Katalog

Çarşamba 1 Mart 2017 2 WHO’dan uyarı: Yeni antibiyotikler gerekiyor Dünya Sağlık Örgütü (WHO) acilen yeni antibiyotiklere ihtiyaç olduğu uyarısında bulundu. Birleşmiş Milletler’e bağlı kuruluş, antibiyotiklere dirençli 12 öncelikli bakterinin listesini yayımladı ve bu bakterilere karşı acilen yeni antibiyotik geliştirilmesi çağrısı yaptı. Hekimler, bir süredir yanlış antibiyotik kullanımının, ilaçların vücuda etki etmemesine yol açarak, bakteri enfeksiyonlarının önlenememesi riskini arttırdığına dikkat çekiyor ve ilaçların bakterilerle baş edemeyecek duruma gelmesinin kanserden daha tehlikeli olduğunu söylüyordu. WHO’nun listelediği bakteriler öncelik sırasını belirten ‘kritik’, ‘yüksek’ ve ‘orta’ başlıkları altında üç gruba ayrılıyor. Kritik bakteri grubunda birden fazla ilaca direnç gösterebilen bakteriler bulunuyor. Bu bakteriler kanda oluşan veya zatürre gibi ciddi veya ölümcül enfeksiyolara yol açabiliyor. Yüksek ve orta derecede kritik olan bakterilerse belsoğukluğu salmonelladan kaynaklanan gıda zehirlenmesi gibi daha sık rastlanan hastalıklara yol açabiliyor. Örgütün İnovasyon Yönetmeni Dr. MariePaule Kieny, hükümetleri yeni antibiyotik ve ilaçların bulunmasına katkı sağlamaya çağırıyor. Kieny, “Bu liste araştırma ve geliştirme bölümlerinin kamu sağlığının acil ihtiyaçlarına yönelmesini sağlayacak” diyor. ‘Elektronik sigara, sigara bıraktırmaz’ Denizli Pamukkale Üniversitesi Hastaneleri Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Neşe Dursunoğlu, elektronik sigaranın sigarayı bıraktırmadığını ve sağlığa zararlı olduğunu belirterek, özellikle gençleri ondan uzak durmaları konusunda uyardı. Elektronik sigaranın sigarayı taklit eden, kullanıcısının nikotin çekmesini sağlayan bir cihaz olduğunu anımsatan Dursunoğlu, “Bağışıklık ve solunum sisteminde bozukluklara yol açabilir. Ayrıca elektronik sigaranın uzun dönemdeki sağlık riskleri de henüz bilinmemektedir. Sigarayı bırakmak isteyenler, hastanelerin Sigara Bırakma Polikilinikleri’ne başvurarak sigarayı bilimsel yollarla bırakmayı denemelidir” dedi. Çocuğunuzla oyun oynayın Çocuk ve gençlik psikolojisi ala nında duayen isimlerden Prof. Dr. Haluk Yavuzer, sağlıklı bir gelişim için çocuğunuzla bol bol oyun oynama yı önerdi. Prof. Yavuzer, çocuğun oyun sayesinde özgür olduğu, iç dünyasını yalın ve doğal bir biçimde kendiliğinden dile getirdiğini belirterek “Oyun duygusal bir doyum sağlıyor, çocuğun kas sistemini geliştiriyor. Bedensel gelişimi sağlıyor. Arkadaşlarıyla oynama ortamında işbirliğini sağlıyor ve kuralları öğretiyor. Dolayısıyla sosyal gelişimi sağlıyor. Oyun terepatik bir değere sahiptir” diye konuştu. Stres, göz altı morluğu nedeni Dermatoloji Uzmanı Dr. Fulya Tezel, gözaltı morluklarının göz altlarında çeşitli nedenlerle oluşan renk değişikliği olduğunu söyledi. Tezel, “Genellikle düzensiz uyku, stres, alkol ve uzun süre ekran karşısında kalma gibi aşırı yüklenmeler sonrasında artış olmaktadır. İnsanların gündelik hayatında mutsuz olmalarına neden olan kozmetik sorunlardan biridir. Bu sorun, iyi bir muayene ve sonrasında atılacak doğru tedavi adımlarıyla en aza indirilebilir” dedi. sağlık [email protected] EDİTÖR: SİBEL BAHÇETEPE TASARIM: EMİNE BİLGET Türkiye’de kadavra Maket üzerindebağışları yetersiz, tıp eğitimi anatomi eğitimizorda Kadavra, tıp eğitiminde çok önemli. Ancak ne yazık ki ülkemizde pek çok tıp fakültesinde hekim adayları, kadavra üzerinde eğitim görmeden mezun oluyor Tıp eğitiminin olmazsa olmazı kabul edilen kadavra, ülkemizde yetersiz. Gelişmiş ülkelerde tıp fa kültelerinde 810 öğrenciye bir kadav ra düşerken; bu rakamın ülkemizde 150 200 öğrenciye kadar çıktığı tahmin edili yor. Hatta bazı üniversitelerde, öğrenci lerin kadavra dahi görmeden mezun ol duğu bile söyleniyor. Bahçeşehir Üniver sitesi Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri Bölümü Ana tomi Anabilim Dalı Başka nı Prof. Dr. Gürsel Ortuğ, kadavra yetersizliğinin ne denlerini “birbiri ardına SİBEL BAHÇETEPE plansız ve programsız açılan yeni tıp fakülteleri”, “kadavra temin yollarının da değişik sebepler ile zorlaşması, hatta kapanması” olarak değerlendiriyor. Kadavra bağışları ülkemizde yetersiz olunca, kadavra üzerinde eğitimlerin ya pılması da zor hale geliyor. Birçok tıp fa kültesinde kadavra sorunları yaşanıyor, bir kadavra üzerinde çok sayıda öğren ci eğitim görmek zorunda kalıyor. Bu du rum hem tıp fakültelerinin, hem de öğ renci sayısının artmasıyla birlikte daha çok kendini hissettiriyor. Böyle olunca ithal kadavraya yönlenilmek durumun da kalınıyor ancak bunların da maliyeti yüksek. Prof. Dr. Gürsel Ortuğ ile kadav rayla ile ilgili yaşanan sorunları ve bu konuda yapılması gerekenleri konuştuk. ‘Tıbbın temeli kadavradır’ n Tıp fakültelerinde yeteri kadar kadavra var mı? Gerek devlet, gerekse vakıf üniversitelerinde plansız ve programsız açılan tıp fakültelerinin pek çoğunda ciddi, arzu edilir esasta eğitim yapmadığı ortadadır. Sağlık ile ilgili fakültelerin açılması düşünüldüğünde fiziki durum ve akademisyen noktası ciddi olarak düşünülmeli. Derslikleri olmayan, apartmandan devşirilmiş, laboratuvarları bulunmayan, teknik imkânları karşılanmamış şartlarda bir tıp fakültesi kuruluşuna gitmek hatalı ve yanlıştır. Hoca olarak sunulan kişilerin pek çoğunun akademik temelleri ise ayrı ve çok önemli bir husustur, özellikle sorgulanmalıdır. Tıp ve diş hekimliği fakültelerinin öğretim ve eğitiminde kadavra ve disseksiyon (kadavra çalışması) konusu çok önemli bir gereklilik konusudur. Tıbbın temeli anatomi, kadavra ve disseksiyondur. Kadavra olmadan sağlıklı bir tıp öğretimi düşünülemez. Özellikle yurdumuzda son 1015 senedir ortaya çıkan kadavra sıkıntısının esasını, birbiri ardına açılan yeni tıp fa Prof. G. Ortug Almanya’daki Leipzig Üniversitesi’nin kapısında “Hic Gäudet Mors Succurrere Vitäe” yani “Burada yatan ölü, canlılara hizmet ediyor” yazısının olduğunu anımsatan Prof. Ortuğ, kadavra bağışlarının ülkemizde artması gerektiğini vurguluyor. külteleri ile birlikte, kadavra temin yolla Yalnızca plastik anatomi modeller üze rının da değişik sebepler ile zorlaşması, rinde çalışmalar yaparak geleceğin heki hatta kapanması oluşturur. Yurdumuz mi olmak için hazırlık yapmak çok eksik da tıp ve diş hekimliği öğretiminde ka bir durumdur. davra sıkıntısı çok büyük boyutlarda sürüp gitmektedir. Halen, kadavra imkânı Kadavranın saklanması öğrenci sayısına göre çok düşük olan ve nYurtdışından kadavra getiriliyor mu? ya hiç olmayan tıp fakültelerinin olduğu Yurdumuzda bazı tıp fakültelerinde da bilinmektedir. Bazı tıp fakültele yurtdışından getirtilmiş kadavralar rinde ise öğrencilere çalışma üzerinde yapılan disseksiyon ları için, çok seneler ön lar ile anatomi öğretimi cid ce üzerlerinde dissek di anlamda devam etmek siyon yapılmış kadav tedir. Ancak bu imkâna ralar veya bölümleri sahip fakültelerin sayı sunulmaktadır. Diş sı ise söz edilemeye hekimliği fakültele cek kadar azdır. rinin de pek çoğun n Kadavra orta da kadavra buluna lama ne kadar süre mamakta. kullanılır? n Kadavra gör Bir kadavranın uzun meden mezun ol süre saklanabilmesi ve manın getireceği so disseksiyon çalışmala runlar nedir? rında uygun şartları sağ Öğrencinin anatomik laması için her şeyden önce yapıyı tanıması ve bizzat görmesi için, insan vücudu üzerinde dissek Son 15 yıldır tıp fakültelerinde kadavra sorunu yaşandığı belirtiliyor. çok iyi ilaçlanması şart. Perfüzyon (damar yolu ile gerekli kimyasal karı siyonlar yapması, organ şımın verilmesi) yolu ile ların yapılarını ve topografik ilişkilerini yapılacak ilaçlama sonrası aynı kadav öğrenmeleri gerekir. Batı tıp fakültelerin ra bu defa yine çok ayrı formül ile için de gerekli sayıda kadavra üzerinde ciddi de ilaçlı solüsyonu hazırlanmış olan ha çalışmalar ile yürütülen anatomi öğretim vuzlara alınır. Burada asgari altı ay bek ve eğitimi, yurdumuzda acınacak durum lemek durumundadır. İyi perfüzyon ya dadır. Öğrenci eksik kalan veya hiç yapa pılmış ise bir kadavra 3 ila 5 yıl arasın madığı kadavra disseksiyonu esaslı çalış da saklanabilir. Hatta, üzerinde çalışma malarını ancak plastik modeller üzerinde yapılmış kadavralar veya bölümleri uy yürütmektedir. Belirtilen plastik anatomi gun kimyasal içinde gene uzun süre ile modellerinin gerçek yapıyı ne kadar gös saklanabilir. Bu bakımdan, bir çalışma terdiği de ayrı bir sorun olarak ortadadır. da çok iyi disseksiyon yapılmış organ bö Kadavra bağışçısı olma koşulları İsteyen kişi henüz hayattayken vücudunu veya vücudunun bazı organlarını belirli bilim kurumlarına bağışlayabilir. Bu bağışlama işinde kazanç söz konusu değildir. Vücudunu bağışlayan kişinin vefatı ile ilgili kurum aranarak haber verilir. Kurumdan veya ilgili bilim dalı disiplininden gelen bir ekip cenazeye alır. Bundan sonra bu cenaze ile ilgili gerek tahnit (ilaçlama), gerekse kayıt ve gerekli hukuki işlemler ciddi anlamda sürdürülür. İlgili toplumun dini ve kültürel anlayışına uygun zamanlarda ziyaret ile ritüeller yerine getirilir. Bağış uygulamasının yanı sıra yurdumuzda bir diğer uygulama da, kimsesi olmayan kadavraların ilgili kanun ve yönetmelikler çerçevesinde en yakın bilim kurumuna gönderilmesidir. Ancak, bu kanun sıhhatli şekilde uygulanmamakta ve özellikle bölgesel kültür yapısı, dini anlayış ve bazı çevrelerin baskıları ile kadavralardan tıp öğretimde istifade imkânları da ortadan kalkmaktadır. lümleri çoğu zaman, bir sonraki öğrenci grubunun faydalanması amacıyla uzun süre ile saklanabilir. Bu saklama işinde, çok uygun ortamın, şartların ve gereğinde soğuk ortamın bulunması gerekir. Burada çok önemli bir nokta ise üzerinde çalışma yapılmış kadavraların kalan bölümleri ile çalışma sırasında ortaya çıkan ve aynı kişiye ait olan vücut parçalarının saklanması, toplanması ve en sonunda gerekli defin işlemleridir. Birçok anatomi enstitüsünün özel mezarlığı vardır. İleri hassasiyetle bu mezarlık düzen ve temizlik bakımından takip edilir. Sinüzitte radyasyon iddiası Engelleri sporla aştılar Maltepe Belediyesi ve Maltepe Kent Konseyi işbirliğiyle ilçede, “1. Engelsiz Spor Şenliği” gerçekleştirildi. Etkinliğe katılan engelli çocuklar; futbol, basketbol, masatenisi, koşu ve judoyla, keyifli bir gün geçirdi. Şenliğe Maltepe Belediye Başkan Yardımcısı Ömer Ekşioğlu, Maltepe Kent Konseyi Başkanı Ozan Demir, Maltepe Kent Konseyi Engelliler Meclisi Başka nı Tülay Düztaş, Gençlik Meclisi, engelli çocuklar, aileleri ve yurttaşlar katıldı. Engelli çocuklar tarafından boyanan kedi ve köpek kulübeleriyle maketleri şenlikte sergilenirken, engelli çocuklar için yüz boyama etkinliği de gerçekleştirildi. Avrasya’nın Engelsiz Sesleri Ritim Grubu da mini bir konser verirken, müsabakalara katılan herkese madalya dağıtıldı. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Tamer Haliloğlu, sinüzit so runu nedeniyle ilaç tedavisi de nenmeden görüntüleme yöntem lerine başvurulmasının gereksiz yere radyasyon alınmasına ne den olduğunu iddia etti. Dr. Haliloğlu, bugünlerde nez le ve sinüzit problemlerine çok sık rastlandığını anımsattı. Ge rek akut, gerekse kronik sinü zitte, sinüslerimizin içinin sı Ağrı ve burun akıntısına yol açan hastalık kışın artıyor. vıyla dolacağından şikâyetlerin ilk başladığında röntgen veya to len hastalara öncelikle medikal tedavi mografi ile görüntüleme yapılmasının verilmeli, tedavi sonunda gerekirse pa yanıltıcı olabileceğini belirten Haliloğlu, ranasal sinüs bilgisayarlı tomografisi hastalara öncelikle ilaç tedavisi verilme gibi görüntüleme yöntemleri kullanıl sini ve ardından görüntüleme yapılma malıdır. Klasik sinüs filmlerin artık gü sının doğru yaklaşım olacağını savun nümüzde önemi kalmamıştır. Bazı özel du. Haliloğlu, “Eğer hastanın akut sinü durumlar dışında bu tarz röntgen film ziti varsa, tedavi sonrası şikâyetleri dü leri ile hastalığı izlemek bilgisayarlı to zelmişse röntgen veya tomografiye ge mografinin yanında çok eksik kalmak rek yoktur. Ancak kronik sinüzitlerde tadır. Her nezle aynı zamanda bir sinü ise her zaman en az bir haftalık tedavi zittir. Çünkü burnu ve sinüsleri döşe sonrası görüntüleme yöntemlerine baş yen mukoza bir bütündür. Burun içi et vurulmalıdır. Böylece sinüslerin durumu kilendiğinde sinüsleri döşeyen muko konusunda en sağlıklı bilgi edinilir, has za da etkilenir. Bu durum kronik, tek ta da gereksiz yere radyasyona maruz rarlayan sinüzite dönüşmez. Bu yüzden kalmaz” dedi. tomografi gibi görüntüleme yöntemleri Tedaviye katkıları az gereğinden fazla tanı yöntemi sınıfına girer. İyi bir endoskopik muayene, iyi Çok sık ve tekrarlayan görüntüleme bir klinik takip, uygun medikal tedavi yöntemlerinin tedaviye katkısının az ve zamanında kontrol çoğu zaman gö olduğunu kaydeden Haliloğlu, şunla rüntüleme yöntemlerini gerektirmeye rı söyledi: “Akut sinüzit şikâyeti ile ge cek bir sonuca ulaştırır.” C MY B