Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 3.5020 0.1 kuruş 3.6530 0.2 kuruş 10.89 0.3 puan 77.158 432 puan Avrasya’da dolar ısrarı8 EDİTÖR:PELİNÜNKER TASARIM:BAHADIRAKTAŞ ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 864.03 3.31 lira 128.90 50 kuruş Salı 20 Aralık 2016 Yurttaşa ‘dolar bozdur’ çağrısının yapıldığı bugünlerde kamu kurumları bir bir liraya geçerken Avrasya Tüneli’nde geçiş ücretinin dolar üzerinden belirlenmesi dikkat çekti Avrasya Tüneli bugün törenle açılıyor. Toplam 1 milyar 245 milyon 121 bin 188 dolara mal olan projeyi tamamlayacak firmalar, tüneli 24 yıl 5 ay boyunca işletecek. Tünel için geçiş ücretlerinin dolar üzerinden belirlenmesi ise dikkat çekti. YapİşletDevret modeliyle Türk Kore ortak girişimi olan ATAŞ tarafından gerçekleştirilen projede, araç geçiş ücretleri açılış yılında tek yönde otomobiller için 4 dolar artı KDV, minibüsler için ise 6 dolar artı KDV olacak. Son dönemde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve hükümet tarafından yurttaşlara ‘dolarlarınızı bozdurun’ çağrıları yapılmış, kampanyanın büyümesiyle pek çok kamu kurumu Türk Lirası’na geçtiğini açıklamıştı. Ancak buna tünel ve otoyol geçiş ücretleri dahil olmadı. Araç geçiş ücreti alınacak olan Avrasya Tüneli’nde otomobil içindeki yolcular için ise ödeme yapılmayacak. Tüneli günlük ortalama 100 binin üzerinde aracın kullanma sı bekleniyor. Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, yüklenici firmaya günlük verilen garantinin 68 bin 500 araç olduğunu açıklamıştı. Projenin İstanbul’da trafiğin çok yoğun olduğu güzergâhta yolculuk süresini 100 dakikadan 15 dakikaya kadar indireceği belirtiliyor. Tünel inşaatının daha önce tamamlandığı projede, bugüne dek bağlantı yolları ile alt ve üst geçitlerin büyük bölümü tamamlanarak kullanıma açıldı. Samatya bölgesinde küçük bir alanda ise asfaltlama çalışmaları ile yol kenarındaki çevre düzenlemesi çalışmaları tüm hızıyla sürerken, tünellerin girişlerine gişeler yerleştirilidi, açılış töreni hazırlıkları başlatıldı. En uzun vadeli kredi Avrasya Tüneli finansmanı kapsamında sağlanan 4.5 yılı geri ödemesiz toplam 18 yıl vadeli kredi, bugüne kadar Türkiye’de özel sektör projelerine sağlanmış en uzun vadeli kredi olma özelliğini taşıyor. Toplamı 1.3 milyar doları bulan yatırımın yüzde 78’ine ya Avrasya Tüneli’nde araç geçiş ücretleri açılış yılında otomobiller için 4 dolar artı KDV, minibüsler için ise 6 dolar artı KDV olarak belirlendi. kın bir kısmına denk gelecek şekilde 960 milyon dolar olarak yapılandırılan kredi, Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Kore Exim Bankası, Kore İhracat Sigorta Kuruluşu yanı sıra, Standard Chartered Bank, Sumitomo Mitsui Banking Corporation Europe Ltd., Mizuho Corporate Bank Ltd. tarafından sağlanırken, finansman paketinde Türkiye’den Yapı Kredi Bankası, Türkiye İş Bankası ve Garanti Bankası da anlaşmalarda yer aldı. BORCUNU HAZİNE ÜSTLENDİ Ayrıca Avrasya Tüneli finansman kapsamında Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ile bankalar arasında ilk defa bir borç üstlenim anlaşması da imzalanarak, Türkiye’de son dönemlerde ihalesi yapılmış ve aynı şekilde borç üstlenim içeren birçok mega YapİşletDevret ve benzeri projelerin de önü açılmış oldu. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde geçiş ücretleri otomobil için 3 dolar artı KDV, ağır vasıta için 15 dolar artı KDV olarak belirlenmişti. Yatırımcılara devletin garanti ettiği rakam günlük köprü geçiş için 135 bin araç, otoyol kullanımında günlük 135 bin araç olmuştu. Devlet, Osmangazi Köprüsü’nde ise araç geçişi için günlük 40 bin araç ve 35 dolar başlangıç rakamı garantisi vermişti. Köprüden geçiş ücretleri ise 1. sınıf araçlar için 88.75, 2. sınıf 141.95, 3. sınıf 168.60, 4. sınıf 223.60, 5. sınıf 282.15, 6. sınıf araçlar için ise 62.10 TL olarak uygulanıyor. Liradaki düşüş, şirket riski yarattı Bali Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, “TL’deki değer kaybına bağlı bazı firmaların mali yapılarında olabilecek bozulma, 2017 yılına ilişkin öne çıkan riskler arasında” dedi. Bali, yıl sonunu, programlarında öngördükleri şekilde tamamlayacaklarını tahmin ettiğini belirterek, gelecek yıl da da bu yıl olduğu gibi yine dengeli büyümeyi hedeflediklerini dile getirdi. Bali, bankanın 2016 gerçekleşmeleri ve gelecek yıla ilişkin beklentilerini değerlendirirken, mali bünyelerinin sağlamlığı ve kriz yönetme tecrübeleriyle darbe girişimine karşı finans sektörü olarak çok sağlam bir duruş sergilediklerini ifade etti. Yıl içinde, yönetim pratiği, kuralları ve süreçleri açısından herhangi bir olağan dı Adnan Bali, TL’deki düşüşe bağlı olarak firma bazlı risklerin 2017’de öne çıkabileceğini dile getirdi. şı değişikliğe başvurmak zorunda kalmadan bu süreci yönetebildiklerini belirten Bali, “Fakat şunun hakkını kesinlikle vermemiz lazım; bunu böyle yapabilmemiz bize ait bir başarı, bize ait bir kazanım değil. Çünkü bizlerin bu süreçleri yönetmesinde güçlük yaratacak ya da olağan dışı tedbirlere başvurmaya mecbur bırakacak bir müşteri davranışı değişikliği de görmedik” şeklinde konuştu. Gelecek mobilde Türkiye’nin, genç nüfusun yoğun olduğu ve genel olarak yeni teknolojilere hızla adapte olabilen bir yapısı bulunduğunu ifade eden Bali, gelecek yıl da bankacılık sektöründe büyümenin esas gücünü mobil bankacılığın oluşturacağını öngördüklerini söyledi. l Ekonomi Servisi Antalya’da onlarca kişi sabah başlayan başvuru için günün erken saatlerinde kredi almak üzere KOSGEB binası önünde uzun bir kuyruk oluşturdu. 50 bin liralık faizsiz krediye yoğun talep Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığının (KOSGEB) 50 bin lira faizsiz kredi başvurusunun ilk gününde Siirt ve Antalya başta olmak üzere bazı illerde uzun kuyruklar oluştu. Turizmcisinden tekstilcisine birçok sektörden işletme sahibi, soğuk havaya aldırmadan 12 ay ödeme yapmadan toplamda 36 ayda geri ödeme nin öngörüldüğü krediye başvuru yapabilmek için birbiriyle yarıştı. Gerekli belgeleri hazırlamanın epey zahmetli ve uğraştırıcı olduğundan yakınan işletme sahipleri, aldıkları kredileri genellikle borçları kapatmak ve işletme giderlerini karşılamak üzere kullanacağını dile getirdi. Programa yönelik başvuru kayıtları, 31 Aralık’a kadar sürecek. l Ekonomi Servisi Akyıldız Beta, 40’ıncı mağazasını, İstiklal Caddesi’ndeki Grand Pera’da açtı. ‘Kuru öngöremiyoruz 2017 yılı zor geçecek’ Beta Genel Müdürü Barbaros Akyıldız: 56 mağazalık bir yatırım planımız var. Bütçemizi tek belirleyemediğimiz yer kur ŞEHRİBAN KIRAÇ Döviz kurundaki belirsizlik şirketlerin yeni yıl için bütçe yapmalarına da engel olmaya başladı. Türkiye’nin önde gelen ayakkabı üreticisi ve perakendecisi Beta’nın Genel Müdürü Barbaros Akyıldız, “Bütçe çalıştık ama özellikle son dönemdeki ABD seçimleri ile başlayan dalgalanmanın durulması için bekliyoruz” dedi. Akyıldız Beta’nın 2017 hedefleriyle ilgili düzenlediği toplantıda şu değerlendirmeyi yaptı: n Bizim en büyük gider kalemlerimizden biri AVM kiraları. 40 mağazamızın 36’sı AVM’lerde yer alıyor. AVM’lerin de çok büyük bir kısmı Dolar ve Avro bazında kiralama yapıyorlar. Kiralayanlar olarak bizlerin satışı döviz bazında değil ama giderimiz döviz bazında olunca perakendeciler negatif etkileniyor. Tüketim bir anda daralıyor, herkes ihtiyaç tüketimine yöneliyor. 6 yeni mağaza nAmacımız alışverişi sürdürmek ve herkesin bu yükü beraber sırtlaması. Mevcut durumda tek taraflı biz mağdur oluyoruz. Gelin bu işi beraber üstlenelim. Herkesin taşın altına elini sokması gerekiyor. Bugün yeni bir AVM açıldığında yaklaşık 2000 kişilik bir istihdam yaratılıyor. n AVM’lerde çıkış tarafında da problemler var. Minimum 5 senelik kira sözleşmesi yapıyorsunuz ama 2 sene sonra birtakım şeyler istediğiniz gibi gitmeyebilir ama sözleşme gereği çıkamıyorsunuz da cezaları var. Burada kira/ciro oranı belli bir yüzdenin üzerindeyse cezai müeyyide olmayabilir. n Bu sene havalar sıcak geçti ve ekimkasım aylarında kampanyalar devreye girdi. Sektör bunlarla ayakta kaldı. Aralıkta havaların soğuması ile normale döndük. Şu an yüzde 50 indirim dönemindeyiz. n İnternetle birlikte 40 mağazamız var. 2016’yı 67 milyon TL ciroyla bitireceğiz. Eticarette 2016’yı yüzde 15’lik bir büyümeyle kapatıyoruz. 2017’de 6 yeni mağaza açıp 3 milyon TL yatırım hedefliyoruz. AVM kiraları üreticiyi de vuracak İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, Birleşmiş Markalar Derneği’nin (BMD) “Mağaza kiraları uygun kurla TL’ye döndürülsün” talebini desteklediklerini söyledi. Mevcut uygulamanın fatu rasının sadece markalara değil, yakın gelecekte imalatçılara da çıkacağını vurgulayan Tanrıverdi, halen döviz üzerinden kira alan AVM yönetimlerine, “Değer zinciri daha fazla zarar görmeden TL’ye dönün. Ülkemiz zor bir dönemden geçiyor. Bu sıkıntılı süreçte ekono minin tüm aktörlerinin ellerini taşın altına koymaları ve fedakârlıkta bulunmaları gerekiyor” dedi. l Ekonomi Servisi Tanrıverdi Avrasya Tüneli’nin finansman riski Tuhaf bir sınav alanına fırlattı bizi hayat. Durmadan eksilirken, sevdiklerimizle birlikte adaletin ölümüne, neredeyse saat saat tanık olurken, böyle değilmiş gibi gibi davranıyoruz. Sürüklendiğimiz rejim, dayatılan, günden güne çetin hale gelen gündelik hayat, yas tutmaya izin vermiyor. Gazeteciliği, “gazeteci” görünümlü tetikçilerce hedef gösterilerek sürdürmeye çabalayanların işi, daha zor. Kederler, gözünüzün önünde resmi geçit yapar, kanayan kalbinizin yeni kurumuş kabuğu durmaksızın yırtılırken, asli işiniz olan gündeme bakıp, ölümün dışındaki konulara dair cümleler kurmak dahi, suçluluk duygusu yaratıyor. HHH Bildiniz evet. Bugün açılacak ve İstanbul’un iki yakasını Boğaz’ın altından birleştirecek olan Avrasya Tüneli’nden söz ediyorum. Proje 100 dakikalık ulaşım süresini 15 dakikaya düşürecek. YapİşletDevret (YİD) modeline göre yapılan projenin açılış tarihi olan 20 Aralık, Başbakan Binali Yıldırım’ın doğum günü olduğu için seçildi. Denizin 106 metre derininden araç geçirme gibi dünyada benzeri olmayan bu iddialı projenin, henüz tamamlanmadan ödül aldığını not düşelim. 1 milyar 245 milyon dolar yatırım bedelli proje, 48 aylık yapım süresinden altı ay erken bitirildi. Şu sözler, projeyi üstlenen ATAŞ A.Ş. kurucu şirketi Yapı Merkezi Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Arıoğlu’nun, ekim ayındaki ödül töreni dolayısıyla meslektaşlarımıza verdiği mülakattan: “Hazine Avrasya Tüneli’nden günde 68 bin araç garantisi verdi. Kreditörlere teminat için bu garantiye ihtiyaç vardı. Hazine’nin verdiği bu garanti, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Osmangazi Köprüsü’nde de örnek oldu. Tünelden günlük geçişin 68 binin altına inmeyeceğini düşünüyoruz. Yani Hazine’nin fark ödemesine gerek kalmaz.” Düşük tarife makyajı Tünelin geçiş ücretleri (2017’den itibaren) otomobil başına 4, minibüs başına da 6 dolar artı KDV olarak sözleşmede belirlenmişti. Şirket, diğer YİD projeleri gibi, ABD TÜFE’sine endeksli olan bu fiyatlarla Avrasya Tüneli’ni 24 yıl 5 ay işletecek. Bugünkü dolar kuruna göre otomobillerin 16.5, minibüslerin ise 25 TL’den aşağı olmaması gerekiyor. Eğer bu fiyatların altında bir rakam ilan edilirse, biliniz ki bu şirketin değil, iktidarın vatandaşa şirin görünmek için belirlediği bir fiyat olacaktır. Gerçek tutarı 16.5 TL olan araç geçişi 14 TL olarak duyurulursa, 2.5 TL fark Hazine’den şirkete ödenecek. Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, geçen günkü şantiye ziyaretinde, yılbaşına kadar geçecek 10 günlük zaman dilimi için “insanımıza bir kolaylık sağlanacağını” söyleyerek bu konuyu bir sosyal sorumluluk projesi olarak değerlendirdiklerini belirtmişti. Bakan Arslan’ın söz ettiği kolaylığın ne olduğu herhalde bugün açıklık kazanacaktır. 960 milyon dolar Gerçekten de Arıoğlu’nun söz ettiği gibi, günlük araç sayısı 68 binin altına düşmezse, Hazine’ye ek yük getirmeyebilir. Ancak bu yetmiyor. Projenin krediyle sağlanan 960 milyon dolarlık kısmı, Hazine’nin “borç üstlenimi”ne tabi. Kredi geri ödemelerinde, olası bir sıkıntı halinde bu tutar, vatandaşların vergilerinden finanse edilecek. İstanbul ulaşımında kolaylık sağlayacağı belirtilen Avrasya Tüneli’nin finansmanı, dolar kurunun yükseldiği dönemde, makro dengeler bakımından bir risk unsurudur. KISA KISA.. n Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s ‘2017 Yılı Yayın Takvimi’nde Türkiye’ye yer vermedi. Kuruluşun Türkiye’yi daha sonra ekleyip eklemeyeceği ise belirsiz. n S&P, Türkiye’nin kredi notu ve görünümünün gelecek yıl 5 Mayıs ve 3 Kasım’da gözden geçirilebileceğini bildirdi n Ukrayna’nın en büyük bankası PrivatBank iflasını açıkladı. Bankaya el koyarak 20 milyon mudinin parasını koruma altına alacağı belirtildi. EBRD, bankanın düzene sokulması sonrası hisse alabilir. n Rekabet Kurulu, Asya Emeklilik ve Hayat AŞ’nin Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği tarafından devralınması işlemine izin verdi. n Türkiye İşverenler Sendikası (TİSK) Yönetim Kurulu Üyesi Erol Kiresepi, Uluslararası İşverenler Teşkilatı’na (IOE) Başkan seçildi. Erol Kiresepi, IOE’nin başkanlığına seçilen ilk Türk oldu. C MY B