Katalog

16 DUNYA ‘Yolsuzluğu süpürelim’ Britanya Başbakanı David Cameron, FIFA skandalı sonrası hükümetlerle iş dünyasının yolsuzluktan arındırılmasını G7 gündemine taşıyacağını söyledi. Yolsuzluğu kansere benzetip yolsuzların ifşa edilmesi tabusunun kırılmasıni istedi. TASARIM: BETÜL BERİŞE En gelişmiş ekonomiye sahip 7 ülkenin oluşturduğu G7’nin bugün Almanya’nın Bavyera eyaletindeki Elmau Şatosu’nda başlayacak zirvesini binlerce kişi protesto etti. Küçük bir grubun şiddete meyletmesi üzerine polis biber gazı sıktı. Pazar 7 Haziran 2015 G7’ye ‘hoş gelmedin’ EDİTÖR: GÜLRİZ ERGÖZ ABD nilgun@cumhuriyet.com.tr Acı gününde Biden’ı yalnız bırakmadı Besim Üstünel’in ardından ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ı, kanserden ölen oğlu Beau’nun cenazesinde Başkan Barack Obama teselli etti. Eski asker ve savcı Beau Biden (46) için yaptığı konuşmada gözyaşlarına hâkim olmakta zorlanan Obama “Biden ailesinden olma ayrıcılığına rağmen o kendi yolundan gitti, çok kendine özgü bir adamdı, orijinal biriydi” dedi. Biden 1972’de ilk eşi ve kızını da trafik kazasında kaybetmişti. azı insanlar vardır... en yakın akrabanız, arkadaşınız değildir; ama hayattan göçüp gittiklerinde yaşamınızda ne önemli yer tuttuklarını fark edersiniz. Karaoğlan yıllarının eski Maliye Bakanı Besim Üstünel onlardan biriydi. Kaybettiğimizi öğrendiğimde önce inanamadım…. O kadar canlı, diri, yaşama sıkı sıkıya bağlı bir insan, artık nasıl yaşamıyor olabilirdi? Üstünel’in takvim yaşı gerçi tabii 80’i aşmıştı. Ama biyolojik yaşı öyle dinçti ki! B ‘3. Dünya Savaşı gibi’ Bosnalılara aralarındaki barışın dünya açısından önemini hatırlatan Papa, küresel çapta bir tür 3. Dünya Savaşı yaşandığı uyarısı yaptı osna Hersek hâlâ yaralarını sarmaya çalıştığı 199295 içsavaşının bitmesinden beri 3. kez Papa ağırladı. Papa Francesco, başkent Saraybosna’ya ziyaretinde barış mesajları verirken, 3. Dünya Savaşı uyarısı yaptı. Bosna Hersek Başkanlık Konseyi ile bir araya gelen ve Saraybosna Olimpiyat (Asim Ferhatovic) Stadyumu’nda ayin yöneten Papa Francesco “gezegendeki parça parça çatışmaların bir arada düşünüldüğünde bir tür 3. Dünya Savaşı’na tekabül ettiğini, küresel iletişimde de bir savaş atmosferinin hissedildiğini, bazılarının bu atmosferi kasten kışkırtmak ve tırmandırmak istediğini” söyledi. Cihada giden yabancı savaşçılar arasında Boşnakların arttığı bir döneme denk gelen Papa’nın ziyareti için 65 binden fazla insan stadı dol Papa, İtalya hava yollarının tarifeli uçağıyla gittiği Saraybosna’da, “sinagog, kilise ve camileriyle Avrupa’nın Kudüs’ünde barışın önemini” vurguladı. Olimpiyat Stadı’ndaki ayine 65 bin kişi katıldı. Derviş’i o getirmişti… RUSYA Putin: Batı’ya tehdit değiliz Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesinin NATO’ya bir tehdit olmadığını söylerken “Sadece bir deli, o da uykusunda, Rusya’nın birden NATO’ya saldıracağını düşünür” diye konuştu. Roma ziyareti öncesi İtalyan basınına “Rusya ile Batı arasındaki ilişkiler, çatışma üzerine değil, işbirliği üzerine kurulmalı” diyen Putin, ABD’nin Atlantik bölgesindeki liderliğini sürdürmek için RusyaAB yakınlaşmasına karşı çıktığını, Ukrayna krizinin CIA komplosu olduğunu savundu. B ALMANYA Merkel beyaz şarap seviyor, sıkı içiyor durdu. “Papamobile” adlı üstü açık aracında sevgi gösterileri arasında stada giden Katoliklerin ruhani lideri, silah satabilmek için kasıtlı olarak savaş iklimi yaratan, özellikle de farklı kültür ve medeniyetler arasında çatışma çıkarmak için çabalayanların bulunduğunu söyledi. Francesco, savaşta çok acılar çekmiş Bosna’dan insanlığa “Bir daha savaş olmasın” haykırışının yükseldiğini belirtti. Başkanlık Konseyi’nin Dönem Başkanı Mladen İvaniç, Hırvat üyesi Dragan Çoviç ve Boşnak üyesi Bakir İzzetbegoviç’le görüşen Papa, basın toplantısında, Bosna’daki kültürel farklılıkların Saraybosna’nın mimari sine yansıdığını belirtti. “Yol üzerinde sinagog, kilise ve camilerle karşılaşıyorsunuz. İşte bu yüzden Saraybosna, ‘Avrupa’nın Kudüs’ü’ olarak adlandırılmaktadır” dedi. Bosna’da Hırvat, Sırp ve Boşnaklar, Müslüman, Yahudi ve Hıristiyanlar arasındaki barışın öneminin ülke sınırlarını aştığını vurguladı. Eski Norveç Başbakanı olan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Almanya Başbakanı Angela Merkel ile pek çok kez içki içtiğini, kadın liderin alkol eşiğinin yüksek olduğunu söyledi. Stoltenberg, Merkel’in 2012’de Stralsund’da ev sahipliği yaptığı zirveyle ilgili “Merkel beyaz şarap içer, ben de bira içerim. Dayanıklılığından çok etkilendim. Stralsund’da çok güzel bir akşam geçirmiştik. Şöyle diyelim: Merkel masadan ilk kalkan olmaz” dedi. Bu arada Merkel’in Facebook’la ilgili “Olması güzel. İnsanın otomobil ya da çamaşir makinesinin olması gibi güzel bir şey” demesi alay konusu oldu. IŞİD’den kurtuluşu böyle kutladılar Siyasi sohbetlerden acayip hoşlanırdı. Bu köşeyi sürekli okur; beğendiği yazılar için heyecanla arayıp yorumlar yapar ve özel anılarını aktarırdı. Kemal Derviş’i Türkiye’ye ilk onun getirdiğini, yaptığımız bu özel sohbetlerde öğrenmiştim… Kendisini düzenli olarak yazları Büyükada’da görürdüm… Eşi Gülen Hanım’la birlikte disiplinli bir yaşamı vardı. Karıkoca sabahları hiç aksatmadan her gün yüzer, ama güneş kızmadan plajdan saat kurmuş gibi 11’den önce mutlaka ayrılırlardı… Besim Bey’in sıcak kanlı, “güneyli” (Gaziantepli!) profiliyle; bu fevkalade dakik İskandinav disiplini beni hem çok etkiler, hem de şaşırtırdı. Üstünel’in kadirşinas, sıkı, çok yakın insan ilişkileri vardı. İkram yapmaya bayılır, arar, sorar, çevresiyle her tür ilgilenir; muhabbetini esirgemezdi. Ama bunun yanı sıra dünya duruşu açısından Türkiye’de benzerine çok rastlamadığım tarzda “kuzeyli” bir sosyal demokrattı… Yalın ve gösterişe kaçmadan yaşar; imkânlarını ihtiyacı olan gençleri okutmak için kullanırdı. Kültüre, dayanışmaya, eğitime, takım kurmaya ve bir takım yaratmaya sonuna dek inanan Besim Bey’in okuttuğu öğrencilerin sayısının yılda 20’yi bulduğunu Teşvikiye Camisi’ndeki cenazede öğrendim. Çiçeklerle donatılan tabutuna Besim Bey’in yardım ettiği Deniz adındaki bir öğrencinin özel veda mektubu iliştirilmişti: “Daha size anlatmak istediğim hayallerim ve sizden dinleyeceğim onca hikâye varken…” diye başlayan mektup; “Çok şanslıyım ki sizi tanıdım. Anlattıklarınızla öğrendim, ilham buldum. Yetiştirdiğiniz nice gençten biri olarak sizi hasretle anıyorum Hocam” diyordu… “Hoca”nın dört yıl önce keşfettiği Gaziantepli başka bir genç müzik yeteneğinin öyküsünü, cami avlusunda gene yakın dostum Sabri Kurdoğlu aktardı… “Hoca’nın babası da biliyorsun terziydi” diye söze girdi Sabri: “Besim Hoca böyle kendi babası gibi, babası Gaziantep’te bir terzi olan Alican Süner isimli çok yetenekli bir çocuk keşfediyor. Çocuğa ilk değerli kemanı o alıyor ve 4 yıldır bu genç müzisyenin sponsorluğunu yapıyor. Çocuk en son İtalya’da bir yarışmada birinci olduğunu Hoca’ya bildirmek için telefon açtığında, Besim Üstünel’in yaşamını yitirdiğini öğreniyor…” Eşi ve kendi adına biri Gayrettepe’de, diğeri Silivri’de yapılan iki anaokulu bulunduğunu ve Üstüneller’in Galatasaray Vakfı’nın en büyük bağışçılarından olduğunu gene tesadüfen cenazede öğrendim. Besim Hoca bunların reklamını hiç yapmazdı. Üstünel’i uğurlarken Türkan Saylan gibi bir “eski Türkiye” “değerimizin” eksildiğini ve bir dönemin bir daha geri gelmemecesine kapandığını iliklerime dek hissettim. Bıraktığı boşluk o yüzden çok büyük.... Onu son olarak, yokluklar döneminde her zamanki esprili üslubuyla, dönemin Başbakanı Ecevit’e yaptığı bir uyarıyla analım: “Eğer güçlüyseniz yasaları delebilirsiniz. Biraz daha güçlüyseniz belki anayasayı bile delersiniz. Ama ekonomi yasalarını hiçbir şekilde çiğneyemezsiniz!” Her dönemin güçlülerinin her şart altında hatırlaması gereken altın bir kural bu! Ama bu hatırlatmaları yapabilecek Üstünel’ler artık yok. Işıklar içinde uyusun… ‘Eski Türkiye’nin değeri MISIR Yargıda Hamas kararından çark Mısır yargısı, devrik lider Hüsnü Mübarek’in yeniden yargılanması kararının ardından Hamas için terör örgütü kararının “geçersiz” olduğuna hükmetti. Temyiz mahkemesi, Gazze’yi yöneten Filistin İslamcı hareketi hakkında terör örgütü kararı vermiş mahkemenin Mısır’ın sadece içişleriyle ilgili davalara bakabileceğini, Hamas’ın ysetkisi dahilinde olmadığını açıkladı. Hamas kararın Kahire ile ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlayacağını söyledi. Serbest gazeteci Jack Shahine, IŞİD kontrolündeki bölgelerden kurtulup Kürt bölgesine giren kadınların bunu üstlerindeki çarşafları çıkararak kutlamalarını paylaştı. Shahine, Kürt ve Arap olduğunu belirttiği kadınların Gire Sipi ve Tel Abyad’dan kurtulup Rojava’ya ulaştığını ve özgürlüğü soluduğunu söyledi. Görüntüler sosyal medyada büyük ilgi gördü. Kıbrıs Türkiye’deki seçime bakıyor ıbrıs’ta müzakerelerin yeniden başlamasının ardından New York’ta BM Genel Sekreteri Ban Kimun ile görüşen KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, medyaya kendisinin sihirbaz olmadığını, yıl sonundan evvel çözüm bulacaklarını söylemenin zor olduğunu belirtti. Ama yine de Türkiye, Yunanistan, Britanya, BM, AB ve BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi gibi kilit oyuncuların desteğiyle yıllar değil aylar içinde çözüme inandığını söyleyen Akıncı, “çözümün iki kişilik tango değil, çok kişilik sirtaki gibi olduğu” mesajı verdi. K nin önemini gösterdiğini hatırlatan KKTC lideri, bu kez Güney’deki ekonomik krizin ve Kıbrıs açıklarındaki gaz yataklarının çözümü tetikleyebileceğini, barış anlaşmasına varılırsa Kıbrıs ve İsrail’in çı AVUSTRALYA IŞİD kimyasal silah kullanıyor Avustralya Dışişleri Bakanı Julie Bishop, IŞİD’in kimyasal silah geliştirmek için gerekli teknik uzmanlığa sahip olduğunu belirtti. IŞİD’in kimyasal silah dahil her tür şiddeti kullanmaya hazır olduğunu kaydeden kadın bakan, “IŞİD’in klor gazı kullandığını ve Batı’dan yüksek teknik eğitimli profesyonelleri işe aldığını” söyledi. 2004’te Annan Planı’nın Rum toplumu tarafından reddedilmesinin siyasi liderlerin halkları çözüme ikna etmesi İki tetikleyici Anastasiadis’le (solda) müzakare yürüten Akıncı, BM’de “yıllar değil, aylar içinde çözüm” dedi. karacağı gazın Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırılmasını beklediğini kaydetti. Zamanın çözümden yana işlemediğini, ortak hafızanın kaybolduğunu ve genç nesillerin birbirlerine yabancılaştıklarını vurgulayan Akıncı, şimdi birleşme olmazsa sonraki nesillerin bölünmeyi keskinleştirecek çözüm yolları arayacaklarını belirtti. Amacının Kıbrıslı Türklere tecritin kalkması ve uluslararası toplumda eşit ortak haline gelmeleri olduğunu anlatan KKTC lideri, Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis ile iyi başlangıç yaptıklarını, elektrik ve telekom hatlarını birleştirmek gibi Güven Yaratıcı Önlemler (GYÖ) açıkladıklarını, ama ana konuları görüşmediklerini aktardı. Toprak ve garantilerin en son görüşüleceğini, daha fazla insa nın yer değiştirmesini istemediğini belirtti. Anastasiadis’in hafta içinde Rum Ulusal Konseyine sunduğu GYÖ listesinde Maraş’ın Rumlara iadesi ve ara bölgede asker sayısının azaltılması maddeleri dikkat çekmişti. Fileleftheros gazetesi Rum liderin “Maraş’ın iadesinin Ercan’ın açılmasına bağlanmasını kabul etmek niyetinde değilim. Havaalanının meşru işleyişiyle ilgili yapılmış incelemeler var” dediğini yazdı. Buna göre Anastasiadis “Müzakere ortamı Akıncı sayesinde değişti, ancak ben Türkiye’deki seçimlerin sonucunu bekleyeceğim, Türkiye’deki seçimleri Kıbrıs’ta bundan sonraki gelişmelerin seyrinde anahtar görüyorum” dedi. Rum lider bekliyor Uruguay’da Gitmo nikâhı Guantanamo’dan Uruguay’a gönderilen 50 yaşındaki eski esir Abis Ourgy, 24 yaşındaki Roma Blanco ile İslami nikah kıydı. Samira adını alan Roma, 5 yaşındaki oğluna Abis’in iyi baba olacağını söyledi. C M Y B