarla jeo termalle Alaşehir’de üzüm, Aydın’da incirin yok edildiğini dile getiren Aysu, şimdi de zeytinliklerin ortadan kalkacağını ifade etti. Kamu yararı görülürse, zeytinliklerde taş ve kum ocakları açılacak, santrallar kullanacak. Oysa bir termik santral 50 kilometre çapındaki zeytine zarar veriyor. Çünkü zeytin toz ve küle karşı hassas bir bitki. Bu nedenle 1930’larda çıkan zeytin yasasında 100 kilometreye kadar kirlilik yaratacak tesise izin verilmiyordu. ZEYTİNYAĞI İHRACATI PATLADI 201617 sezonun ilk 5.5 aylık döneminde Türkiye’nin zeytinyağı ihracatı yüzde 450’lik artışla 23.6 bin tona ulaştı. Zeytinyağı ihracatından Türkiye’nin döviz geliri 85 milyon ABD doları oldu. 2016/17 sezonunun geride kalan diliminde ise Türkiye’nin sofralık zeytin ihra catı 36 bin ton karşılı ğı 68 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. bmi4Mrae3edr4nEd2beeRİerlslajenAiav,rtymeinLıeltıaeekAMdlnbeeeRunanryiaekyDnaoKvınraAet.unoBnkuruouTbnnnnauEuu’dtnnHtaeualsağnLaaimrşç3İıKmıd0elaareEvcasealDaikr1i.4çEd.ina Ağaç sayısı 170 milyona ulaştı Rakamlarla ülkede zeytin; n Ağaç sayısı 170 milyon. n Zeytinyağı üretimi yıllık ortalama 220.000 ton. n Sofralık zeytin yılda ortalama 450.000 ton. n 750.000 aile zeytincilik yapıyor. n Doğrudan ya da dolaylı geçimini zeytinden sağlayan kişi 10 milyon. n 500’den fazla devamlı çalışan zeytin ve zeytinyağı üretim tesisi, n Sofralık zeytin ihracatı, yılda 72 bin ton. n Zeytinyağı ihracatı yılda 20 bin ton, n Başta ABD, Japonya, Suudi Arabistan, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere ortalama 90 ülkeye zeytinyağı ihracatı yapılıyor. Başta Romanya, Bulgaristan, ABD, Almanya, Irak gibi olmak üzere ortalama 65 ülkeye sofralık zeytin ihracatı yapılıyor. Türkiye, dünya zeytinyağı üretimi içinde ilk dört arasında yer alıyor. Dünya zeytinyağı ihracatında beşten dörde yükseldi. n Sofralık zeytinde İspanya’dan sonra en çok üretim yapan ikinci ülke. Zeytinci ‘aldatıldık’ dedi Zeytinlikleri sanayi yatırımlarına açan tasarıda yapılan değişiklikler zeytini kurtarmıyor. Kurulda çoğunluk yine iktidarda olacak Meclis’te görüşmeleri süren “torba tasarıda” ki ka sonra komisyon toplantısı başladığında değişiklik öner zeytinlikleri sanayi ve maden geleri verildi. Ancak bizim is yatırımlarına açan maddeler tediğimiz değişiklikler yapıl komisyonda kabul edildi. madı. İki maddeyi birkaç da Ulusal Zeytin, Zeytinyağı MUSTAFA kika içerisinde kabul edip Konseyi Kurucu Yönetim Ku ÇAKIR geçirdiler” dedi. Narin, tasa rulu üyesi Murat Narin, Mec rıdan zeytinlikleri sanayi ve lis’teki görüşme sürecini anlattı. Na maden yatırımlarına açan maddenin rin, önceki gün sabah önce Bilim, çıkarılmasını istediklerini ancak ka Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk bul edilmediğini söyledi. Görüşme Özlü ile 2 saat süren toplantı yaptık lerde komisyon başkanına 56 kez larını söyledi. Narin, “Bakan beye söz istediklerini ilettiklerini dile ge zeytine dair her şeyi anlattık. Ancak tiren Narin, şöyle devam etti: dikkate alınmadı. Bakan sonunda “Kendisi de bize ‘maddeler görü ‘bu konu zaten benim konum değil’ şülürken söz vereceğini’ bildirdi. dedi” değerlendirmesini yaptı. Ancak 34 dakikada maddeleri geçir Komisyonda ikinci oturum başla diler. Söz vermediler. Protesto ede madan önce AKP Balıkesir Milletve rek komisyondan çıktık. Biz aldatıl kili Ali Aydınlıoğlu’nun kendileri dık. Kamuoyunda zeytinler kurtul ne, “tamam istediğiniz değişiklikleri muş gibi algı yaratılıyor. Doğru de yapıyoruz” dediğini anlatan Narin, ğil. Düzenlemeyi kabul etmiyoruz. “Biz de büyük bir sevinç içerisinde Genel kurulda iptal edilmesi için de birbirimizi tebrik ettik. Birkaç daki girişimde bulunacağız.” l ANKARA Kurul üyesi arttı Tasarının ilk halinde kurul, zeytinlik sahası bulunan her ilde valinin başkanlığında, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Çevre ve Şehircilik, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Maliye Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın ildeki en üst düzey temsilcileri, ziraat fakültesi, ziraat odaları ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı araştırma enstitüsünden birer üyenin katılımı ile oluşuyordu. Tasarının ilk halinde 9 kişilik kurulun 6 üyesi hükümet tarafından atanan vali ile yine bakanlıkların belirleyeceği kişilerden oluşuyordu. Meclis’te Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kurula iki üye daha eklendi. 11 kişiye çıkarılan kurula, Zeytinyağı İhracatçılar Birliği temsilcisi ile ticaret borsası veya odası temsilcisi de girdi. Kültürün ekonomik değeri otomotivi geçtiğinde... “Kimliğimizin ve kültürel etkimizin temelinde yer alan kültür ve yaratıcı işler sektörü ülkemizde önemli bir ekonomik güce sahip. 2011 yılında 75 milyar Avro üretmiş. Bu rakam otomobil sektörünün ürettiğinden fazla. Ayrıca 1.2 milyona yakın iş yaratmış. Sadece kitap sektörünün 2015 yılında yarattığı değer 2.6 milyar Avro ve bu alanda başı gençlik edebiyatı çekiyor....” Bu sözlerin Türkiye için sarf edildiğini duymak için neler vermezdim. Bahsedilen ülke Fransa. Sözlerin sahibi ise Fransa’nın İstanbul’daki Kültür Etkinlikleri ve İşbirliği Müsteşarı Eric Soulier. Notre Dame De Sion Fransız Kız Lisesi’nin bu yıl 9’uncusunu gerçekleştirdiği NDS Edebiyat Ödülleri törenin deki konuşmasında bu sözleri söyledi. Otomotiv sektörünün üzerinde bir değer yaratan bir kültür sektörü... Düşünebiliyor musunuz? Türkiye Yayıncılar Birliği 2014 ülke raporuna baktım. Toplam yayınlar içinde en büyük pay yüzde 51.5 ile eğitim yayınlarında ve burada da aslan payı sınava hazırlık kitaplarında. Kültür yayınları payı yüzde 39. Tabii içinde dini yayınlar önemli bir yüzdeye sahip. Ve tüm pazar sadece 935 milyon dolar tutarında. Teknolojinin ekonomiye katkısı hatta tek tek tüm sektörlerin ekonomiye olan katkıları ölçülür biçilir ama iş kültür ve yayıncılığa gelince ayrım başlar. Kültürel gelişmişliği özümsememiş toplumlarda kültürün ekonomiye katkısı dile getirilebilecek boyutta değildir; bu yüzden yok sayılır. Durum bu ama her zaman vurguladığımız gibi umutsuz olma lüksümüz yok. Bu yüzden görevimiz iyi örnekleri, iyi uygulamaları görünür kılmak ve çoğaltmak. Kültür ve sanatın demokrasinin gelişmesi açısından önemi ise yaşamsal. Küçük bir örnek vermek istiyorum. Ürdünlü Suleiman Bakhit IŞİD terörü ile yarattığı çizgi romanlarla mücadele eden bir sosyal girişimci. Yaşadığı Arap coğrafyasında çocuk ve gençlerin “kahraman olacakları” söylemiyle kandırılarak aşırı şiddete yönlendirildikleri gerçeğinden yola çıkarak, aşırı uç ideolojilere alternatif sunan bir dizi hikâye hazırladı. Çizgi roman o kadar popüler oldu ki kısa sürede 1.7 milyon adet sattı. Şimdi okullarda kitap olarak dağıtılmaya bile başlandı. Kadıköy Kitap Günleri Türkiye’deki iyi örneklerden biri de Kadıköy Belediyesi’nin bu yıl 9’uncusunu düzenlediği Kadıköy Kitap Günleri. Geçen yıl ilk kez tarihi Haydarpaşa Garı’nda düzenlenmiş ve 100 bin okur ziyaret etmişti. Bu yıl 311 Haziran arasında yine aynı nostaljik mekânda. 200’e yakın yayınevi katılacak, 100’e yakın söyleşi yapılacak. Geçen yıl gerçekten muhteşem bir atmosfer olmuş, “Gezi ruhu”nun benzeri bir ortamı solumuştuk. Vagonların içinde kitap okumaları, peronlarda yazarlarla buluşmalar, imza günleri... Çocuklara yönelik dedektiflik, hikâye yazma, masal terapisi, origami atölyeleri... Onur Ödülü, yaşamı boyunca tek ilgi alanı kültür, sanat, edebiyat olan, 25 yıldan beri Cumhuriyet Kitap Eki Yayın Yönetmenliği’ni yürüten ve ne yazık ki 215 günden beri cezaevinde tutulan arkadaşımız Turhan Günay’a verilecek. ekonomi 9 Projenin tanıtım toplantısına, Zeynep Bodur Okyay’ın yanı sıra Türkiye Bilişim Vakfı Başkanı Faruk Eczacıbaşı da katıldı. Çanakkale yol haritası tamam Kale Grubu, Türkiye Bilişim Vakfı ve Novusens işbirliği ile şubatta başlatılan ve Çanakkale’nin “akıllı şehir” vizyonuna katkı vermeyi amaçlayan Aklım Fikrim Çanakkale projesinde birinci faz tamamlandı. “Çanakkale ile Akıllı Geleceğe” sloganıyla dört aydır sürdürülen yoğun saha ziyaretlerinin ardından, Çanakkale’nin “akıllı şehir yolculuğunun” yol haritası çıkartıldı. Akıllı şehir projesinin çıktıları, Çanakkale’de düzenlenen toplantıyla kamuoyunun dikkatine sunuldu. Kale Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay, bu yıl 60’ıncı kuruluş yıldönümünü kutlayan Kale Grubu’nun bu projeye, kente karşı bitmeyen bir sorumluluk duygusuyla öncülük ettiğini söyledi. l Ekonomi Servisi Giyim harcaması yüzde 6.47 arttı İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 bazlı verilerine göre, İstanbul’da mayısta perakende fiyatlar yüzde 0.31 artarken, toptan fiyatlar yüzde 0.26 azaldı. Yıllık bazda ise perakende fiyatlarda yüzde 9.53 ve toptan fiyatlarda yüzde 13.36 artış görüldü. Mayısta perakende fiyatlar bir önceki aya göre, giyim harcamalarında yüzde 6.47, ev eşyası harcamalarında yüzde 2.29, kültür, eğitim ve eğlence harcamalarında yüzde 2.04, ulaştırma ve haberleşme harcamalarında 0.18, sağlık ve kişisel bakım harcamalarında yüzde 0.04 artış, gıda harcamalarında yüzde 0.74 ve konut harcamalarında yüzde 0.02 azalış kaydetti. l Ekonomi Servisi Domates üç yıl daha yasaklı Rusya’nın RIA haber ajansına göre ülke yönetimi, Türkiye’ye domates yasağını en az üç yıl koruyacak. RIA haberini Rusya Başbakan Yardımcısı Dvorkovich’in açıklamalarına dayandırdı. Sputnik’in haberine göre de Rusya Tarım Bakanı Aleksandr Tkaçev, Türkiye’den domates alımına yönelik yasağın en azından üç yıl daha devam edeceğini belirtti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye’ye yönelik uygulamaya koyulan bazı ekonomik kısıtlamaların kaldırılmasına ilişkin kararnameyi bu hafta imzalamıştı. l Ekonomi Servisi Türkiye, kredi riskinde ikinci sırada Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Türkiye’de son dönemde hızlanan kredilerle ilgili uyarı niteliğinde bir açıklama yaptı. Moody’s’in G20 ülkelerine yönelik 12 aylık kredi bozulması anketinde Türkiye’nin ikinci sırada yer aldığı belirtildi. Ankete göre G20 ülkelerinde 2017’de büyümenin yüzde 5 olması beklenirken, 2018’e ilişkin büyüme beklentisi 5.1. Moody’s “Güney Afrika (yüzde 42) ve Türkiye (yüzde 40), gelecek 12 ayda kredi koşullarında en fazla bozulmayı yaşayacak gelişen piyasa ekonomiler listesinde başı çekti” açıklamasında bulundu. l Ekonomi Servisi Turkcell’e Güney Afrika’dan iyi haber Güney Afrika yüksek mahkemesi Turkcell’in Güney Afrikalı telekom operatörü MTN Group aleyhine açtığı ve 4.2 milyar dolar tazminat istediği İran GSM lisansı davasını görme kararı aldı. MTN ise davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu belirtti. Turkcell’in açıklamasına göre ilk duruşma tarihi, MTN’ye iddiaları yanıtlaması için tanınacak 20 günlük sürenin dolması ardından belirlenecek. Turkcell, 2004’te İran’da kazandığı GSM ihalesinin 2005’te ihalede ikinci gelen MTN’ye verilmesinin ardından şirketin rüşvet vererek bu kararı aldırdığı iddiasıyla hukuki süreç başlatmıştı. l Ekonomi Servisi C MY B