Katalog

BULMACA 16 TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, 19202012 yılları arasında yaşamış ünlü tiyatro sanatçımız... İçi kolay oyulan yumuşak dokulu ağaçlardan yapılan çoban kavalı. 2 “Kanlıca” da denilen yenilebilir bir mantar cinsi... Bir şeyin yere bakan yanı... Yatağı korumak için kullanılan bir tür çarşaf... Yaprakları salata gibi yenen kokulu bir bitki. 3 Kuran’da bir sure... Avustralya’da yaşayan keseli bir hayvan... Eski Türklerde doğum tanrısı. 4 Hayat arkadaşı... SSCB’nin Venüs’e gönderdiği insansız gezegen sondaları dizisinin ortak adı... Mezopotamya’da antik bir Sümer kenti... İnsan bedeni çevresindeki manyetik alan... Çıplak vücut resmi. 5 MarmarisDatça arasında, doğal güzelliğiyle tanınmış bir körfez... İskambilde bir kâğıt... “ gün ömrü az olur / Gamlanma gönül gamlanma” (Karacaoğlan). 6 Üstün, yüksek... Uzun ve geniş ağızlı jeolojik çöküntü... “Kötü, sevimsiz” anlamında argo sözcük... Bir şeyin varlığını ortadan kaldırma. 7 1930’da kurulan aşırı milliyetçi Hırvat örgütü... Çocuklardan aşırı derecede korkma... Pasifik yerlilerinin ayak bileklerine dallar bağlayarak yüksek bir kuleden atlamalarına dayanan tören. 8 Konya ilinde bir baraj... Ağrı Dağı’na verilen bir başka ad... Magnezyum elementinin simgesi... II. Dünya Savaşı’ndan beri ABD ordusu askerleri için kullanılan kısaltma. 9 1963’te Uruguay’da kurulan devrimci kent gerillası örgütünün üyelerine verilen ad... Hıristiyanlıkta kilise tarafından verilen cemaatten kovma cezası. 10 Hz. Muhammed’in peygamber olacağını ilk bilen Hıristiyan keşiş... 1960’lı yıllar Bu haftaki bulmaca ödülü Maksim Gorkiy Seyirciler Yordam Kitap 10.04.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Lenora Foerstel’in “Gerçekler Nasıl Karartılıyor? Medya ve Savaş Yalanları” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 10 NİSAN 2016 1568 Kazananlar Orhan Eren, BARTIN, Zafer Öçal, KDZ. EREĞLİ, Mehmet Kuşçu, Rogerl Urgan, Ali Şakir Kuru, İSTANBUL, Mustafa Kabakçı, ESKİŞEHİR, Kemal Ateşli, Asiye Leman Ateşli, SAKARYA, Hayri Ercihan Özen, KOCAELİ, Ali Dilekli, KONYA, Ali Karaküçük, Esra Hasan, Tüline Özer, ANKARA, Melih Ertav Çağrışan, BURSA, Bircan Tarakcıoğlu, Mustafa Atilla, Tahsin Şimşek, AYDIN, Yetkin Önem, MUĞLA, Ulaş Çobanoğlu, GİRESUN, Okan Özkan, ÇANAKKALE, Leyla Kırmacı, SİLİFKE, Müyesser Akman, Göknan Ayelli, Ali Rıza Avcan, İZMİR, Bülent Çelikbilek, KAYSERİ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 CHAR L İ E PARK E R T ÜNGÜ R 2 HÜDA İ BEZE S AKURA R E 3 İ MAMBARA AR İ F AN E SEP 4 CAM AD NA L I N Ş ATOK L 5K O İ D İ PUS B YAK İ TOR İ 6CETVE L T İ NAMU İM DEK 7OTUR Ş İ ST TAK I R DAHA 8RE İ ZAN A S LA E LA A 9EREZ HARNU P ÇAMAR İ VA 10 A N T A L K A E V L İ R İ TAL İ N 11 İ N E G A F L A N İ S T A D K 12 A T İ K R E YHAN İ AÇ HOBO 13 Y S EY FA İ K KA T İ P UNAN 14 A S İ AR İ N İ MARA 15 H E T E R O J E N A S T 16 U V E D D İ ZAYN ES 17 A R İBİ İ S KUNA 18 S AKR OY FAL EZ 19 C A R AS P E RULA A 20 A D Z U K İ TO L AMAN 03 NİSAN 2016 1567 KAZANANLAR Tomris Yardımcı, Atlas Yılmaz, Necip Ateş, Kayhan Karaçal, Ayşe Çığ, Erdeniz Yakut, ANKARA, Orhan Otar, BALIKESİR, Havva Başdin, BARTIN, Erhan Karlıdağ, ISPARTA, Zeki Demirci, Yakup Adıvar, Zerrin Kayam, Yahya Çelik, Besalet Sürmen, Sedat Konçuk, Alper Akyüz, İSTANBUL, Salih Zeki Gürsoy, Aydın Klavuz, Arya Aydıncı, İZMİR, Beyazıt Kösten, KIRKLARELİ, Ercan Coşgun, ORDU, Erdal Barın, SAKARYA, Tezer Sarıer, SİLİFKE, Emrah Özgenci, SİNOP, Esin Oflas, ZONGULDAK Pazar 24 Nisan 2016 da yaygınlık kazanan hızlı bir dans... Bir insanın fiziksel durumu. 11 İstanbul’da Bizans döneminden kalma bir saray kalıntısı... “Bağırsaklar” anlamında eski sözcük... Kelt mitolojisinde deniz tanrısı. 12 İki nicelik arasındaki bağıntı... Asma, fasulye gibi sarılgan bitkilerin tutunması için yanlarına dikilen sırık... Bir Afrika ülkesinin para birimi. 13 “Avazeyi bu âleme Davud gibi sal / kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş”... Kısrak ile erkek eşeğin çiftleşmesinden doğan melez hayvan... Thomas Hobbes’un, devleti konu alan ve “İnsan insanın kurdudur” sözünün de geçtiği ünlü yapıtı. 14 Varılabilecek en yüksek mertebe... Yeni Zelanda’da yaşayan ve “zilkuşu” da denilen bir kuş. 15 Slovakya’da bir kent... Hurma, incir gibi bazı meyve ağaçlarının erkeğinden dişisine yapılan aşı. 16 Harekât merkezi... İlaçla yapay olarak sağlanan uyku durumu... Avusturya’da bir kent. 17 Ticari bir işlemde zarar tehlikesine karşı ayrılan pay... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Lityum elementinin simgesi. 18 Yunan mitolojisinde, Sakarya Irmağı’nın kızı olan su perisi... Japonya’da bir il. 19 Telli bir çalgı... Asya’da bir ülke... İçe dert olan şey. 20 “Dinle Sevgili”, “Beyaz Zambak”, “Papatya” gibi tangolarıyla tanınmış bestecimiz. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Çağdaşımız Makyavel”, “Her Yer Tiyatrodur”, “Eleştiri Üstüne” gibi yapıtlarıyla tanınmış edebiyat eleştirmeni ve yazarımız... Kanuni Sultan Süleyman döneminde Anadolu’da ortaya çıkan büyük bir ayaklanmanın önderi olan Türkmen derviş. 2 Eski Türklerde toplumsal bölüşümü düzenleyen sistem ya da hukuk... Eski Malatya’nın sayfiye yeri ve yeni Malatya’nın kurulduğu kesim... Eski Mısır’da kutsal sayılan boğa... Tanrıtanımaz. 3 Arap abecesinde bir harf... Sözü birine ya da birilerine yöneltme... Dikbaşlı kimse... Şöhret. 4 Hindistan’da, Budacılık ve Caynacılık ile yaklaşık aynı dönemde ortaya çıkan çileci tarikat.... Gerçekte herhangi bir ülkede ilk olarak yaşayan insan 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 234567 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:........................ ............................................................................................................. ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... lara, günümüzde ise Avustralya yerlilerine verilen ad... Ortaçağ Avrupası’nda, egemen sınıf içinde toplanan bir ödenti. 5 Süs olarak kullanılan, altın taklidi sarı tenekeden pul... Meşale... Kuran’da bir sure... Bir nota. 6 II. Dünya Savaşı’nın önemli çarpışmalarına sahne olan bir Japon adası... “Üstad elinde serteser olur lisan” (Y. K. Beyatlı)... İslam inancına göre, kıyamet günü bütün ölülerin dirilerek toplanacakları yer. 7 İtalya’da bir ırmak... Zenci Afrikası’nda bir çeşit gezici şair ve müzisyen... Bir renk... Bir motorda biyellerin almaşık devinimini dairesel devinime çeviren dingil. 8 Bir nota... Bir elektrik devresindeki akımı, başka bir devreden geçen akımdaki değişiklikler aracılığıyla denetleyen aygıt... Kuşları inceleyen bilim dalı. 9 İftihar etme, övünme... Eski Roma’da, kuşatılmış bir kente tahrip araçları atmaya yarayan kule... Yurdumuzun tatlı sularında yaşayan bir balık... Eski Türklerde toplumsal ve örgütsel içerikli büyük ziyafet. 10 Yapısına girdiği sözcüğe “kendi kendine” anlamı katan yabancı önek... “Buyurucular, amirler” anlamında eski sözcük... Çamaşırın az kirli ve köpüklü son suyu... Fas’ın plaka imi. 11 Yaklaşık on iki bin yıl önce Pasifik’e gömüldüğüne inanılan, insanlığın ve uygarlığın anayurdu sayılan kıta... Mübalağa... Alaska kökenli, haski’ye benzer bir köpek cinsi. 12 Kanada’nın kuzeydoğusunda bir bölge... “Gece gündüz dalıyorum ben fikre / sevdiğim del’olacağım” (Karacaoğlan)... Motorlu taşıtların elektriğini sağlayan aygıt. 13 Muğla’nın bir ilçesi... Afrika’nın doğusunda toplu olarak yapılan yabanıl hayvan avı... Tavlada “bir” sayısı... Hollanda’nın plaka imi... Bir akademik unvanın kısa yazılışı. 14 Yunan abecesinde bir harf... Motorlu taşıtlarda direksiyon ile tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan mil... Dilimize de çevrilen “İdeolojinin Yüce Nesnesi”, “Ahir Zamanlarda Yaşarken”, “Gıdıklanan Özne” gibi yapıtlarıyla tanınmış Sloven filozof. 15 “ söz erin yüküdür / Çok söz hayvan yüküdür” (Yunus Emre)... Hz. Muhammed’in bayraklarından birinin adı... Yunan mitolojisinde tutku tanrıçası. 16 Bir etkinliğin geçici olarak durdurulduğu süre... Uluslararası Para Fonu’nun kısa yazılışı... Karışık renkli. 17 Bir Afrika ülkesinin para birimi... Bisküviye benzer tatlı bir yiyecek. 18 Bir ilacın bir defada alınması gereken miktarı... Suyosunu... Romanya’nın plaka imi... Sevinç belirten bir ünlem. 19 Kazak ve Kırgızlarda saz şairlerine verilen ad... Doğu Karadeniz yöresinde sutavuğuna verilen ad. 20 “Doğalcılık” da denilen sanat ve edebiyat akımı... Hayvanlara vurulan damga. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com Ankara İkili SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Hükmen Yarışma 1617 Nisan tarihlerinde Ahmet Taner Kışlalı Spor Salonu’nda 203 çiftin katılımı ile yapıldı. Sonuçlar: 1. Osman GemiciEnder Padır % 61.27 2. Yusuf KahyaoğluOrhan Ekinci % 59.28 3. Soner Çubukçuİlker Çubukçu % 58.86 60 yaş üstü birincisi: İsmail Atila ElmaslıArif Ertaş % 57.39 Karışık çiftler birincisi: Sevil Nuhoğluİsmail Kandemir % 56.54 Kadın çiftler birincisi: Ebru AteşSerap Kuranoğlu % 54.73 Genç çiftler birincisi: Çağatay Birben Ali Can Üstünboyacıoğlu % 51.15 ¦ 98764 ¦ 975 ¦ ¦ DT943 ¦ V5 ¦ 642 ¦ D8765 ¦ J85 Bu çözüm eli aldığımız “Problem Köşesi” adlı kitabında Patrick Jourdain’in çözümüydü. ¦Valeyi Doğuda ikili bulmaya pek sıcak bakmamış okurlarımız olacaktır. Onlar için Türkiye’de ilk defa bir üniversitede 19 Mayıs Üniversitesi briçin kredili ders olarak programa alınması sağlayan Prof. Dr. Ahmet Rıfat Şahin farklı bir çözüm sundu. ¦Vale Doğuda olsun da kaçlı olursa olsun!!! Yukardaki şekilde (İki pik, dört kör, bir karo ve bir trefl oynandı.) oynarız ve ¦Damı ezerek yere geçtiğimizde Valenin düşmediğini varsayarsak kalan kartlar şu şekilde: Osman GemiciTBF Başkanı N.AydoğduEnder Padır İsterse Vale Düşmesin… Takım maçı, DB zonda. Kontrat 7NT, atak ¦9, Ruayla alıp ¦Asını çekiyorsunuz, Batı trefl atıyor. Nasıl devam edeceksiniz? Analiz: Karo dışında üç pik, dört kör ve iki tref lövemiz var. Afişe olan karo empasıyla dört karo yaparsak kontratımızı da yapacağız. ¦9’lunun yerde olması bu renkten rahatlıkla dört löve yapmamızı sağlıyor, ancak ¦Ruayı çekip ¦Asla yere geçtikten sonra karo empasından önce ¦Asa ¦2’liyi defos etmek zorunda olmamız ¦9’lunun avantajını elimizden alıyor. Dolayısıyla empası tekrarlamak için yere bir geçiş daha bulmalıyız. ¦Ası çekmeden karo empasını yaparsak da bu kez ¦Asını tahsil etmek için yine yere bir geçişe daha gereksinimimiz var. ¦Damı çekmeden küçük ¦ AT2 ¦ T83 ¦ 943 ¦ A762 ¦ KD3 ¦ AKDV ¦ ARVT2 ¦K pik oynayıp Valeye empas atarak bir antre daha yaratma olasılığımız var fakat Batı küçük oynadığımızda eğer kendisindeyse Vale koyarak bu hamlemizi boşa çıkarır. Çözüm: Körler ve ¦R çekilir –yerden bir trefli atılır ¦Dam oynanır ve Asla ezilir! Doğudan Vale düşerse 10’lu yere ikinci geçişimiz olur. Böylece karo empasını ikinci kez yapabiliriz. İşte savunmanın dağılımı: ¦ 87 ¦ ¦ ¦ DT9 ¦T ¦ ¦ 94 ¦ A7 ¦V ¦ ¦ D876 ¦ ¦3 ¦ ¦ RVT2 ¦ Şimdi ¦Ası çektiğimizde Doğu sıkışır: ¦Valeyi atarsa biz ¦2’liyi defos eder ve yukarıdaki çözümdeki gibi iki defa karo empası atarız. Karo atarsa biz piki atar ve ¦9’luyu çevirerek bu kez karodan beş löve yaparak amacımıza ulaşırız. Bu güzel çözüm için Sayın Ahmet Rıfat Şahin’e teşekkür ediyoruz. Bu arada geçen hafta Terence Reese’in altı “e”li adındaki birinci “e”yi atlamışız, özür diler, hatırlatan Güven Mete Bey’e teşekkür ederiz. Türkiye Şampiyonaları 30 Nisan7 Mayıs Antalya Haftanın Problemi ¦ A3 ¦ 54 ¦ DT8 ¦ AV7632 Batı Kuzey Doğu Güney 1 ¦ 1 ¦ 2 ¦ 4 ¦ 5 ¦ Herkes pas ¦4 ¦ RV76 ¦ ARV953 ¦ 54 Takım maçı, DB zonda, Dağıtan Güney. Kontrat 5¦, atak ¦R. Sıra sizde... İyi bir hafta sonu diliyoruz. Dubai Açık’da birinciliği Gawain Jones ve Vladimir Akopyan 9 oyunda 7,5 puanla paylaştılar. 6 puan alan Mustafa Yılmaz kazandığı 10 reytingle 2604 ELO’ya ulaştı: GM Mustafa Yılmaz (2594)IM Cemil Can Ali Marandi (2573), Dubai 2016 1.d4 Af6 2.c4 g6 3.Ac3 Fg7 4.e4 d6 5.Af3 00 6.Fe2 e5 7.d5 (ŞahHint 2. Dünya Savaşı sonrası yaygınlaşırken bu hamleyle başlayan bir dizi şemayı geliştirdiğinden varyant Petrosyan Sistemi adını almıştır.) a5 8.Fg5 h6 9.Fh4 Ve8 10.Ad2 Aa6 11.a3 Fd7 12.b3 Ah7 13.00 f5?! (Daha sık başvurulan yöntem 13...h5.Siyah 14...g5 15.Fg3 h4 ile taş kazanmayı tehdit ettiğinden 13...h5 14.f3 Fh6 ile açılışın sıkıntılarından biri olan Kötü Fil oyuna girer.) 14.f3! (14.ef5 sonrası her iki alış şekli de olası: a) 14...gf5!? Kasparov’un kalite fedası. 15.Fh5 Vc8 16.Fe7 Ke8 17.Fe8 Ve8 18.Fh4 e4 19.Kc1(19.Vc2 Vh5 20.Fg3 Kf8 fedanın ilk oynandığı YusupovKasparov, Barselona 1989 oyununun hamleleri. Kasparov oyunu kaybetmiş olsa da elde ettiği atak varyantı oynanır kıldı.) Ac5 ve Siyahların kompanzasyonu aşikârdır. b)14... Ff5 15.g4 e4! 16.Kc1 e3 17.fe3 (17. gf5 ed2 18.Vd2 Ac5 19.Vd1 Kf5) Ve3 18.Ff2 Vg5 19.h3 (19.h4 Vf4 20.gf5 Fe5 21.Af3 Vg4 22.Şh1 Vh3 23.Şg1 Vg4 daimi kişlerle beraberlik verir.) Fd7 20.Ade4 Ve7 de belirsiz bir konumdur.) g5 15.Ff2 f4 16.Kb1 h5 17.b4 ab4 18.ab4 b6 (18...Af6 19.c5 g4 20.c6! bc6 21.dc6 Fe6 22.b5 Ac5 23.Fc5 bc5 24.Fc4! Beyaza üstünlük verir.) 19.Fd3!? Yenilik (Bu oyuna dek 19.c5 bc5 20.dc5 Ac5 21.Fc5 dc5 22.d6! cd6 23.Ac4 ile oyunu açmanın avantaj vereceği düşünülürdü.) g4 20.Ve2 (Şimdi c5 tehdidinden ötürü Siyah çok dikkatli olmalı.) Vg6!? (20... Ag5 21.Şh1 Vc8 22.Kb3 Şh7 23.Ka1 gf3 24.Af3 Af3 25.gf3 Ff6 26.Vd1! Kg8 27.Ff1 ve savunmaya yerleşen Beyaz üstündür.) 21.c5 Ag5? (21... g3 22.hg3! (21.Fe1 Vg5!) fg3 23.Fe3 Fh6 24.c6 Fc8 25.Ka1 Vf6 26.Kfb1 Fe3 27.Ve3 h4 ŞahHinte uygun olarak Siyaha geçtiği köprüleri yakan tarzda bir oyun verirdi.) 22.Şh1 Ab8 23.c6 Fc8 24.Fh4 Oyun bu noktada kesiliyor.Siyahların bayrağı mı düştü, terk mi ettiler, yoksa dijital tahta mı arıza yaptı belli değil. Sabit olan tek konu Ka8, Ab8 ve Fc8’in durumu. Neticede a hattından girecek olan Beyaz taş kazanmalı.) 10 2600 barajını ilk geçişim 2006 yılındaydı, önce 2618 sonra 2632 reytingle dünyanın ilk 100 oyuncusu arasına 1998’den sonra yine girmiştim. 10 yıl arayla 2600’ü geçen Mustafa Yılmaz’ın yanı sıra, 1994 yılında unvanımın onaylanmasından tam 15 yıl sonra 2009’da Türkiye’nin ikinci Büyükustası olma başarısını elde eden Kıvanç Haznedaroğlu da Dubai Açık’taydı. ‘Duvarı yıkan’ Haznedaroğlu’nun Dubai Açık’tan 5. tur partisi: GM Gabriel Sargisyan (2693)GM Kıvanç Haznedaroğlu (2473), Dubai Open 1.d4 Beyazlar hükmen kazandılar 10. Haznedaroğlu’nun Ermeni Sargisyan’a karşı tura neden çıkmadığı TSF sitesinde turnuvayı izleyip yazan kişi tarafından belirtilmediği gibi hükmen mağlubiyetin bahsi de hiç geçmiyor. 2011 Avrupa Bireysel Şampiyonası’na TSF tarafından götürülen Haznedaroğlu Aix les Bain’de de bu kez 11. ve son tura çıkmamıştı! Açık turnuvaların son turlarında hükmen kaybetmeyi veya kazanmayı ortaklarıyla âdet haline getiren IM Morçiaşvili gibi kişilerin tek başına şike yaptıklarına inanılan bir ülkede yaşıyoruz! ‘Centimenliğe aykırı hareket’ kisvesi altında 6 ay ceza alan Morçiaşvili, dosyası Disiplin Kurulu’ndayken İş Bankası Süper Ligi’nde birinci masada oynayacak takım bile bulmuştu! 2006 yılında Torino Olimpiyatlarının son turunda tüm delegasyonun bilgisi dışında, maç başlar başlamaz çok daha zayıf İsveç’e beraberlik teklif edip Ulusal Kadın Takımını ilk 10 dereceden mahrum bırakan Lvivli GM Sulıpa da ‘Satranç yarışmasının devamına engel olmak’ gibi dâhiyene bir gerekçeyle sadece 1 yıl ceza aldıktan sonra TSF çalışanları arasına geri döndü! GM Sulıpa ve 2200’lük IM Grabinski Lviv turnuvalarının çarkından çıkanlardan sadece ikisi. Fakat yozlaşmaya tahammülün sonucunun ne zaman ve ne şekilde geleceği belli olmaz! Lviv’de yapılan Mariya MuzıçukHu Yifan Dünya Kadınlar Şampiyonluğu Unvan Maçı’nın ödülleri ödenmeyince tüm Ukraynalı oyuncular FİDE müeyyideleri neticesinde listeden çıkartılıp reytingsiz kaldılar! 5. Turdaki hükmenden sonra turnuvaya devam eden Haznedaroğlu’nun hayatında yendiği en kuvvetli oyuncu da konumumuzda Siyah taşlarla oynayan GM Jobava (2672) oldu: 1.Ah5! oyunu hemen kazandırdı.1...g6 2.Af6 Şg7 2.Ad5 kalite kazandığından g7 erini vermek zorunda kalan Siyahlar birkaç hamle içinde terk ettiler. CMY B