Katalog

KULTUR Cuma 14 Ekim 2016 Nobel Edebiyatkultur@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK 15 Ödülü müziğin şiirine gitti Ödül edebiyat dünyasında şaşkınlık yaratırken müzik dünyasında memnuniyetle karşılandı 2016 Nobel Edebiyat Ödülü’ne ‘Amerikan müziğinde yeni şiirsel anlatım yarattığı’ gerekçesiyle ABD’li besteci, müzisyen, yazar ve ozan Bob Dylan değer görüldü. Bob Dylan, Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ilk müzisyen oldu. 2016 Nobel Edebiyat Ödülü’ne “Amerikan müziğinde ye riz olarak değerlendirildi. Dylan, geçmiş yıllarda da bu ödüle aday gösterilmiş doğumlu. Dylan, şarkılarının yanı sıra piyano, gitar ve ağız armonikası çalıyor. ni şiirsel anlatım yarat ancak kazanamamıştı. Nobel Edebiyat Ödülü, tığı” gerekçesiyle ABD’li Dylan, 8 milyon İsveç yazarın tüm eserleri için besteci, müzisyen, yazar Kronu (yaklaşık 3 milyon veriliyor. Ancak Nobel Ko ve ozan Bob Dylan değer lira) tutarındaki ödülün de mitesi, ödüle layık görülen görüldü. Bob Dylan, Nobel sahibi oldu. Dylan’a, Alf 112 yazardan dokuzunda Edebiyat Ödülü’nü kaza red Nobel’in ölüm yıldönü ödülü açıklarken yazarla nan ilk müzisyen oldu. mü olan 10 Aralık’ta dü rın eserlerinden sadece bi İsveç Kraliyet Bilim zenlenecek ödül töreninde rinden bahsetti. Dylan’a da Akademisi, dün düzenledi bir diploma ve altın madal ödülü bütün eserleri üze ği basın toplantısında, 75 ya da verilecek. Akademi rinden verildi. yaşındaki Dylan’ın ödüle nin sekreteri Sara Danius, 2015 Nobel Edebiyat layık görüldüğünü açıkla “Dylan’ın şarkıları kulağa Ödülü Belaruslu araştır dı. Ödülü, müzik efsanesi şiir gibi geliyor” dedi. Ger macı gazeteci, yazar Svet Dylan’ın kazanması, ede çek adı Robert Allen Zim lana Alexievich’e verilmiş biyat çevrelerinde sürp merman olan Dylan 1941 ti. l Kültür Servisi 69 albüm, 8 kitap Dylan’ın, “Mr. Tambourine Man”, “All Along the Watchtower”, “Like a Rolling Stone” gibi unutulmaz birçok şarkısı bulunuyor. Bob Dylan, 1962 yılından bu yana toplam 69 albüm yayınlamıştı. Ayrıca 8 tane de kitabı bulunuyor. Dylan’ın bugüne dek 11 Grammy ile “Things Have Changed” isimli şarkıyla kazandığı bir de Oscar ödülü bulunuyor. Dylan, ABD’de 1960’larda ortaya çıkmış olan muhalif ve gelenek yıkıcı şair ve yazarlardan oluşan Beat Kuşağı’nın da temsilcileri arasında. ‘Bob DylanNOBEL AKADEMİSİ SORULARI YANITLADI ödülü gerçekten hak etti mi?’ Ödüle ilişkin resmi açıklamayı yapan İsveç Nobel Akademisi Daimi Sekreteri Sara Danius, sonrasında basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Danius, “Bob Dylan ödülü gerçekten hak etti mi” şeklinde gelen bir soruya, “Elbette hak ediyor. Ödülü aldı zaten” yanıtını verdi. Danius, “Bob Dylan, İngiliz yazın geleneğinin büyük bir ozanı... 54 yıldır sürekli kendini yenileyerek, bugüne kadar çok sayıda orijinal eser ortaya koydu. Örneğin eğer 1966 tarihli ‘Blonde on Blonde’ albümünü dinlemeye başlarsanız, çok parlak bir kafiye özgünlüğü görürsünüz” dedi. Danius’un, “Dylan geleneksel anlamda bir edebiyat eseri, roman veya şiir üretmedi. Bu anlamda ona bu ödülün verilmesi, Nobel’in ufkunu genişlettiği anlamına mı geliyor” şeklindeki soruya cevabı ise şöyle: “Eğer edebiyat tarihin de geçmişe geri dönersek, 2500 yıl önce Homeros ve Safo’nun da dinlenmek, ve enstrümanlarla sahnelenmek üzere ebedi eserler ortaya koyduğunu görürüz. Bugün hâlâ Homeros ve Safo’yu okuyoruz ve dinliyoruz. Bob Dylan’da olduğu gibi.” Özgür bir ruhun iç çekişleriyle dolu satırları Yaşayan efsane Dylan’ı yalnızca halkın içinden çıkan kentli bir müzisyen olarak tarif etmek kifayetsiz kalır. Dylan eşit derecede şair ve şarkı yazarı olarak görülür. Bu sebeple de Nobel Edebiyat Ödülü kazanması şaşırtıcı bulunmamalı. Nobel Edebiyat Ödülü bu yıl yaşayan efsane Bob ling Stone”, “All Along the Watchtower”, “Lay Lady Lay” ve “One More Cup of Coffee” adlı şarkıla Dylan’a verildi; Amerikan rı yazdığında ise, artık tüm dün şarkı geleneğine kazandır ya onu yaşayan bir efsane olarak dığı etkileyici şarkı sözleri nedeniyle... Bu durum müzik cami MURAT BEŞER kabul etmişti. Başkaldıran bir kişilik ası ve iyi müzik dinletici Altmışların başındaki başkal leri arasında büyük bir memnuni dıran kişiliği, sorgulayan karakte yetle ve hiçbir şaşkınlık duygusuna ri ve Joan Baez ile yaşadığı tuhaf aşk yol açmadan karşılanırken, özellik ile dikkatleri hemen üzerinde top le edebiyat çevrelerinde hafif bir şaş layan Dylan, çağdaşlarından kolay kınlık yarattı. Yoksa buruk bir duy ca ayırt ediliyordu; derdini kestirme gu mu demeli! den anlatan, zekâsını incelikle kulla Oysa Dylan’ı ta başından beri yakından takip edenler bilir ki, sadece ilk edebi eseri Tarantula’ya bile şöyle kabaca bir göz atarsanız, sadece şarkıya müziğe değil, şiire ve edebiyata da ne kadar doğal bir yakınlık taşıdığını fark edersiniz. Rastgele herhangi bir sayfasını çevirip birkaç paragraf okursanız göreceksiniz ki, Dylan’ın her bir satırı ne kadar ince anlamlarla yüklüdür ve “Blonde On Blonde” albümüyle zirveye tırmanmış sanatsal bir yaratıcılığın ürünüdür. Gerek şarkıları, gerekse de şarkı sözlerinden uzakta durmayan, fırtınalı bir ruhun kaleminden çıkan edebi metinleri kimselerin zamanında dile getirmeyeceği konuları kendine nan tarzı ile. Kimsenin ilgisini çekmeyen konuları bile son derece ekonomik kullandığı diliyle çok cazip kılıyor, folk kültürünün enerjisine entelektüel bir boyut katıyordu. Onu yalnızca halkın içinden çıkan kentli bir müzisyen olarak tarif etmek kifayetsiz kalır. Dylan eşit derecede şair ve şarkı yazarı olarak görülür. Bu sebeple de Nobel Edebiyat Ödülü kazanması şaşırtıcı bulunmamalı. Kırka yakın stüdyo albümün dışında 75 yaşındaki Dylan’ın sanatsal ironi, politik tavır, sözel deneysellik ve özgür bir ruhun iç çekişleriyle dolu satırlardan oluşan sekiz kitabı var. (muratbeser@muratbeser.com) dert edinmişti. Dünyanın kaymağı nı yiyen Amerikan yaşam tarzını şid detle eleştirmiş, ülkeyi yönetenleri aptallık ve kötü niyetli olmakla suç lamış, savaşı, ırkçılığı eleştirmiş; ge rektiğinde zengin ülkenin arka ma hallelerinde yaşanan sefaleti sergile mekten çekinmemişti. Tanrı ve cin sellik gibi tabu konularda da hayli açık sözlü şarkılar yazıp söylemişti. “Blowing in The Wind”, “Like A Rol Kaç kulak gerek insanların ağladığını duyabilmek için? Dylan’ın 1962’de yazdığı en bilinen şarkılarından olan “Blowin’in The Wind” (Rüzgâra Yazılı) “Freewheelin” albümünde single olarak yayımlandı. Bir adamın katetmesi gereken ne kadar yol var Ona erkek demeniz için Evet, ve kaç deniz aşmalı beyaz bir güvercin Kumlarda uyumadan önce Evet, ve top gülleleri kaç kez atılmalı Sonsuza dek yasaklanmalarından önce Cevap, dostum, rüzgârla esiyor Cevap rüzgârda uçuyor Bir adam kaç kez yukarı bakmalı Gökyüzünü görebilmesi için Evet, ve bir adamın kaç kulağı olmalı İnsanların ağladığını duyabilmesi için Evet, ve kaç ölüm olmalı onun bilmesi için Ne kadar çok insanın öldüğünü? Cevap, dostum, rüzgârda esiyor Cevap rüzgârda uçuyor Kaç yıl geçmeli bir dağın varolabilmesi için Suyla yıkılmaması için Evet ve kaç yıl geçmeli bazı insanların yaşayabilmesi için Özgür olmaları için izin verilmeden önce Evet ve bir adam kaç kere çevirebilir başını Sadece görmemek için Cevap, dostum, rüzgârda esiyor Cevap rüzgârda uçuyor Blowin’ In The Wind (Rüzgâra Yazılı) Cazdan dansa uzanacak İş Sanat, 5 Kasım’da 17. sezonuna “merhaba” diyor. Mayıs 2017’ye kadar sürecek 17. sezonda sanatseverleri, klasik müzikten caza, dünya müziğinden dans gösterilerine, yerli projelerden şiir dinletilerine ve çocuk etkinliklerine uzanan geniş yelpazede bir program bekliyor. İş Sanat’ın Sanat Yönetmeni Filiz Ova, “17. sezonda da İş Sanat’ın her zevke hitap eden renkli bir programla sanatseverlerin hafızalarından silinmeyecek etkinliklere ev sahipliği yapacağız. Yine “yıl boyu sanat, yıl boyu festival” diyeceğimiz yeni sezonumuzu sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi. 17. sezon, 5 Kasım’da, Gürer Aykal yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası ile açılacak. İş Sanat’ın Parlayan Yıldızlar serisindeki performansıyla hafızalarda yer eden genç sanatçı Gülin Ataklı (obua) ile başarılarıyla ülkemizi dünya sahnelerinde temsil eden genç tenor Doğukan Kuran ve soprano Ayşe Şenoğul da açılış konserinin solistleri olacak. Klasik müzik ve caz konserleri ile dünya müziği, yerli projeler ve dans göste rilerinin biletleri, 17 Ekim Pazartesi günü satışa sunulacak. Ayrıca kasım ayı etkinliklerinin biletleri de aynı günden itibaren satın alınabilecek. Geçen yıllarda olduğu gibi dünya müziği konserleri ve çocuk etkinliklerinin biletleri aylık olarak satılacak. İş Sanat’ta etkinlikler yine 20.30’da başlatılacak; çocuk etkinliklerinin saati ise 15.00. Klasik müzik programı Geniş yelpazedeki klasik müzik programına yer veren İş Sanat’ın, yerli ve yabancı sanatçıları buluşturduğu özel projeleri bu sezon da devam edecek. Maestro John Rigby yönetimindeki Johann Strauss Orkestrası, İngiliz tenor Nicky Spence ve soprano Corinne Cowling eşliğinde 2017 yılbaşı özel programıyla İş Sanat sahnesine konuk olacak. Çellist Sol Gabetta ve keman virtüözü erkek kardeşi Andrés Gabetta önderliğinde kurulan Capella Gabetta, ödüllü soprano Simone Kermes ve mezzo soprano Vivica Genaux ile 12 Ocak Perşembe akşamı muhteşem bir müzikal ziyafete imza atacak. 9 Şubat’ta ise ünlü çellist Mischa Maisky ve kı zı, piyanist Lily Maisky İş Sanat sahnesinde buluşacak. Alto saksafonist Miguel YİŞESNAİ MNAEVT’STİAM sevilen öyküleri 13 Mart’ta Zenón, tenor saksafonist Da radyo tiyat vid Sánchez, vibrafonist Warren Wolf, trompetçi Sean Jones, trombonist Robin Eubanks, piyanist Edward Simon, basçı Matt Penman ve davulcu Obed Calvaire’in 2004 yılında San Francisco’da bir araya gelerek kurduğu SF Jazz Collective, Miles Davis bestelerinden oluşan bir repertuvarla 7 Kasım’da İstanbullu caz hayranları rosunu andıran bir sahne düzeninde seslendirilecek. Serinin son etkinliği ise 10 Nisan’da Cemal Süreya’nın kaleminden dökülen şiirler olacak. l Kültür Servisi ile buluşacak. Latin caz piyanisti Gonzalo Rubalcaba, 17 Mart’ta Charlie Haden Sevgililer gününe özel... anısına verecek. Bir şubat klasiği haline gelen ve us ta şairlerin eserlerinden seçilen “Aşk Şi Modern dansın heyecan verici topluluklarından “Larry Keigwind and Company” 14 Şubat Salı akşamı sa irleri” 6 Şubat’ta İş Sanat’ta yankılana nat dolu bir sevgililer günü geçirmek cak. Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı isteyenler için bir performansla İş nın usta kalemlerinden Haldun Taner’in Sanat sahnesinde olacak. BosnaSancak Kültür Günleri başlıyor Türkiye ve BosnaSancak arasındaki kültür bağlarını güçlendirmek ve Boşnak kültürünü tanıtmak amacıyla ilk kez düzenlenecek “Bosna Sancak Kültür Günleri”1623 Ekim tarihleri arasında İstanbul’da Levent İş Sanat Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek. BSA Vakfı tarafından organize edilen Bosna Sancak Kültür ve Yardımlaşma Derneği’nin proje ortağı olarak katkı yaptığı, program kapsamında Bosna sinemasından örneklerin yanı sıra, edebiyat, sergi ve sahne sanatlarını içeren bir dizi etkinlik sunulacak. Pera Müzesi, İş Sanat ve İBB Kültür AŞ işbirliğiyle gerçekleşecek etkinliklerin çoğu ücretsiz ve herkese açık. Etkinlikte Ayşe Kulin, Divanhana, Suzan Kardeş, Jasmila Zbanic, Fehim Huskovic gibi yazar ve sanatçılar da yer alıyor. l İSTANBUL/Cumhuriyet C MY B