Katalog

BULMACA 16 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 18 Aralık 2016 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, geçenlerde 90 yaşındayken ölen Küba’nın efsanevi önderi... Antik çağlarda Suriye, Ürdün ve Arap bölgelerinde kullanılan alfabeye verilen ad. 2 Dağkeçisi... Vatanı Antil Adaları olan ve “Barbados kirazı” da denilen meyve... Doğu Karadeniz yöresine özgü, iri öğütülmüş mısır unuyla yapılan bir yemek. 3 Yüzeni içeriye çeken deniz akıntısı... Eski dilde sarımsak... Osmanlı Devleti’nde bütün yazışmaları yürüten daireye verilen ad... Bahçeleri süslemekte kullanılan, çeşitli yüksekliklerdeki kaya bloklarının birinden öbürüne akan küçük çağlayan. 4 Bir nota... Koşum atının belinden geçirilen yastıklı koşum parçası... İzmir’in Seferihisar ilçesine özgü bir tür lor peyniri... Eski Mısır’da güneş tanrısı. 5 İstanbul’un Çatalca ilçesinde, Kapadokya’daki kaya yerleşmelerine benzer mağaralar... Kendisine inanılan, sır verilen kimse... “Kuru gazel gibi göğe savrulma / poyraz gibi esip yorulma” (Karacaoğlan)... Geleneksel Moğol çadırı. 6 Kimi göçebe Türk boylarında birkaç aileye ait çadırdan oluşan topluluğa ve bu topluluğun konakladığı yere verilen ad... Gerçekleştirilmesi olanaksız tasarı ya da düşünce... Öbür dünya, ahiret. 7 Kumaş ya da derinin cilalanması... Hawaii’de karşılama ya da uğurlama anısı olarak verilen, çiçeklerden yapılmış kolye... Kırık kemikleri bir arada tutmaya yarayan nesne... Felsefede, bilgi ile varlık arasında ilişki kurduğu düşünülen kavram. 8 Japon lirik dramı... Erimekte bulunan buzun sıcaklığı ile kaynar suyun buhar sıcaklığı arası seksene bölünerek derecelenmiş sıcakölçer... Daha çok Ukrayna’da yaşayan Ortodoks Hıristiyan bir Türk halkı. 9 “Sedef su almayınca i nisandan güher vermez” (Fuzuli)... Börülceye verilen bir başka ad... Modacılıkta ve dekorasyonda kullanılan, deri taklidi sentetik malzeme... Bağışlama. 10 Nişastalı tanelerin suyla kaynatılarak bulamaç kıvamına getirilmiş durumu... Rüzgâr korkusu... Adriya Denizi’nde kullanılan, büyük Bu haftaki bulmaca ödülü Strateji Sorunu Leo Panitch Greg Albo Vivek Chibber Yordam Kitap 04.12.2016 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Tülin Öngen’in “Prometheus’un Sönmeyen Ateşi” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 4 Aralık 2016 1601 KAZANANLAR: Sükuti Çene, Ümit Yurtseven, Hakan Öztop, Puzant Yurtgülü, Ayfer Erkmen, İbrahim Savaşan, Ahmet Uyanık, Ali Şakir Kuru, İSTANBUL, Mehmet Akçay, Fidan Gürdaş, SİVAS, Hilmi Yakut, KIRKLARELİ, Aytan Alpar, BALIKESİR, Erkan Özdemir, Ata Yavuzer, Hüseyin Türk, ANKARA, Okan Töre, BURSA, İsmail Ocak, TRABZON, Atilla Oğuzhanoğlu, M. Tuğran Gürkan, DENİZLİ, İsmail Akyol, Türker Koç, Metin Uyar, İZMİR, Önder Aslan, AYDIN, Orhan Keskinsoy, MUĞLA, Ulaş Çobanoğlu, GİRESUN Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 TUR GUTÖZAKMAN P RO S E S 2OTAR S İ AL E ÇER İ LOR İ 3 RAMAK P RA F A P UM P UM Y 4 L ABU J A GANYOT A OBA 5 AK E P ANYÖL A T UM P AN S 6 K I RNAK E ZOP İ K RAM İ Y E 7KL E DON T ZARZUE LA OT 8E İ LO AİT RUM N İ NA N 9 MAKA RON ADA Ş L N İ NDA 10 A L İ M S AM EDE B İ YAT OM 11 L A İ KE CANON İ CA AKN E 12 M A N İ L A D İ K H A D A U R 13 T A N A T O P R A K S İ NANAHAN 14 Ü N İ T E REM İ S AC 15 R M L Y O N N İ M A 16 K İ U F UN E T PLEB 17 O T U R U M T E B A T U 18 P E R MU T KUMP İ R 19 O Ğ U L Ş AD İ TAS 20 L İ P İ T K İ RMA S T İ ve çok hafif gondol. 11 Cömert... Yaşlı Hıristiyan kadınlara verilen bir ad... İnce örgülü balık ağı. 12 Yağlı güreşlerde cazgırın yarışma lardan önce yüksek sesle okuduğu dua... Kiremit ve tuğla tozlarının kireç ve suyla karılmasıyla elde edilen bir çeşit harç... Fas’ın plaka imi. 13 Endonezya’da yetişen, odunu çok sert ve suya dayanıklı büyük bir ağaç... Gaziantep yöresinde yetişen beyaz bir üzüm cinsi... Küçük işleri yaptırmak için el altında bulundurulan kimse. 14 Büyük Sahra’da kumullarla örtülü bölge... Bir müzik sesini belirtmeye yarayan işaret... Amerika’nın sıcak bölgelerinde yetişen bir ağaççık. 15 Peru’nun plaka imi... Aldatma işi, hile... Başlıca, temel niteliğinde olan... Kimi mantarlarda üreme organı. 16 Güzel sanatlarda, İsa Peygamber’i çarmıha gerileceği tepeye giderken gören Meryem Ana’nın çektiği acıyı betimleyen tablolara verilen ad... Çin müziğine özgü telli bir çalgı. 17 Irmaklarda ve göllerde buzlar çözüldükten sonra yüzen parçalar... Alışkanlık kazanmaya çalışmak. 18 Sağlıklı, salim... Sayıları göstermek için kullanılan işaretlerden her biri... Telefon sözü. 19 Çok değişik ve zengin bir hayvan yapısına sahip oluşuyla ünlü, bu nedenle Darwin’in “Doğal Ayıklanmalar Kuramı” ile ilgili araştırmalarını orada yaptığı Büyük Okyanus takımadaları... Konut. 20 Tırnak boyası... Üstü kapalı olarak anlatma... Erzincan ilinde bir kaplıca ve mesire alanı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Süveyş Kanalı’nın yapımcısı olarak tanınan Fransız diplomat... Kişinin öz benliği. 2 Truva kentinin adlarından biri... İtalya’nın en uzun ırmağı... Karışık renkli... Bir sporcuya, elendiği rakibinin finale çıkması durumunda tanınan yeni bir karşılaşma hakkı. 3 Derinliğin bittiği yer... Çağrı, tellal ile duyurma... Bir yazının ya da yapıtın sonuç bölümü... Gemilerde türlü işlerde kullanılan bir tür demir halka. 4 İlave... Siirt yöresine özgü taze soğan çorbası... Ergenekon’dan çıkışlarında Göktürklere yol gösterdiğine inanılan dişi kurt. 5 Eski Türklerde “yuğ” denen ölüm törenlerinde söylenen manzum ağıt... 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:..................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... Rütbesiz asker... Yeni evlenen kız, ilk kez el öpmeye geldiğinde verilen ziyafet... Çemberin çevresinin çapına oranını gösteren sayı. 6 İspanya diktatörü Franco’nun “Büyük Şef” anlamındaki unvanı... İspanya kökenli bir av köpeği cinsi... Konya kentini oluşturan ilçelerden biri. 7 İçinden zor çıkılır durum... Eskiden kimi devlet dairelerine verilen ad... Çin felsefesinde “doğru yol”u belirten temel kavram... Mert, kalender ve babacan kimse. 8 Tavlada “üç” sayısı... Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde bir yayla... Habeş soylusu... Yankı. 9 Yanardağ kayalıkları arasında bulunan bir feldispat türü... Rüyaların görüldüğü uyku evresine verilen ad... Derviş selamı... Sayfa kenarları çeşitli renklerle süslenmiş, tezhipli yazma kitap. 10 16131917 yılları arasında Rusya’yı yöneten hanedan... Balkanlar’da yaygın bir din. 11 İspanyolların sevinç ünlemi... Bir haber ajansının kısa yazılışı... Kokulu ve esanslı bir yağ elde edilen otsu bitki... Bir soru sözü... “Kader kedere oldu / Ağladım gözüm yaş oldu” (Âşık Veysel). 12 Antalya’nın eski adlarından biri... Müzikte, bir kanonun sonunda yer alan bağımsız parça... Delikli ve köpüklü lav akıntısı... “ çanakta cacık / Peynirli pide getirdiler / İstanbul’dayım sanki” (Nâzım Hikmet). 13 İran’ın plaka imi... İskambilde koz... Hem kendi cinsini hem de karşı cinsi arzulayan. 14 Bir renk... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Doğayı yansıtan fotoğraflarının yanı sıra “Türkiye’nin Kuş İnsanları”, “Çölde Fırtına” gibi belgesel filmleriyle de tanınmış fotoğraf sanatçımız... Direkler üzerine, yüksekte kurulmuş tahıl ambarı. 15 Güney Amerika’da küçük militan gruplarla devrim yapma anlayışına verilen ad... Afrika’da yaşayan bir antilop. 16 Iğdır’ın bir ilçesi... Gemi içini aydınlatmaya yarayan siperli fener. 17 Kazı yerlerinde, toprağın kaymasını önlemek için yapılan kaplama... Misket... Eski dilde su. 18 Jokeylerin giydiği kenarsız başlık... Dert, hastalık... Büyük ve süslü çadır. 19 Çabucak gönderme, acele yollama... Yunan mitolojisinde, güzel sanatların dokuz perisinden biri. 20 Macaristan’da yetiştirilen siyah bir üzüm cinsi... İskambillerle oynanan bir tür kumar. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com Karışık Takımlar Şampiyonası 34 takımın katıldığı turnuva üç gün sürdü. 12 maç sonunda Yılankıran takımı (Salim Yılankıran, Vera Adut, Süleyman Kolata, Mey Zaim, Tayfun Özbey, Funda Özbey) 156.97 VP toplayarak birinci oldu. İkinciliği Foks takımı (Tuna Aluf, Mehveş Pişak, Serap Kuranoğlu, Sedat Aluf, Gökhan Yılmaz, Namık Kökten) 152.80 VP ile ve üçüncülüğü Ankara Rüzgarı (Turgay Sesyılmaz, Murat Molva, Naran Dağseven, Jale Özen) takımı 145.18 VP ile aldı. Dokuz Sayarken Empas ¦ D53 ¦ K82 ¦ AV972 ¦ R3 Çözüm: Birinci aşama hemen dört trefli vermemekti. Yerden Ruayı koyarız, kazanırsak ne ala, AR karoyu çekip Damı düşürmeye oynarız. Kazanamazsak ve daha sonra Doğu Dam ve 9’lu trefli oynayıp el kendisinde kalırsa atağın VTxx’ten yapıldığı ve son treflin Batıda kaldığı anlaşılır, bu durumda muhtemel pik dönüşünü elden alır, karo Ruayı çeker ve yere doğru karo oynarız, Batı küçük verirse empas atarız. Empasımız tutmasa bile üç pik iki kör ve dört karo ile kontratımızı yaparız. As Rua karoyu çekersek Dam Doğuda ikili ise bir fazla yaparız ama Batıda üçlü ise batarız. Bu yüzden emniyetli oynamalı ve dokuz saymamıza rağmen empas atmalıyız. İşte dört el: ¦ D53 ¦ K82 ¦ AV972 ¦ R3 ¦ 872 ¦ VT94 ¦ V63 ¦ D9754 ¦ D54 ¦8 ¦ VT75 ¦ AD9 ¦ AR6 ¦ AT ¦ RT63 ¦ 8642 ¦ AR6 ¦ AT ¦ RT63 ¦ 8642 Batı Kuzey Doğu Güney 1¦ pas 2¦* pas 2NT pas 3NT herkes pas Haftanın Problemi ¦ A74 ¦ 98 ¦ 742 ¦ RD842 *İnverted minor: Karo tutuşu, açar el (İnverted minör önceden davet ve üzeri oynanıyordu, şimdi davet elleri diğer minörde sıçrayarak 1¦3¦/1¦2¦ tarif ediliyor, minörü yükseltmek açar el gösteriyor.) Takım maçı, DB zonda, dağıtan Güney Atak ¦Vale. Nasıl oynarsınız? Analiz: Dokuz löve alacak potansiyelimiz var, tek sorunumuz bunu rakipler beş löve almadan yapabilmek! Eğer baştan hemen dört trefl verirsek kontratımızın sonucu karoyu bilmemize kalıyor. Fakat eğer trefli baştan üç el vererek kurtarabilirsek savunma blokasyondan dolayı son trefli hemen alamazsa karoyu emniyetli bir şekilde oynayabiliriz. ¦9 ¦ ART3 ¦ AD6 ¦ AVT97 Batı Kuzey Doğu Güney 1¦ 1¦ 2¦ 2¦ 4NT pas 5¦ pas 6¦ herkes pas Takım maçı, KG zonda, Kuzey dağıtıp 1¦ açtıktan sonra Batıda 3NT oynuyorsunuz. Atak ¦Rua. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Zehirli Piyon Satrançta açılışlar genelde isimlerini yer ve kişilerden almalarına rağmen bazı çarpıcı tanımlar da ortaya çıkmakta. Hemen akla gelenlerden Sicilya Savunması Najdorf Varyantının Zehirli Piyon Devamyolu: IM Mert Yılmazyerli (2443) GM David Benidze (2522), İzmir 2016 1.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 a6 6.Fg5 e6 7.f4 Vb6 8.Vd2 (8.Ab3 Fe7 9.Vf3 Abd7 10.000 Vc7 sonrası merkezde birçok taktik olasılık için etkili olan Ad4 daha pasif bir kareye çekilmiştir.) Vb2 9.Kb1 Va3 10.e5 (10.f5 Ac6 11.fe6 fe6 12.Ac6 bc6 13.e5 de5 14.Ff6 gf6 15.Ae4 Va2!? 16.Kd1 Fe7 17.Fe2 00 18.00 Ka7 beraberliğe kadar analiz edilmiş durumda.) de5 (Bunla birlikte her hamlede h6 ana varyantı oluşturmakta.) 11.fe5 Afd7 (11...h6 12.Fh4 a) 12...g5 13.ef6 gh4 14.Fe2 Va5 15.00 Ad7 16.Şh1 Vg5 17.Kf4 e5 18.Ad5! ed4 19.Vd4 Şd8 ve b) 12...Ad5 13.Ad5 ed5 14.e6 Fe6 15.Ae6 fe6 sonrası 16.Fd3g6 veya Fe2h5 ile başlayan yollar yeterince güven vermiyor.) 12.Ae4 (12.Fc4? Fb4 13.Kb3 Va5 14.00 00 sonrası şah kanadı fedalarının işe yaramayacağı Fischer’in keşfi.15.Ae6 (15. Ff6 Af6 16.ef6 Kd8!) fe6 16.Fe6 Şh8 17.Kf8 Ff8 18.Vf4 Ac6 19.Vf7 Vc5 20.Şh1 Af6 ve Siyah TringovFischer, Havana 1965 oyununda olduğu gibi kazanır.) Va2 13.Kd1! (Tal’in 13.Kb3 hamlesi eşitlikten öteye geçemeyince Racabov 10 sene önce bu tehlikeli devamyolunu gösterdi.) Vd5 14.Ve3 Fc5?! (14...h6! 15.Fh4 Ve5 16.Fe2 Fc5 17.Fg3 Vd5! 18.c4 (18.Ac3 Vg5 neden h6 sürülmesi gerektiğini vurgular.) Fd4 19.Kd4 Va5 20.Kd2 00 21.Fd6 f5! 22.Ff8 Af8 23.Ad6 Abd7 bilinen en iyi savunma.) 15.Ae6! Fb4 16.c3 Ve6 17.cb4 00 18.Kd6!Yenilik (Bu hamle 18.Fe2 Ae5 19.00 Abd7 20.Kd6’ dan daha etkili.) Va2!? (18...Ve5 19.Fc4 Ac6 20.00 sonrası Siyah neredeyse kıpırdayamaz durumda.18...Ve8 19.e6! fe6 20.Fc4 Ae5 21.Kd8 Ac4 22.Ve2 ve f açılan hattı tehlikeli hale gelir.) 19.Fe2! Vb1 (19...Ac6 20.00 Ace5 (20...Ade5 21.Af6!) 21.Fh6!! gh6 22.Kd7 Ad7 23.Vg3 Şh8 24.Vc3 f6 25.Fc4 kazanır.19...Va1 20.Fd1 ile rok sonrası Fb3 büyük tehlike yaratır.) 20.Şf2! Vh1 (20...Vb4 21.Khd1 ve Siyah yine kıpırdayamaz.) Siyah Vezir uzakta ama 21.Vg3? Şh8 22.Kd1 Vd1 23.Fd1 Ac6 24.Ff6! gf6 25.ef6 Kg8 26.Ag5 Ad8! 27.Fc2 Af8 28.Vh4 Kg5 29.Vg5 Ade6 Beyazın hücumunu durdurur. 21.Fh6!! Vh2 (21...gh6 22.Kh6!) 22.Vg5 g6 (22...Ve5 23.Af6!) 23.Ff8 Şf8 (23... Af8 24.Af6 Şg7 25.Ah5 Şg8 26.Kd8 Abd7 (26...Ac6 27.Vh6 Vh4 28.Şe3) 27.Ve7! gh5 28.Vg5 Şh8 29.Fc4! ve 30.Kf8 Af8 31.Vf6 Şg8 32.Ff7 mata çare yok.) 24.e6! fe6 25.Ke6 Ac6 26.Ad6 Terk çünkü 26...b5 27.Kf6 Şg7 28.Af5 Şg8 29.Ff3! forse kazanır. 10 GM Caruana (2823) GM Nakamura (2779), Londra 2016 1.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 a6 6.Fg5 e6 7.f4 h6 (8... Vb6 9.a3!? Ac6! oyunla aradaki fark.) 8.Fh4 Vb6 9.a3 (9.Vd2 Vb2 10.Kb1 Va3 11.e5 konusunda fark yok ama 11.f5?! Fe7! 12.fe6 fe6 13.Fc4 Ae4! 14.Ae4 Fh4 15.g3 Fg5 16.Ag5 hg5 17.Fe6 Vg3! Beyaz için iyi olmaz.) Fe7 (9...Ac6 10.Ff2!) 10.Ff2 Vc7 11.Vf3 Abd7 12.000 b5 13.g4 g5 (13...Fb7 14.Fg2 Kc8 (14... g5 15.h4) 15.Şb1 g5 16.h4! de paralel varyantlardır.) 14.h4 gf4 15.Fe2! b4?!Yenilik (Bu konuma tarafların yukarıdaki oyuna hazırlanananlardan daha değişik bir yöntem seçtiği açık!15...Kg8 16.Vf4!! e5 17.Vh6 ed4 18.Fd4! ün gücü Beyazların bu fedayı yapmayıp kaybettiği GiriVachierLagrave, Stavanger 2016 partisinden beri bilinmekteydi. Nakamura belli ki 15...Ae5 16.Vf4 Aeg4 17.Fg4 e5 18.Ad5 Ad5 19.Vf3 varyantında Atın gideceği yerlerden memnun değil ve ona b4 karesini açıyor. Lakin aklına gelmeyen 18.Vf6!? Ff6 19.Ad5 Vd8 20.Af5 göreceli olarak bir er fazlasıyla oynanır hale gelirdi.) 16.ab4 Ae5 17.Vf4 Aeg4 18.Fg4 e5 19.Vf6!! (19.Ad5? Ad5 20.Vf3 Ab4 kötü olurdu.) Ff6 20.Ad5 Vd8 21.Af5 2Ata karşı Vezir olmasına rağmen er yapısından ötürü Siyahın işi zor! 21...Kb8? (21...Ff5 22.Ff5 Kb8 gerekliydi.) 22.Af6 Vf6 23.Kd6?! (23. Ad6 Şf8 24.Ff5!! kısa vadede Fc5 ile oyunu bitirirdi.) Fe6 24.Khd1!? 00 25.h5! (Tehdit Fh4 ile Siyahı Vh8 oynamaya zorlamak, Nakamura ilk etapta bunu önlüyor.) Vg5 26.Fe3 Vf6 27.Ah6 Şh8 28.Ff5! Ve7? (28... Vh4! şartlar altında en iyisi.) 29.b5!? (29.Af7 Kf7 30.Ke6 Vb4 31.Kh6 Şg8 32.Kg1 Kg7! 33.Fe6 Şf8 sonrası 34.Fc5!! Vc5 35.Kh8 Şe7 36.Kg7 Şd6 37.Kb8 varyantında g1 karesinin tutulu olduğunu unutan Caruana 34.Kh8 Şe7 35.Kg7 Şd6! neticesinde Ve1 mat tehdidi tehlike yarattığından b hattını kapatmaya çalışıyor.) Ve8 (29...Kb5 30.Af7 Kf7 31.Ke6 Vb4 32.Kh6! Şg8 33.Kd8 Kf8 34.Fe6 Şg7 35.Kd7 de kazanır.) 30.Af7 Kf7 31. Ke6 Vb5 32.Kh6 Terk çünkü şimdi 32...Şg8 33.Kg1 Kg7 34.Fe6 Şf8 35.Kh8 Şe7 35.Kg7 Şd6 36.Kb8 Vb8 37.Fd5 hemen kazanır.10 C MY B