Katalog

KULTUR ‘Hamilton’ rekoru ABD’nin kurucu babası Alexander Hamilton üzerinden ülkenin doğuşunu rap ve R&B müzikal tarzında işleyen ‘Hamilton’ müzikali, 12 Haziran’da yapılacak Tony Ödülleri’nde 16 dalda aday gösterilerek bir rekor elde etti. Perşembe 5 Mayıs 2016 [email protected] EDİTÖR: CEREN ÇIPLAK TASARIM: ZARİFE SELÇUK 17 Karartmayın yüreği... Godot’yu bekleyin! Samuel Beckett’in ‘Godot’yu Beklerken’ Şahika Tekand’ın yorumuyla Tiyatro Festivali’nin açılışında sahnelendi Estragon, “Gel gidelim” der Vladimir’e ... “Gidemeyiz” diye karşılık verir Vladimir. Estragon “Neden?” diye sorar. Vladimir yanıtlar: “Çünkü Godot’yu bekliyoruz”... Estrogon : “Haa...” Samuel Beckett “Godot’yu Beklerken”i 1949’da Fransızca yazdı. 1953’te kendi İngilizceye çevirdi. Bir yıl sonra 1954’te İstanbul’da Küçük Sahne’de oynandı. Efsanevi kadroda: Şükran Güngör , Cahit Irgat, Agâh Hün, Kamran Yüce vardı. (Dördü de artık beklemiyor Godot’yu...) AST 1963’te bu oyunla açıldı! Ve sonra ne çok ne çok yorumlandı bu oyun. Bizde de, dünyanın her yerinde de... Oollmmaamk ayka da Beckett’in eseri “avangard” akımın, “absürd” tiyatronun temsilcisi oldu. Hem varoluşçuluk felsefesinin, hem de tiyatro sanatının “klasiği” oldu. Beklenen Godot’ya, herkes kendince bir anlam vermeye çalıştı. Aşk, Tanrı, Devrim, Kurtuluş, Mutluluk vb. Hiçbiri değildi... Godot bir simge diyenler oldu. Oysa simge de değildi. Oyun boyunca gelmediğine göre Godot yoktu zaten. Ayrıca Beckett tüm simgelerden nefret ediyordu! Peki Godot simge değilse neydi? “Godot’yu Beklerken”, beklemek üzerine bir oyundu. Varoluş ve hiçlik üzerine, yaşamak ve ölüm üzerine, zaman ve zamansızlık, eylemsizlik ve eyleme geçmek üzerine bir oyun. Oyunun iki baş kişisi Vladimir ve Estragon’un yarına kalabilmek, yaşamı bir gün daha sürdürmek için neden arayışıdır. Olmak ya da olmamak meselesi... Katman zenginliği Önceki akşam Tiyatro Festivali’nin açılışına giderken, bugüne dek izlediğim sayısız farklı yorumu düşünüyordum. Bu kült oyun beni hâlâ etkileyebilecek miydi diye soruyordum kendime. Yanıtı baştan vereyim: Evet, evet, evet! Şahika Tekand’ın titiz yorumu ve müdahalelerinde dikkatimi çeken Bu yorum, oyunoyuncusirk’show’ temsil vurgusunu bolca yaparak ironiyi, acımasızlığı, güldürüyü zorluyor. ler. (Sastır başlarıyla:) Eserin “zamansızlığı” muhteşem bir biçimde ortaya konuyor. Bu yorum, oyunoyuncusirk “show”temsil vurgusunu bolca yaparak ironiyi, acımasızlığı, güldürüyü zorluyor. Gülümseyerek izliyoruz. Ses ile söz arasında harika ilişki. Müthiş bir müzikalite sağlanmış. Oyun zaten çok katmanlı. Bu yorum, katmanları ve çağrışımları zenginleştiriyor. Bu söylediklerimde elbet tüm eki bin katkısı büyük. (Çeviri: Uğur Ün, Tarık Günersel) Esat Tekant’ın dekoru, ışık ve ses tasarımıyla bütünlendiğinde çarpıcı bir gerilim sağlanıyor. Dört mükemmel oyuncu tüm bu söylediklerimi doruğa taşıyor: Cem Bender, Sedat Kalkavan, Yiğit Özşener ve “düşünme eylemi” alkışlarla kesilen Onur Berk Aslanoğlu... Eyyy fesat kafalılar ! Festivalde kaçıranlar, önümüzdeki mevsim kaçırmasınlar. Şimdi kötü niyetli fesat kafalılar oyunda Pozzo ile Lucky’den sakın yanlış anlamlar çıkarmasın! Pozzo yeryüzü tiranlarını, despotları nı temsil etmiyor. Lucky deseniz, kendi yarattığı, doruğa taşıdığı, taptığı efendiye gönüllü köle oluşuyla sizi kandırmasın. Bumerang meselesi... Zaten bizde despot, tiran yok. Hem oyunda, hem bizde olsa olsa “alışkanlıkların tiranlığı” var. Beklemek de bir alışkanlık. Dedim ya bu oyunda simge yok! Ama oyunu izlerken, bizim yaşama çabamızın büyük bir çoğunluğuna “simgeler savaşının” egemen olduğunu düşünmeden edemedim! “Velev ki simge” tümcesi başımı zonklatıp durdu. En iyisi siz hem oyunu izleyin, hem de karartmayın yüreği... Godot’yu bekleyin! Böylelikle yaşama nedeninizi de sorgulamış olursunuz... Uniq Hall (Ayazağa’da... Adı niye İngilizce ki!!!) çok güzel, rahat, ferah bir salon. Çevresi de çok cazip. (Her keseye göre kahveler, barlar, lokantalar...) Bu mekânda iki oyun daha var: SS Subayı gözünden “Merhametliler” (Hollanda) ve kadınların çıkartması diyeceğim “Her Gün Biraz Daha” (İran). İkisi de kaçmaz! Bowie’nin ‘kozmik’ veda sürprizi Bu yılın ocak ayında gizlice savaştığı kanser hastalığına yenilerek 69 yaşında hayata veda eden İngiliz rock ikonu David Bowie’nin ölmeden önce yayımladığı 25’inci ve son albümü ‘Kara Yıldız’ ile bir sürprizi da ha hayranlarına bıraktığı tesadüf eseri ortaya çıktı. Sanatçıya ait albümün uzunçalar (LP) versiyonunda yer alan büyük siyah yıldız, güneşe tutulduğu vakit içinde bir galaksi imgesi beliriyor. Konu, internetteki ‘Imgur’ isimli görsel paylaşım sitesinde bir Bowie hayranının yayımladığı fotoğrafla ortaya çıktı. l Kültür Servisi Prince için naklen saygı duruşu Geçen günlerde şüpheli biçimde hayata veda eden Amerikalı müzik adamı Prince’in ölümünün ardından, ülkesindeki kimi radyolarda özel bir ‘canlı yayın’ gerçekleştirildi. “Hiçbirşey Seninle Kıyaslanamaz” parçası tıpkı şarkıda geçtiği gibi, yedi saat ve 13 günden sonra, yani Prince’in ölümünden sonraki zaman diliminde aynı anda çalındı. İranlı kadın çizer artık özgür Atena Farghadani İranlı kadın karikatürcü Atena Farghadani, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde Tahran’da bir yılı aşkın süredir tutuklu bulunduğu Evin Cezaevi’nden salıverildi. Sanatçının özgürlüğüne kavuşma haberi, kendisini geçen yıl ‘Editoryal Karikatürde Cesaret’ ödülüyle alkışlayan Uluslararası Karikatürcü Hakları Ağı (CRNI) tarafından kamuoyuna duyuruldu. l Kültür Servisi !Havva’nın elması hâlâ yasak The Marmara Pera Oteli’nin tepesin deki ‘Havva Elmanı Bitir Kızım’ sloganlı video işi belediyece sansürlendiCEREN ÇIPLAK aksim The Marmara Pera TOteli’nin tepesinde yer alan ve ğildi” gibi sözler söylüyorlar. Kadın tahrik ediyor deniliyor. Bunu eleştir kamusal alanda bir sanat mekanı olan YAMA’da gösterilen video işinin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) talebi üzerine kaldırıldığı ortaya çıktı. Sanatçı Işıl Eğrikavuk’un 6X9 metre boyutundaki otuz saniyelik “Yeni Bir Şarkı Söylemek Lazım” adlı işi İBB tarafından “görüntü kirliliği” gerekçe gösterilerek ekrandan kaldırtıldı. “Yeni Bir Şarkı Söylemek Lazım” adlı iş bir slogan ve kısa bir animasyondan oluşuyor. Slogan, “Havva Elmanı Bitir Kızım” diyor ve ekranda bir kadın suratı emojisi el mek için bir anne kızına söyler gibi “Havva elmanı bitir kızım, tahrik bahanesine sebep olma” dedim video işimde. Kadına şiddeti tahrik üzerinden eleştirdim.” Eğrikavuk, “görüntü kirliliği” gerekçesine ise şu sorularla yanıt verdi: “Her tarafı akıl zorlayan mimari, heykel, tabela ve neon ışıklarıyla dolu bu şehirde bir video sanat eseri nasıl bir görüntü kirliliği yaratır?”, “Belediye neye dayanarak görüntü kirliliğini saptıyor?” maya dönüşüyor. Konuyla ilgili olarak sanatçı Işıl Eğrikavuk, işinin sansürlenmesi ile ilgili bilgileri avukatı aracılığıyla öğrendiğini belirtti. Eğrikavuk, video işinin, kentsel tasarım The Marmara’dan açıklama Taksim The Marmara Pera Otel ise sorumuz üzerine LED ekranın kapatılması hakkında yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, “LED ekran ‘İstan yönetmeliği altın bul genelinde görün da “görüntü kirli tü kirliliğiyle mücade liği” sebebi ile ka le amacıyla LED ek patıldığını öğren ranları kaldırma çalış diklerini belirtti. maları’ kapsamında Eğrikavuk, ka İBB’nin talebi üzerine dına şiddet olayla kaldırılmıştır. Oteli rında hep “kadın mizin ekranda yayın tahrik ediyor” un lanan eserin içeriğin surunun dile ge de ve yayından kal tirildiğini ve kadına şiddeti “tahrik” üzerinden eleş VideodKaız‘Hıma’vyvaazEıylmora.nı Bitir dırılmasında bir etkisi söz konusu değildir. OKuruluşundan bu tirmek için bu işi ha yana kültür ve sanatın des zırladığını söyledi. tekçisi olmuş, bu alanda çalışmalara Eğrikavuk, “Kadına şiddet uygula imza atmış The Marmara, aksi bir id yanlar bahane olarak “kadın tayt giy dia ile yan yana düşünülemez” ifade di, mini etek giydi”, “kadın bakire de lerine yer verildi. C MY B