Katalog

Trump’ın adayı Powell DOLAR ABD Başkanı Donald Trump FED başkanı adayını açıkladı. Trump FED Guvernörü Jerome Powell’ı EKONOMİ aday gösterdi. Janet Yellen’ın gö 3.8050 rev süresi şubat ayında dolacak. 0.09 kuruş AVRO 4.4470 0.09 kuruş FAİZ 13.04 0.3 puan 8 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Dövizle borca yasak BORSA 112.995 0,029 puan ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 157.13 0.31 kuruş 1055.89 0.43 kuruş Cuma 3 Kasım 2017 Hükümet, kur artışı nedeniyle yükselen borçlanmanın önüne geçmek için küçük işletmelere dövizle borçlanmayı yasaklıyor Hükümet kur artışı nedeniyle ar n İhracatçıya dövizle ya da dövize en tan özel sektör borç deksli borçlanmanın larının önüne geçebil önü açık. Ancak bu mek için çözümü ya nun için kapasite sakta buldu. İhracatçı olmayan küçük iş MUSTAFA ye bakılacak. 3 yılda ÇAKIR yaptığı ihracata gö letmelere dövizle borç re borçlanma izni ve lanma yasaklanacak. rilecek. Büyük şirketler ise TBMM Plan ve Bütçe finansal korumaya zorla Komisyonu’nda önceki gün nacak. akşam Hazine Müsteşarlığı, Bankacılık Düzenleme ve 8.7 milyar Hazine’de Denetleme Kurumu, Serma n 2017’de uygulanan ma ye Piyasası Kurulu ve Mer li tedbirlerin etkisiyle genel kez Bankası’nın bütçeleri ele devlet açığının yüzde 2.4’e alındı. Bütçeden dikkat çe yükselmesi öngörülüyor. kenler şöyle: n Hazine’nin borç üstle n Başbakan Yardımcı nim garantilerinde fatura or sı Mehmet Şimşek’in ver taya çıktı. Hazine Müsteşar diği bilgiye göre, Merkez lığı bugüne kadar 8.7 milyar Bankası’nın alacağı yetkiyle dolar borç üstlenim anlaşma küçük işletmelere ihracatçı sı imzaladı. olmamaları halinde dövizle n 2017 Hazine Finansman borçlanma yasaklanacak. Programı’nda 117.2 milyar li ra borçlanma yapılması öngö rüldü. Ancak yıl içerisinde li 25 bin firmanın döviz açığı var radaki değer kaybı nedeniyle borç servisinde yaşanan artış, ekonominin desteklenme n Şimşek’in verdiği bilgiye göre 25 bin firmanın döviz açık pozisyonu var. Merkez Banka si amacıyla alınan tedbirlerin etkisi ve yıllara sari bütçe emanetlerinin ödenmesinin yarattığı nakit talebi ne sı verilerine göre, 2017 deniyle yıl başında öngörüle Ağustos sonu itibarıyla, nin 40.3 milyar lira üzerinde özel sektörün yurtdışın net borçlanma ihtiyacı doğdu. dan sağladığı uzun vadeli kredi borcu 216 milyar ABD doları düzeyinde. Bu rakam, 2016 yıl sonu rakamının 13.3 milyar ABD Doları üzerinde. Kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) ise 17.5 milyar ABD Doları düzeyinde. Bu rakam da 2016 yıl sonu rakamından 3.2 milyar ABD Doları fazla. Ağustos sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan n Yıl sonunda toplam borçlanmanın 162.3 milyar lira olması öngörülüyor. 2018 Hazine Finansman Programı’nda ise 158.2 milyar lira borçlanma planlanıyor. 56 milyar geri ödeme n Şimşek, neden bu kadar borçlanıldığı konusunda “İki husus var; bir tanesi yılın son 34 ayındaki bütçe açığının finansmanı, ikincisi de gelecek yılın ilk 3 ayındaki 56 milyar liraya varan borç geri ödememiz” dedi. anapara geri ödemele n Kamuözel işbirliği pro rinin toplam 70.5 milyar jelerinde 2018 bütçe ödeme ABD Doları tutarında. si 6.2 milyar lira olacak. l ANKARA Oto Ahmet Nazif Zorlu İnan Kıraç Rifat Hisarcıklıoğlu Recep Tayyip Erdoğan Lütfü Elvan Binali Yıldırım Ethem Sancak Ahmet Akça Tuncay Özilhan Yerli otoMOBİLİ ortak yapacaklar ‘Babayiğitler’ Saray’dan duyuruldu. Anadolu Grubu, BMC, Kar san, Turkcell ve Zorlu Holding, 2018’de şirketi kuracak. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin ilk yerli otomobilini ürete ERDOĞAN: İlk taliplisi benim cek 5 şirketin içinde olduğu “Türkiye’nin Otomobili Ortak Girişim Grubu”nu Saray’da tanıttı. Erdoğan gruba, “En geç 2019’da otomobilimizin prototipini tamamlaması, 2021’de de ticari satışına başlaması” talimatını verdi, “en küçük bir Erdoğan, “Şimdiden ilan ediyorum, piyasaya süreceğiniz ilk otomobilin bedelini ödemek şartıyla taliplisi de benim” dedi. Ortaya doğru dürüst bir ürün konulduğunda milletin buna dört elle sarılacağını belirten Erdoğan, tercihini de bu araçtan yana kullanacağına inandığını vurguladı. Dünya pazarındaki tüm markaların ortaya çıkışlarında devlet desteği aldığını belirten Erdoğan “Bizim de kendi markamız için bu şekilde hareket etmemizden daha tabii bir şey olamaz” ifadelerini kullandı. gecikme istemiyoruz” dedi. Erdoğan, Beştepe’de “Türkiye’nin Otomobili Ortak Girişim Grubu”nun tanıtım toplantısını düzenledi. Erdoğan, yerli otomobil üretimine girecek “babayiğit”leri açıkladı. Erdoğan “Türkiye’nin Otomobili Ortak Girişim Grubu”nda yer alan 5 şirketi, Anadolu Grubu (Isuzu), BMC, Kıraça Holding (Karsan), Turkcell ve Zorlu Holding olarak sıraladı. Erdoğan, “Projede bir de TOBB ile birlikte Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı mız var. Bu yükün ağır olduğunu biliyorum, Cumhurbaşkanı olarak ben de bu meseleyi yakından takip edeceğim” diye konuştu. Programda Kıraça Holding Yönetim Kurulu Başkanı İnan Kıraç, Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu, Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, Turkcell Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akça, BMC Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak, TOBB Başkanı Rifat Hisarcık lıoğlu, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Başbakan Binali Yıldırım ve Cumhurbaşkanı Erdoğan protokole imza attı. ‘Devlet olmaz’ Başbakan Binali Yıldırım ise toplantıda, son 10 yılda ihracat içerisinde otomotiv sanayisi payının yüzde 17 seviyelerine ulaştığını ve böylelikle ihracat kalemleri içinde bir numarada yer aldığını aktardı. l ANKARA yerinde saydı Aydın Doğan En etkili 500’de tek Türk Dünyada 112 yıldır eğlence sektörünün sesi olan Amerikan Variety dergisi, sektöre yön veren 500 etkili ismi belirledi. Sinema, televizyon, müzik ve teknoloji gibi tüm eğlence sektöründe başarılı olmuş isimlerin yer aldığı listedeki tek Türk ise Doğan Holding kurucusu ve Onursal Başkanı Aydın Doğan oldu. Doğan, Google kurucusu Larry Page, sanatçı Lady Gaga, Apple CEO’su Tim Cook, Fox TV kurucusu Rupert Murdoch, Facebook kurucusu Mark Zuckerberg ile aynı listede yer aldı. Listedeki isimler kapsamlı araştırmalar sonucu Variety editörler kurulu tarafından seçildi. Listede 362 ABD’li, 28 İngiliz, 20 Çinli, 16 Fransız, 15 Alman, 12 Hintli, 8 İtalyan, 6 İspanyol,4 Meksikalı, 2 Katarlı kendine yer bulurken, diğer ülkelerden Türkiye gibi bir ya da iki isim listeye girebildi. Ayrıca listede, 209 yapımcı, 179 yönetici, 122 sanatçı yer aldı. Variety editörleri Aydın Doğan’ı, finansörlüğü, medya sahipliği, müzik, teknoloji ve televizyon dünyasındaki başarılarına göre değerlendirdi. Editörler özellikle Aydın Doğan’ın, Türk özel televizyon sıçramasında etkin rol oynadığına dikkat çekti. l Ekonomi Servisi 10 aylık dönemde toplam pazar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0.06 azalarak 719 bin adet olarak gerçekleşti Elif Çoban: National Geographic’in Mega Fabrikalar’da Şölen’in 22 dakikalık belgeseli bu ay gösterime girecek. Şölen’in gelecek stratejisi açısından da çok destekleyici bir adım. Çünkü bu 120 bin metrekarelik, içindeki robotların büyük bölümü Şölen için ve Şölen ile dizayn edilmiş fabrika ile Batı pazarlarını hedefliyor. Şölen’den 600 milyon yatırımla ‘4.0’ fabrika Türkiye’nin önde gelen çikolata üreticilerinden Şölen içinde akıllı depo, yapay zekâ için hatlar ve robotların yer aldığı entegre bir tesis kurdu. İnşasına 2012’de Gaziantep 4. Organize Sanayi Bölgesi’nde başlanan yeni tesise son 5 senede teçhizat ve teknoloji için 430 milyon TL, inşaat işleri için 170 milyon TL olmak üzere toplam 600 milyon TL’ye yakın yatırım yapıldı. Şölen Üst Yöneticisi (CEO) Elif Çoban, National Geographic’in Mega Fab rikalar arasına alarak belgeselini çektiği fabrika ile Avrupa ve ABD pazarlarındaki paylarını 3’e katlamayı hedeflediklerini söyledi. 200’ün üzerinde ürün çeşidini, Amerika’dan Belçika’ya, Maldivler’e kadar 100’ü aşkın ülkeye ihraç ettiklerini anlatan Çoban, “Şu anda Dubai, Cezayir, Azerbaycan, Suudi Arabistan, Almanya ve İngiltere’de ofislerimiz, Levant Bölgesi, Kanada ve Latin Amerika’da bölge müdürlüklerimiz bulunuyor” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Toplam otomobil satışları yılın 10 aylık döneminde yerinde saydı. 2017 Ekim otomobil ve hafif ticari araç pazarı 91 bin 752 adet oldu. 83 bin adet olan 2016 Ekim ayı otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar yüzde 10.54 arttı. Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) verilerine göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2017 yılı 10 aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0.06 azalarak 719 bin 95 adet olarak gerçekleşti. 2016 10 aylık dönemde toplam pazar 719 bin 499 adet olmuştu. Otomobil satışları, 2017 yılı 10 aylık dönemde geçen yıla göre yüzde 1.09 azalarak 547 bin109 adet oldu. Geçen yıl aynı dönemde 553 bin 111 adet satılmıştı. Hafif ticari araç pazarı, 2017 yılı OcakEkim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3.36 artarak 171 bin 986 adet oldu. 2017 Ekim sonu itibari ile 1600cc altındaki otomobil satışlarında yüzde 1.2, 16002000cc aralığında motor hacmine sahip otomobil satışlarında yüzde 2.1 ve 2000cc üstü otomobillerde yüzde 49.3 azalış izlendi. 2017 Ekim sonunda 49 adet elektrikli ve 3 bin 252 adet hibrit otomobil satışı gerçekleşti. l Ekonomi Servisi Güler Sabancı en güçlü kadınlardan Forbes Dünyanın En Güçlü 100 Kadını Listesi’ni açıkladı. Türkiye’den listeye giren tek isim, Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı oldu. Sabancı, listede 12 sıra yükselerek 58. sırada yer aldı. Forbes tarafından 14. kez açıklanan listenin ilk sırasında Almanya Başbakanı Angela Merkel, ikinci sırada ise İngiltere Başbakanı Theresa May yer alıyor. l Ekonomi Servisi Güler Sabancı İSKİ’den milyarlık ihale İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) bağlı kuruluşu İSKİ’nin, “davet” yöntemli büyükçe bir ihale yapacağını, geçen pazar bu köşede duyurduk. KâğıthaneBahçelievler arasındaki içme suyu tüneli projesi, bundan iki buçuk yıl önce hazırlanmış ancak ihale edilmemişti. Biliyorsunuz bir ihale, Kamu İhale Kanunu’ndaki pazarlık yöntemiyle yaptırıldığında kamu kaynakları ve bütçe açısından suiistimale açık bir ortam doğuyor. Bu tip ihalelere kimlerin çağrılacağı, çağrılan firmaların listesi, verilen teklifler açık ve saydam biçimde kamuoyuyla paylaşılmıyor. Rekabet sağlanmayan bu büyük ihalelerde, kamunun, bir proje için; sözgelimi neden 300 milyon değil de 500 milyon TL’ye yaptırdığını öğrenmek asla mümkün olmuyor. Aradaki farkın nerelere gittiğini de... Bu durumun belirgin örneklerini geçen aylar boyunca Karayolları Genel Müdürlüğü’nün sayılamayacak kadar çok milyarlık ihalelerinden biliyoruz. Keza İBB Raylı Sistem Daire Başkanlığı’nın “ön yeterlilik” yöntemiyle yaptığı metro hatlarına dair ihalelerinde de vurgun gibi fiyat farklarına geçen ay yer verdik. 3 Mart 2017 tarihinde yapılan beş metro hattı ihalesinde, davetli müteahhitlerce önceden idare uzmanlarınca tespit edilmiş “yaklaşık keşif” tutarının çok üzerinde verdiği teklifler sözleşmeye dönüştü. Beş metro hattında kamu aleyhine sözleşmesi yapıldığı, yaklaşık keşif tutarı üzerindeki tekliflerin 1 milyar 193 milyon TL olduğu bilgisine yer verdim. “Böyle olmadı” diye bir yalanlama gelmedi. Bu büyük farkı hepimizin vergi zamlarıyla ödediğini biliyorsunuz değil mi? HHH Dönelim tekrar içme suyu tüneli inşaat ihalesine. İSKİ, geçen pazarki yazımda belirttiğim gibi, 30 Ekim Pazartesi günü, bu projedeki teklifleri aldı. “Yaklaşık keşif”, “muhammen bedel”, yani baz alınacak ölçü nedir? Sonucu henüz kesinleşmemiş ihaleye davet edilen sekiz şirketi ve tünel için verdikleri teklif tutarlarını paylaşıyorum: Makyol 926.547.308 ASL İnşaat 938.199.276 Kalyon 946.145.000 Meting+Metgün 964.676.898 Polat Yol 960.004.832 Doğuş İnşaat 995.370.602 Cengiz 1.009.261.914 Kolin 1.012.558.171 Eski AKP vekili de ihalede En düşük teklifin 926.5 milyon TL ile Makyol’dan geldiği içme suyu tüneli ihalesinde, en yüksek iki teklif, görüleceği gibi Cengiz ile Kolin’den. En yüksek teklif ile en düşük arasındaki farkın 86 milyon TL olduğunu not düşelim. Bir önemli notumuz da bu ihalede ikinci en düşük teklifi veren firmaya dair. 30 Ekim’deki milyarlık İSKİ ihalesine 938.2 milyon TL teklif veren ASL İnşaat’ın sahibi, eski AKP Rize Milletvekili Abdülkadir Kart. ASL İnşaat, daha önce TÜRGEV yurdu ve Fatih Terim Stadyumu inşaatıyla gündeme gelmişti. Kart’ın İSKİ ihalesine davet edilmesinden iki hafta önce, oğlunun düğününe ev sahipliği yaptığını, Ankara’daki bu düğünün nikâh şahitlerinin Cumhurbaşkanı Erdoğan, TBMM Başkanı İsmail Kahraman ve Başbakan Binali Yıldırım olduğunu da anımsatalım. Bakalım İSKİ bu milyarlık “davetli” ihaleyi nasıl sonuçlandıracak? KâğıthaneBahçelievler içme suyu tüneli inşaatında ipi göğüsleyenler arasında ASL olacak mı? KISA... KISA... n Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre dış ticaret açığı ekim ayında yüzde 74.6 artarak 7.36 milyar dolara yükseldi. n Lenovo, Fujitsu’nun kişisel bilgisayar bölümünün yüzde 51 hissesini 269 milyon dolara satın almak için anlaştığını duyurdu. n İngiltere Merkez Bankası faiz oranını 25 baz puan artırarak yüzde 0.25’ten yüzde 0.50’ye çekti. Banka, 10 yıl sonra ilk kez faiz artırmış oldu. n Hong Kong’da 73 katlı bir gökdelen 5.2 milyar dolarlık rekor fiyatla satıldı. Gökdeleni satın alan konsorsiyumun en büyük ortağının Pekin merkezli Çinli bir şirket. C MY B