Katalog

EKONOMİ DOLAR 3.5270 0.5 kuruş 8 ekonomi@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY AVRO 3.7150 2.2 kuruş Kasımda dış ticaret açığı sınırlı gerilerken 11 aylık açık 50.4 milyar dolara çıktı Dış açık 50 milyar doları aştı Türkiye’nin dış ticaret açığı, kasım sonu itibarıyla, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.8 azalmasına karşın, 50 milyar doları aşarak 50 milyar 403 milyon dolara çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yılın ilk 11 ayında ithalat 180.2 milyar dolara ulaşırken, ihracat 129.8 milyar dolarda kaldı. Dış ticaret açığı kasım ayında ise 4.10 milyar dolar olan beklentilere rağmen bir önceki yıla göre yüzde 4.1 azalarak 4.11 milyar dolara geriledi. Ekim ayında 4.16 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen açık da 4.19 milyar dolara revize edildi. İhracat, Kasım 2016’da, 2015 yılının aynı ayına göre yüzde 9.7 artarak 12 milyar 817 milyon dolar, ithalat yüzde 6 artarak 16 milyar 931 milyon dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı Kasım 2015’te yüz Nurettin Canikli 600 bin yeni istihdam sözü Başbakan Yardımcısı Canikli, gelecek yıl ekonominin yükselme trendine gireceğini belirterek, 600 bin yeni istihdam olanağı açacaklarını söyledi. Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu (YOİKK), Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli’nin başkanlığında toplandı. Canikli, para ve sermaye piyasalarındaki küresel dalgalanmanın artık sonuna gelindiğini belirterek, “Dalga boyu küçüldü ve daha istikrarlı bir trende girdi. 2017 yılı ekonominin yükseldiği bir yıl olacak. 2017 yılında 600 bin yeni istihdam olanağı açacağız, ihtiyaç olursa bu rakam daha da artacaktır” ifadelerini kullandı. “Dolar baskısı faizlerin yükselmesini sağlayamadı” diyen Canikli’ye göre, hanehalkının dövize olan muhtemel talebi önlendi. l Ekonomi Servisi de 73.1 iken, bu yılın kasım ayında yüzde 75.7’ye yükseldi. AB’ye ihracat arttı Almanya’ya yapılan ihracat ka sım ayında 1 milyar 239 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıy la 874 milyon dolarla İngiltere, 833 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri ve 796 milyon dolarla Irak takip etti. Avrupa Birliği’nin (AB28) ihracattaki payı Kasım 2015’te yüzde 48 iken, bu yılın kasım ayında yüzde 46.7 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2015 yılı nın aynı ayına göre yüzde 6.6 ar tarak 5 milyar 982 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalatta ilk sırayı Çin aldı Çin’den yapılan ithalat, kasım da 2 milyar 1 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 822 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 294 milyon dolarla Rusya ve 878 milyon dolarla İtalya izledi. l Ekonomi Servisi 416.7 milyar dolarlık borç Türkiye’nin brüt dış borç stoku, eylül sonu itibarıyla 416.7 milyar dolar, net dış borç stoku ise 259 milyar dolar olarak gerçekleşti. Hazine Müsteşarlığı’nın açıkladığı verilere göre Türkiye’nin brüt dış borç stokunun milli gelire oranı yüzde 49 olarak hesaplandı. Emekliye 300 lira promosyon İlk olarak kamu bankalarında başlayacak uygulamaya göre 1000 liranın altında maaş alanlara 300 lira promosyon ödenecek. Kapsamdışı kalan 4 milyon civarın daki emekli için özel bankalar ve PTT ile de SGK yılbaşında masaya oturacak. Yıllardır konuşulan emekliye promosyon verilmesi konu sunda sonunda çalışmalar tamam landı. Başbakan Binali Yıldırım, milyonlarca emekliyi ilgilendiren ‘promosyon’ açıklaması yaptı. Yıl dırım, aylık 1000 TL altında emekli maaşı alanların 300 TL promosyon ücreti alacağını söyledi. 10002000 TL arası emekli maaşı alanlara 375 TL promosyon ödenecek. 2 bin TL üzeri maaş alanlar 450 lira emekli promosyonu ödenecek. Yıldırım’ın verdiği bilgiye göre, ilk etapta ma aşını kamu bankalarından alan emekliye promosyon ödenecek. 4 1000 lira altında emekli maa Uygulamadan 7.5 milyon emekli yararlanacak. Ödemeler ilk üç ayda yapılacak. şı alanlara 300 lira, 10002000 lira 1000 lira ve altında maaş alıyor. arasında alanlara 375 lira, 2000 li yüzde 6.5 civarı da 2000 liranın ma durumuna göre 1 ila 3 ay arasında defaaten ödenecek. ra üzerinde emekli maaşı alanlara üzerinde alıyor. Yıldırım gelişmeyi, “Promosyon 450 lira bir seferde ödenecek. 4 Promosyonlar 3 yıl hesap olarak ödenecek yıllık tutar 5 kat 4 Düzenlemeyle 11.5 milyon lar bankada tutulma karşılığında rilyonluk bir kaynağı bankalar ve emekli promosyon alacak. Bunun verilecek ve bu ödeme yapılacak hükümet emeklilerimize, emek yüzde 75’ten fazlası 10002000 ama bir seferde yapılacak. li maaşına ilaveten bu promosyonu aralığında ve onlar 375 lira alacak. 4 2017’de emeklinin maaş aldı sağlamıştır” sözleriyle duyurdu. 4 Emeklileri yüzde 20 civarı ğı takvime uygun olarak, maaş al l Ekonomi Servisi Küresel ekonomide nasıl bir 2017? 2017’de en büyük risk faktörleri; Trump’ın politikalarıyla yeni bir ti caret savaşı olasılığı, Çin ekonomisinde riskin artması, AB’nin gelece ğine ilişkin belirsizlikler ile petrol ve emtia fiyatlarındaki oynaklıklar. Küresel ekonomide, ülkeden ülkeye farklılıklar gösterse de hayli kırılgan, si sıkı göçmenlik kontrolleri nedeniyle daralmaya devam ediyor. Dünya Ekonomisinden... misinin toplam borcu 25 trilyon dolara ulaşmış durumda. Bu rakam Çin yasi çalkantıların dümeninde ka Çin’de risk artıyor: Dünyanın milli gelirinin yüzde 250’si düzeyinde” lan bir 2016’yı geride bıraktık. Su en büyük ikinci ekonomisi Çin’de demişti. Tüm bunları da göz önüne riye’deki iç savaş, küresel terörün ekonomik büyümenin yavaşlama almakta yarar var. tırmanışa geçmesi, mülteci göçle sı, ülkeden sermaye çıkışlarının Emtia fiyatları: 30 Kasım’da ri, doğal afetler... Hepsinin küresel hızlanması gelecek yıl için önemli ham petrol fiyatları, ekim ayından ekonomi üzerinde önemli etkileri risk olarak gösteriliyor. Gelişmek bu yana ilk kez 50 ABD Doları’nın oldu. Tabii bu arada küresel silah te olan ülkelerden çıkan sermaye üzerine çıktı ve OPEC altı ay bo lanmanın da hızla arttığını vurgu geçen yıl 735 milyar dolara ulaş yunca günlük 1.2 milyon varil üre lamaya gerek yok. Peki 2017’de önemli ekonomileri neler bekliyor: Avrupa’da belirsizlik sürecek: Avrupa’da ekonomik göstergeler dirençliliğe işaret etmesine karşın Brexit, yani İngilizlerin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararı, Yunanistan’daki belirsizlik, Avro Bölgesi’nde güvenin zayıflamayı sürdürmesi ve büyümenin yüzde 1.5 eşiğinde kalması, Avrupa’ya lunduğu “gelişen ülkeler” tabir edilen piyasaları terk etmeye yöneldiler. Uluslararası Finans Enstitüsü’ne (IIF) göre seçim sonrası, bu ülkelerden 7 milyar dolarlık çıkış gerçekleşti. 24 gelişen piyasa parası arasında TL yüzde 14 ile “en fazla düşen” para birimi sıfatını kimseye kaptırmadı. Capital Economics 2017’de gelişmekte olan ülkelerde siyasi risklerin yüksek kalmayı sürdüreceğini mış ve bunun dörtte üçü Çin’den gerçekleşmişti. Yazarımız Erinç Yeldan “dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisinin” performansının ardında aslında hızla artırılan borçluluğun yattığına değinerek “Çin’de kredi hacmi son sekiz yılda iki misli artış göstererek yüzde 255’e ulaştı. Kredi hacmindeki hızlı artış özellikle inşaat ve altyapı hizmetler sektörlerinde tüketim patlamasını besledi. Çin ekono timini yaklaşık 32.5 mbpd’ye düşürme anlaşması imzaladı. Piyasalar, 2017 sonuna kadar uzatma opsiyonu içeren sözleşmeye olumlu tepki verdi. OPEC ülkeleri, başta Rusya ve diğer büyük ham petrol ihracatçıları, arzını günde 558.000 varil azaltacak. Fiyatların artması başta Rusya olmak üzere birçok ülke ekonomisini etkileyecek. göç krizi ve bankacılık sektörün tahmin ederken düşük büyümenin deki sıkıntılar 2016’da bölgeye en popülizm ve otoriterliği artıracağını ABD ticaret savaşlarını başlatacak mı?fazla damgasını vuran gelişme ve endişelerin merkezinde Türkiye, lerdi. 2017’de yapılacak Fransa, Hollanda ve Almanya seçimlerinde olası sürprizlerin ekonomiye etkisini küçümsemek gerekiyor. İngiltere ve AB, 2017 sonunda aralarında ticari ilişkiyi gümrük birliğine indirgeyebilir. 2017 yılı içinde Avro’un kalıcılığı ciddi biçimde sorgulanacak ve döviz pazarında sık sık şoklar yaşayabiliriz. Gelişmekte olan ekonomiler: ABD kamu kâğıtlarının getirilerinin daha cazip hale gelmesiyle, yatırım fonları Türkiye’nin de aralarında bu Tayland ve Filipinler’in bulunduğunu söyledi. Brezilya’da siyasi gerilimlerin mali dengeye ilişkin endişeleri artırabileceği, Arjantin’de seçimlerin reformların yavaşlamasına neden olabileceği belirtildi. Rusya’nın önümüzdeki çeyreklerde resesyondan çıkması, Afrika ve Körfez ülkelerinde ekonomide aşağı yönlü döngünün dip seviyeyi görmesi bekleniyor. Japonya daraldı: Japonya’da GSYİH büyümesi, 2016’da % 0.5 civarında cılız kaldı. Ekonomi, küçülen işgücü, yaşlı nüfusun hızla artması ve Zaten 2016 yılında ABD ekonomisi giderek güçlenen bir seyir izlemişti. 2016’nın üçüncü çeyreğinde yüzde 3.5 genişleyerek son 2 yılın en iyi performansını gösterdi. Popülist politikaları öne çıkaran Donald Trump’ın başlandığında yeni bir döneme geçecek olan ABD’nin atacağı adımlar dünya ekonomisinin kaderini de yakından ilgilendiriyor. Bunların içinde Çin başta olmak üzere birçok ülke ile yeni ticaret savaşlarının başlaması da bulu nuyor. 2017 başında ABD Kongresi 23 trilyon dolarlık bir vergi indirimi ve altyapı harcama paketi üstünde el sıkışacak. Bu durumun ABD’nin elini daha da güçlendirmesi bekleniyor. Zaten IMF’de 2017’de ABD için ciddi anlamda bir toparlanma öngörmüştü. Eğer bu tahminler gerçekleşirse yani ABD 2017’de yüzde 2.7 büyür ve yüzde 2.6 enflasyon yaratırsa bu gelişme Türkiye ve onun gibi dış finansmana bağlı ekonomiler için iyi olmaz. FAİZ BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 10.65 0.05 puan 78.138 302 puan 882.21 8.93 kuruş 131.65 1.35 kuruş Cumartesi 31 Aralık 2016 Her zorluğun üstesinden ‘biz’ olarak gelelim Güler Sabancı, toplumsal barışı yeniden tesis etmek için her fırsatın değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, Sabancı Topluluğu çalışanlarına yönelik olarak bir yeni yıl mesajı yayımladı. Mesajında, 2016’nın tüm dünya için tarihi dönüm noktalarının yaşandığı, zorlukların ve değişimlerin yılı olduğunu belirten Güler Sabancı, Türkiye açısından yılın en önemli gelişmesinin 15 Temmuz darbe girişimi olduğunu vurguladı. Sabancı, “Ülke olarak, tarihimizde görülmemiş bu iç tehdit, bizi uçurumun kenarına sürükledi. Bu süreçte, demokrasinin olmazsa olmazları olan hukukun üstünlüğü, insan hakları, farklılıklarımızla birlikte yaşama kültürünün sağlamlaştırılması gibi konularda güçlü adımlar atılmasının önemini bir kez daha hatırladık. Önümüzdeki dönemde de bu konularda iyileştirme yönünde atılacak bütün adımların destekçisi olacağız” dedi. Sabancı, terörle büyük bir kararlılıkla mücadele edilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Fakat bu mücadelenin yanı sıra, toplumsal barışı yeniden tesis etmek için her fırsatı kullanmamız gerektiğini de unutmamamız gerekiyor. Temennimiz, yaşanan acıların hepsini 2016’nın bitişiyle geride bırakmaktır. 2017 için temennimiz; terörün son bulduğu, hukukun üstünlüğünün, demokrasinin ve evrensel değerlerin hakim olduğu, eğitim başta olmak üzere, her alanda ihtiyaç duyulan reformların hız kazandığı, çağdaş medeniyet normlarına daha çok yaklaştığımız ve her zorluğun üstünden ‘biz’ olarak geldiğimiz bir yıl olmasıdır. Sabancı Topluluğu olarak, biz bu dileklerin gerçek olması için her zaman olduğu gibi, yapıcı olmaya, kalıcı değer üretmek için çalışmaya devam edeceğiz” değerlendirmesini yaptı. l Ekonomi Servisi Taksilerde indi bindi ücreti yargıya taşınıyor Taksilerde kısa mesafe tartışmaları üzerine yeni yılda uygulamaya girmesi planlanan “2.5 kilometreye kadar tüm mesafelerde 8.75 TL indi bindi ücreti” davalık oluyor. İstanbul Taksiciler Odası’nın hazırladığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ilgili birimleri tarafından da kabul edilen uygulama kapsamında yolcu 500 metre de gitse 2 kilometre de gitse 8.75 TL ücret ödeyecek. Taksimetre 8.75 TL’den açılacak ve 2.5 kilometre aşılana kadar bekleme ücreti alnmayacak. Uygulamanın yolcunun mu şoförün mü faydasına olacağı tartışmaları devam ederken Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Başkanı Mehmet Bülent Deniz, indibindi ücretinin gizli taksimetre zammı ve haksızlık olduğunu ileri sürerek yargıya başvu racaklarını açıkladı. İndi bindi ücretinin şaşkınlığı içerisinde olduğunun altını çizen ve 34 ay önce taksi ücretlerine zam yapıldığını hatırlatan Deniz, “Taksiciler, yüzde 45’lere varan indirimlerle otomobil alıyor. Sen aracını yüzde 45 daha ucuz alacaksın hem de 3 yıllık da sana bu hak tanınacak, ama sen belediyeden 34 ay içinde tekrar zam alacaksın. Vatandaş sahipsiz mi? Karar uygulanırsa, konuyu yargıya taşıyacağız” dedi. l Ekonomi Servisi Taksilere zaten üçdört ay önce zam gelmişti. SAMEKS Endeksi geriledi SAMEKS Bileşik Endeksi aralıkta bir önceki aya göre 3.4 puan azalarak 45.5 puana indi. Hem Sanayi hem Hizmet Endeksi geriledi. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) tarafından her ayın son iş gününde kamuoyuna sunulan Satın Alma Müdürleri Endeksi (SAMEKS) aralık ayı verilerine göre azalışta Sanayi Endeksi’ndeki 8.7 puanlık kayıp dikkat çekti. SAMEKS Bileşik Endeksi’nin, bu döneme ait büyüme rakamları için olumsuz bir tablo sun duğunu belirten MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak, “Bu düşüşte sanayi sektöründe gözlenen 8.7 puanlık sert düşüş etkili olurken, hizmet sektöründe de gteumnmluukzaaraylıınkdaDaybüınanşdylaaaydaaEnekdtokunirsoinmi isinden... sürdürdü. Yılın ikinci yarısında yaşanan siyasi hareketlenmelerin işletmeleri olumsuz etkilediği görülmekle birlikte, iç talebi artırmaya yönelik alınan tedbirlerin önümüzdeki dönemden itibaren ekonomik aktiviteye olumlu yansıması bekleniyor” dedi. l Ekonomi Servisi Bu yılbaşı hediyemizi, tekerlekli sandalye olarak, dostlarımızın adına engelli kardeşlerimize armağan edelim. C MY B