Katalog

Pazartesi 17 Ağustos 2015 söyleşi SELİN ONGUN selinongun@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ERKAN AKDOĞAN 15 ‘HDP’yi tost yapmak Kandil’in ve devletin işine geliyor’ D engir Mir Mehmet Fırat’ın, Cumhurbaşkanı’na yazdığı açık mektubun altındaki imzada HDP Mersin Milletvekili yazıyordu. Oysa Erdoğan ile Fırat’ın arasındaki mazide fazlası var. AK Parti’nin kurucularından olan Fırat, yıllarca genel başkan yardımcılığı yaptı. Fırat’ın partiden ve ikinci adamlıktan kopuş süreci Kürt sorununa bakış farkları nedeniyle başladı. Erdoğan ile yıllarca yakın mesai yapan Fırat’la, 7 Haziran sonrasının ‘Erdoğanca’ ne anlama geldiğini ve yakın siyasi geleceği konuştuk. Söyleşinin tamamını okumak üzere www. cumhuriyet.com.tr’ye de bekleriz. n Cumhurbaşkanı’na yazdığınız mektuptan sonra nasıl tepkiler var? Her kesimden hatta AK Parti’den de gerçekten müspet tepkiler geldi. n AK Parti yönetiminden mi? Tabandan, bugün milletvekili olmayan, geçmişte birlikte çalıştığımız kimi partililerden çok olumlu bildirimler aldım. n Saray’dan bir havadis? Saray’dan bir ses gelmedi. Geleceğinden çok umudum yoktu. Ama inşallah herkes üzerine düşen sorumluluğu alır. n DavutoğluKılıçdaroğlu görüşmesi finali: Koalisyon yok. Ne oldu şimdi? Önümüzdeki erken seçimden sonraki koalisyonun görüşmeleri epey ilerlemiş vaziyette. (Gülüyor) Bu görüşmeleri daha sonraki dönemde değerlendirebilirler. Cumhurbaşkanı’nın tutumunu gördükten sonra Sayın Davutoğlu’nun o talimat dışına çıkması mümkün değildi. NECATİ SAVAŞ Bİ soRmak lazım HDP milletvekili Dengir Mir Mehmet Fırat, Cumhurbaşkanı’na yazdığı mektubun mazisini, kurucusu ve genel başkanlığını yaptığı AKP’nin yakın geleceğini ve süreci değerlendirdi ona terörist deme imkânına sahip değilsiniz. AK Parti’nin temel çelişkisi budur. Oslo görüşmeleri başladığı andan itibaren AK Parti hiç kimseye “ona terörist de!” deme hakkına sahip değildir. Çünkü PKK’yi meşrulaştıran AK Parti’dir. n PKK saldırıları ve tutumu ile HDP’yi eksiye çekmiyor mu? 80 milletvekili çıkaran bir siyasi partiyi tanımazlıktan, görmezden gelirseniz sizin muhatabınız PKK olur. Temel hata bu. HDP'yi rahat bırakmıyorlar n Tarık Ziya Ekinciler, Kürt siyasi ha reketinin devlet ile örgüt arasında tost olduğunu söyledi yıllarca. Bugün Kandil için de HDP bir boks çuvalı mı? Hayır öyle düşünmüyorum. Çünkü HDP, HADEP vb. hareketler gibi değil. HDP, Türkiyelileşme prensibi ile yola çıkan, etnik kimlik siyasetini aşmak için doğan bir parti. Ama bırakmıyorlar. n Bırakmayanlardan biri de Kandil? O zaman Kandil ile devlet müşterek hareket ediyorlar demektir. n Düşman ikizlik mi? Tarihte düşmanların da bir araya geldiFırat: “HDP Türkiyelileşme prensibiyle yola çıktı. Rahat bırakmıyorlar. Devletin ve Kandil’in gayeleri bir nevi çakışıyor.” ği çok görülmüştür. Devlet, hükümet legal lisi bu zaman kaybının içinde insan kayıp olan bir partiyi, sizi dışlıyor. binin üzerinde dil var. Dil ile devlet aramuhafazakâr demokratlığa evrilemez n Aynı tokadı Kandil’den de yiyor. ları olacak. sında ilişki kuramazsınız. Mutlaka ilişkimi? İllegal bir yapılanma olduğu için tabii n Bunları Cumhurbaşkanı’na kimse lendirmek istiyorsanız, bana göre KürtleHayır , Recep Tayyip Erdoğan partiolarak onun da legaliteye dönmesi çok koanlatmıyor mudur? si olacaktır. Zaten bu seçimde damat filan rin devleti de var, dedim. Hayretle, hangi lay değil. Kanın akması durması isteniKimse cesaret edemez, icap ederse dadevlet, diye sordu. Türkiye Cumhuriyeti, girmişti, çok yakın ekibi de şu anda milyor ise HDP büyük bir fırsattı. Bu muhayak bile yer. Şu anda üzülmesin diye 20 milyon vatandaşınız Kürt, size oy verletvekili olarak görev yapıyor. Belki yeni tap alınmadı. Burada siyasetin gereklerini diler, başbakanlarısınız, dedim. Bu konuş Cumhurbaşkanı’na bir Rockefeller gazedönemde seçimlerde mahdumları da kızBaşbakan’ın değişme şıkkı ları da girebilir. Milletvekillerinin profili ma Başbakan’ın gerçek fikriydi bana göre. tesi çıkarılıyor. Her şey sütliman gösteri içeren bir akıl, mantık yok artık. 13 yıllık iktidarın getirdiği gücü kullanma halinin liyor. Devlet ve siyasi deneyimi olan hiç ne baktığınızda çok yakın çevresinden ter O gün benim için kopuş meydana geldi. n Neden değildi? n Yalçın Akdoğan’ın “Öcalan bunkimse de Sayın Cumhurbaşkanı’na bu ya kaybetmenin hırsını görüyoruz. cümanlığını yapan, diğer işlerini gören inParti en alt birimden en tepeye n 6 şehit haberinin geldiği gün pılanlar hatadır, bunların yapılmaması lasanlar artık Meclis’tedir. Artık bir kişi par ları yakalasa sopayla kovalar” sözleri Cumhurbaşkanı’nın dizayn ettiği yapıçok tartışıldı. Öcalan’ın HDP’yi de, AK zımdır, demiyor. tisidir, değişmez. Şırnak’tan özerklik halanmadır. İleride görürüz, Davutoğlu’nun Parti’yi de devlet yetkililerini de eleştirn İcap ederse dayak n Gül, kurultayda aday olur mu? başbakanlığının devam edeceği kanısınberi, diği haberleşti. Ne diyorsunuz? bile yer, dediniz. GeçZannetmiyorum. Abdullah Bey bizatida değilim. AK Parti ilk kez yenilgiyi tadıAbdullah Bey’i, KCK’den silahla deCumhurbaşkanı’na âşık olan bir Şems mişte eleştirileri söyhi kendisi aday olamaz... Erken seçim eryor. Cumhurbaşkanı’nın temel bir özellivam çağrıları geliyor. Tayyip Bey’in kavardı medyada. Bizim Başbakan Yardımlediği için dayak yiyen tesinde yeni bir oluşum orta sağda bekleği vardır. Başarı hep ona aittir, başarısızBunlar elinizi bağlamıcısı da Öcalan mahbubu olmuş. Öcalan’ın oldu mu? nebilir. AK Parti’nin yerini alabilecek bir bul edeceği kanısınlık mutlaka başkasına havale edilir. Şimyor mu? konuşmasına müsaade yok. Zaten onunSiz medyadan geliyoroluşumun olabileceği kanısındayım. di başarısızlığın havale edileceği tek kişi Bağlıyor tabii. Silahın da değilim. Seçimden sunuz kimin dayak yin Bu oluşumla AK Parti’nin rakibi AK la görüştürülseydi belki de bu çatışmalaDavutoğlu’dur. O bakımdan büyük kongrekonuştuğu yerde sivil sisonra AK Parti’nin rın hiçbiri olmazdı. Belki de şu an silahlar yip yemediğini bilirsiParti’nin içerisinden mi çıkacak? de yeni bir yapılanmaya gidecektir. yaseti yürütemezsiniz. Depatlamıyor olacaktı. Nutuklara bakın şim niz. Mutlaka. Partinin içinde halen olanlar n Eylüldeki kurultaydan nasıl bir AK falarca silahların gömülyerini alabilecek bir n Mecazi anlamda ve daha önce içinde olan di... Şu anda ölümlerin tamamı AK Parti Parti çıkar sizce? mesi gerektiğini söyledik. oluşum olabilir. AK mı söylüyorsunuz? lardan çıkar diye düşünü iktidarının devamı için meydana geliyor. AK Parti agoni dönemi Bırakın silahı, siyaset koAK Parti agoni Bu ülke için bir savaş yapılmıyor. İcap ederse fiili güç yorum. Üç dönem kuralı yaşıyor. Adli tıpta kulnuşsun. Hükümete, devleParti’nin rakibi kendi de kullanabilir. (Bunile dışarıda kalanlara baklanılan bir deyiş. O agodöneminde, ömte siz de bizimle konuşun, içinden çıkacak. dan sonraki birkaç cümtığınızda hiçbirinin köşe Karşı çıkan dayağı yer ni döneminde geri dödiyoruz. Ama burada herünü tamamladı. Par lesini, yazılmamak kaylerinde oturmayacak kişin Defalarca AK Parti MYK’sinde bunüş yoktur. İnsan kendef alınan PKK değil HDP. tinin hafızası sıfırlan ler olduğunu görürsünüz. lundunuz. Orada bunlar konuşulmaz dıyla aktarıyor. Takidisini çok iyi hissedebin Kandil saldırılarının binde söyleşiye devam ediyor.) Hatırlayın, sivil siyaseti, HDP’yi etkisizleştirdiğin Gül de o süreçte mi mı? lir. Ama vücutta kimyamıştır. Yeni dönemde 2007’de anayasa çalışmamız oldu. Bugün döner sizce? Hayır konuşulmaz. Ben orada altı yıl sal değişim, ölüme gidiş ni neden düşünmüyor? HDP Kandil ve Cumhurbaşkanı’nın konuşulduğu gibi Türk tipi başkanlık sisOlabilir, ancak yeni bir kaldım. Yine o günlerde bir iki ses çıkıbaşlamıştır. Bu agoni dödevlet arasında neden tost yapılıyor? süreçte Abdullah Bey ola yordu. Bugün uzaktan yakından böyle bir temi var mıydı orada? Cumhurbaşkanı’nın nemi kurumlarda da var oğulları ya da kızları İkisinin de işine geliyor. Biri silahlı probilir. Çünkü Abdullah şey söyleme gücüne sahip kimse yok. Tek yetkilerinin sınırlandırıldığı güçlendirildır. AK Parti’nin bundan pangandayı esas alan illegal bir yapı. Karda Meclis’e girebilir. miş parlamenter sistemden bahseder oraBey’i Tayyip Bey’in kabul bir şey var, göze girip bundan sonraki sesonra dirileceği kanısınşı tarafta ise seçim yenilgisinin irite ettiği da değilim. Bu bir süreç, Artık bir kişi partisi. edebileceği kanısında de çimi garanti edebilmek. Günde 6 şehit gel da AK Parti. Peki, ne oldu da 2011’den ğilim. miş, insanlar ölmüş, Türkiye Ortadoğu ba sonra Türk usulü bir başkanlık sistemi or iktidarın temel taşları var. İkisinin de gaen yakın örneği Anavayeleri bir nevi aynı yerde çakışıyor. 7 Han Sizin Erdoğan’la aytaya atıldı? taklığına hızla sürüklenmiş. Şu anda her tan Partisi. Başarı gösziran sonrası sivil siyaset için kazanç olan Sizce ne oldu? rışmanızın miladı? türlü organizasyon bu işin içinde. Ameriterdi, belirli bir yerde rak algılansaydı, HDP muhatap alınsayGüç zehirlenmesi. 2008 Kasım ayıydı. MYK’de bizi iktikan Konsolosluğu saldırısı örnek. Ve Türyok olmaya başladı ve yok oldu. Bugün AK dı bu çatışmalar olmazdı. Şunun farkınn Çözüm masası tekrar kurulur mu? dar yapan Kürt oylarıdır, diyerek nedenkiye maalesef hızla toplumsal yırtılmaya Parti de aynı şekilde, ömrünü tamamlada değiller, artık bizim irademizin dışında HDP erken seçimde almış olduğu oyu doğru gidiyor. Artık bu düşük profilli salerini rakamlarla aktarmıştım. Fatma Şadı. Artık AK Parti kendisini muhafazakâr bir oluşum var bölgemizde. Çok kanlı olukorur veya artırırsa AK Parti’nin yeniden vaş değil. Ülke bir savaşa gidiyor. Çünkü hin ve Nihat Ergün, iki arkadaş destekledemokrat olarak nitelendirmiyor. AK yor ve yepyeni bir Ortadoğu doğuyor. Butek başına iktidar olma süreci sona erer di. Diğerleri her zamanki gibi sustu. Aske Türkiye artık sadece bir iç mesele ile uğParti’nin şu anda hafızası yok. 7 Haziran nun sonunda mevcut siyasi yapılar, devise evet kurulur. seçimleri ile AK Parti’nin hafızası sıfırlan ri vesayetin gerilediği, işlerin yoluna girdi raşmıyor. Türkiye kendi dışındaki ateşin letler bir şekilde bölünecek. Daha monolin AK Parti “O eskidendi, şimdi HDP ği günlerdi. Bundan sonrasının Kürt soru içine hızla sürükleniyor. Bunu kaldırabimıştır. Cumhurbaşkanı’nın yeni Türkiye tik ve basit sosyolojik yapıda devletçikler lecek hiçbir ülke yok. Bazen iktidar insan ile olamaz” tavrında... nun çözümü için çok kritik olduğunu andemesinin sebebi budur. Hakikaten yeni oluşacak. Bir süre sonra Türkiye’nin de bir Değişir bu sözler. “Terörist ile masaya bir AK Parti vardır. Mecazi anlamda temiz lattım. Kürtlerin talebi nedir, ne istiyorlar, ları köreltir. Şu andaki kararların hareket biçimde yeniden yapılandırılma, dağılma oturulmaz” sözlerinin değiştiği gibi. Budiye sordu. Eşit vatandaş olmak istiyorlar. saiki kin, nefret ve kaybetme kızgınlığı. olma vasfını kaybetmiştir. Kirlilikle mükonseptinin içinde yer alacağını göreceğiz. Onun için de doğru düşünemiyorlar, doğnu söyleyen Cumhurbaşkanı ve o başbacadele konusunda herhangi bir işlem yap En önemlisi dillerini kullanmak istiyorlar, dedim. Kürtlerin devleti mi var ki dili ru karar veremiyorlar. Türkiye bugün ha kanken onun hükümetiydi. Evet, bana gö Siyasetçi bunları görüp tedbir alan insan mamıştır. Bugün partinin 2001’de kurudemektir. Bunlar olurken, içeride her gün kikaten bir siyasi açmazın içinde. Ülkenin re de terörist ile masaya oturulmaz, paolsun, diye sordu. O güne dek ondan böylan AK Parti ile uzaktan yakından ilişkisi yoktur. Bir tek kişi kalmıştır; o da Sayın le bir söylemi hiç duymamıştım. Devlet ve içeride de dışarıda da başı belada. Bu şart zarlık yapılmaz. Temel prensip budur. Fa futbol maçında skor verir gibi, “4 şehit, 7 PKK’li” haberleri bu ülkeyi seven hiçbir dil arasında kurduğunuz ilişkiyi anlamak lar halinde bir erken seçim Türkiye’nin za kat devlet bir örgütle, onun lideri ve meCumhurbaşkanı’dır. man ve ekonomi kaybıdır. Daha en önem kanizmaları ile müzakere ediyor ise artık n Kurultaydan sonra yeniden insana hayır getirmez. zor. Dünyada 160170 devlet var ama beş ‘Demirtaş, havuz resmini yalanlamam, dedi çünkü...’ n Demirtaş’ın deniz yatağındaki fotoğrafı yayımlanırken, haberin verilişi “Kandil bombalanıyor, o tatilde” şeklindeydi. Resmin sizdeki karşılığı nedir? O resim, o otelin güvenlik kamerası tarafından çekilmiş. Onun altında saat ve dakika var. O sırada Suruç olmamış. Kendisine de sordum: Yalanlama yapacak mısınız? “Lüzum hissetmiyorum, kesinlikle bunu yalanlamam” dedi. “Ben kötü bir şey mi yapıyo ‘ ‘ rum? Ailemle, çocuklarımla dinleniyordum. Suruç oldu. Ailemi hemen Diyarbakır’a bıraktım. Ben Suruç’a gittim” dedi. O resmin altındaki saatte bunun Suruç’tan önce olduğu belli. Ama iğrenç olan şu: Devletin güvenlik makamları o görüntüyü otelin güvenlik kamerasından alıyor. Devletin güvenlik mekanizması bunun üzerine kurulmuş ise orada Suruç olur, Diyarbakır ve parti binalarımızın bombalanması olur. Devletin güvenlik makamlarının işi anarşi ile uğraşmak değil, Kürt politikacıları nasıl itibarsızlaştırabiliriz mi? Ayrıca bunun propaganda malzemesi olarak gösterilmesi bu devletin Kürtlere bakış açısını çok güzel dile getiriyor. Bir Türk havuza da girer, deniz yatağında da güneşlenir ama bir Kürt yapamaz! Problem buradan. Algı operasyonunun temelinde bu da var. Bunu lanetliyorum. n 7 Haziran’dan bu yana tüm yaşananlar ‘Erdoğanca’ ne demekti? Mesela çözüm süreci buzdolabında lafı? Gerçek şu ki Kürtlerin oyları AK Parti’yi iktidar yaptı. Burada Tayyip Erdoğan’ın stratejisini iyi algılamak lazım. Düşüncesi şuydu: Muhafazakâr Kürtlerin oyu sabittir. Bu oylar azalmaz, optimuma ulaştı, daha fazla çoğalmayacak. Kendisine ek oy lazımdı, milliyetçi kesime oynadı. Cumhurbaşkanlığı’nı da bu şe kilde yüzde 52 ile kazandı. Yanlışı şuydu: Kürt oyları zannettiği gibi stabil değildi. Tayyip Bey’in konuşması bulunduğu coğrafyaya göre değişir. Ankara’nın doğusunda ve batısında başka konuşur. Bu ikilik MHP ve HDP tabanında algılandı. En büyük kayıp Kürt seçmenden oldu. Kürt seçmeni tekrar kazanması mümkün değil. Mevcut Kürt seçmenin oylarında da büyük kayba uğrayacaktır. C M Y B ‘ ‘