Katalog

Pazartesi 15 Haziran 2015 akçakale dramı EDİTÖR: SERKAN OZAN 6 fotoğrafı gördüğümde ilk tepkim “Struma gibi” oldu. Türkiye tarihinin en büyük kara lekelerinden biri. 1941 yılında Nazilerden kaçan Yahudileri ülkeye kabul etmeyen, göz göre göre ölümlerini bekleyen İnönü hükümeti. 2015 yılı. Iktidarda “İnönü Dönemi”ni kıyasıya eleştiren bir cumhurbaşkanı ve hükümet var. O fotoğrafta Telabyad’dan kaçan Suriyeliler Türkiye sınırında. Çoluk çocuk sırtlarında birkaç parça eşya. Canlarını kurtarmaya çalışıyorlar. Türkiye sınırı kapalı. Birkaç gün evvel AKP’li Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş “Bundan sonra ortada bir insani trajedi olmadığı için bu insanların geçişini durduracağız. Bu insanların kendi bölgelerinde güvenli bölgelere gitmelerini O Struma’yı hatırladık bekleyeceğiz” diye konuşmuştu. İşte o yüzden kapı kapalı. Sınırın Türkiye tarafında askerler, dikenli teller. Sınırın karşı tarafında sıcak altında, korkuyla bekleyen Suriyeliler. Ve onların arasında ellerinde silahlar, bu dönemin Nazileri, katilleri İŞİD’liler. Gülerek bakıyorlar etrafa. Ve sınırdakileri kendi kontrollerindeki alana götürmek için müdahale ediyorlar. O alanda; açlık var, sefalet var, ölüm var. Şimdi başta hükümet kimse “Bizim Suriyelilere yaptığımızı yardımı kimse yapmadı” demesin. O savaşta Türkiye’nin sorumluluğunu zaten tarih yazacak. Şimdi, şu an, katillerden kaçıp sınıra gelenleri “geri çevirmeme”, “ölüme terk etmeme” zamanı. Dün bu satırlar yazılırken “sınırın açılacağı” konuşuluyordu. Benim aklımda önceki gece İŞİD’lilerin zoruyla geri götürülenlerin ne halde olduğu vardı. Ajanslar, sınırın öte yanında, sıcak altında “ellerindeki boş şişeleri birbirine vurarak su isteyenlerin” görüntülerini geçiyordu. Ancak vicdanı olanların duyabileceği sesler... Yazıyı bitirirken Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın bu yıl Struma’nın yıldönümünde yayımladığı mesajı bir daha okudum: “II. Dünya Savaşı yıllarında neredeyse tüm Avrupa’yı saran Nazizm ve antisemitizmin etkisiyle yaşadıkları ülkeleri, şehirleri, köyleri terketmek zorunda kalan kadın, çocuk, hasta, genç, yaşlı, bebek tam 768 kişinin hayatı, 73 yıl önce bugün elim bir şekilde son bulmuştur. Türkiye bu elim hadisenin hatırasını da gelecek nesillere yansıtmayı görev bilecektir.” Sınır nihayet dün akşam açıldı aklım ise hala önceki gün IŞİD’in zorla geri götürdüğü Suriyelilerde. Türkiye’ye geçiş yapan bir Suriyeli aile, bebeğinin sağlık durumundan endişelenerek yaşayıp yaşamadığını kontrol etti. (AA) Umutların sıfır noktası Suriye sınırında yaşanan acıları anlatmaya kelimeler yetmiyor ASKERE SUS İŞARETİ Önceki gün sınıra gelen IŞİD militanları, Türkiye’ye geçmeyi bekleyen yüzlerce kişiyi geri götürürken Türk askerlerine sus işareti yaptı. dının ölen iki oğlunu abah saat KONUK YAZAR 10.00’da AkçaZenginova’da bırakkale gümrük mış. Çocukları köykapısındayım. Maklüler gömmüş. Eşisadım, sınırda bekleni ve dokuz çocuğuyen binlerce insannu kaybeden Abdurla ilgili bilgi almak rahman isimli bir beve Cumhuriyet’in aryefendiyle tanışıyoPelin ka arkaya yayımladırum. Adamcağız ağlau t ğı belgelerin buradamaya başlıyor. Bir iha B ki yansımasını tarttimal kızı Afyonkaramak. Sınıra gelir gelhisar’daymış. Şu anmez, ortamın ne kadar gerda tek umudu o kızını bulmak. gin olduğunu anlıyorum. AkAcı hikâyeler bitmek bilmiyor. çakaleli olduğunu öne süren Belki acırlar diye beyaz entarili bir adam arabamıza yaklaşıp öne yerleştirdiZenginova’nın tam karşısınğimiz kamerayı sökecek gibi daki sınır şu anda simsiyah. davranıyor. Tehditkâr bir dilSuriyeliler yangın çıkarsa bize le, eğer hemen gitmezsek hem acıyıp alırlar diye tarlayı atebize hem de kameramıza zarar şe vermiş. Sınırın neden mügeleceği uyarısında bulunuyor. hürlü ve bu kadar gergin olduNe hikmetse kimlik de istiyor. ğunu soruyorum. Numan KurSadece bir kare fotoğraf çekip tulmuş buraya geldiği için sıuzaklaşıyorum. Biraz ileride nırı kapattıkları söyleniyor. durup gazeteci arkadaşım NaYani, kenti şirin ve temiz gösmık Durukan’ı arıyorum. Ne terme çabasından dolayı böyde olsa o da benim gibi delidir. le bir karar alınmış. Ama buNereden girilir, nereden çıkılır rada makyaj tutmuyor. Halk, gayet iyi bilir. Sınırı geçmenin sadece oy toplamak için gelip, bin bir yolunu en temel ihbulmuştur. Ama tiyaçlarıNamık’la doğru nı bile kardürüst konuşaşılamayanmadan birisi gelardan ve lip camımı açma“komşularmı söylüyor. Bu la sıfır soseferki polismiş. run” masaKimliklerimizi lının “sıfıralıp gidiyor. Ankomşu” polilayacağınız, Aktikasına evçakale sınırının rilmesinden önü bize duşikâyetçi. var. Medya onKimle konuşlara göre “düşsam, “Biz işiman”. mizden ve haSavaşın en büyük mağd Önce “Zenyatımızdan ur u ginoğlan” diye her zamanki gibi çocuklar. olduk ama onalgılayıp sonlar da insan. radan Zenginova olduğunu anSavaştan kaçladığım köye doğru yola koyu mışlar” diyor. Anlayacağınız, luyoruz. Burası gümrük kapaempati burada sıfırlanmamış. nınca Suriyelilerin giriş yaptığı yer. Türkiye’ye geçmek için IŞİD seni görürse... bekleyen insanların dramına Sınırın sıfır noktasındatanık oluyorum. Utanarak fark ki Zenginova ve Pınarcık giediyorum ki biz hiçbir şey bilbi köylerde yaşayanlara MİT miyoruz. Bu köyde, bir aydır TIR’larını soruyorum. Gazeneredeyse hiç elektrik yok. Su telerin olmadığı, elektriğin da sınırlı. Geçenlerde hortumgünde bir saat geldiği bir yerla gelen dolu, çoğunlukla çiftde bu saçma bir soru olabiçilikle uğraşan ahalinin hayalir ama elbet kulaklarına bir tını karartmış. Dört gün önce, şey çalınmıştır diye düşünüAFAD’a göre 9 bin 500, kimile yorum. Kimse bilmiyor, duyrine göre 13 binlere varan kişi mamış ya da konuşmak isteTürkiye’ye buradan giriş yaptı. miyor. Sürekli tekrar ettikleÖnce, 25 kişilik bir kafilenin ri şey de, PYD’nin Amerikalıönüne sürülen küçücük bir ların yardımıyla sınır köylekız çocuğu, komutana Türkçe rini boşalttığı ve bu sayede, “Lütfen bizi içeri alın” demiş. Kobane’den başlayan bir koriArdından binlerce insan girdor ile Akdeniz’e açılma plameye başlamış. nı. Peki IŞİD? “IŞİD seni böyle Bir yetkiliye savaş mağdurgörse kelleni keser” demekle larının nereye gittiğini soruyo yetiniyorlar. rum. Urfa’da parmak izleri alıIŞİD, bugün için değil ama nıp salınıyorlarmış. Çünkü ar yarın için korkulu rüya olmuş tık ne Arap, ne Kürt ne de Ezi durumda. Sınırdan bir iki gün di kamplarında yer kalmış. önce geçen Suriyeliler fotoğraf Akrabası olan onların yanıdahi çektirmek istemiyorlar. na taşınıyor. Diğerleri, parkla Çünkü yarın evlerine dönerlerra, inşaatlara, kısacası, sığına se, teknolojidostu IŞİD’in bu bildiği her yere sığınıyor. Yeni fotoğrafları bulup onlara karşı gelenler günlerdir aç ve susuz. kullanmasından endişeliler. Bu gazetede, gazetecilik naBebeği ezildi mına çok önemli şeyler yapıKonuştukça sözler kifayetsiz lıyor. Ama, su(n)ni oyunlar ve kalıyor. Üç gün önce bir anne elde patlayan planların ötesinsınırı geçerken bebeğini düde insan var. Çocuk var. Keçi şürmüş ve izdihamda ezilmiş. var. Ağaç var. Biz, reelpolitiğin Ölü bebeğini bir türlü bırakpeşinde koşarken bunları unumak istememiş. Bir başka katuyoruz... l AKÇAKALE (Fotoğraf: AFP) S Çocukları ölmesin diye bir damla su beklediler Suriyeliler Türkiye’ye geçmeyi beklerken açlık ve susuzlukla mücadele etti kçakale son birkaç yıldır içinde Suriye, IŞİD ya da sığınmacı geçen haberlerde medyada adı en çok anılan yerlerden biri. Şanlıurfa’nın 60 kilometre ötesinde, Suriye’yle Türkiye’yi ayıran doğal sınır olan demiryolunun hemen yanındaki bu ilçe 2014 Ocak ayından bu yana daha bir önemli. MİT’in silah ve mühimmatlarıyla birlikte cihatçıların sevkiyatını da sağlaİZLENİM dığı ortaya çıkan günlerde Akçakale’nin karşısındaki Tel Abyad, IŞİD’in eline geçmişti. Hem Ahmet savaştan hem Şık de IŞİD teröründen kaçarak bir anda sınıra yığılan Suriyeliler, Akçakale’nin nüfusunu da neredeyse iki katına çıkardı. İki yıldır IŞİD’in denetiminde bulunan Tel Abyad ve çevresinden son bir haftadır yeniden kaçış başladı. Çünkü PYD ile Özgür Suriye Ordusu’nun kimi bileşenleri Tel Abyad’dan IŞİD’i söküp atmakta kararlı bir savaşa tutuşmuş durumda. Artan bombardımanda ya da IŞİD’in canlı kalkan olma A Akçakale, neredeyse 40 bin olan kendi nüfusu kadar sığınmacının gelişiyle birlikte adeta bir Suriye kasabasını andırıyor. Sınırdan geçmek isteyenlerle konuşamayınca Akçakale’nin diğer konuklarıyla konuşmak için ilçenin girişindeki kampa gidiyoruz. Giriş için gerekli izin çıkmayınca ilçenin sokaklarındaki Suriyelilerle başlıyoruz sohbete. Yoksulluğun çaresizlikle birleştiği ilçedeki savaş mağdurları doğal ucuz iş gücü olunca ilçenin iki ayrı noktasında amele pazaya zorlamasıyla canlarının derdine düşen Suriyeliler de bir haftadır Akçakale sınırında umutsuz bir bekleyiş içindeydiler. Suriyelilerden şu ana dek 13 bininin Türkiye topraklarına geçişi sağlandı. Geride kalanlar ise, yasal gümrük kapısının IŞİD’in denetiminde olması nedeniyle 30 kilometre ötedeki Zenginova’nın hemen karşısında Akçakale’ye geçebilmek için bekliyordu. Son dört gündür sınırdaki tel örgünün hemen ardında, Türkiye toprağı kabul edilen alanda güneş al Sözcükler farklı, hikâyeler hep aynı rı da kurulmuş. İşçi arayanın ilk bakındığı ilk yer yarıdan Suriyelilerin amele pazarı. Irgatlık yevmiyesi 20 liraya düşmüş. Fotoğraf çekmemizi istemeden, her biri farklı sözcüklerle aynı hikâyeyi anlatıyor. Köylerinde kimseye muhtaç değilken kimi zaman aç da kaldıklarından bahsediyorlar. Savaş bitse geri dönmek isterlermiş ama ne bulabileceklerinden emin değil hiçbiri. Suriye’yi bekleyen geleceğin ne olduğunu, “Irak’ta savaş bitti ama artık her gün savaş var” diye açıklıyorlar. Dönebilenlerin kaçı bıraktıklarını bulabilir bilinmez ama anlaşılan o ki Türkiye’deki 2 milyondan fazla olan Suriyelinin birçoğu artık kalıcı. askerin sert tutumuna rağmen tel boyunca dizilen Suriyeliler su için yalvarıyordu. Çevremizdekilerin anlattıklarına göre çocukların susuzluk ve açlıktan ölmek üzere olduklarını söylüyorlarmış. Konuşmak yasak tında açlık ve susuzlukla boğuşarak bekleyen birkaç yüz Suriyelinin geçişine düne kadar izin verilmiyordu. Yabancı ajans çalışanlarının Türkiye’yi dünya kamuoyuna “kötü” gösterdiği iddiasındaki bir askeri yetkilinin emriyle görüntü alınması da yasaklanmış. Birkaç haneli Zenginova’daki evlerin damlarından, tek tük ağaçların ardına gizlenerek fotoğraf çekebilenler olsa da sınırdaki açlık ve susuzlukla birleşen çaresizlik layığıyla anlatılabilmiş değil. Görüntü alınmasının yanı sıra sığınmacılarla konuşmak da yasak. Bölgenin kavurucu sıcağında TOMA devrede Su ihtiyacı ise, Türkiye’deki protesto gösterilerinde eylemcilerin can düşmanı olan TOMA’lardan sıkılan sularla karşılanmaya çalışılıyor. Tazyikli su serinlemeye yarasa da insanın içini yakan susuzluğa çare olamıyor. Köylülerin içme suyu verme önerisi de reddediliyor. l AKÇAKALE kçakale’deki sivil ve askeri yetkililer dün yaptıkları toplanının ardından günlerdir sınırda bekleyen Suriyelilerin Türkiye’ye alınacağı açıklandı. Binlerce Suriyeli Akçakale Sınır Kapısı’ndaki gümrük sahasına akın etti. Ancak birkaç ailenin geçişinden sonra IŞİD sınır kapısını kapatarak sığınmacıları engelledi. Binlerce Suriyeli sınır kapısı yakınlarındaki mayınlı bölgeden koşarak Türkiye’ye geçmek istedi. Bu sırada Suriye tarafından silah sesleri duyuldu. Akçakale sınırında da askerler zırhı araçlarla bölgeye giderek sığınmacıların geçişi engelledi. Yakınlarını karşılamak için sınıra Akçakale’den sınıra koşan binlerce Suriyeli’ye TOMA’larla müdahale edildi. Yaşanan gerginliğin ardından askeri araçlar sınır hattına paralel Ağlayarak geldiler A Suriye’deki mühimmatta MKE damgası S uriyeli cihatçıların internete yüklediği çatışma görüntülerinde ilginç bir ayrıntı ortaya çıktı. Videonun 48. saniyesinde biksi makineli silahı kullanan cihatçının ateş ettiği yansıtılıyor. Görüntülerde cihatçının yanındaki mühimmat kutusu üzerinde Makine Kimya Endüstrisi (MKE) damgası görülüyor. Kutuda Türkçe, “100 adet, 12.7 mm” gibi ibarelerin de olduğu görülüyor. l Haber Merkezi olarak bir koridor oluşturdu. Saat 18.30 sıralarında sınır tellerinin açılmasıyla binlerce kişinin Türkiye’ye geçişisine izin verildi. Bazı Suriyeliler gözyaşıları içinde Türkiye’ye girdi. IŞİD’in lojistik merkezi Tel Abyat’a doğru ilerleyen YPG ve Burkan El Fırat, Silük kasabası Tel Abyad düşüyor nı alarak IŞİD’in “başkenti” konumundaki Rakka ve Tel Abyad arasındaki bağlantıyı kesti. Koalisyon uçaklarının da destek verdiği Kürt güçlerinin 24 saat içinde Tel Abyad’ta kontrolü ele alabileceği belirtiliyor. Kürt güçlerinin Tel Abyad’da kontrolü ele alması halinde IŞİD militanlarının tek kaçış noktası Akçakale olacak. l Yurt Haberleri C M Y B