Katalog

Cuma 10 Temmuz 2015 haber EDİTÖR: HAYRİ ARSLAN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 4 ‘Çin seyahati öncesi saldırılar manidar’ Osmanlı’ya bak, gör halini 1 atırıma dönüşmeyip tüketime giden yolsuzlukla lüplenen krediler yüzünden, iflas haline düşünce Yunanistan, insanın aklına ister istemez geçmişte aynı akıbete duçar olan Osmanlı’yı getiriyor. Olaya, “Kırmızı Kedi” tarafından yeniden basılan Doğan Avcıoğlu’nun “Türkiye’nin Düzeni”ni temel alarak bir daha bakalım: 1838 İngiliz Türk Ticaret Anlaşması’yla, Osmanlı açık pazarına akan Batı emtiasını, Batı sermayesi izledi. Avrupa sermayedarları Osmanlı’ya borç vermek için yarışa girdiler, istikrazlar dönemi başladı. İlk istikraz akdi 1850’de yapıldı. Ama Mustafa Reşit Paşa sadrazamlıktan uzaklaştırılınca, bu mukavele feshedilmiş fakat 1854’te istikraz çığırı açılmıştır. İlk istikraz Dent Palmer and Company aracılığıyla yapıldı, 3 milyon İngiliz Lirası tutarındaki istikraz tahvillerinin faizi yüzde 6, ihraç fiyatı ise yüzde 80 idi. Yani 100 lira borçlanılıyor, gerçekte 80 lira alınıyor, bankalara bir sürü komisyon ödendiğinden Mısır vergisi gibi sağlam br karşılık da gösterildiği halde 3 milyon lira borçlanan devletin eline 1.5 milyon geçiyordu. Bu böyle gitti. İstikrazı istikraz izledi, ilk istikrazın faizini ödemek için yenisi yapıldı. HHH Avrupalı sermayedarlar, tehdit ve rüşvetle Türk devlet adamlarını borçlanmaya zorluyorlardı. Blaisdell’in yazdığına göre, Osmanlı Hazinesi’nin yeni istikrazlara muhtaç olduğu iddiasını kabul etmeyen sadrazamı MR. Palmer düşürmüştür. 1875’e kadar sürdürülen ilk borçlanma çılgınlığı sermayedar ve aracılar için çok kârlı olmuştur. Osmanlıı cephesinden ise 100 borçlanılmakta ama ele 50 geçmekteydi. Peki alınan paralar nereye gidiyordu? Prof. Refii Şükrü Suvla alınan kredilerin 5/6’sının tüketime gittiğini, ancak 1/5’inin Anadolu Bağdat, Soma Bandırma demiryolları ve Konya Ovası sulaması ile rıhtım ve tersaneler gibi, üretim faaliyetlerine yatırıldığını söylemektedir. HHH Bu tatlı istikraz oyunu devlet bütçesini tam bir çıkmaza sürüklemişti. Şöyle ki, 1874 1875 bütçesinde devlet gelirleri 25 milyon Osmanlı lirası gösterilmişti. Gerçek gelir 17 milyon liraydı ve bunun da 13 milyon lirası dış borçlara gidiyordu. Bunun üzerine Rus taraflısı bilinen Mahmut Nedim Paşa belli bir süre borç faizlerinin yüzde 50’sinin ödeneceğini açıklayınca Avrupa’da kıyamet koptu. Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü garanti ettiğini umursamayan Avrupa İmparatorluğa, Rusya eliyle bir ders verdi. Ruslar ancak Yeşilköy önlerinde durduruldu. Kıbrıs Adası İngilizlere Rüşvet verilerek, 1878 Berlin Kongresi’nde Rusların empoze ettiği koşullar biraz hafifletilebildi. 1878 Berlin Konferansında Osmanlı delegesi, Kara Todori Paşa’nın bütün itirazlarına rağmen, Avrupa “Devleti Aliye”nin Maliyesini yönetecek milletler arası bir komisyon kurulmasına karar verdi. Bu komisyon devlet bütçesini yapacak, uygulanmasını da denetleyecekti. Nihayet, 20 Aralık 1881’de ( 28 Muharrem 1299) Düyunu Umumiye kuruldu. Düyunu Umumiye’yi de yarın görelim. Y TBMM Başkanlık Divanı oluştu, Erdoğan hükümet kurma görevini Davutoğlu’na verdi ükümeti kurma görevi vermek için TBMM Başkanlık Divanı ’nın oluşması koşulunu getiren Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, sandıkların açılmasının üzerinden 32 gün geçtikten sonra hükümet kurSİNAN ma görevini BaşTARTANOĞLU bakan Ahmet Davutoğlu’na verdi. 45 günlük hükümet kurma süreci de böylece başladı. Partisinin, uzlaşma sağlanabilecek ve anlaşmazlık yaşanabilecek noktaların yer aldığı dosyaları alan Davutoğlu, CHP ve MHP ile koalisyon görüşmelerine gelecek hafta başlayacak. Dosyalar partilerin kırmızı çizgileri ile AKP’nin kırmızı çizgilerinin ne kadar yaklaşabilip yaklaşamayacağını içeriyor. İki dosyanın AKP açısından en kritik maddeleri ise Erdoğan’ın anayasal sınırlarına çekilmesi ve 1725 Aralık yolsuzlarından hesap sorulması. Ancak AKP, iki partinin ortak iki kırmızı çizgisinin olası bir koalisyon protokolüne girmesini istemiyor. Erdoğan, dün Davutoğlu’nu kabul etti ve hükümet kurma görevini verdi. İkilinin Saray’daki görüşmesi yaklaşık 1 saat 10 dakika sürdü. Buna göre görev verilen siyasi parti liderleri, 23 Ağustos’a kadar hükümet kurulamazsa, “seçim hükümeti” kurulacak ve erken se 32. günde görevi aldı H Cumhurbaşkanı Erdoğan, Saray’da Ankara’da görev yapan yabancı büyükelçilerle iftar yemeği verdi. Erdoğan Çin’de Uygur Türkleri’ne yönelik “baskı iddialarının” Türkiye’de hassasiyete yol açtığını belirterek, “Medyada yer alan ve bir kısmı yalan olan görüntüler bu duyarlılığı istismara açık hale getirdi. Çin seyahati öncesi İstanbul’da Doğu Asya’lılara yönelik saldırıları manidar. Provakatörlere itibar etmeyin. Doğu Asyalı turistlerin güvenliği namu sumuzdur” dedi. Erdoğan, Suriye’nin demografik değişikliği kabul etmeyeceklerini söyleyen Erdoğan, “Kobani düştü düşüyor” sözünün farklı yere çekildiğini vurgulayarak “Bu olaylar üzerinden bize karşı kara propaganda başlatıldı”dedi. Avrupa’daki aşırı sağcı partilerin faaliyetleri kaygı verici olduğunu söyleyen Erdoğan’ın, büyükelçilere, “Bu örgütle (cemaat) mücadelede siz dostlarımızı aramızda görmek istiyoruz” demesi dikkat çekti. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Erdoğan ile Davutoğlu görüşmesi 1 saat 10 dakika sürdü. çime gidilecek. Davutoğlu, partisinin grup toplantısında koalisyona ilişkin takvimin nasıl işleyeceğini açıkladı. Davutoğlu bugün ve yarını Bosna Hersek’te, pazar gününü ise İstanbul’da geçirecek. Gelecek hafta çarşamba gününe kadar ilk tur görüşmelerin tamamlanması planlanıyor. Ancak koalisyon masalarından bayramdan önce sonuç alınması beklenmiyor. Birinci tur toplantının ardından AKP görüşmelerin sonuçlarını masaya yatıracak. Ardından Davu Bayrama yetişmez toğlu, ikinci tur görüşme yapacak. Bu görüşmenin, koalisyon olasılığı öne çıkan parti ile gerçekleşeceği belirtiliyor. AKP içinde koalisyon görüşmelerinin yapılacağı partiler için iki ayrı komisyon kuruldu. Komisyonlar çalışma süreleri boyunca, CHP ve MHP’nin seçim beyannamelerini, parti programlarını, parti tüzüklerini karşılaştırmalı olarak ele aldı. Partilerin vaatlerindeki ortak noktalar, AKP’nin çizgisiyle birlikte değerlendirildi. Tüm değerlendirmeler, ayrı ayrı ra Koalisyon dosyaları porlandırıldı. Raporlarda, AKP ile koalisyon kurulması muhtemel parki arasındaki görüşmelerde uzlaşılabilecek başlıklar ile anlaşmazlık yaşanması muhtemel bölümler tek tek sıralandı. Bilgiler önceki gün AKP Genel Merkezi’nde yapılan son toplantıda Davutoğlu’na sunuldu, raporlar teslim edildi. AKP tabanı CHP ile koalisyona karşı soğuk. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri dışında AKP tabanının geneli MHP ile koalisyon istiyor. MHP’nin AKP açısından en çok sorun çıkaraDavutoğlu takvimi açıkladı İki kalın kırmızı çizgi cağı bölüm ise Çözüm Süreci. AKP’de hem CHP için hem de MHP için oluşturulan dosyaların uzlaşma sağlanamayacak ortak unsuru Cumhurbaşkanlığı oldu. AKP yönetimi, görüşmelerde Erdoğan’ın anayasal sınırlar içinde görevini yapması tartışmasına girmeyecek. İki dosyada da yer alan tehlikeli bölümlerden biri de “1725 Aralık Yolsuzlukları”ndan hesap sorulması. AKP’nin bu konunun “geçmişte kaldığı”nı söylemesi ve yeni bir sayfa açılması yönünde talepte bulunması bekleniyor. Protokolde “1725 Aralık” başlığı olmayacak. ‘İlk görüşme Kılıçdaroğlu’yla’ rdoğan tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilen Başbakan Ahmet Davutoğlu, görüşme takvimini açıkladı. Pazartesi günü görüşmelere başlayacaklarını söyleyen Davutoğlu, “Usulüne uygun olarak ilk sayın Kemal Kılıçdaroğlu’ndan başlayarak görüşmeleri başlatacağız. Daha sonra Devlet Bahçeli ve Selahattin Demirtaş’la görüşeceğiz” dedi. İstanbul’da 3. Köprü inşaatında işçilerle iftar programına katılan Davutoğlu “Planlı görüşmeleri yaptıktan sonra gerekirse Ramazan Bayramı’nı müteakip, oluşacak atmosfere göre ikinci tur E Din adamlarından CHP’li koalisyon duası HP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, din adamlarıyla iftarda buluştu. İftarda din adamlarının CHP’li bir koalisyonun ülkeye yarar sağlayacağını dile getirmeleri dikkat çekti. Eski Diyanet İşleri Başkanlığı yöneticisi Abdülkadir Sezgin Kılıçdaroğlu’nu kasetederk “İnşallah kurulacak koalisyonda genel başkanımız etkin olur” dedi. İslamcı yazar İsmail Nacar, CHP’li bir koalisyonun önünü açılması dileğinde bulundu. DinBirSen Genel Başkanı Lütfü Şenocak da “İnşallah CHP iktidara çok yaklaştı. Yeni bir koalisyonun, CHP’nin içinde olduğu bir yapılanmaya doğru gittiğine inanıyoruz” dedi. C CHP yönetimi üç başlık üzerinde çalışıyor AYŞE SAYIN 14 ilke esnetilebilir A Türkiye’nin demokratikleşmesi ve yurttaşların ekonomik olarak nefes almasını sağlayacak, tutarlı öneriler. Asgari ücret, emekliye iki maaş ikramiye gibi yurttaşın hemen beklediği icraatlardan kesinlikle vazgeçilemez ancak miktar ve oranlar esnetilebilir. İki istihbarattan biri mutlaka: AKP, Başbakanlık’a bağlı olan MİT’i alacağından, Emniyet istihbaratının kontrolü CHP’de olmalı ve bu nedenle de İçişleri Bakanlığı mutlaka CHP’de kalmalı. Ekonomi Babacan’a kalabilir: Olası koalisyonda ekonomi yerine Dışişleri tercih edilmeli. CHP ekonomi anlamında Maliye’yetalip olabilir. l ANKARA görüşmeleri gerçekleştireceğiz. İlk turda herhangi bir önkoşul, önyargı olmaksızın görüşmelere başlamalıyız. Kırmızı çizgiler gibi ifadeleri uzlaşma kültürüne çok uygun bulmuyorum” dedi. RTÜK’ün seçim dönemi yayınları nedeniyle TV’lere kestiği cezalarla ilgili bir soru üzerine Davutoğlu, “Bu kadar ağır cezalarla basın üzerinde baskı oluşturmak doğru değil. RTÜK ile ilk fırsatta görüşmeyi de planlıyorum. Bütün partilerimizi gerektiğinde ortak tavır almaya ve yasal düzenleme gerekiyorsa birlikte adım atmaya da davet ediyorum” dedi. ‘İlk turda sonuç çıkmaz’ Kılıçdaroğlu da, din ve mezhep çatışmalarının tehlikesine değinirken, Pir Sultan Abdal’ın “Cehennem dediğin yerde dal odun yoktur. Herkes ateşini buradan götürür” sözlerini anımsattı. Kılıçdaroğlu, gazetecilerin koalisyon görüşmelerine ilişkin sorusu üzerine “Henüz bir randevu talebi gelmedi. İlk tur görüşmelerden sonuç çıkmaz. İkinci tur görüşmelerde belki daha sağlıklı sonuç elde edilebilir” dedi. l ANKARA / CUMHURİYET KP’nin MHP’yle koalisyona öncelik vermesinin değerlendirildiği CHP’de, olası “AKPCHP koalisyonu” için strateji tartışılıyor. CHP lideri Kılıçdaroğlu ilk turda, Davutoğlu’nun önerilerini dinleme eğilimindeki CHP yönetiminde, işin “ciddiyet” kazanması halinde “değiştirilemeyecek kırmızı çizgiler, esnetilebilir konular ve koalisyon hükümetinin ilkeleri” temel başlıkları üzerinde de çalışma yürütülüyor. CHP kulislerinde, konuşulan koalisyon hesapları şöyle: Esnetilebilir ilkeler: CHP’nin açıkladığı 14 maddelik ilkeler, C M Y B