Katalog

Perşembe 18 Şubat 2016 haber EDİTÖR: SERKAN OZAN TASARIM: ZARİFE SELÇUK 2 ANAYASA DEPREMİ l DAVUTOĞLU: l KAHRAMAN: l ERDOĞAN: MASAYI DAĞITAN DİYALOG ihayet şu maskeli balo bitti. Anayasa Uzlaşma Komisyonu dağıldı. AKP Sözcüsü Ömer Çelik beklenen açıklamasını yaptı: l Süreç bir kere daha CHP tarafından sabote edilmiştir. Oysa HDP’lilerin “Yarın kaçta toplanıyoruz” sorularına karşılık, TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın şu sözleriyle oturum kapanıp, komisyon dağılmıştır: l Yarın toplantı yok, komisyon nihayete ermiştir! Yanlış anlaşılmasın! Burada komisyonu AKP’nin dağıttığını ileri sürecek değilim. Zaten aslında “Masa neden dağıldı” sorusundan çok, sorulması gereken “Masa neden kuruldu” sorusudur. Öyle ya! Bir anayasa etrafında birleşip, bütünleşip, anlaşmalarına imkân olmayan ve bunu kendileri de pek de âlâ bilen, eylemleriyle de cümle âlemin gözüne sokan güçlerin bir kez daha bir masada bir araya gelmelerinin herhangi bir anlamı yoktu. O zaman neden düzenlendi bu maskeli balo? Olayların ardındaki gerçekten çok, algıyla karar veren toplumda yeni bir yanılsama yaratmak için toplanmıştı masa. Herkes şu mesajı iletmek peşindeydi: l Ben yeni bir anayasa istiyorum uzlaşmayan karşı taraf! HHH Ne yazık ki, gerçek bu değil. 2016’da dehşet verici bölgesel bir savaşın da eşiğinde olan Türkiye’yi yöneten bu Meclis, yeni bir anayasa üzerinde uzlaşacak bir yapıya sahip değil. Başka türlü olması da beklenemez. Milletin kendisi, ülkenin temel ilkeleri konusunda konuşup uzlaşmaya hazır değil. Kendisiyle aynı fikirde olmayanı öteleyen, öteki ile komşu olmak, hısım olmak istemeyen toplum, daha komşu olarak, uyum içinde yan yana yaşamayı içselleştiremezken gelişmiş bir demokrasinin temel ilkeleri üzerinde nasıl uzlaşsın ki?.. Durum böyleyken partilerin, Anayasa Uzlaşma Komisyonu etiketiyle bir araya gelmelerinden daha büyük kandırmaca yoktur. Kimsenin kanmadığı, bir kandırmacadır bu. Kandırmacanın baş aktörü, bölünmüşlüğü, gerginliği, uzlaşmazlığı, düşmanlıkları politakasının ana çizgisi haline getiren ve buradaki sorumluluğunu gözlerden gizlemek isteyen kimse, odur. Bir kere daha yineleyeyim: Bu Meclis bir anayasa yapamaz, çünkü bu Meclis, özgürlük ve erinci sağlayacak, demokratik uzlaşma ruhunun değil, toplumun gittikçe derinliklerine kök salmakta olan, kronik bölünmüşlüğün ürünüdür. HHH Oysa Türkiye yeni bir yapılanmanın eşiğindedir. Türkiye hangi sistemle yönetilirse yönetilsin hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır. Yeni yapıya uygun yeni bir giysi şarttır. Bu yeni giysi toplumsal uzlaşmanın ürünü olacak olan anayasadır. Herkes bunun gerekliliğinde hemfikirdir. Ama herkes de görmelidir ki, bir savaşın eşiğinde olan Türkiye sorunlarına demokratik çözümün önkoşulu olan toplumsal mutabakattan uzaktır. Aslında savaştan da beter olan da budur. Bir Latin Amerika devrimci türküsünde şöyle der: “El pueblo unido jamas sera vincido.” Birleşmiş bir halk hiçbir zaman yenilemez. Evet, o birleşmişlik, sonunda toplumu zafere götürür. Burada sözü edilen meydan savaşı zaferi değil; demokrasi, özgürlük, insanca yaşam alanındaki zaferdir. O zaferler için kana ihtiyaç yoktur. Çünkü o zaferin bayrağını bayrak yapan üstünde al kan değil, çevresindeki mutabakattır. Son zamanlarda düşmandan çok söz ediliyor. Gerçekten düşmanların çoğaldığı, herkesin herkese düşman olduğu zamanda ve mekânda yaşıyoruz. Bize sürekli düşman gösterenlere karşı dikkatli olmalı, her düşman diye gösterilene saldırmamalıyız. Çünkü pek de mümkündür ki, düşmanı işaret edenin bizzat kendisi, düşman diye gösterilenlerden daha zararlı ve daha düşman olabilir. Tehlikenin büyüğü, dışarda değil içerideyse eğer, bilin ki, düşmanın büyüğü de dışarıda değil, içeridedir. Söyleyin şimdi, masayı kimin dağıttığının ne önemi var? Masayı kim dağıttı? Davutoğlu’nun CHP’li anayasa çağrısına Erdoğan karşı çıktı, Meclis Başkanı arada kaldı CHP yeniden masaya dönmeli HP’nin Başkanlık sistemine itiraz ederek, anayasanın ilk 4 maddesinin korunması ve 12 Eylül yasalarının temizlenmesi taleplerinin karşılık bulmaması üzerine Anayasa Uzlaşma Komisyonu’dan çekilDavutoğlu mesi, devletin zirvesinden çelişkili açıklamaların gelmesine neden oldu. Masada her konunun olması gerektiğine işaret eden Başbakan Davutoğlu, “Bu çalışmaların devamı yönünde tüm siyasi partilere çağrıda bulunuyorum. Önşart olmaksızın her konunun konuşabileceği bir çerçeveyi masada tutmamız gerektiğini ifade ediyorum. Birbirimize tahammül etmeliyiz, ön şart koymadan ülkemizin geleceğini konuşabilmeliyiz” sözleri ile CHP’yi yeniden masaya çağırdı. Davutoğlu, Meclis Başkanı İsmail Kahraman’a da seslenerek, “Sayın Meclis Başkanımızdan da başlattığı bu güzel teşebbüsü devam ettirme yönünde iradesini sürdürmesini rica ediyorum” diye konuştu. N C Diğer partilerle devam edebiliriz omisyonun iki toplantısının gündeminin usul olduğunu, ancak esasa geçilmeden dağıldığını dile getiren Kahraman ise CHP’nin darbe hukukunun tasfiyesi, ilk 4 maddenin müzakere edilmemesi ve parKahraman lamenter sistem dışında bir başka sistemin gündeme getirilemeyeceği hususlarını dile getirdiğini anımsattı. Kahraman, “Bundan öte komisyonun isminin ‘Türkiye’yi Darbe Hukukundan Kurtarma Komisyonu’ olmasını istediler. Baştan itibaren görüş birliğiyle hareket etmek durumda olduğumuz için komisyonumuz görevini yerine getiremez duruma geldi” dedi. “Başkanlık sisteminde de AKP’nin katı bir düşüncesi var” diyen Kahraman, 4 partinin genel başkanlarına çağrısını yineleyerek “CHP’nin de bu olumlu yanıt vermesini temenni ediyorum. Çalışmalar diğer 3 partiyla de devam edebilir. Yeni bir anayasa yapma sözü veren partilerin bu çağrıya olumlu yanıt vereceğine inanıyorum” dedi. K İş yapmak gibi bir dertleri yok umhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise CHP’nin darbe yasalarının değişmesi isteğini ilgili “2 bin 2bin 500 madde. Her madde 12 gün alsa, 34 yıl burayla geçer. Bu işi tıkamaktan başka bir şey değil” dedi. Erdoğan CHP’nin masadan kalkmasını “İpe un sermek denir buna. Bunların iş yapmak diye bir derdi yok. Bu ülkeyi kilitlemektir. Bunlardan bir şey çıkmaz” diye değerlendiren Erdoğan, partileri masaya yeniden çağıran Davutoğlu’nun aksine, “Aklı selim sahibi olan parlamentonun diğer üyeleri, kararlı bir şekilde yürürlerse, masadan çekilenlere de hayırlı olsun demekten başka söyleyecekleri bir şey yok” dedi. Anayasanın uzlaşıyla çıkarılamaması durumunda referandum yapılması önerisini yineleyen Erdoğan, başkanlık sisteminin de bu şekilde hayata geçeceğini belirterek “Ha! Milletimiz başkanlık sistemini istemiyorsa öper başımıza koyarız” dedi. l ANKARA / Cumhuriyet C ‘Avara kasnak gibi dönemeyiz’ ağılan Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun tutanakları, görüşmelerin nerede tıkandığını ortaya koydu. 5 saat süren son toplantının tutanakları 103 sayfaya döküldü. Tutanaklara göre karar aşamasında CHP’li Ömer Süha Aldan, “Sistemde düğümlenme var. Bence şu aşamada bu komisyonu sürdürmenin, hele bu konuşmalara devam etmenin hiçbir yararı olmayacaktır” dedi. Meclis Başkanı İsmail Kahraman’a dört seçenek sunan Aldan, “Bugün bir oylama yaparsınız, herkes iradesini belirtir. İkinci bir alternatif, ‘Yarına kadar gidin partilerinizle görüşün, yetkili organlarınızla, hani bir yumuşama yolu bulunur mu’ dersiniz. Üçüncü bir olasılık, siyasi parti liderlerine gider, onların nabzını ya da düşüncesini alırsınız. Dördüncü olarak da CHP şu ortamda bu toplantılarda bulunmaz, diğer 3 parti bu anayasa görüşmelerini sürdürür” dedi. Kahraman ise hiçbir faaliyetin boş olmadığını belirterek, “Yarın yeniden başlarız, bir şey yok ama ümidi boşa çıkaran, boşu boşuna avara kasnak gibi dönen duruma da girmemeliyiz. Yeni yapacağımız faaliyetlerin daha teferruatlı bir şekilde ön yapısını konuşarak yola çıkarız” dedi. Kahraman, HDP’li Mithat Sancar’ın “Şimdi, yeniden toplanacak mıyız” sorusuna, “Hayır, bizim yeni bir etap olabilmesi için siyasi partilerimizle olan görüşmeleriniz neticesinde grup başkanvekilleriyle bir araya gelme durumumuz olur, ona göre dünya yeniden kurulur” yanıtını verdi. l ANKARA / Cumhuriyet D Yeniden toplanacak mıyız? Saray’ın ‘1 Ekim’ planı Meclis’ten ‘başkanlık’ içeren anayasa çıkmasını zor gören Erdoğan, ‘partili cumhurbaşkanı’ düzenlemesi için anayasa değişikliği paketi planlıyor EMİNE KAPLAN / SERTAÇ EŞ HDP: Acele edildi nayasa Uzlaşma Komisyonu’nun dağılmasıyla ilgili HDP’de TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın gelişen bu durum üzerine siyasi parti liderleriyle görüşerek bir uzlaşı zemini aramak yerine, çok acele davrandığı eleştirisini yapıyor. HDP kaynakları CHP’nin tutumunun da komisyonun yapısı gereği her fikir ve önerinin tartışılmasını engellediği eleştirisini dile getiriyor. HDP MYK’nin bu hafta sonuna kadar toplanarak komisyona 3 parti olarak devam edip etmeme konusundaki kararını netleştirmesi bekliyor. l ANKARA / Cumhuriyet A BMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun dağılmasıyla birlikte gözler AKP ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın nasıl bir stratejiyle yoluna devam edeceğine çevrildi. AKP’de, olası gelişmelerle ilgili şu değerlendirmeler yapılıyor: Masa olmasa da arayışa devam: CHP yeniden masaya dönmezse HDP ve MHP ile götürülebildiği yere kadar gidilecek. Diğer partilerle hangi noktaya kadar götürülebileceğinin görülmesi gerekiyor. Eğer bu arayıştan bir sonuç çıkmazsa parti kendi teklifini getirmek dahil seçenekler üzerinde çalışılır. Bu süreçte halka, başkanlık sisteminin yararları, parlamenter rejimin olumsuz yanları anlatılır ve toplumdaki desteğin artırılması sağlanır. Yeni anayasa ya da anayasa paketi: Toplumdaki desteğin artmasına bağlı olarak AKP kendi anayasa önerisini getirebilir. Ancak referandum için milletvekili sayısı yetmiyor. Milletvekili transferine de Başbakan Ahmet Davutoğlu sıcak bakmıyor. Ancak muhalefetten destek verecek milletvekilleri çıkabilir. Oylama gizli olduğu için AKP’den fire verilmesi durumkunda 330’a ulaşmak mümkün olmayabilir. Bunun yerine dar kapsamlı bir anayasa paketi gündeme gelebilir. 2’li ya da 3’lü uzlaşı arayışı: CHP’nin tavrını koyması nedeniyle Cumhurbaşkanı Erdoğan önceki günkü programı sırasında makam helikopterinin camından MHP ve HDP’yle birlikte ya da ayrı ay Cumhurbaşkanlığı Sarayı içindeki Beştepe Millet Camisi’ne bakarken görüntülendi. rı uzlaşı arayışına gidilebilir. Ancak 3’lü ya da 2’li bir uzlaşma sağlansa bile yine gizli oylamada parti içinde buKİ nun nasıl bir yansımasının olacağını ERDE L S İ L kestirmek kolay değil. HDP ile anaya KU İDDİA sada uzlaşı aranması parti tabanı ve partiye oy veren milliyetçi kesimlerde tepkiyle karşılanabilir. Partili cumhurbaşkanı: Siyasetin önünde iki seçenek olduğunu belirten Erdoğan’a yakın kaynaklar, bida ulaşamadığı iddia ediliyor. MecFIRAT KOZOK rinci seçeneğin ‘partili cumhurbaşkalis Başkanı’nın Erdoğan’ın tavrı üzenı’ modeline geçilmesi, ikinci seçenenayasa Uzlaşma Komisyonu’nun rine komisyonu rahat bir tavırla soğin de başkanlık öngören yeni anayaüçüncü toplantısında sürpriz bir na erdirdiği konuşuluyor. Hatta AKP sa olduğunu dile getiriyor. Erdoğan’ın MYK’nin de dün geceki toplantısında yakın çevresi, “1 Ekim’den sonra yeni şekilde masanın devrilmesinin ardınbu gelişmeyi ele aldığı ileri sürülüyor. dan ilginç bir iddia gündeme geldi. gelişmeler olabilir. Anayasa teklifini Önceki akşam yapılan komisyon partiler değil milletvekilleri veriyor. 1 Namaz kılmaya gitti Ekim’den sonra milletvekilleri arasın toplantısı sırasında AKP’nin başkanMeclis Başkanı Kahraman’ın, önda bir mutabakatla anayasa değişiklik lık sistemi konusundaki ısrarından ceki günkü tavrının aksine dünteklifi verilebilir” diyor. geri adım atmaması üzerine CHP, kü “Dört siyasi partinin sayın genel “Şimdi bu noktayı baştan koyamazSaray’dan kontrol sak üç ay 6 ay sonra yine uzlaşma çık başkanlarına, yeni bir anayasa yapÖte yandan, AKP Genel mayacak” diyerek çalışmanın sona er ma yönünde çalışmalara kaldığı yerden devamı konusunda çağrıda buMerkezi’nde TBMM Anayasa Uzlaşma dirilmesi fikrini gündeme getirmişKomisyonu’nu paralel olarak parti yö ti. HDP’nin “yetkili kurullarımızda gö lunuyorum” sözlerinin de partideki rahatsızlıktan kaynaklandığı belirtineticileri ve akademisyenlerin yer alrüşelim, sonra karar verelim” önerisi liyor. CHP kulislerinde Kahraman’ın dığı bir ‘anayasa komisyonu’ oluştuüzerine TBMM Başkanı İsmail Kahraruldu. 12 kişiden oluşan komisyonman komisyona 10 dakika ara vermiş tavrıyla ilgili olarak “Anlaşılıyor ki, da, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başda ti. Kahraman, ara dönüşü tartışmanın biz tavrımızı net bir şekilde ortaya nışmanları Şeref Malkoç ve Mehmet devam etmesi üzerine komisyon çalış koyunca Meclis Başkanı masayı devirmiş” yorumu yapılıyor. AKP çevUçum da yer aldı. Malkoç ve Uçum’a masını sona erdirmişti. releri ise iddiayı doğrulamazken görev verilmesinin ‘Cumhurbaşkanİşte o arada Kahraman’ın CumKahraman’ın o sürede namaz kılmalığı ve AKP arasında koordinasyon” hurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı aradıamaçlı olduğu belirtildi. l ANKARA ya gittiğini öne sürdü. l ANKARA ğı, Başbakan Ahmet Davutoğlu’na T helikopterden BEŞTEPE’YE bakış ANA MUHALEFET TEPKİLİ CHP: Oyuna alet olmayız U zlaşma Komisyonu’nun dağılmasının ardından partiler kendi pozisyonlarını netleştirmeye çalışıyor. Dağılan komisyon üyesi CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan, “Başbakan başkanlık sevdasından vazgeçtiğini açıklarsa masaya dönmeyi düşünebiliriz. Ama bunun için yetkili kurullarımızdan karar almamız gerekiyor” dedi. CHP MYK toplantısı sırasında da açıklama yapan Parti Sözcüsü Selin Sayek Böke ise “AKP’nin komisyondan anladığı tek şeyin bir tek adamın rejimine meşruiyet kazandırmak olduğu bir kez daha anlaşıldı. Biz böyle bir orta oyununa alet olmayız. Milletle de kimsenin oyun oynamasına, bu kadar sıkışmış gündem içerisinde vatandaşın gerçek sorunlarına değil de tek adamın isteklerine hapsolmuş bir tartışmaya geçit vermeyiz” dedi. l ANKARA / Cumhuriyet BAHÇELİ VEKİLLERLE GÖRÜŞTÜ Meclis Başkanı Erdoğan’ı aradı mı? A MHP üç partili formüle soğuk A nayasa Uzlaşma Komisyonu’nun dağılmasının ardından MHP lideri Devlet Bahçeli, komisyonun MHP’li üyeleriyle bir araya geldi. Görüşmede, Bahçeli, “CHP’nin zamansız ve gereksiz ısrarı, AKP’nin de böyle bir fırsatı bekliyor olması masanın dağılmasına neden olmuştur. TBMM Başkanı, dört partiye çağrı yapıyor, dağılmanın sebebi biz miyiz ki, bize de çağrıda bulunuyor? Masayı dağıtan AKP ile CHP. TBMM Başkanı’na düşen her iki partinin liderleriyle görüşüp, bir araya getirip, masanın devam etmesini sağlamaktır. Yeni bir ayak oyunu peşindeler” dedi. Bahçeli, “Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın perde gerisinden TBMM Başkanı’na talimatlar verdiğini, alınan bu talimatlar sonrasında da TBMM Başkanı ve AKP’nin ilk fırsatta masayı devirdiğini” de belirterek, CHP’nin de 7 Haziran’daki koalisyon görüşmeleri sürecinde “AKP tarafından kandırıldığı hissiyle hareket ettiğini” anlattı. Bahçeli, koalisyon için dile getirilen “3 partili” formüle de “sıcak bakmadığını” belirterek, komisyon için “ana muhalefet şartı” koydu. l SELDA GÜNEYSU / ANKARA C M Y B