Katalog

EKONOMI Burger King halka açılacak Ünlü fast food zinciri Burger King’in, dünyadaki en büyük ana işletmecisi TAB Gıda, 2 milyar dolar değerlemeyle halka açılmaya hazırlanıyor. Burger King’in Türkiye’deki 600 şubesinin franchise’ına sahip. THY tek hane büyüyecek THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Aycı, “2017’nin 2016’dan çok daha iyi bir yıl olacağını düşünüyoruz. Tasarruflarımızı, adımlarımızı, politikalarımızı büyüme üzerine kurduk ama bü yümeyi çift haneli olarak planlamadık” dedi. 8 EDİTÖR: OLCAY BÜYÜKTAŞ TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Çocuklarımız Çanakkale Köprüsü’nde rehin Aslında başlık, “Çanakkale Köprüsü’nde de” olmalı. Uzamasın diye burada anlatmayı seçtim. Çanakkale Köprüsü, iktidarın YapİşletDevret (YİD) modeliyle yaptırdığı kamu projelerinin tamamı gibi, çocuklarımızın geleceğini rehin alan, onların refahından çalan, eğitimlerine hayallerine uygun biçimde istihdam edilmelerini önleyen bir proje. Bakmayın Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan’ın tekliflerin alındığı canlı yayında projeyi başarı hikâyesi tadında sunmasına. Yapılan; kamu kaynaklarını yıllar boyu sömürecek, bize vergi olarak dönecek, nihayetinde AKP rejiminin Hazine’nin ayağına taktığı “garanti” prangasına ağır bir halka daha eklenmesinden başka bir şey değildir. Çocuklarımızın geleceğini şirket çıkarlarına rehin bırakan sistemi bir daha anlatalım: Dört ayrı Ortak Girişim Grubu’nun (OGG) teklif verdiği Çanakkale Köprüsü’nde süreler yarıştırıldı. Yapım ve işletme unsurlarından oluşan toplam süre uzunluğunda en kısa süreyi teklif eden, avantaj sağlıyor. Burada en kısa süreyi, 16 yıl 2 ay 12 gün ile DaelimLimakSKYapı Merkezi’nden oluşan OGG verdi. (İkisi Avrasya Tüneli’nden tanıdık.) Süreye 5.5 yıllık yapım süresi dahil. Yatırım bedeli ise 10 milyar 354 milyon 576 bin 202 TL olarak açıklandı. Toplantıyı izleyen bir meslektaşımız, iyi ki araç başına maliyeti sordu. Bakan Arslan “15 Avro +KDV” dedi. Bu rakamın şartnamede yazılı olduğunu belirtip değişemeyeceğini de sezdirdi. Gelin görün ki bunun üzerine toplantıyı izleyen gazeteci arkadaşlar “Peki, günlük, yıllık verilen araç garantisi kaçtır?” diye sormadı. 10 bin? 20 bin? 30 bin? Kaç? Toplantıyı izleyen gazeteci arkadaşların sormadığı diğer soru şuydu: “Hazine araç başına geçiş ücretini Avro üzerinden garanti ediyorsa, nasıl oluyor da şirketler yatırım bedelini TL üzerinden hesaplıyor? Yatırım bedeli aslında yabancı para cinsinden de tepki çekmemek içinmi TL açıklandı? Şu anda 67 lira Hizmete açılacağı tarihe bakılırsa Çanakkale Köprüsü, AKP rejiminin, Cumhuriyetle rövanşizm için seçtiği bir proje: 2023. Beri yandan bu, yapım süresine karşılık geliyor. Dolayısıyla dörtlü OGG, inşaatını bitirdikten sonra köprüyü yak laşık 11 yıl işletecek. (2034’e kadar.) Devlet, YİD modelli projelerde KDV’yi yüzde 8 uyguluyor. “15 Avro + KDV” üzerinden hesaplarsak, bugün hizmete açılmış olsa, sadece köprü için araç başına 67 TL ödemeliyiz. Bakan’ın verdiği bilgiye göre ayrıca otoyolda km başına da 5 sent eklenecek. Dört şirketin bu projeden kâr edebilmesi için de herhalde yatırdıkları 10.5 milyar TL’den çok fazlasını ödeyecek aslan Türk milleti. Aziz milli irade. AKP’li bakanların, YİD projeleri için sözleşmelere koydukları talep tahminleri tutmuyor. Talep tahminleri tutmayınca da garantiler, Hazine’nin dolayısıyla halkın sırtında vergi ve daha yüksek işsizlik patlayacak. Misal Osmangazi Köprüsü. Alayıvala ile açılan köprünün geçiş ücreti 35 dolar +KDV. Bugünkü kurla 145 TL yapıyor. Kur tırmanınca Ulaştırma Bakanlığı, vatandaşa iyilik yapıyor gibi Osmangazi’nin Hazine’ye zararı büyük rakamı 65.6 TL’de sabitledi. Bu projede köprü ve otoyol için şirkete verilen araç garantisi 40 bin. Köprüden geçen araç sayısı net olarak açıklanmıyor. Buna cesaret edemiyorlar. Ama bilenler, ortalamanın 10 bin civarında olduğunu söylüyor. Ortalama 10 bin aracı veri ka bul edersek aradaki 30 bin aracın geçiş ücreti üzerinden ortaya çıkan rakam 702 milyon TL. Üstelik bu sadece inmiş fiyat üzerinden yapılan bir hesap. 35 dolar + KDV üzerinden bir aracın gerçek geçiş ücreti 146 TL. Aradaki 81 TL fark da Hazine’nin şirkete olana yükümlülüğü. Bu tutarın bir kısmı KDV ora nının aşağıya çekilmesiyle düşse bile, her koşulda Hazine’den yine şirkete fark aktarılacak. Bankacılar, bu tutarın 500 milyon dolar civarında olduğunu söylüyor. Hal böyleyken Çanakkale Köprüsü’nde aynı yöntemle teklif almaya diyecek söz bulamıyor insan. Pazar 29 Ocak 2017 Yatırım yapılamaz ülke S&P ve Fitch’ten art arda gelen açıklamalarla, üç büyük derecelendirme kuruluşu da yatırımcıya “Türkiye’ye gitmeyin” demiş oluyor. Derecelendirmenin birden çok kriteri, birden çok da amacı var. Sermaye yeterliliği, mal varlığı, yönetim kapasitesi gelirler, likidite, faiz riskine duyarlılık gibi kriterler. Amaçların en önemlisi de piyasalara, yatırımcılara yön çizmek. Dikkat çekelim: Fitch açıklamasında öne çıkan not düşürme gerekçesi ekonomik veriler değil. Siyaset ve güvenlik alanında yaşanan olumsuz gelişmeler. Başkanlık, yapılan değişikliğin “denge ve denetleme”yi yıpratacağı, kamudaki kitlesel tasfiyeler, basını susturma operasyonları, terör saldırıları. Özetle güzelim ülkeyi insan onuruna yaraşır biçimde yaşanılır olmaktan çıkaran, her geçen gün ağırlaşan koşulların listeli bir özeti var Fitch açıklamasında. Yarından itibaren piyasaların açılmasıyla ağır bir sarsıntı geçirmemeyi diliyoruz. Eğer ki sahip oldukları kirli medya üzerinden “üst akıl” bahanesinin hâlâ alıcısı olduğunu düşünenler varsa kayıt düşelim: Enflasyon iki haneye çıkınca “üst akıl”ın piyasası falan da kalmaz. Yeri gelmişken bu köşede neredeyse iki ay önce (4 Aralık 2016) çıkan yazının başlığını buraya bırakayım: “Mesele sadece güven, biliyorsunuz değil mi?” Türk Telekom’un borcu ve ‘takip’ Üç ay önceydi. Türk Telekom’un ana hissedarı Saudi Oger Grubu’nun hâkim ortak olduğu Oger Telekom’un kredi geri ödemesinde sıkıntı yaşadığı ortaya çıktı. Yalanlanmayan o haberlere göre Oger Telekom, dört yıl önce kullandığı refinansman kredisinin taksitinde güçlük yaşıyor, bu güçlük özellikle iki özel Türk bankasına yansıyordu. Sonrasında Oger Telekom borsada işlem gören şirket hisselerini satmaya başladı. Türk Telekom’daki yüzde 55’lik hissede bir değişiklik olmadığı da duyuruldu. Bankacılık hassasiyeti yüksek bir sektördür. Göstergelerin olumsuz gittiği dö nemlerde çok daha hassas. O yüzden sektörde, bugünlerde konuşulanları kısa bir not olarak aktarmakla yetineceğim. Lübnan şirketinin toplam borcu içinde, iki Türk bankasına ödeyemediği borcun 2.5 milyar dolara ulaştığı (1.5 biri, 900 milyon dolar diğeri) bankacılık mevzuatına göre “takipteki krediler”e alınması gerektiği halde “aldırılmadığı” kulislerde konuşuluyor. Eğer doğruysa, borcun ödenemiyor olması bir dert, “takip”e aldırılmaması çok daha büyük bir dert. 400 kadın tedarikçi İstanbul’a geliyor Kadın girişimcilere uluslararası pazarlarda yeni iş fırsatı yaratmak amacıyla ITC tarafından her yıl düzenlenen forum, bu yıl 22 23 Şubat’ta İstanbul’da yapılacak. Forumda 10 milyon dolarlık iş hacmi bekleniyor. Uluslararası Ticaret Merkezi (ITC) tarafından kadın girişimcilere uluslararası pazarlarda yeni iş fırsatları yaratmak amacıyla her yıl düzenlenen Kadın Tedarikçiler Sergi ve Forumu (WVEFWomen Vendors Exhibition and Forum) bu yıl Türkiye’de yapılacak. Türkiye Kadın Girişimciler Derneği’nden (KAGİDER) yapılan açıklamaya göre etkinlik, KAGİDER ve Ekonomi Bakanlığı’nın desteğiyle 2324 Şubat’ta düzenlenecek. Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) ortak kuruluşu olan ITC tarafından düzenlenen etkinliğe, aralarında Meksika, Çin, Nijerya, Fildişi Sahilleri ve Gana gibi ülkele rin bulunduğu 68 farklı ülkeden tekstil, Oktar, Türkiye’de 100 bin civarında değişen kadın girişimci sayısını 4 yıl içerisinde 150 bine çıkarmayı hedeflediklerini kaydetti. bilişim teknolojileri ve turizm sektöründe faaliyet gösteren 400 kadın tedarikçi katılacak. Türkiye’den önce Çin, Meksika, Ruanda ve Brezilya’da düzenlenen WVEF etkinliğinde bugüne kadar 50 milyon dolarlık iş hacmi yakalandı. Türkiye, yerel katılım düzeyinin yüksekliği ile şimdiden WVEF tarihine geçti. Türkiye’den 90 kadın girişimcinin hazır bulunacağı etkinlikte yaklaşık 10 milyon dolarlık bir iş hacmi hedefleniyor. Garanti Bankası’nın da destekçileri arasında yer aldığı etkinliğe çeşitli ülkelerden ticaret ve yatırımcı heyetleri de katılacak ve özel sektör satın almacıları, kadın tedarikçiler ile karşılıklı iş fırsatlarını görüşecek. Amaç kadının tercihi Açıklamada görüşlerine yer verilen KAGİDER Başkanı Sanem Oktar, WVEF’in Türkiye’de yapılması için 2 yıldır çalıştıklarını belirterek, “400 kadın tedarikçiyi bu yıl İstanbul’da buluşturuyoruz. Etkinliğe katılan kadın girişimciler satın almacılarla bir araya gelerek, ürünlerini tanıtıp, karşılıklı ticaret gerçekleştirecek. Amacımız şirketlerin satın alma yaparken kadın tedarikçileri daha fazla tercih etmelerini sağlamak” ifadelerini kullandı. ITC’nin 2020’ye kadar 1 milyon kadın girişimciyi global pazara katmayı amaçladığını aktaran Oktar, dünya ticaretinin ancak yüzde 1’lik kısmının kadın tedarikçiler tarafından gerçekleştirildiğine dikkati çekti. Hava sıcaklığının 2 dereceye kadar düştüğü Antalya’da üreticiler Seralara kamyonla‘don’ nöbeti tuttu. Torbası 24 liraya çıkar kömür, maliyetleri artırıyor. kömür taşındı Antalya’da etkili olan soğuk hava çiftçiyi de alarma geçirdi. Sezon içinde çuval çuval ürünlerin çıktığı meyve ve sebze seralarına bugünlerde çuval çuval kömür giriyor. Serik ilçesinde alarma geçen üreticiler gece eksilere kadar düşen soğuk havadan ürünlerin etkilenmemesi için 24 saat ‘don’ nöbeti tutuyor. Üreticiler gündüz hazırladıkları odun ve kömürleri gece seralarındaki sobalarında sabaha kadar yakıyor. Gebiz Mahallesi’ndeki seracılık yapan Salih Yıldırım, eşi Dudu ve oğlu Cemal ile birlikte 4 ayrı serada ekili domatesleri koruyabilmek için gecegündüz çalışıyor. Gündüz odun ve kömürü sera içine taşıyan aile, akşam ise havanın soğumasıyla birlikte sobaları yakıyor. l Ekonomi Servisi 1G2ütondrbea kksrZ1Bmoube2edkSoinztaköırüetrri.uscoımdrromşPışüainröalaütbşsm,ırbnuzriıa“1tknüaa8u.Blyâadkrsmgialdyrröıaiünkrdeahmasntgdataeyıdüağçü2füaranintıra4rnaoalefdydüıllilitdaöaybukorikaaınmyel1ğ1aıyt2coyglııyiamenyrorütıt”aoarnıteytzupdlüordüdnbzıikryekyı.Yaköoe.ıl Rus turistin tercihi Türkiye olacak Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Hakan Duran, yaptığı açıklamada, 2017 için özellikle Rusya’dan son gelen verilerin çok iyi olduğunu ifade etti. Rusya’dan yapılan erken rezervasyonların 2015’in aynı döneminin erken rezervasyonlarına göre iki kat arttığına dikkati çeken Duran, “Şu anda yapılan erken rezervasyonların yüzde 50’sinin Türkiye olması bizim 2017’de Rusya’dan beklediğimiz 3 milyon trendinin yakalanacağının göstergesi” yorumunu yaptı. Güney Akdeniz, İspanya, Portekiz, İtalya, Yunanistan’a çok ciddi rezervasyon akışı olduğu Bu yıl Rusya’dan gelecek turist sayısının 3 milyonu yakalaması bekleniyor. nu aktaran Duran, “Tahmin ediyoruz önümüzdeki birkaç ay, Berlin fuarına kadar biraz daha belli olur. Herhalde bu sene Avrupa’da last minute (son dakika) rezervasyonlarla belir li noktalara ulaşırız. Çünkü İspanya, Yunanistan doldu diye haberler geliyor. Doğruysa last minute olarak herkes sonuçta Antalya’ya, Türkiye’ye geleceklerdir” dedi. l Ekonomi Servisi Aktaş Holding dijitale odaklandı Ulaşım, yapı, endüstri ve yeşil enerji alanlarında hizmet veren Aktaş Holding, düzenlediği 20172020 Stratejik Plan Değerlendirme Toplantısında 2017 hedeflerini açıkladı. Aktaş Holding İcra Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyesi Sami Erol, 2023’e kadarki hedeflerini ‘faaliyet gösterilen sektörlerde öncü ve lider markalar olarak büyümeye devam etmek’ olarak belirtti. ‘Küresel güven, yerel samimiyet’ anlayışıyla hareket ettiklerini söyleyen Erol, küresel rekabetin arttığı bir dönemden geçildiğini aktararak, “Biz de hem endüstriyel üretim öncelikli yeni çalışma alanlarımız, hem de ana faaliyet grubumuzdaki kapasite artışımızla, hedeflerimiz doğrultusunda önemli bir mesafe katediyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi Okan Baş Karsan ihracatı 10 kat artırdı Kuruluşunun 50. yılını geride bırakan yerli üretici Karsan, son iki yılda ihraç pazarlarındaki toplam satış adedini 10 kattan fazla büyüttüğünü açıkladı. İhracatının büyük bir kısmını Avrupa ülkelerinin oluşturduğunu duyuran Karsan, Karsan markalı toplu taşıma araçlarının ise Dominik Cumhuriyeti’ne kadar ulaştığını belirtti. 2016 yılına ait ihracat rakamlarını değerlendiren Karsan Üst Yöneticisi(CEO) Okan Baş, sektör açısından zorlu bir yılı başarıyla geride bıraktıklarını ifade etti. 2017 yılının ise daha fazla sahada olacakları bir yıl olacağını dile getiren Baş, “Bu yıl, yurtiçinde daha çok müşteriyle iletişime geçeceğiz. Yurtdışı pazarlarına ise fazlasıyla ağırlık vereceğiz” şeklinde konuştu. l Ekonomi Servisi C MY B