Katalog

DUNYA Hafter’den Moskova çıkarması Libya’da 2015’te uluslararası toplumca tanınmış hükümetin genelkurmay başkanlığına atanan Halife Hafter, askeri temaslar için geçen haziran ayındaki ziyaretinin ardından bir kez daha Rusya’ya gitti. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüştü. Hafter Maha’nın krallığı ilan edildi Tayland’da Maha Vajiralongkorn, mecliste düzenlenen törenin ardından ülkenin yeni kralı ilan edildi. 64 yaşındaki Vajiralongkorn, meclisteki törenle Chakri hanedanlığının 10. kralı oldu. Tayland Kralı Bhumibol Adulyadej, 13 Ekim’de hayatını kaybetmişti. Çarşamba 30 Kasım 2016 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Park topu parlamentoya attı 13 Güney Kore’de haftalardır süren siyasi skan dalın baş aktörü Devlet Baş kanı Park Geunhye is tifa edeceğini açıkla dı ancak kararı par lamentoya bıraktı. Park istifasının ne zaman, nasıl olaca Park’ın kararı meclise bırakmasına muhalefet tepkili. ğına parlamentonun karar vermesini istedi. Ana mu Adının karıştığı siyasi skandal nedeniyle protestoların hedefindeki Güney Kore Devlet Başkanı istifa sinyali verdi. halefetteki Demokratik Parti ise Park’ın resmi olarak suçlanmaktan kaçmaya çalıştığını savunarak öneriyi reddetti. Park’ın azli için çalışmalarına devam edeceklerini kaydetti. Demokratik Partili milletvekili Park Kwangon, “Basitçe istifa edebilecekken topu parlamentoya atıyor. Devlet başkanlığı seçimlerinin ne zaman yapılacağına ilişkin bir tartışmanın başlayacağını ve bunun her şeyi geciktireceğini biliyor” dedi. Kitlesel eylemler Yakın arkadaşı, tarikat liderinin kızı Choi Soonsil’in devlet işlerine müdahil olduğunun ortaya çıkması ile patlak veren skandalın ardından beş haftadır yüzbinlerce kişinin protesto göste rileri ile istifasını istediği Park dün televizyondan halka seslendi. “Görev süremin kısaltılması da dahil geleceğim hakkındaki kararları parlamentoya bırakacağım. Muhalefet ile iktidar partisinin görüşmelerinden, politik huzursuzluğu azaltacak dengeli yeni bir yol yönetime sunulduktan sonra yasalara göre görevimden istifa edeceğim” dedi. Choi, Park ile ilişkisini kullanarak işadamlarını bazı vakıflara bağış yapmaya zorlamakla da suçlanıyor. ‘Vicdanımı dinledim’ dedi, istifa etti ABD’de başkanı belirleyecek olan Seçiciler Kurulu’nun Teksaslı Cumhuriyetçi delegesi Art Sisneros istifasını açıkladı. Seçiciler Kurulu, ülkede seçimi takip eden aralık ayının 14’ünde toplanarak oylama yapıyor. Sembolik olan seçimde delegeler hangi aday için seçilmişlerse o aday için oy kullanıyorlar. Ancak fikrini değişterenlere çok ender de olsa rastlamak mümkün. Sisneros da bu delegelerden birisi. Cumhuriyetçi kanattan Donald Trump’a başkanlığa uygun olmadığı için oy vermeye vicdanının el vermediğini söyleyen Sisneros, oy kullanmamak için istifa edeceğini belirtti. Yerine başka delege seçilecek. Obamacare’e karşıt bakan Trump ise kabine kurma çalışmalarını sürdürüyor. Sağlık Bakanlığı koltuğu için tercihi “Obamacare” olarak bilinen sağlık reformunun muhaliflerinden Tom Price oldu. IŞİD’den kurtarılan Başika’da pek çok ev yerle bir edilmiş. BM’den Musul için açlık uyarısı geldi Irak güçleri Musul’u kurtarma operasyonunu ilerletirken Birleşmiş Milletler (BM), operasyonun ardından gıda fiyatlarının hızla arttığı ve yoksul ailelerin açlık tehlikesiyle karşı karşıya oldukları uyarısında bulundu. BM’nin Irak’taki İnsani Koordinatörü Lise Grande durumdan kaygı çıklarken “Musul’u özgürleştirmek ne kadar uzarsa, aileler için şartlar da o kadar güçleşecek” dedi. IŞİD militanlarının ise şehirden kaçmaya çalışan, keskin nişancıların ve füzelerin evlerinde barınmasına izin vermeyen, istihbarat sızdırdığından şüphelendikleri Musulluları öldürdüğü haberleri geliyor. IŞİD’in katlettiği çok sayıda sivil arasında 7 yaşında bir çocuğun da olduğu belirtildi. Çatışmalardan su borularının zarar görmesi de 650 bin kişiyi susuz bıraktı. Duterte’ye IŞİD’den suikast girişimi Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte’nin konvoyuna önceki gün Maravi kenti yakınlarında saldırı düzenlendi. Askeri bir kampı ziyaret etmek üzere ilerleyen konvoyun geçiş güzergâhında meydana gelen patlamanın ardından askerlerle saldırganlar arasında çatışma çıktı. Saldırıyı “IŞİD’de biat eden bir cihatçı grubun düzenlediği” ve Duterte’nin 7 koruması ile 2 askerin yaralandığı açıklandı. Ziyaretini yarıda kesmeyen Duterte, “Ekibim pusuya düşürüldü. Bana tavsiye edilen geziyi ertelememdi. Fakat ben ‘Hayır’ dedim. Hatta mümkünse aynı rotayı takip edeceğiz” dedi. Müslüman Mindanao Özerk Bölgesi’nin Lanao kesiminde IŞİD’e biat eden Maute örgütüne karşı pazardan beri savaş uçaklarının da kullanıldığı saldırı başlatılmıştı. Hollanda’da burka yasağına ilk onay Hollanda’da parlamento kamuya açık bazı alanlarda burka yasağını onayladı. Sokakta değil ama okul, hastane ve toplu taşıma araçlarında yüzü ve vücudu tümüyle kapatan örtünmenin yasaklanmasına 150 milletvekilinden 132’si evet oyu verdi. Sırada senato oylaması var. Peçe, kar maskesi gibi yüzü tümüyle kapatan parçalar da giyilemeyecek. Yasağın ihlaline 410 Avro ceza var. yBoinlllearracedüsşivtiül Halep’in doğusunda ordu, cihatçıların mevzilerini ikiye böldü. Ateş arasında sıkışan siviller bölgeden çıkma çabasında Suriye’nin incisi Halep’in Temmuz 2012’de cihatçıların kontrolündeki Doğu tanların Batı’ya toproket ateşinde de sivillerin öldüğünü, 20 bin kişinin evini terk ettiğini söyledi. UNI ve hükümetin kontrolündeki Ba CEF, ülkede kuşatma altındaki 16 tı olarak ikiye ayrılmasından be bölgede 500 bin çocuğun kapana kı ri ilk kez tümüyle hükümete geri sılmış halde olduğunu duyurdu. dönmesinin yolu açıldı. Suriye hükümet güçleri, 15 Kasım’dan beri Sabra: Son değil yürüttükleri yeni taarruzda Doğu Halep’in kuzey yarısını aldı. Böylece Nusra liderliğindeki cihatçıların Doğu Halep’e giren Suriye askerleri kutlama yaptı. Önceki gün hükümet güçleri Sahur, Haydariya, Şeyh Hodr bölgelerini ve cihatçıların su akışını kes mevzileri ikiye bölündü. tiği Süleyman Halabi pompasını, Böylece sivillerin çıkış yolu açıl na yönelik ortak açıklama yayımlaması Kürt güçleri Şeyh Fares bölgesini al dı. Binlerce sivil, kış ayazında taşıya ve Alman milletvekillerinin Rusya’ya ye dı. 507 militanın silah bırakıp teslim ol bildikleri eşyaları yanlarına alıp cihat ni yaptırım çağrısı yapmasına tepki gös duğu, çoğunun af kapsamına alındığı id çı bölgelerini terk ediyor. BM’ye göre terdi: “Batılı muhataplarımız, sıra Ha dia edildi.Suriye’nin Vatan gazetesi, son 10 bini hükümetin kontrolündeki Batı lep’teki gerçek durumu değerlendirmeye raki aşamada hükümetin cihatçıların el Halep’e, 6 bini Kürtlerin kontrolündeki gelince şaşırtıcı bir körlük sergiliyor.” lerinde kalan bölgeleri parça parça böle Şeyh Maksud’a sığındı. Yüzlercesi silahlı grupların kontrolündeki Halep’in gü ‘Riskli durumdalar’ rek kolaylıkla alacağını yazdı. Cihatçılar 2012’den beri en büyük yenilgiyi yaşar ney kırsalına geçti. Askerler tarafından BM’nin İnsani Yardımlardan Sorum ken Suriyeli muhaliflerin üst düzey mü tahliye edilirken kadın ve çocuklara ci lu Genel Sekreter Yardımcısı Stephen zakerecisi George Sabra “Halep’in kaybı, hatçıların arkadan ateş açmalarının gö O’Brien ise Doğu Halep’ten kaçan 16 devrimin sonu değil. Esad’a karşı savaş rüntüleri sosyal medyaya yansıdı. binden fazla sivilin “belirsiz ve risk devam edecek” dedi. Sabra “Şu anda Öz Rus Savunma Bakanlığı sözcüsü İgor li durumda” olduğunu söyledi. “Çatış gür Suriye Ordusu’nun kontrolü altında Konaşenkov, “Yıllardır militan deneti malar şiddetlenmeye ve yayılmaya de daha çok alan var” iddiasında bulundu. mindeki doğu mahallelerinin yarısı ta vam ederse binlercesinin daha kaçmak ABD’nin eylülde Deyr ez Zor’da 90 mamen özgürleştirildi. 80 binden faz tan başka seçeneği olmayacak” ifadesi Suriye askerini öldürmesiyle ilgili dün la sivil kurtarıldı. Pek çoğu ilk kez Rus ni kullanan BM yetkilisi, Halep’in tama Pentagon şu açıklamayı yaptı: “İstihba imerkezlerinden yardım aldı” açıklama mında “derinden alarm verici ve tüyler rat toplanmasında yanlışlıklar yapıldı. sı yaptı. Konaşenkov, ABD, Britanya ve ürpertici bir durumun oluştuğunu” kay Sahadakiler de üstlerin verdiği kararın Fransa Dışişleri’nin büyük sivil can ka detti. Doğu’da çalışan hastane kalmadı tersini gösteren kanıtlar olduğunu fark yıpları gerekçesiyle taarruzun durması ğını, gıda stoklarının tükendiğini, mili edip itiraz etmeyi başaramadı.” Dsaeyvgriımdulirdueşruine Geçici anıtın önünde uzun kuyruklar oluştu. Küba’nın 90 yaşında ölen efsane lideri Fidel Castro için dün başkent Havana’da 21 pare top atışı yapılırken binlerce kişi Devrim Meydanı’na akın etti. Castro için kurulan geçici anıtın önünde Kübalılar uzun kuyruklar oluşturdu. Kimi telefonuyla fotoğraf çekti, kimi hıçkıra hıçkıra ağladı. Sırası gelen herkes, Fidel’in devrim yıllarından kalma eli silahlı fotoğrafı ve çiçekler le donatılmış anıtı önünde El Commandante’ye son vedasını etti. Öğrenciler, askerler, gaziler, doktorlar ve diğer kamu çalışanları gecenin ilerleyen saatlerine dek uzun kuyruklar oluşturdu. 66 yaşındaki Lourdes Rivera adlı kadın hıçkırıklar içinde ”Tüm Kübalıların babası o... Bana her şeyi verdi. Özgürlüğümü... İtibarımı...” dedi. Ant içtiler Küba’nın dört bir yanındaki devlet binalarında da “devrim savaşını sürdürme” andı içildi. Silahlı Kuvvetler Bakanlığı’nda Fidel için düzenlenen törene kardeşi ve Küba Devlet Başkanı Raul Castro siyahlar giyerek katıldı. Koyu renkli ahşap bir kutunun içindeki Fidel’in külleri dün ilk kez Küba devlet televizyonunda gösterildi. Havana’daki iki günlük törenin ardından Küba’nın “devrim yollarını” dolaşacak küller 4 Aralık’ta Santiago’daki törenle gömülecek. Fidel’in Küba’sı Dünyanın “liberal demokrasi” şampiyonu ABD’de “faşizmi” getireceğinden ürkülen Donald Trump; Küba’nın ebediyete intikal eden efsane lideri Fidel Castro’nun arkasından önce “diktatör” deme cüreti gösterdi. Sonra Obama’nın yarım asır sonra cesaretle giriştiği “normalleşmeyi” sürdürmek için Kübalılara şartlar koşacağını söyleyip aksi halde süreci gömme tehdidi savurdu. Castro öldüğü için pek memnun olan Trump, Kübalıların bir aksilik çıkar diye karalar bağlayacağını zannediyor. İroniktir aynı şekilde memnun görünen liberaller Kübalıların karalar bağlamasına hayıflanıyor. Küba konusunda farkları olmaması talihin azizliği olsa gerek! Kübalılar, Trump’a boyun eğmeyecekleri gibi “farklı bir dünya tasavvurunu” masal zanneden liberallere gülüp geçebilirler. Şahsen modern zamanların en büyük devrimci/kurucu liderlerinden Fidel Castro’nun çizdiği yolda, büyük sapma göstereceklerini zannetmiyorum. Peki, niye? HHH Küba’da 45 yılda kurulan sandığın ötesinde kör topal örgütlenme ve sivil toplum kuruluşlarına dayalı Batı tipi liberal demokrasi yok. Katılımcı/doğrudan demokrasinin bulunduğu sosyalist deneyim var. Tıpkı ilki gibi mükemmel değil. Lakin yarattıkları değerler korunmaya layık, dönüştürülmeye açık. Bunları yapacak kıymetli insan malzemesi çok. HHH Küba için “bedava eğitim, sağlık...” diye sıralıyoruz da şu eğitim nelere kadir! Küba; ABD destekli diktatör Batista idaresinde en az dörtte biri okumayazma bilmezken, 1959 devrimi sonrası eğitim devrimi yaptı. Kırsal kesim eğitim tugaylarıyla adeta işgal edilirken, lüks turistik merkezler öğrenci yurtlarına dönüştürüldü. Ekonomik savaş ve ambargo/ abluka altında tıp okulları, laboratuvarlar, kütüphaneler kuruldu, on binlerce öğretmen yetiştirildi. Ortaya tarih, ekonomi, felsefe, coğrafya, bilim, edebiyat, güzel sanatlar ve yabancı dil öğrenme imkânlarını kullanan, yüzde yüze yakın okuma oranına ulaşmış, dünyaya eğitim ve tıp ihraç eden bir ülke çıktı. Bilinçli insan dediğiniz soru sorar, kolay boyun eğmez. Açık ve demokratik tartışma ortamı olmadan zor var olacağına göre, Castro nasıl bir diktatörlük inşa etmiş olabilir? Bürokrasi ve bir zor aygıtı olarak devletin varlığı tek başına diktatörlük manasına gelmiyorsa... HHH Küba’da parası olmayanın seçim düdüğünü çalamayacağı iki partili sistem yok. Yerel, bölgesel konseyler ve ulusal parlamento seçimle oluşturuluyor. Rehber konumundaki Komünist Parti adaylara karışmıyor. Yerel konseyler halka açık toplanırken, temsilciler doğrudan geri çağrılabiliyor. Profesyonel siyasetçi yok, para yok. Ulusal parlamento beş yılda bir seçiliyor. Onlar da Devlet Konseyi üyelerini seçiyorlar. Devlet Konseyi kararlarını parlamentoya onaylatmak zorunda. Bir Kübalı gerekli imzayı topladığında yasa teklifi sunabiliyor. Seçimlere katılım oranı yüzde 90’ları aşıyor. Tek partili sistem farklı fikirlerin temsiline engel değil. 2011’deki KP Kongresi’nde on binlerce Kübalının dahil olduğu tartışmaların mottosu “değişmesi gereken her şeyi değiştir” olmuştu. HHH Misal Raul Castro. Devrimin kurucu lideri ve komutanlarından. Seçilmiş Devlet Konseyi Başkan yardımcısıyken, 2006’da Fidel rahatsızlandığında 1976 Anayasası’nın 94. maddesi uyarınca geçici başkanlığı üstlendi. 2008’de ulusal parlamento tarafından seçilerek başkan oldu. Raul, 2013’te ikinci kez seçildi, 2018’de aday olmayacağını duyurdu. Raul, 10 senedir ülkeyi yönetiyor. 1959 ruhunu içmiş 3555 yaş kuşağı genç yöneticileri eşliğinde... HHH Latin Amerika’nın kesik damarlarından bihaber olanlara, ekonomik savaş altında niye tüketim toplumu yaratılmadığını izahla uğraşmayacağım. Onu lüks araçları için fahiş vergiler ödeyen yahut otobüslerde akbil öttürenler düşünsün. Sistemleri; insanlar, insanlar için, insanlarla birlikte kurarlar. Verili koşulları itibarıyla mucize sayılacak Küba, insanlığın sınıfsız, sömürüsüz, adil ve fırsat eşitliğine dayalı farklı bir dünya kurma deneyimidir. Liberal demokrasiyi savunmadan demokrasinin savunulamayacağını zannedenlere duyurulur... Merkel’e Afgan çocuktan destek Sığınmacı krizi sonrası düşen halk desteğine rağ men gelecek yılki ge nel seçim için dördün cü kez başbakanlık adaylığını açıklayan Almanya Başbakanı Angela Merkel, parti si CDU’nun Heidelberg konferansında bazı delegelerin “geri çekil” talepleriyle karşılaştı. İdris, Merkel’e ağlayarak teşekkür etti. Afgan sığınmacı çocuk İdris’in sahne al ması ise ortamı yumuşattı. Almanca ola rak “Sayın Merkel size çok teşekkür ede rim. Sizi gördüğüme çok sevindim” di yerek eliyle gözlerindeki yaşları silen İdris’e sarılan şansölye, Afgan çocuğa “Almanca öğrenmeye devam” dedi. C MY B